ანა ახმატოვა: განსხვავება გადახედვებს შორის

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
clean up, replaced: რექვიემ → რეკვიემ (3) using AWB
fixing dead links
ხაზი 87: ხაზი 87:
* [http://www.hrono.ru/biograf/bio_a/ahmatova_aa.php Биография на сайте ХРОНОС]
* [http://www.hrono.ru/biograf/bio_a/ahmatova_aa.php Биография на сайте ХРОНОС]
* [http://www.krugosvet.ru/enc/kultura_i_obrazovanie/literatura/AHMATOVA_ANNA_ANDREEVNA.html Анна Ахматова на сайте Кругосвет]
* [http://www.krugosvet.ru/enc/kultura_i_obrazovanie/literatura/AHMATOVA_ANNA_ANDREEVNA.html Анна Ахматова на сайте Кругосвет]
* [http://www.famhist.ru/famhist/klasson/stogov.pdf Воспоминания Эразма Ивановича Стогова (1797—1880), деда Анны Ахматовой]
* [http://web.archive.org/web/20120106232545/http://www.famhist.ru/famhist/klasson/stogov.pdf Воспоминания Эразма Ивановича Стогова (1797—1880), деда Анны Ахматовой]
* [http://perelmuterverlag.de/page5.html Библиография переводов на немецкий язык]
* [http://perelmuterverlag.de/page5.html Библиография переводов на немецкий язык]
* Презентация [http://ppt4web.ru/literatura/akhmatova-anna-andreevna.html «Ахматова Анна Андреевна»] ppt4web.ru
* Презентация [http://ppt4web.ru/literatura/akhmatova-anna-andreevna.html «Ахматова Анна Андреевна»] ppt4web.ru

07:56, 6 სექტემბერი 2014-ის ვერსია

ანა ახმატოვა
რუს. Анна Андреевна Ахматова
ფაილი:Anna Achmatowa 1950.jpg
ანა ახმატოვა, 1950 წ.
სრული სახელი ანა ანდრეევნა გორენკო
დაბადების თარიღი 11 ივნისი/23 ივნისი, 1889
დაბადების ადგილი ოდესა
გარდაცვალების თარიღი 5 მარტი, 1966
გარდაცვალების ადგილი დომოდედოვო, მოსკოვის ოლქი
დასაფლავებულია კომაროვოს სასაფლაო
საქმიანობა პოეტი, პუბლიცისტი
ენა რუსული ენა
ეროვნება რუსი
მოქალაქეობა რუსეთის იმპერია[1] [2]
 სსრკ[3] [4]
ალმა-მატერი კიევის ქალთა უმაღლესი კურსები
პერიოდი 1911—1966
ჟანრი პოეზია
მიმდინარეობა აკმეიზმი
ჯილდოები Taormina prize[5] , მედალი „ლენინგრადის დაცვისათვის“, Medal "In Commemoration of the 250th Anniversary of Leningrad"[6] და მედალი „1941-1945 წლების დიდ სამამულო ომში გმირული შრომისათვის“[6]
მეუღლე ნიკოლაი გუმილიოვი (1910-1918);
ვლადიმერ შილეიკო (1918-?);
ნიკოლაი პუნინი
პარტნიორ(ებ)ი ნიკოლოზ პუნინი
შვილ(ებ)ი ლევ გუმილიოვი[7]
ნათესავ(ებ)ი Erazm Stogov
ხელმოწერა
ანა ახმატოვა 1922 წელს. კუზმა პეტროვ-ვოდკინის ნახატი

ანა ანდრიას ასული ახმატოვა (ქალიშვილობის გვარი გორენკო რუს. Горенко) (რუს. Анна Андреевна Ахматова; დ. 11 ივნისი/23 ივნისი, 1889, ოდესა — გ. 5 მარტი, 1966, დომოდედოვო, მოსკოვის ოლქი, დაკრძალულია სანქტ-პეტერბურგში) — XX საუკუნის რუსი პოეტი, მწერალი, ლიტერატორი, ლიტერატურის კრიტიკოსი, მთარგმნელი.

პოეტესას ბედი ტრაგიკული აღმოჩნდა. მიუხედავად იმისა, რომ თვითონ არ ყოფილა დაპატიმრებული ან რეპრესირებული, ეს ყველაფერი გადახდა მის სამ უახლოეს ადამიანს — 1921 წელს დახუხვრიტეს ქმარი ნ.ს გუმილიოვი. მესამე ქმარი (არაოფიციალური) ნიკოლაი პუნინი სამჯერ იქნა დაპატიმრებული, დიღუპა ციხეში 1953 წელს. ერთადერთმა შვილმა ლევ გუმლიოვმა ციხეში 10 წელიწადზე მეტი გაატარა. ქვრივისა და მსჯავრდებულის დედის, „ერის მტრის“ წუხილი აღწერილია ამახტოვას ცნობილ პოემაში „რეკვიემი“.

