აზერბაიჯანის სტანდარტიზაციის, მეტროლოგიისა და პატენტების სახელმწიფო კომიტეტი

აზერბაიჯანის სტანდარტიზაციის, მეტროლოგიისა და პატენტების სახელმწიფო კომიტეტი
	აზერბაიჯანის სტანდარტიზაციის, მეტროლოგიისა და პატენტების სახელმწიფო კომიტეტი; აზერ. Azərbaycan Respublikasının Standartlaşdırma, Metrologiya və Patent üzrə Dövlət Komitəsi
უწყების შესახებ
შეიქმნა	2008
იურისდიქცია	აზერბაიჯანი
უწყების ხელმძღვანელი	რამიზ ჰასანოვი
უწყების ტიპი	კომიტეტი
	საიტი
	azstand.gov.az

აზერბაიჯანის სტანდარტიზაციის, მეტროლოგიისა და პატენტების სახელმწიფო კომიტეტი (აზერ. Azərbaycan Respublikasının Standartlaşdırma, Metrologiya və Patent üzrə Dövlət Komitəsi) პასუხისმგებელია აზერბაიჯანის რესპუბლიკის ტექნიკური რეგულირების, მეტროლოგიის, ტექნიკური შესაბამისობის შეფასების, აკრედიტაციის, სტანდარტიზაციის ხარისხის შესახებ. კომიტეტს ხელმძღვანელობს რამიზ ჰასანოვი^[1].

ისტორია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

1906 წელს, როდესაც აზერბაიჯანი გახდა რუსეთის იმპერიის ნაწილი, ხელისუფლებამ ბაქოში დააარსა საკონტროლო პუნქტი #25. 4 კაციან პალატას ევალებოდა ათწილადი წონების გადამოწმება. 1909 წელს ბაქოში შეიქმნა იმპერიის ელექტროენერგიის მრიცხველების პირველი საგუშაგო. 1926 წელს აზერბაიჯანის საბჭოთა ხელისუფლებამ მოსახლეობას უბრძანა ელექტროენერგიის მრიცხველების სავალდებულო შემოწმება, რომლებიც დამონტაჟდა მთელ ქვეყანაში. აზერბაიჯანში ნავთობის ინდუსტრიის განვითარებასთან დაკავშირებით, ზუსტი გაზომვის საჭიროება დადგა, რაც მიიპყრო ხელისუფლების ყურადღება და გაზარდა ინსტრუმენტების გამოყენება. 1931 წელს შეიქმნა სტანდარტიზაციის ბიურო, რათა შეემოწმებინა და დაემტკიცებინა საზომი ხელსაწყოების სიგრძე და წონა და გაიხსნა ახალი ლაბორატორიები მთელს ქვეყანაში.

1966 წელს შეიქმნა სტანდარტიზაციის კომიტეტი და ფუნქციონირებდა აზერბაიჯანული სსრ მინისტრთა კაბინეტის იურისდიქციის ქვეშ. განჯაში აშენდა დიდი ლაბორატორიები და 39 დროებითი გამშვები პუნქტი კომიტეტის შემადგენელი ნაწილი იყო. 1970 წელს კომიტეტის რეორგანიზაცია განხორციელდა და გახდა აზერბაიჯანის სსრ-ს სახელმწიფო სტანდარტის ორგანო.აზერბაიჯანის დამოუკიდებლობის აღდგენის შემდეგ, რესპუბლიკაში სტანდარტიზაცია და მეტროლოგია ამჟამად რეგულირდება 1992 წელს შექმნილი აზერბაიჯანის მინისტრთა კაბინეტის სტანდარტიზაციისა და მეტროლოგიის ცენტრის მიერ (AzGOST). 2001 წლის 27 დეკემბერს, პრეზიდენტმა ჰეიდარ ალიევმა ხელი მოაწერა N 623 ბრძანებულებას სტანდარტიზაციის, მეტროლოგიისა და პატენტების სახელმწიფო სააგენტოს (AZSTAND) დაფუძნების შესახებ. 2008 წლის 19 ნოემბერს, სააგენტო გადაკეთდა სტანდარტიზაციის, მეტროლოგიისა და პატენტების სახელმწიფო კომიტეტად, პრეზიდენტის 53-ე ბრძანებულების შესაბამისად.^[2]^[3]

