ეკალღიჭი
| ეკალღიჭი | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||||
| მეცნიერული კლასიფიკაცია | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| ლათინური სახელი | |||||||||||||||
| Smilax excelsa (L., 1753) | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
ეკალღიჭი (ლათ. Smilax excelsa) — მცენარე ეკალღიჭისებრთა ოჯახისა. ხვიარა ბუჩქი, რომლის გრძელი, მცოცავი ღეროები მაგარი, წვეტიანი ეკლებით არის დაფარული. ფოთოლი რკალძარღვიანია, ყუნწის ძირში ორი ულვაში აქვს, რომლითაც ეკალღიჭი საყრდენს ემაგრება. ორსახლიანია, ყვავილები მტევნისებრ ქოლგებად აქვს შეკრებილი. ნაყოფი წითელი კენკრაა.
ფართოდ არის გავრცელებული საქართველოს ტყეებში, სადაც (განსაკუთრებით ჭალის ტყეებში) ძალიან მაღლა აქდის ხეებზე და იმგვარად იხლართება, რომ ხშირად ტყეს გაუვალს ხდის. ჩაის პლანტაციებში ეკალღიჭი სარეველაა. ნორჩ ყლორტებს მხალად ხმარობენ. სამკურნალოა.
ეკალას მომზადების კულტურა იმერეთის რეგიონისთვის არის დამახასიათებელი, სადაც მას მთელი წლის განმავლობაში ინახავენ ოჯახში მოსახმარად. მისგან ამზადებენ მხალს (ფხალს). ამისთვის ეკალას შეურევენ საკაზმს, რომელიც ხშირად შემდეგი მასალისგან შედგება: ნიგოზი, ღვინის ძმარი, მკვახე ყურძენს და ბროჭოლის წვენი, ნიორი, ქინძი, წითელი წიწიაკა, ოხრახუში და მარილი. ზოგჯერ საკაზმს ხმელ სანელებლებს, კამას და ხახვს უმატებენ.[2]
ლიტერატურა
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 4, თბ., 1979. — გვ. 62.