პოეზიის კლასიკოსად აღიარებული იქნა 1920 წელს; ის „დადუმების“ ცენზურის წნეხის ქვეშაც იყო. მისი უამრავი ნაწარმოები არ გამოქვეყნეულა არა მხოლოდ მის სიცოცხლეშ, რამედ მისი გარდაცვალებიდან რამდენიმე ათეული წლების შემდეგაც კი. ისევე როგორც სსრკ-ში, ასევე ემიგრაციის დროს, მისი სახელი საპატიო ადგილს იკავებდა ლიტერატორთა შორის.

ბიოგრაფია

დაიბადა ოდესის რაიონში, „ბოლშოი ფონტანში“, ინჟინერ-მექანიკოსის ა. ა. გორენკოს (1848-1915) ოჯახში. დედამისი ერაზმოვნა სტოგოვა (1856-1930) პოეტ ანინა ბუნინინის შორეულ ნათესავად ითვლებოდა. დედის მხრიდან წინაპრად ხმატოვა თვლიდა ორდიის ხანს — ახმატს, საიდანაც წარმოიქმნა მისი ფსევდონიმი.

1890 წელს ოჯახი „ცარსკოე-სელოში“ გადავიდა. აქ ახმატოვა მასწავლებლად იწყებს მუშაობას.

ახმატოვა იხსენებდა, რომ ლევ ტოლსტოის ანბანით სწავლობდა. ხუთი წლის ასაკში უსმენდა მასწავლებელს, რომელიც სხვა ბავშვებს უხსნიდა; ასევე დაეუფლა ფრანგულსაც.

თავისი პირველი ლექსი გამოაქვეყნა 1911 წელს. მისი ლექსებში ასიახება ყოფიერების ერთგულება, მსოფლიო წუხილი, დახვეწილი ფსიქოლოგია და ა. შ. მისი ავტობიოგრაფიული პოემა „რეკვიემი“ (1935-40) პირველად 1963 წელს გამოქვეყნდა მიუნხენში, (სსრკ-ში კი მხოლოდ 1987 წელს) — ერთ-ერთი პირველი ნაწარმოები, რომელიც 1930 წლის რეპრესირებულთ მიეძღვნა.

ახმატოვა დაკავშირებული იყო აკმეისტების ჯგუფთან. მის რევოლუციამდელ ლირიკაში ჭარბობს სიმარტოვის, ნატიფ ესთეტიკურ და სატრფიალო განცდათა მოტივები. ლექსების წიგნებში "კრიალოსანი" (1914), "თეთრი გუნდი" (1917) ვლინდება ინტიმურ-სასაუბრო ინტონაციები, ემოციური ლაკონიზმი და მხატვრულ სახეთა "საგნობრიობა", ამასთან იგრძნობა ხალხური სასიმღრო მოტივებისა და რუსული კლასიკური ლირიკის ტრადიციების ზეგავლენა.

„უგმირო პოემაში“ (1940-1962 მთლიანად გამოქვეყნდა 1976 წელს) ახატოვა ქმნის „ვერცხლის საუკუნის“ ეპოქას რუსულ ლიტერატურაში. პოეზიის გარდა მის კალამს ეკუთვნის ასევე სტატია პუშკინის შემოქმედებაზე, მოგონებები თანამედროვეებზე. 1919-1921 წებში პეტრორგარდის ბლოკადასთან დაკავშირები არაერთხელ გავრცელდა ხმა ახმატოვას გარდაცვალების შესახებ.

1922 წლიდან ახმატოვას წიგნები მკაცრ ცენზურას გადიოდა. ყოველ კრებული, რომელიც გამოქვეყნდა 1922-1966 წლებამდე არ შეიძლება ეწოდოს ავტორისეული.

ახმატოვას ლექსები ბევრ ენაზეა თრგმნილი.

