ამონიუმის ქლორიდი: განსხვავება გადახედვებს შორის

	ამონიუმის ქლორიდი
ზოგადი
ქიმიური ფორმულა	NH4Cl
მოლური მასა	53.49 გ/მოლი
ფიზიკური თვისებები
სიმკვრივე	1.519 გ/სმ³
თერმული თვისებები
მოლური თბოტევადობა (სტ. პირ.)	84.1 ჯ/(მ·კ)
წარმოქმნის ენტალპია (სტ. პირ.)	94.56 კჯ/მოლი
ქიმიური თვისებები
pKa	9.24
ხსნადობა ნივთიერებაში ეთანოლი	6 (19 °C) გ/100 მლ

ისტორიის ინტერაქციულად გადახედვა

[შეუმოწმებელი ვერსია]

[შემოწმებული ვერსია]

← წინა ცვლილება შემდეგი ცვლილება →

შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა

ვიზუალურივიკიტექსტი

შიდახაზური

22:26, 17 აგვისტო 2019-ის ვერსია

ამონიუმის ქლორიდი — არაორგანული ნივთიერება ქიმიური ფორმულით NH₄Cl. არის თეთრი, კრისტალური მარილი, რომელიც წყალში ძალიან კარგად იხსნება. ძირითადათ გამოიყენება როგორც სასუქი და არომატიზატორი ზოგიერთ ლიქიორში. ამონიუმის ქლორიდი მიიღება ქლორწყალბადმჟავისა და ამიაკის ურთიერთქმედებით.

წარმოება

ამონიუმის ქლორიდის მიღების პროცესის დემონსტრაცია როდესაც გარეთ გამოტუმბული ამიაკის და ქლორწყალბადმჟავის ნაკადები ერთმანეთს ხვდება და წარმოიქმნება მყარი ამონიუმის ქლორიდი(თეთრი კვამლის სახით)

ამონიუმის ქლორიდი არის პროდუქტი „ამიაკ-სოდა პროცესის“ რეაქციისა, რომლითაც იღებენ ნატრიუმის კარბონატს:^[2]

CO₂ + 2 NH₃ + 2 NaCl + H₂O → 2 NH₄Cl + Na₂CO₃

გარდა იმისა, რომ ეს ამონიუმის ქლორიდის წარმოების ძირითადი მეთოდია, ეს მეთოდი გამოიყენება ზოგიერთ სამრეწველო ოპერაციაში ამიაკისგან განსათავისუფლებლად.

ამონიუმის ქლორიდი ასევე მიიღება ამიაკის წყალბადის ქლორიდთან (აირი) ან ქლორწყალბადმჟავასთან(წყალხსნარი) რეაქციისას:^[2]

NH₃ + HCl → NH₄Cl

ამონიუმის ქლორიდი ბუნებრივი სახით გავრცელებულია ვულკანურ რეგიონებში, ფორმირდება ვულკანურ ქვებში ფუმაროლებთან ახლოს. მისი მოლეკულები აირად ფაზაში დიდხანს ვერ არსებობენ, რადგან ისინი მარტივად იხსნებიან წყალში^[3].

რეაქციები

ამონიუმის ქლორიდი გაცხელებით იშლება ამიაკად და წყალბადის ქლორიდად:^[2]

NH₄Cl → NH₃ + HCl

ამონიუმის ქლორიდი ურთიერთქმედებს ძლიერ ტუტეებთან როგორიცაა ნატრიუმის ჰიდროქსიდი და მიიღება აირადი ამიაკი.

2 NH₄Cl + Na₂CO₃ → 2 NaCl + CO₂ + H₂O + 2 NH₃

ამონიუმის ქლორიდი მაღალ ტემპერატურაზე რეაქციაში შედის ტუტე ლითონების კარბონატებთან, მიიღება ამიაკი და ტუტე ლითონის ქლორიდი

2 NH₄Cl + Na₂CO₃ → 2 NaCl + CO₂ + H₂O + 2 NH₃

წყალსხნარს, რომელიც მასის 5% ამონიუმის ქლორიდს შეიცავს, pH მაჩვენებელი 4,6-დან 6,0-მდე აქვს.^[4]

ზოგიერთი ამონიუმის ქლორიდის რეაქცია სხვა ქიმიკატებთან ენდოთერმულია, როგორც ბარიუმის ჰიდროქსიდის შემთხვევაში.

სქოლიო

↑ ^1.0 ^1.1 ^1.2 Pradyot, Patnaik (2003). Handbook of Inorganic Chemicals. The McGraw-Hill Companies, Inc.. ISBN 978-0-07-049439-8.
↑ ^2.0 ^2.1 ^2.2 Wiberg, Egon; Wiberg, Nils (2001) Inorganic Chemistry, illustrated, Academic Press, გვ. 614. ISBN 978-0-12-352651-9.
↑ Rowley, Steven P. (2011). General Chemistry I Laboratory Manual, Second, Kendall Hunt. ISBN 978-0-7575-8942-3.
↑ Bothara, K. G. (2008). Inorganic Pharmaceutical Chemistry. Pragati Books Pvt. Ltd., გვ. 13–. ISBN 978-81-85790-05-3.

