შუმერული ენა: განსხვავება გადახედვებს შორის
[შეუმოწმებელი ვერსია] | [შეუმოწმებელი ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
LaaknorBot (განხილვა | წვლილი) მ ბოტის დამატება: is:Súmerska, se:Sumeragiella |
დაახლოვებით → დაახლოებით |
||
ხაზი 10: | ხაზი 10: | ||
}} |
}} |
||
{{ძველი მესოპოტამია}} |
{{ძველი მესოპოტამია}} |
||
'''შუმერული ენა''' — [[შუმერები]]ს [[ენა]], რომელზეც საუბრობდნენ სამხრეთ [[მესოპოტამია]]ში [[ძვ. წ. IV ათასწლეული|ძვ. წ. IV ათასწლეულში]]. |
'''შუმერული ენა''' — [[შუმერები]]ს [[ენა]], რომელზეც საუბრობდნენ სამხრეთ [[მესოპოტამია]]ში [[ძვ. წ. IV ათასწლეული|ძვ. წ. IV ათასწლეულში]]. დაახლოებით [[ძვ. წ. XX საუკუნე]]ში შუმერული შეცვალა [[აკადური ენა|აკადურმა ენამ]] და იგი მხოლოდ ქურუმების სარიტუალო და მეცნიერულ ენად დარჩა. საბოლოოდ შუმერული ენა [[ძვ. წ. I საუკუნე|ძველი წელთაღრიცხვის]] ბოლოს გაქრა. შუმერები წერდნენ სველ [[თიხა]]ზე. შუმერთა [[იეროგლიფი|იეროგლიფები]] წააგავდნენ სოლებს, რის გამოც მეცნიერებმა მათ '''[[სოლისებრი დამწერლობა]]''' (ან ''ლურსმული'') უწოდეს. |
||
== ისტორია == |
== ისტორია == |
15:36, 1 ნოემბერი 2011-ის ვერსია
შუმერული ენა | |
გავრცელებულია | შუმერი (სამხრეთ მესოპოტამია |
ოფიციალური სტატუსი | მკვდარი ენა |
ლინგვისტური კლასიფიკაცია | იზოლირებული ენა |
დამწერლობის სისტემა | ლურსმული დამწერლობა |
ენის კოდები | ISO 639-2: sux |
ძველი მესოპოტამია |
---|
ასირიოლოგია |
ქვეყნები / იმპერიები |
შუმერი: ურუქი – ური – ერიდუ |
ქიში – ლაგაში – ნიფური |
აქადის იმპერია: აქადი |
ბაბილონი – ისინი – სუზა |
ასურეთი: აშური – ნინევია |
დურ-შარუქინი – ნიმრუდი |
ბაბილონია – ქალდეა |
ელამი – ამორიტები |
ხურიტები – მითანი |
კასიტები – ურარტუ |
ქრონოლოგია |
შუმერის მეფეები |
ასურეთის მეფეები |
ბაბილონის მეფეები |
ენა |
ლურსმული დამწერლობა |
შუმერული ენა – აქადური ენა |
ელამური ენა – ხურიტული ენა |
მითოლოგია |
ენუმა ელიში |
გილგამეში – მარდუქი |
შუმერული ენა — შუმერების ენა, რომელზეც საუბრობდნენ სამხრეთ მესოპოტამიაში ძვ. წ. IV ათასწლეულში. დაახლოებით ძვ. წ. XX საუკუნეში შუმერული შეცვალა აკადურმა ენამ და იგი მხოლოდ ქურუმების სარიტუალო და მეცნიერულ ენად დარჩა. საბოლოოდ შუმერული ენა ძველი წელთაღრიცხვის ბოლოს გაქრა. შუმერები წერდნენ სველ თიხაზე. შუმერთა იეროგლიფები წააგავდნენ სოლებს, რის გამოც მეცნიერებმა მათ სოლისებრი დამწერლობა (ან ლურსმული) უწოდეს.
ისტორია
შუმერული ენის განვითარების 5 პერიოდს ასხვავებენ.
- არქაული - ძვ. წ. 3000 - ძვ. წ. 2750
- ძველი შუმერული - ძვ. წ. 2750 — ძვ. წ. 2136
- ახალი შუმერული - ძვ. წ. 2136 - ძვ. წ. 1996
- გვიანდელი შუმერული ანუ ძველბაბილონური შუმერული - ძვ. წ. 1996 - ძვ. წ. 1736
- პოსტშუმერული - ძვ. წ. 1736 - ძვ. წ. II საუკუნე
დამწერლობა
შუმერული ენა უძველესი დამწერლობის მქონე ენაა. შუმერები იყენებდნენ ლურსმულ დამწერლობას.