კულონის კანონი

კულონის კანონი — ფიზიკის კანონი, რომელიც აღწერს ურთიერთქმედებას ორ ელექტრულად დამუხტულ სხეულს შორის. ის პირველად გამოქვეყნებული იქნა შარლ ოგიუსტენ კულონის მიერ 1785 წელს, თუმცა ელექტრული ძალის მანძილზე დამოკიდებულება უფრო ადრე დადგენილი იქნა ჯოზეფ პრისტლის მიერ, ხოლო როგორც მანძილზე, ასევე მუხტზე დამოკიდებულება დადგენილი იქნა ჰენრი კავენდიშის მიერ, თუმცა მას თავისი შედეგები არ გამოუქვეყნებია.

შარლ კულონმა დაადგინა, რომ:

ვაკუუმში ორი უძრავი წერტილოვანი მუხტი ურთიერთქმედებს ძალით, რომლის მოდული პირდაპირპროპორციულია მუხტთა მოდულების ნამრავლის და უკუპროპორციულია მათ შორის მანძილის კვადრატის.

კულონის კანონი ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი კანონია ფიზიკაში

სკალარული ფორმა

კულონის კანონის საილუსტრაციო დიაგრამა. ერთნაირი ნიშნის მუხტები ერთმანეთს განიზიდავენ, ხოლო საწინააღმდეგო ნიშნისა მიიზიდავენ.

ხელსაწყო, რომლითაც კულონი სწავლობდა მუხტების ურთიერთქმედებას

კულონის კანონის სკალარული ფორმა აღწერს ორი წერტილოვან მუხტს შორის მოქმედი ძალის მოდულს (აბსოლუტურ მნიშვნელობას). ძალის მნიშვნელობა (F) რომლითაც ურთიერთქმედებენ (q₁) და (q₂) მუხტები ტოლია

$F=k_{\mathrm {e} }{\frac {q_{1}q_{2}}{r^{2}}}$

სადაც r არის მანძილი მუხტებს შორის, ხოლო k_e არის პროპორციულობის კოეფიციენტი.

SI სისტემაში პროპორციულობის კოეფიციენტი k_e, რომელსაც კულონის მუდმივა ჰქვია მოიცემა შემდეგი ფორმულით

${\begin{aligned}k_{e}&={\frac {1}{4\pi \varepsilon _{0}}}={\frac {c_{0}^{2}\mu _{0}}{4\pi }}=c_{0}^{2}\times 10^{-7}\ \mathrm {H\cdot m} ^{-1}\\&=8.987\,551\,787\,368\,176\,4\times 10^{9}\ \mathrm {N\cdot m^{2}\cdot C} ^{-2}\end{aligned}}$

იხილეთ აგრეთვე

• ბიო-სავარის კანონი
• ელექტრული ველი
• ლორენცის ძალა

სქოლიო

ეს არის სტატიის ან სექციის ესკიზი. თქვენ შეგიძლიათ შეავსოთ იგი.