პორტალი ქიმია

[pphoic-1] 1.0 ^1.1 ^1.2 Pradyot, Patnaik (2003). Handbook of Inorganic Chemicals. The McGraw-Hill Companies, Inc.. ISBN 978-0-07-049439-8.

[Wiberg&Holleman-2] 2.0 ^2.1 ^2.2 Wiberg, Egon; Wiberg, Nils (2001) Inorganic Chemistry, illustrated, Academic Press, გვ. 614. ISBN 978-0-12-352651-9.

[Rowley-3] Rowley, Steven P. (2011). General Chemistry I Laboratory Manual, Second, Kendall Hunt. ISBN 978-0-7575-8942-3.

[4] Bothara, K. G. (2008). Inorganic Pharmaceutical Chemistry. Pragati Books Pvt. Ltd., გვ. 13–. ISBN 978-81-85790-05-3.

[1]

[2]

[3]

[4]

@@ ხაზი 77: / ხაზი 77: @@
  | NFPA 704                 = <!-- (აშშ-ის სტანდარტი,  ხანძარსაწინააღმდეგო დაცვის ეროვნული ასოციაცია) -->
 }}
-'''ამონიუმის ქლორიდი''' — არაორგანული ნივთიერება ფორმულით NH<sub>4</sub>Cl. არის თეთრი კრისტალური [[მარილი]] რომელიც წყალში ძალიან კარგად იხსნება. ძირითადათ გამოიყენება როგორც [[სასუქი]] და არომატიზატორი ზოგიერთ [[ლიქიორი|ლიქიორში]]. ამონიუმის ქლორიდი მიიღება [[ქლორწყალბადმჟავა|ქლორწყალბადმჟავის]] და [[ამიაკი|ამიაკის]] ურთიერთქმედებით.
+'''ამონიუმის ქლორიდი''' — არაორგანული ნივთიერება ქიმიური ფორმულით NH<sub>4</sub>Cl. არის თეთრი, კრისტალური [[მარილი]], რომელიც წყალში ძალიან კარგად იხსნება. ძირითადათ გამოიყენება როგორც [[სასუქი]] და არომატიზატორი ზოგიერთ [[ლიქიორი|ლიქიორში]]. ამონიუმის ქლორიდი მიიღება [[ქლორწყალბადმჟავა|ქლორწყალბადმჟავისა]] და [[ამიაკი|ამიაკის]] ურთიერთქმედებით.
 ==წარმოება==
 [[File:08. Директна синтеза на амониум хлорид.webm|thumb|left|280px|ამონიუმის ქლორიდის მიღების პროცესის დემონსტრაცია როდესაც გარეთ გამოტუმბული ამიაკის და ქლორწყალბადმჟავის ნაკადები ერთმანეთს ხვდება და წარმოიქმნება მყარი ამონიუმის ქლორიდი(თეთრი კვამლის სახით)]]
-*ამონიუმის ქლორიდი არის პროდუქტი „ამიაკ-სოდა პროცესის“ რეაქციის რომლითაც იღებენ [[ნატრიუმის კარბონატი|ნატრიუმის კარბონატს]]:<ref name = "Wiberg&Holleman">{{cite book|first1 = Egon|last1 = Wiberg|first2 = Nils|last2 = Wiberg|year = 2001|title = Inorganic Chemistry|url = https://books.google.com/books?id=vEwj1WZKThEC&pg=PA614|publisher = Academic Press|isbn = 978-0-12-352651-9|page = 614|edition = illustrated}}</ref>
+*ამონიუმის ქლორიდი არის პროდუქტი „ამიაკ-სოდა პროცესის“ რეაქციისა, რომლითაც იღებენ [[ნატრიუმის კარბონატი|ნატრიუმის კარბონატს]]:<ref name = "Wiberg&Holleman">{{cite book|first1 = Egon|last1 = Wiberg|first2 = Nils|last2 = Wiberg|year = 2001|title = Inorganic Chemistry|url = https://books.google.com/books?id=vEwj1WZKThEC&pg=PA614|publisher = Academic Press|isbn = 978-0-12-352651-9|page = 614|edition = illustrated}}</ref>
 :CO<sub>2</sub> + 2 NH<sub>3</sub> + 2 NaCl + H<sub>2</sub>O → 2 NH<sub>4</sub>Cl + Na<sub>2</sub>CO<sub>3</sub>
-გარდა იმისა, რომ ეს ამონიუმის ქლორიდის წარმოების ძირითადი მეთოდია, ეს მეთოდი გამოიყენება ზოგიერთ სამრეწველო ოპერაციაში როგორც ამიაკისგან განსათავისუფლებლად.
+გარდა იმისა, რომ ეს ამონიუმის ქლორიდის წარმოების ძირითადი მეთოდია, ეს მეთოდი გამოიყენება ზოგიერთ სამრეწველო ოპერაციაში ამიაკისგან განსათავისუფლებლად.