ცხოვრება და შემოქმედება

  • 1900-1905 — სწავლობდა სამეფო გიმნაზიაში.
  • 1906-1907 — სწავლობდა კიევის უნივერსიტეტში.
  • 1908-1910 — კიევის ქალთა უმაღლეს სასწავლებელში და ისტორია-ლიტერატურის კურსებზე სწავლობს. პირველი ლექსი დაწერა 11 წლის ასაკში. მამამ აუკრძალა ლექსებზე გორენკოს გვარის მიწერა და ამის შემდეგ მან აირჩია დიდი ბებიის ქალიშვილობის გვარი ახმატოვა.
  • 1910 — ცოლად გაჰყვა ნ. გუმილიოვს.
  • 1910-1912 — ორჯერ იყო პარიზში. მოგზაურობდა იტალიაში.ამ მოგზაურობამ და პარიზში ამადეო მოდელიანთან ნაცნობობამ მის შემოქმედებაზე დიდი გავლენა მოახდინა.
  • 1911 — პირველი პუბლიკაცია „ანა ახმატოვას“ სახელით.
  • 1912 — მარტში გამოვიდა მისი პირველი წიგნი-კრებული „საღამო“ 300 ეგზემპლარით. ოქტომბერში შეეძნა ვაჟიშვილი ლევ ნიკოლაევიჩ გუმლიოვი.
  • 1914 — იბეჭდება მისი კიდევ ერთი კრაბული გაზრდილი ტირაჟით.
  • 1917 — მესამე წიგნი „თეთრი ჯოგი“ 2000 ეგზემპლარი.
  • 1918 — გაშორდა გუმილიოვს. და გაჰყვა მეცნიერს და პოეტს ვ. კ. შილეიკოს.
  • 1921 — აპრილში იბეჭდება კრებული „მეგზური“. ზაფხულში შორდება ვ. კ. შილეიკოს. 3-4 აგვისტოს აპატიმრებენ ნიკოლაი გუმილიოვს, რომელსაც ერთი კვირის შემდეგ სიკვდილით სჯიან. ოქტომბერში ქვეყნდება მეხუთე წიგნი „Anno Domini MCMXXI“
  • 1920 — ხელოვნებათმცოდნე ნ. ნ. პუნინის ფაქტობრივი ცოლი გახდა.
  • 1926 — შილეიკოსთან ოფიციალური გაყრის შემდეგ იბრუნებს გვარს.
  • 1938 — დაპატიმრებულია და 5 წლით; სამუშაო ბანაკი მიესაჯა მის შვილს ლ. ნ. გუმილიოვს.
  • 1935-1940 — დაწერა პოემა „რეკვიემი“
  • 1940 — ახალი მეექვსე კრებული „ექვსი წიგნიდან“
  • 1941 — ომს შეხვდა ლენინგრადში. 28 სექტემბერს ევაკუირებული იქნა ექმიების მოთხოვნით ჯერ მოსკოვში, შემდეგ ჩისტოპოლში, იქიდან ყაზანსა და ტაშკენტში.
  • 1943-31 — მაისს ბრუნდება ლენინგრადში.
  • 1944 — ზაფხულში წყვეტს ურთიერთობას ვ. გ. ფარშინთან.
  • 1946 — მძლავრი კრიტიკის შემდეგ რიცხავენ სსრკს მწერალთა კავშირიდან.
  • 1951 — აღადგინეს მწერალთა კავშირში.
  • 1958 — გამოდის კრებული „ლექსი“
  • 1964 — იტალიაში იღებს „ეტნა-ტიორმინას“ პრემიას.
  • 1965 — ოქსფორდის უნივერსიტეტის დოქტორის დიპლომი. გამოქვეყნდა კრებული „დროთა სირბილი“
  • 1966 — 5 მარტს გარდაიცვალა დომოდედოვას სანატორიუმში. ექიმების და დების გარემოცვაში. 7 მარტი 22:00 სთ. საბჭოთა რადიო გადასცემს ცნობას გამოჩენილი პოეტის ანა ახმატოვას გარდაცვალების შესახებ. დასაფლავებულია კომაროვას სასაფლაოზე ლენინგრადთან.

ლიტერატურა

რესურსები ინტერნეტში

თარგი:Link FA თარგი:Link FA თარგი:Link FA თარგი:Link GA

  1. http://www.cambridge.org/be/academic/subjects/literature/english-literature-1900-1945/poetry-and-politics-19001960
  2. http://www.cambridge.org/us/academic/subjects/literature/english-literature-1900-1945/poetry-and-politics-19001960
  3. http://www.broadwayworld.com/article/Von_Stade_Hosts_New_Season_Of_NY_Festival_Of_Songs_Radio_Series_20100429
  4. http://www.tandfonline.com/doi/pdf/10.1080/14735788009366445
  5. http://italia-russia-blog.info/2014-06-premiya-imeni-anny-ahmatovoj-taormina/
  6. 6.0 6.1 http://www.akhmatova-rgali.ru/userfiles/list/list5/6953246.pdf — გვ. 37.
  7. Roux P. d. Nouveau Dictionnaire des œuvres de tous les temps et tous les pays — 2 — Éditions Robert Laffont, 1994. — Vol. 1. — P. 32. — ISBN 978-2-221-06888-5
  8. 8.0 8.1 http://annensky.lib.ru/names/ahmatova/ahm_name.htm