ბენაკის მუზეუმი

ბენაკის მუზეუმი
	ბერძ. Μουσείο Μπενάκη
	;
	37°58′33″ ჩ. გ. 23°44′25″ ა. გ. / 37.9759389° ჩ. გ. 23.7404083° ა. გ.
დაარსდა	1930
ქვეყანა	საბერძნეთი
მდებარეობა	Athens Municipality
ოფიციალური საიტი	https://www.benaki.org/index.php?lang=en

ბენაკის მუზეუმი — მუზეუმი საბერძნეთში, მდებარეობს ათენის ცენტრში. დაარსდა 1930 წელს ანტონის ბენაკისის მიერ მამის ემანუელ ბენაკისის ხსოვნისთვის, განთავსებულია ბენაკისის სასახლეში.

მუზეუმში განთავსებულია ბერძნული ხელოვნების ნიმუშები პრეისტორიულიდან თანამედროვემდე, აზიური ხელოვნების ვრცელი კოლექცია, მასპინძლობს პერიოდულ გამოფენებს და ატარებს უახლესი რესტავრაციის და კონსერვაციის სემინარს. მიუხედავად იმისა, რომ მუზეუმში თავდაპირველად განთავსდა კოლექცია, რომელიც მოიცავდა ისლამურ ხელოვნებას, ჩინურ ფაიფურს და სათამაშოების ექსპონატებს, 2000 წელს მისი ხელახალი გახსნის შედეგად შეიქმნა სატელიტური მუზეუმები, რომლებიც ფოკუსირებული იყო კონკრეტულ კოლექციებზე, რაც საშუალებას აძლევდა მთავარ მუზეუმს გაემახვილებინა ყურადღება ბერძნულ კულტურაზე, ქვეყნის ისტორიის მანძილზე.

ათენის კამპუსი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

მუზეუმის მთავარი სახლი არის ბენაკისის სახლი ნაციონალური ბაღის მოპირდაპირედ, დედოფალ სოფიას გამზირზე და მისი არსებობა განპირობებულია ანტონ ბენაკისის სიკეთით, რომლის ოჯახი ალექსანდრიაში, ეგვიპტეში ცხოვრობდა.

1931 წელს ბენაკისებმა ოჯახის სახლი ათენში გადასცეს და მათი კოლექცია 37000-ზე მეტი ისლამური და ბიზანტიური ობიექტი. 1970-იან წლებში დაემატა 9000-ზე მეტი არტეფაქტი, რამაც გამოიწვია შემოწირულობები სხვა წყაროებიდან.^[3] ბენაკისი მუზეუმში მუშაობდა 1954 წლამდე, სანამ ის გარდაიცვლებოდა.^[4]

ანგელოს დელივორიასის ხელმძღვანელობით, მუზეუმმა დაამატა 60000-ზე მეტი ობიექტი, წიგნი და დოკუმენტი, რომელთაგან ზოგი შეიძინა, ზოგი კი შემოწირული იყო. დელივორიასი ირჩევს ფოკუსირებას შემოწირული ნივთების ჩვენებაზე, რათა ხელი შეუწყოს საზოგადოების მონაწილეობას და გააძლიეროს საზოგადოების კავშირი მუზეუმთან.^[3] მუზეუმი ასევე ყურადღებას ამახვილებს იმ ფაქტზე, რომ საბერძნეთის ისტორია არ იწყება და მთავრდება კონკრეტული მოვლენებით, არამედ არსებობს უწყვეტი ისტორია, რომელიც დღესაც გრძელდება.^[5]

მუზეუმის კოლექციების ნაწილმა იმოგზაურა მთელს მსოფლიოში, მათ შორის კანადაში 2008 წელს,^[6] ამერიკის შეერთებულ შტატებში 1959 წელს სმითსონის ინსტიტუტთან პარტნიორობით^[7] და 2005 წელს ძველმა ბერძნულმა მყარმა ოქროს დასალევმა ჭიქამ, პირველად დატოვა საბერძნეთი და იმოგზაურა სიდნეის პაუერჰაუს მუზეუმში და მელბურნის იმიგრაციის მუზეუმში მელბურნში, ავსტრალიაში.^[8]