-*ამონიუმის ქლორიდი ასევე მიიღება ამიაკის [[ამონიუმის ქლორიდი|წყალბადის ქლორიდთან]]([[აირი]]) ან [[ქლორწყალბადმჟავა|ქლორწყალბადმჟავასთან]](წყალხსნარი) რეაქციისას:<ref name = "Wiberg&Holleman"/>
+*ამონიუმის ქლორიდი ასევე მიიღება ამიაკის [[ამონიუმის ქლორიდი|წყალბადის ქლორიდთან]] ([[აირი]]) ან [[ქლორწყალბადმჟავა|ქლორწყალბადმჟავასთან]](წყალხსნარი) რეაქციისას:<ref name = "Wiberg&Holleman"/>
 :NH<sub>3</sub> + HCl → NH<sub>4</sub>Cl
-*ამონიუმის ქლორიდი ბუნებრივი სახით გავრცელებულია ვულკანურ რეგიონებში, ფორმირდება ვულკანურ ქვებში [[ფუმაროლები|ფუმაროლებთან]] ახლოს. მისი მოლეკულები აირად ფაზაში დიდხანს ვერ არსებობენ რადგან ისინი მარტივად იხსნებია წყალში<ref name=Rowley>{{Cite book|title=General Chemistry I Laboratory Manual|edition=Second|last=Rowley|first=Steven P.|publisher=Kendall Hunt|year=2011|isbn=978-0-7575-8942-3}}</ref>.
+*ამონიუმის ქლორიდი ბუნებრივი სახით გავრცელებულია ვულკანურ რეგიონებში, ფორმირდება ვულკანურ ქვებში [[ფუმაროლები|ფუმაროლებთან]] ახლოს. მისი მოლეკულები აირად ფაზაში დიდხანს ვერ არსებობენ, რადგან ისინი მარტივად იხსნებიან წყალში<ref name=Rowley>{{Cite book|title=General Chemistry I Laboratory Manual|edition=Second|last=Rowley|first=Steven P.|publisher=Kendall Hunt|year=2011|isbn=978-0-7575-8942-3}}</ref>.
 ==რეაქციები==
 *ამონიუმის ქლორიდი გაცხელებით იშლება ამიაკად და წყალბადის ქლორიდად:<ref name = "Wiberg&Holleman"/>
 : NH<sub>4</sub>Cl → NH<sub>3</sub> + HCl
-*ამონიუმის ქლორიდი ურთიერთქმედებს ძლიერ [[ტუტე|ტუტეებთან]] როგორიც არის [[ნატრიუმის ჰიდროქსიდი]] და მიიღება აირადი [[ამიაკი]].
+*ამონიუმის ქლორიდი ურთიერთქმედებს ძლიერ [[ტუტე|ტუტეებთან]] როგორიცაა [[ნატრიუმის ჰიდროქსიდი]] და მიიღება აირადი [[ამიაკი]].
 : 2 NH<sub>4</sub>Cl + Na<sub>2</sub>CO<sub>3</sub> → 2 NaCl + CO<sub>2</sub> + H<sub>2</sub>O + 2 NH<sub>3</sub>
-*ამონიუმის ქლორიდი მაღალ ტემპერატურაზე რეაქციაში შედის [[ტუტე ლითონები|ტუტე ლითონების]] კარბონატებთან მიიღება ამიაკი და ტუტე ლითონის ქლორიდი
+*ამონიუმის ქლორიდი მაღალ ტემპერატურაზე რეაქციაში შედის [[ტუტე ლითონები|ტუტე ლითონების]] კარბონატებთან, მიიღება ამიაკი და ტუტე ლითონის ქლორიდი
 : 2 NH<sub>4</sub>Cl + Na<sub>2</sub>CO<sub>3</sub> → 2 NaCl + CO<sub>2</sub> + H<sub>2</sub>O + 2 NH<sub>3</sub>
-*წყალსხნარი რომელიც მასის 5% ამონიუმის ქლორიდს შეიცავს  [[pH]] მაჩვენებელი 4.6-დან 6.0-მდე აქვს.<ref>{{cite book|author=Bothara, K. G. |title=Inorganic Pharmaceutical Chemistry|url=https://books.google.com/books?id=vOtFj8b7P9MC&pg=SA13-PA7|date=2008|publisher=Pragati Books Pvt. Ltd.|isbn=978-81-85790-05-3|pages=13–}}</ref>
+*წყალსხნარს, რომელიც მასის 5% ამონიუმის ქლორიდს შეიცავს, [[PH|pH]] მაჩვენებელი 4,6-დან 6,0-მდე აქვს.<ref>{{cite book|author=Bothara, K. G. |title=Inorganic Pharmaceutical Chemistry|url=https://books.google.com/books?id=vOtFj8b7P9MC&pg=SA13-PA7|date=2008|publisher=Pragati Books Pvt. Ltd.|isbn=978-81-85790-05-3|pages=13–}}</ref>
 *ზოგიერთი ამონიუმის ქლორიდის რეაქცია სხვა ქიმიკატებთან ენდოთერმულია, როგორც ბარიუმის ჰიდროქსიდის შემთხვევაში.