კონსტანტინე ჩერნენკო

კონსტანტინე უსტინის ძე ჩერნენკო (რუს. Константин Устинович Черненко; დ. 24 სექტემბერი 1911, ბოლშაია ტესი, ციმბირი — გ. 10 მარტი 1985, მოსკოვი) — საბჭოთა პოლიტიკოსი და პარტიული მოღვაწე. 1984-85 წლებში იყო სკკპ-ის გენერალური მდივანი. დაკრძალულია მოსკოვში, წითელ მოედანზე.

კარიერა

1929-1930 წლებში ჩერნენკო იყო სრულიად საკავშირო ალკკ კრასნოიარსკის მხარის ნოვისელოვის რაიკომის პროპაგანდისა და აგიტაციის განყოფილების გამგე. 1930 წელს წავიდა წითელ არმიაში მოხალისედ. 1931 წელს შევიდა კომუნისტური პარტიის რიგებში. 1933 წლამდე მსახურობდა სასაზღვრო ჯარში. 1941-1943 წლებში ჩერნენკო აირჩიეს კრასნოიარსკის სამხარეო ოლქის მდივნად. 1948 წელს გახდა მოლდავეთის კომპარტიის ცკ-ს პროპაგანდისა და აგიტაციის გამგე. 1960 წლიდან კ.უ. ჩერნენკო მუშაობდა სსრ კავშირის უმაღლესი საბჭოს პრეზიდიუმის სამდივნოს უფროსად. პარტიის XXIV ყრილობაზე, რომელიც გაიმართა 1971 წლის მარტში იგი აირჩიეს სკკპ ცენტრალური კომიტეტის წევრად. ხოლო 1976 წლის მარტში სკკპ ცენტრალური კომიტეტის პლენუმზე ჩერნენკო აირჩიეს სკკპ ცენტრალური კომიტეტის მდივნად. 1978 წელს კი გახდა პოლიტბიუროს წევრი.

საბჭოთა კავშირის ლიდერი

ანდროპოვის გარდაცვალების შემდეგ ის 1984 წლის 13 თებერვალს გამართულმა სკკპ ცენტრალური კომიტეტის რიგგარეშე პლენუმმა კ.უ. ჩერნენკო აირჩია სკკპ ცენტრალური კომიტეტის გენერალურ მდივნად. ჩერნენკო მაშინ იყო 72 წლის. მას არ აძლევდა საკუთარი ჯანმრთელობის მდგომარეობა იმის საშუალებას, რომ ქვეყანაში რაიმე მნიშვნელოვანი ღონისძიებები ჩაეტარებინა, რათა საბჭოთა სახელმწიფო ეხსნა სტაგნაციისაგან. ის ცდილობდა სისრულეში მოეყვანა სკკპ XXVI (1981წ.) ყრილობის გადაწყვეტილებანი, ხორცი შეესხა რა მათთვის. კონსტანტინ ჩერნენკო მეტ ყურადღებას უთმობდა მასებში პარტიის იდეურ-აღმზრდელობითი და ორგანიზატორული მუშაობისა და მეთოდების სრულყოფას, სახალხო კონტროლის ორგანოების გაუმჯობესებას. მნიშვნელოვანია მისი წვლილი სკოლის რეფორმის შემუშავებაში. 1984 წლის ოქტომბრის პლენუმზე წარმოთქმულ სიტყვაში შემდგომი განვითარება ჰპოვა პარტიის აგრარულმა პოლიტიკამ, განისაზღვრა სასურსათო პროგრამის შესრულების ამოცანები. ის ცდილობდა ბირთვული ომის თავიდან აცილებას, ამიტომაც მან დაიწყო ლენინური "მშვიდობიანი თანაარსებობის" პოლიტიკის გაგრძელება, რომლის მიზანიც იყო გამალებული შეიარაღების ალაგმვა. ამხანაგ ჩერნენკოს სახელს უკავშირდება აგრეთვე სტალინის რეაბილიტაციის ცდა. რაც შეეხება მის საგარეო პოლიტიკას, ერთადერთი, რაც მან 390 დღის განმავლობაში მოასწრო, ეს იყო ლოს-ანჟელესის ოლიმპიადის ბოიკოტი, მოსკოვის ოლიმპიადის ბოიკოტის საპირწონედ, რომელიც დასავლეთის სახელმწიფოებმა განოუცხადეს. საერთოდ, ჩერნენკოს პოლიტიკა ანდროპოვის პოლიტიკასთან შედარებით არა ნაკლებ "რბილია", მან თავისი წინამორბედის მიერ დაწყებული კორუფციასთან ბრძოლა გააგრძელა, კონსტანტინე ჩერნენკომ მოასწრო და ომი გამოუცხადა რუსულ როკ-მუსიკას, რომელიც თანდათან ამერიკული როკის სინთეზს განიცდიდა – ცეკას პირველი მდივნის პოსტის დაკავებიდან რამდენიმე კვირის შემდეგ კომპარტიის პლენუმზე გამოვიდა მოხსენებით, რომელშიც იდეოლოგიური ბრძოლის გაძლიერებისკენ მოუწოდა შესაბამის ორგანოებს, განსაკუთრებით, კომკავშირის მუშაკებს, რომელთაც დაევალათ, ”აღეკვეთათ” ახალგაზრდობაში დასავლური მუსიკის გავლენა.

გარდაცვალება

ჩერნენკო გამორჩეული იყო სხვა საბჭოთა კავშირის ლიდერებისაგან იმით, რომ მან ყველაზე ხანმოკლე დროით მართა საბჭოთა ქვეყანა. 1985 წლის 10 მარტს 19 საათსა და 20 წუთზე მძიმე ავადმყოფობის შემდეგ გარდაიცვალა. იცოცხლა 73 წელიწადი, ქვეყანას მართავდა დაახლოებით 390 დღე.

ლიტერატურა

• ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 11, თბ., 1987. — გვ. 98.

• Чазов Е., «Хоровод смертей. Брежнев, Андропов, Черненко…».