ხელახლა გახსნა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

2000 წელს, ბენაკის მუზეუმი ხელახლა გაიხსნა მიწისძვრის შედეგად დაზიანებული შენობის რემონტისა და რესტავრაციის შემდეგ.^[5] განახლებამ საშუალება მისცა გამხდარიყო საბერძნეთის ერთადერთი მუზეუმი, რომელიც სტუმრებს იზიდავს ბერძნული კულტურისა და ისტორიის ყველა ასაკში. ის ასევე უნიკალურია იმით, რომ არ აკეთებს აქცენტს ნაციონალიზმზე, არამედ აღიარებს და აღნიშნავს უცხოურ გავლენას ბერძნულ კულტურაზე.^[3]

მუზეუმის დირექტორს ანგელოს დელივორიას გაუჩნდა იდეა 1973 წელს, მუზეუმის და მისი ექსპონატების ხელახლა ფოკუსირების, 25 წელზე მეტი გავიდა, მას შემდეგ რაც მან ეს რეალობად აქცია. ეს რეალობა გულისხმობდა მუზეუმის ისლამური ხელოვნებისა და ჩინური ფაიფურის კოლექციების გადატანას ფერწერული ტილოებით სხვა ადგილებში, რადგან ათენის მთავარი მუზეუმი ორიენტირებული ყოფილიყო მხოლოდ საბერძნეთზე.^[3]

სატელიტური მუზეუმები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

წლების განმავლობაში მუზეუმი შემორჩენილია სხვადასხვა დონორების მიერ და ის მოიცავს ზღვისპირა კუულურას სასახლეს პალაიო ფალიროში, სადაც განთავსებულია სათამაშოების მუზეუმი, ბერაკის ისლამური ხელოვნების მუზეუმი კერამექიოსის რაიონში, ნიკოზ ჰაჯიკირიაკოს-გიკას გალერეა ქალაქის ცენტრში. ათენი, ბენაკის მუზეუმი პირეოსის ქუჩა და პენელოპა დელტას სახლი კიფისიაში, სადაც განთავსებულია ისტორიული არქივის კოლექცია.

ბენაკის ისლამური ხელოვნების მუზეუმი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

როგორც მუზეუმის ხელახალი აქცენტი ბერძნულ კულტურაზე, მისი ისლამური კოლექცია გადავიდა ახალ სახლში 2004 წელს ათენის ოლიმპიადის დროს. ახალ მუზეუმს ასევე აქვს ახალი გალერეები დროებითი მოგზაურობის ექსპონატებისთვის.^[9]

ბენაკის მუზეუმის ისლამური ხელოვნების კოლექციები განთავსებულია ნეო-კლასიკური შენობების კომპლექსში, რომელიც მდებარეობს ათენის ისტორიულ ცენტრში, კერამეიკოსის რაიონში. ამავე არეალში განლაგებული ძირითადი არქეოლოგიური ძეგლები მოიცავს უძველესი აგორას, ჰეფესტოსის დორიულ ტაძარს ("თესეიო") და უძველესი კერამეიკოსის ნეკროპოლის მუზეუმს. შენობების ეს კომპლექსი აგიონ ასომატონისა და დიპილოუს ქუჩების კუთხეში მუზეუმს გადასცა გარდაცვლილმა ლამბროს ეფტაქსიამ, რომელიც შემდგომ წლებში მსახურობდა მუზეუმის სამეურვეო საბჭოს საპატიო პრეზიდენტად. მუზეუმი იხსნება 2004 წლის 27 ივლისს და იკავებს 1000 კვადრატულ მეტრზე მეტ გარემონტებულ სივრცეს, სადაც წარმოდგენილია კერამიკა, ჭურჭელი, ლითონის ნაწარმი, ოქრო, ჩუქურთმები, მინის ნაწარმი და ქსოვილები, ძვლების მოჩუქურთმება, წარწერიანი საფლავი, იარაღი და აბჯარი. ნათქვამია, რომ მუზეუმის კოლექცია მსოფლიოში უმნიშვნელოვანესია და მოიცავს შედევრებს ინდოეთიდან, სპარსეთიდან, მესოპოტამიიდან, ახლო აღმოსავლეთიდან, არაბეთიდან, ეგვიპტიდან, ჩრდილოეთ აფრიკიდან, სიცილიიდან, ესპანეთიდან და მცირე აზიიდან. ის მოიცავს ისლამურ ხელოვნებას VII საუკუნიდან XIX საუკუნემდე, მას აქვს ოსმალეთის იმპერიის ხელოვნების მდიდარი კოლექცია, პიკი XVI საუკუნეში.^[10]

რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

↑ ^1.0 ^1.1 ^1.2 http://dp.iset.gr/en/institution/view.html?id=10953
↑ https://www.benaki.org/index.php?lang=el
↑ ^3.0 ^3.1 ^3.2 ^3.3 Dina Kyriakidou. (2000-07-22) New Museum Celebrates Greece Through the Ages. The Globe and Mail. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2021-09-04. ციტირების თარიღი: 2008-05-29
↑ A Museum with a Point of View. The New York Times (1981-12-27). ციტირების თარიღი: 2008-05-29
↑ ^5.0 ^5.1 Frederika Randall. (2000-05-26) Reopened Benaki Museum Shows Seven Millennia of Greek Art Treasures. The Wall Street Journal. ციტირების თარიღი: 2008-05-29
↑ Paul Gessell. (2008-05-24) Greeks Bearing Gifts. The Ottawa Citizen. ციტირების თარიღი: 2008-05-29
↑ Greek Costumes on Display Here. The New York Times (1959-10-25). ციტირების თარიღი: 2008-05-29
↑ A Cup Commeth. The Age (2005-09-27). ციტირების თარიღი: 2008-05-29
↑ Victoria Kyriakopoulous. (2004-08-08) Athens Shows off its Olympic Face-lift. The San Francisco Chronicle. ციტირების თარიღი: 2008-05-29
↑ Mona Khazindar. (2005-01-08) Islamic Arts in Athens. Arab News. ციტირების თარიღი: 2008-05-29

[[http://dp.iset.gr/en/institution/view.html?id=10953_http://dp.iset.gr/en/institution/view.html?id=10953]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-1] 1.0 ^1.1 ^1.2 http://dp.iset.gr/en/institution/view.html?id=10953

[[https://www.benaki.org/index.php?lang=el_https://www.benaki.org/index.php?lang=el]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-2] ttps://www.benaki.org/index.php?lang=el

[ages-3] 3.0 ^3.1 ^3.2 ^3.3 Dina Kyriakidou. (2000-07-22) New Museum Celebrates Greece Through the Ages. The Globe and Mail. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2021-09-04. ციტირების თარიღი: 2008-05-29

[pov-4] A Museum with a Point of View. The New York Times (1981-12-27). ციტირების თარიღი: 2008-05-29

[reope-5] 5.0 ^5.1 Frederika Randall. (2000-05-26) Reopened Benaki Museum Shows Seven Millennia of Greek Art Treasures. The Wall Street Journal. ციტირების თარიღი: 2008-05-29

[ott-6] Paul Gessell. (2008-05-24) Greeks Bearing Gifts. The Ottawa Citizen. ციტირების თარიღი: 2008-05-29

[cost-7] Greek Costumes on Display Here. The New York Times (1959-10-25). ციტირების თარიღი: 2008-05-29

[commeth-8] A Cup Commeth. The Age (2005-09-27). ციტირების თარიღი: 2008-05-29

[face-9] Victoria Kyriakopoulous. (2004-08-08) Athens Shows off its Olympic Face-lift. The San Francisco Chronicle. ციტირების თარიღი: 2008-05-29

[arab-10] Mona Khazindar. (2005-01-08) Islamic Arts in Athens. Arab News. ციტირების თარიღი: 2008-05-29

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]