2013 წლის 13 ივნისს, აზერბაიჯანის რესპუბლიკის მთავრობამ მიიღო კანონი "გაზომვის ერთიანობის უზრუნველყოფის შესახებ".^[4]

2018 წლის 20 აპრილს, აზერბაიჯანის რესპუბლიკის პრეზიდენტმა ილჰამ ალიევმა ხელი მოაწერა ბრძანებას, რათა მომხდარიყო მართვის მოდერნიზება შიდა ბაზარზე კონტროლის, ნორმალიზაციის, მეტროლოგიისა და ფედერალური საკუთრების დაცვის სფეროში. განკარგულების თანახმად, აზერბაიჯანის რესპუბლიკის სტანდარტიზაციის, მეტროლოგიისა და პატენტების სახელმწიფო კომიტეტი გაუქმებას ექვემდებარებოდა.^[5]

მოვალეობები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

კომიტეტის მოვალეობებში შედის:

სამრეწველო საკუთრების დაცვა;
განახორციელოს სამთავრობო პოლიტიკა ნორმალიზაციის, ლიცენზირების, აგრეთვე სამრეწველო საკუთრების მეტროლოგიის სფეროში^[6];
საზომი ინსტრუმენტების მთლიანობის გარანტიი უზრუნველყოფა^[7];
მეცნიერრულ-ტექნიკური პროგრესის ხელშეწყობა;
გაზომვითი საშუალებების მთლიანობის უზრუმვეყოფა.

სტრუქტურა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

კომიტეტის ძირითადი ფუნქციებია სამთავრობო პოლიტიკის განხორციელება ინდუსტრიული საკუთრების სტანდარტიზაციის, მეტროლოგიის, სერთიფიკაციისა და დაცვის შესახებ; სამთავრობო პროგრამების მომზადება და განხორციელება, მეტროლოგიისა და სტანდარტიზაციის სფეროში; სტანდარტიზაციის, მეტროლოგიის, სერტიფიკაციის სფეროში დოკუმენტების განახლება, აზერბაიჯანში წარმოებული საქონლისა და მომსახურების კონკურენტუნარიანობის და ხარისხის გაზრდის მიზნით; სატესტო ცენტრების აკრედიტაცია.

აზერბაიჯანული სტანდარტები რეგისტრირებულია AZSTAND- ის მიერ.

კომიტეტის სტრუქტურა მოიცავს შემდეგ დეპარტამენტებს:

ცენტრალური ოფისის მეტროლოგიის განყოფილება
სახელმწიფო მეტროლოგიის სამსახური
სახელმწიფო კონტროლის სამსახურის დეპარტამენტი
ექსპერიმენტებისა და ტესტირების ცენტრი (AzTEST)
სახელმწიფო მეტროლოგიის სამსახურის სტრუქტურა მოიცავს შემდეგ ერთეულებს:^[8]
სტანდარტების შემუშავებისა და განვითარების სექტორი;
კონსტიტუციური მეტროლოგიის სექტორი;
ძალის და ზეწოლის სამთავრობო სტანდარტების სექტორი;
კონცენტრაციისა და სიბლანტისთვის მთავრობის სტანდარტების სექტორი;
მთავრობის ტემპერატურის სტანდარტების სექტორი;
მთავრობის მასის სტანდარტების სექტორი;
მთავრობის სტანდარტების სექტორი გალვანური რაოდენობით;
დიაპაზონის და დროის სამთავრობო სტანდარტების სექტორი;
მთავრობის დოზიმეტრიული სტანდარტების სექტორი;
გაზის ნარევების საცნობარო პროტოტიპების სექტორი;
ფინანსთა და ეკონომიკის სექტორი.^[4]

