ელექტრული ველის დაძაბულობა: განსხვავება გადახედვებს შორის
[შეუმოწმებელი ვერსია] | [შეუმოწმებელი ვერსია] |
მ r2.6.4) (ბოტის დამატება: kk:Қарқындылық |
No edit summary |
||
ხაზი 1: | ხაზი 1: | ||
ფიზიკაში '''ელექტრული ველის დაძაბულობა''' |
ფიზიკაში '''ელექტრული ველის დაძაბულობა''' — [[ვექტორული სიდიდე]], რომელიც ახასიათებს [[ელექტრული ველი|ელექტრულ ველს]]. სიცრცის მოცემულ წერტილში მისი მნიშვნელობა ტოლია ამ წერტილში მოთავსებულ საცდელ მუხტზე მოქმედი <math>\vec F</math> ძალის ფარდობისა ამ [[მუხტი]]ს <math>q</math> სიდიდეზე: |
||
: <math>\vec E= \frac{\vec F}{q}</math>. |
: <math>\vec E= \frac{\vec F}{q}</math>. |
||
ხაზი 8: | ხაზი 8: | ||
=== SI სისტემისთვის === |
=== SI სისტემისთვის === |
||
[[ელექტრული პოტენციალი]]ს მეშვეობით <math>\vec E</math> ვექტორი შეიძლება |
[[ელექტრული პოტენციალი]]ს მეშვეობით <math>\vec E</math> ვექტორი შეიძლება გამოვსახოთ როგორც პოტენციალის [[გრადიენტი]] აღებული მინუს ნიშნით |
||
: <math>\vec E = - \nabla \varphi.</math> |
: <math>\vec E = - \nabla \varphi.</math> |
||
მაგალითად წერტილოვანი მუხტისთვის [[კულონის კანონი]]დან გამომდინარე გვაქვს |
მაგალითად, წერტილოვანი მუხტისთვის [[კულონის კანონი]]დან გამომდინარე გვაქვს |
||
: <math>\varphi = \frac{q}{4 \pi \varepsilon_0 r}.</math> |
: <math>\varphi = \frac{q}{4 \pi \varepsilon_0 r}.</math> |
||
11:00, 8 ივნისი 2012-ის ვერსია
ფიზიკაში ელექტრული ველის დაძაბულობა — ვექტორული სიდიდე, რომელიც ახასიათებს ელექტრულ ველს. სიცრცის მოცემულ წერტილში მისი მნიშვნელობა ტოლია ამ წერტილში მოთავსებულ საცდელ მუხტზე მოქმედი ძალის ფარდობისა ამ მუხტის სიდიდეზე:
- .
SI სისტემაში ელექტრული ველის დაძაბულობა იზომება ვ/მ ერთეულებში.
წერტილოვანი მუხტის ელექტრული ველის დაძაბულობა
SI სისტემისთვის
ელექტრული პოტენციალის მეშვეობით ვექტორი შეიძლება გამოვსახოთ როგორც პოტენციალის გრადიენტი აღებული მინუს ნიშნით
მაგალითად, წერტილოვანი მუხტისთვის კულონის კანონიდან გამომდინარე გვაქვს
ამ შემთხვევაში სფერული სიმეტრიის გამო ეკვიპოტენციური ზედაპირები სფეროებს წარმოადგენეს. შედეგად წარმოებული ნორმალის გასწვრივ ხდება წარმოებული რადიუსით და ვიღებს ე.წ. კულონის ველს
- .
გაუსის ერთეულთა სისტემისთვის
ამ სისტემაში მსჯელობები ზემოთ განხილულის ანალოგიურია, განსხვავება იმაშია, რომ იცვლება პოტენციალის სახე:
- ,
ხოლო მაქსველის განტოლებისთვის გვექნება
და
- .
შედეგად გაუსის ერთეულთა სისტემაში გვაქვს
ერთეულები
გაუსის ერთეულთა სისტემაში ელექტრული ველის დაძაბულობის ერთეულია სტატვ/სმ, ხოლო SI სისტემაში ვ/მ.