მიხეილ გერასიმოვი

მიხეილ გერასიმოვი
მ. გერასიმოვის დაბადებიდან 100 წლისთავისთვის გამოცემული მონეტა. 2007
დაბადების თარიღი	15 სექტემბერი, 1907 სანქტ-პეტერბურგი
გარდაცვალების თარიღი	21 ივლისი, 1970 (62 წლის) მოსკოვი
ჯილდოები

მიხეილ მიხეილის ძე გერასიმოვი (რუს. Михаи́л Миха́йлович Гера́симов; დ. 2 [15] სექტემბერი 1907, სანქტ-პეტერბურგი, რუსეთის იმპერია — გ. 21 ივლისი, 1970, მოსკოვი, რსფსრ, სსრკ) — საბჭოთა ფიზიკური ანთროპოლოგი, არქეოლოგი და სკულპტორი, ისტორიულ მეცნიერებათა დოქტორი (1956), რსფსრ მეცნიერების დამსახურებული მოღვაწე (1969). ჩონჩხის ნარჩენებზე დაფუძნებული ადამიანის გარეგნობის აღდგენის, ეგრეთ წოდებული „გერასიმოვის მეთოდის“ ავტორი.

ბიოგრაფია

დაიბადა 1907 წლის 2 (15) სექტემბერს პეტერბურგში ექიმის ოჯახში.

ბავშვობა და ახალგაზრდობის წლები მან ირკუტსკში გაატარა. 11 წლიდან მონაწილეობდა არქეოლოგიურ გათხრებში - მონაწილეობდა ვერხოლენსკაია გორას (ირკუტსკის გარეუბანი) გათხრებში. იგი მოხიბლული იყო ჟორჟ კიუვიეს ნამუშევრებით და მისი ექსპერიმენტებით გადაშენებული ცხოველების გარეგნობის რეკონსტრუქციაში. 13 წლიდან მუშაობდა ირკუტსკის უნივერსიტეტის მედიცინის ფაკულტეტის ანატომიურ მუზეუმში, დიდ დროს ატარებდა მორგში, სწავლობდა კავშირებს სახის რბილ ქსოვილებსა და თავის ქალას ძვლებს შორის. მან ქვის ხანის ადამიანების პირველი სამარხი გახსნა ირკუტსკში 14 წლის ასაკში, მეორე - 17 წლისამ. თავის მასწავლებლად თვლიდა ბერნგარდ პეტრის.

18 წლის ასაკში მან გამოაქვეყნა თავისი პირველი სამეცნიერო სტატია ირკუტსკში განსახლების პუნქტთან პალეოლითური ადგილის გათხრების შესახებ.

1928 წელს, როგორც ადგილობრივი ისტორიის მუზეუმის თანამშრომელი, გერასიმოვი ჩავიდა სოფელ მალტაში (ირკუტსკის ოლქი), სადაც მანამდე ცოტა ხნით ადრე ადგილობრივმა მცხოვრებმა მამონტის ტუსკი აღმოაჩინა. მისმა კვლევითმა მუშაობამ გამოიწვია მსოფლიოში ცნობილი პალეოლითური ადგილის მალტას აღმოჩენა.

აღმოაჩინა და გამოიკვლია მალტის ზედა პალეოლითის ადგილი.

1931-1936 და 1959 წლებში მან გამოიკვლია ფოფანოვსკის სამარხი სოფელ ფოფანოვოს მახლობლად, ბურიატიის კაბანსკის რაიონში.

1939-1945 წლებში ცხოვრობდა და მოღვაწეობდა სამარყანდში. მან შექმნა არაერთი ისტორიული პირის სკულპტურული პორტრეტები-რეკონსტრუქცია: თემურლენგი, შაჰრუხი, მირან შაჰი, ულუგბეკი, მუჰამედ სულთანი და სხვა - 1941 წლის ივნისი .