საგარეო ურთიერთობები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

1992 წლის 28 ნოემბერს აზერბაიჯანი შეუერთდა ეკონომიკური თანამშრომლობის ორგანიზაციას. კომიტეტი მჭიდროდ თანამშრომლობს ინტელექტუალური საკუთრების მსოფლიო ორგანიზაციასთან (WIPO). 1995 წლიდან აზერბაიჯანი არის WIPO- ს რვა კონვენციის, საერთაშორისო ხელშეკრულებებისა და შეთანხმებების მონაწილე სამრეწველო საკუთრების დაცვის სფეროში:

კონვენცია ინტელექტუალური საკუთრების მსოფლიო ორგანიზაციის შექმნის შესახებ;
პარიზის კონვენცია სამრეწველო საკუთრების დაცვის შესახებ;
პატენტთა ასოციაციის ხელშეკრულება;
მადრიდის ხელშეკრულება ნიშნის საერთაშორისო რეგისტრაციასთან დაკავშირებით;
ბუდაპეშტის ხელშეკრულება;
ლოკარნოს ხელშეკრულება სამრეწველო მოდელების საერთაშორისო სისტემატიზაციის ფორმირების შესახებ
სტრასბურგის ხელშეკრულება საპატენტო სისტემების სისტემატიზაციის შესახებ საერთაშორისო დონეზე და ა.შ.^[7]

2003 წლის 1 ივლისს სახელმწიფო კომიტეტმა შეიძინა სტანდარტიზაციის საერთაშორისო ორგანიზაციის (ISO) სრულუფლებიანი წევრობა.

2007 წელს ხელი მოეწერა ხელშეკრულებას ბელარუსის რესპუბლიკის სტანდარტიზაციის სახელმწიფო კომიტეტსა და აზერბაიჯანის რესპუბლიკის სტანდარტიზაციის, მეტროლოგიისა და პატენტთა სახელმწიფო კომიტეტს შორის ნორმალიზაციის, მეტროლოგიის, აკრედიტაციის სფეროში თანამშრომლობის შესახებ.^[9]

2008 წლის გაზაფხულზე, მსგავსი ხელშეკრულება გაფორმდა აზერბაიჯანის რესპუბლიკის სტანდარტიზაციის, მეტროლოგიისა და პატენტების სახელმწიფო კომიტეტსა და ლიეტუვის რესპუბლიკის ეკონომიკის სამინისტროს შორის.^[10]

იხილეთ აგრეთვე[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

მეტეოროლოგია

რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

azstand.gov.az - ოფიციალური ვებ-გვერდი

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

[1] Государственный комитет по стандартизации, метрологии и патентам Азербайджанской Республики. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2019-02-09. ციტირების თარიღი: 2019-09-23.

[2] Об утверждении Положения о Государственном комитете по стандартизации, метрологии и патенту Азербайджанской Республики и структуры Комитета

[3] РАСПОРЯЖЕНИЕ ПРЕЗИДЕНТА АЗЕРБАЙДЖАНСКОЙ РЕСПУБЛИКИ О СОЗДАНИИ ГОСУДАРСТВЕННОГО КОМИТЕТА АЗЕРБАЙДЖАНСКОЙ РЕСПУБЛИКИ ПО СТАНДАРТИЗАЦИИ, МЕТРОЛОГИИ И ПАТЕНТУ

[:0-4] 4.0 ^4.1 Юридическое лицо публичного права "Азербайджанский институт метрологии" (AzMI)

[5] Ликвидирован Государственный комитет по стандартизации, метрологии и патентам Азербайджана

[6] Азербайджан

[:1-7] 7.0 ^7.1 О создании Комитета. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2019-02-18. ციტირების თარიღი: 2019-09-23.

[8] Указ Президента Азербайджанской Республики o мерах по усовершенствованию деятельности Государственного комитета Азербайджанской Республики по стандартизации, метрологии и патенту

[9] Соглашение Государственный комитет по стандартизации Республики Беларусь

[10] ttps://e-seimas.lrs.lt/rs/lasupplement/TAP/d751eb10eb7111e5820eec7ea316d20a/f4846fb8eb7111e5820eec7ea316d20a/

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]