1944 წელს ის ოჯახთან ერთად საცხოვრებლად მოსკოვში გადავიდა. მუშაობდა მატერიალური კულტურის ისტორიის ინსტიტუტში.

1966 წლიდან მსახურობდა მეოთხეული პერიოდის შემსწავლელი კომისიის ჟურნალის ბიულეტენის სარედაქციო საბჭოში.

მან შექმნა ისტორიული ფიგურების 200-ზე მეტი სკულპტურული ანთროპოლოგიური პორტრეტი-რეკონსტრუქცია, მათ შორის: თემურლენგი, ივანე მრისხანე, ულუღ ბეგი, თეოდორ უშაკოვი, იაროსლავ ბრძენი, ანდრეი ბოგოლიუბსკი და სხვები.

აღადგინა გვიანდელი ნეანდერტალელის გარეგნობა ლა-შალელ-ო-სენის გროტოდან საფრანგეთში და კრომანიონები ვლადიმირის მახლობლად მდებარე სუნგირის ადგილიდან.

ესტონეთში ქვის სამარხში აღმოჩენილი ერთ-ერთი ჩონჩხის საფუძველზე მან აღადგინა ეგრეთ წოდებული „სოპე ქალის“ სკულპტურული პორტრეტი (ძვ. წ. 2000 წ.).

გარდაიცვალა 1970 წლის 21 ივლისს მოსკოვში. დაკრძალულია ნოვოდევიჩის სასაფლაოზე .

ოჯახი

მეუღლე - თამარა სერგეის ასული ვან-დერ-ბელენი (1911-2000), სტენოგრაფისტი , მუშაობდა საბჭოთა კავშირის უმაღლესი საბჭოს პრეზიდიუმში.

ქალიშვილები:

• მარგარიტა გერასიმოვა, ანთროპოლოგი
• ქსენია გერასიმოვა, ფილოლოგი.
• ტატიანა გერასიმოვა (1939-2003), ფრანგული ენის მასწავლებელი.
• ტაშკენტში ევაკუაციის დროს კიდევ ერთი გოგონა იშვილეს .

ლიტერატურა

• Палеолитические находки у Переселенческого пункта в Иркутске // Краеведение. — Иркутск, 1926. — № 3. — С. 22-28.

Новые стоянки доисторического человека каменного периода в окрестностях г. Хабаровска // Известия ВСОРГО. — 1928. — Т. 53. — С. 135—140.

• Мальта. Палеолитическая стоянка (предварительные данные). Результаты работ 1928—1929 гг. — Иркутск, 1931.
• Раскопки палеолитической стоянки в селе Мальте // Палеолит СССР. — М. — Л., 1935. — С. 78—124.
• Обработка кости на палеолитической стоянке Мальта // МИА. 1941. — № 2. — С. 65—85.
• Основы восстановления лица по черепу. — М.: Госуд. изд-во «Советская наука», 1949. — 190 с.
• Восстановление лица по черепу: (современный и ископаемый человек). — М.: Изд-во АН СССР, 1955. — 585 с.: ил. — (Труды Института этнографии им. Н. Н. Миклухо-Маклая. Новая серия / Акад. наук СССР; т. 28).
• Палеолитическая стоянка Мальта (раскопки 1956—1957 гг.) // Советская этнография. — 1958.
• Люди каменного века / М. М. Герасимов; Отв. ред. Я. Я. Рогинский; АН СССР, Институт этнографии им. Н. Н. Миклухо-Маклая. — М.: Наука, 1964. — 167 с., [4], 16 л. табл., илл.
• Портреты исторических лиц // Наука и человечество. — М., 1965. — С. 97—120.
• Документальный портрет Ивана Грозного // КСИА. 1965. Вып. 100. — С. 139—142.
• Портрет женщины из Долних Вестониц // Антропологическая реконструкция и проблемы палеоэтнографии. — М., 1973. — С. 9—15

რესურსები ინტერნეტში

• Каталог работ М.М. Герасимова