აზერბაიჯანის სოციალური დაცვისა და შრომის სამინისტრო
| აზერბაიჯანის სოციალური დაცვისა და შრომის სამინისტრო | |
| აზერ. Azərbaycan Respublikasının Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi | |
| |
| ქვეყანა: | (აზერბაიჯანი)* |
| დაარსდა: | 1992 |
| შტაბ-ბინა: | ბაქო |
| ხელმძღვანელობა | |
| ხელმძღვანელი: | საჰილ ბაბაევი |
| საიტი | |
| sosial.gov.az | |
აზერბაიჯანის რესპუბლიკის მოსახლეობის შრომისა და სოციალური დაცვის სამინისტრო (აზერ. Azərbaycan Respublikasının Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi) პასუხისმგებელია შრომის ბაზრის რეგულირებაზე და აზერბაიჯანის მოსახლეობისთვის სოციალური დაცვის უზრუნველყოფაზე. უწყებას ხელმძღვანელობს საჰილ ბაბაევი.
ისტორია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
შრომისა და მოსახლეობის სოციალური დაცვის სამინისტრო შეიქმნა 1992 წლის 10 დეკემბერს, პრეზიდენტ აბულფაზ ელჩიბეის ბრძანებულებით. იმავე ბრძანებულებამ გააუქმა აზერბაიჯანის რესპუბლიკის სოციალური უსაფრთხოების სამინისტრო, აზერბაიჯანის რესპუბლიკის შრომისა და სოციალური დაცვის სახელმწიფო კომიტეტი.
სტრუქტურა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
სამინისტროს ძირითადი ფუნქციებია შრომის ბაზარზე სახელმწიფო პოლიტიკის მომზადების ორგანიზება, სოციალური უზრუნველყოფა, საპენსიო უზრუნველყოფა, დემოგრაფიისა და მიგრაციის სექტორი და ამ ზომების დაცვა აზერბაიჯანის კანონმდებლობის კანონებისა და ნორმების ფარგლებში, ხელსაყრელი პირობების შექმნა შესაძლებლობების მქონე სამუშაო ძალისთვის; ყველა საწარმოში, ფირმაში, დაწესებულებაში და ორგანიზაციაში ყველა თანამშრომლის უფლებების დაცვა, მიუხედავად მათი სამართლებრივი სამთავრობო თუ არასამთავრობო სტატუსისა; კანონების დაცვა შრომისუუნარობის შემცირების მიზნით. დახმარებას უწევს შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირებს, ახალგაზრდებს, ქალებს, მრავალშვილიან ოჯახებს, აზერბაიჯანელი ლტოლვილებისა და იძულებით გადაადგილებულ პირთა ოჯახებს, რომელთა წევრები დაიღუპნენ ომის დროს, ორგანიზებას უწევს შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე პირთა ღონისძიებებს, ღარიბი ოჯახების დასახმარებლად სახელმწიფო პროგრამების რეგულირებას, შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე პირთათვის სოციალური მომსახურების გაწევას, დემოგრაფიის, შრომითი და სოციალური დაცვის კვლევითი პროგრამების განხორციელებას და ამ სფეროში საერთაშორისო თანამშრომლობის გაძლიერებას; შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირთა სარეაბილიტაციო პროგრამების ორგანიზებას, შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირთა დახმარებას პროთეზების შეძენაზე, კანონპროექტების შესრულებაზე ზედამხედველობს სამუშაო ძალის დასაცავად და ა.შ. სამინისტრო ახორციელებს სხვადასხვა ღონისძიებებს აზერბაიჯანის რეგიონებში დედაქალაქში შრომის დეკოცენტრაციის სტიმულირების მიზნით.
სამინისტროს ვალდებულებაა სამოქმედო გეგმის შემუშავება, ახალი სამუშაო ადგილების შექმნის, პროფესიული სწავლების მექანიზმის გაუმჯობესების მიზნით. შრომისა და სოციალური დაცვის სამინისტრო კოორდინაციას უწევს მუშაობას დემოგრაფიის, კვლევისა და საერთაშორისო თანამშრომლობის სფეროში, აწყობს სამედიცინო სოციალურ შემოწმებას და ინვალიდთა რეაბილიტაციას[1][2].
სამინისტროს ვალდებულებები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- შრომითი, სოციალური დაცვის, პენსიების, დემოგრაფიისა და მიგრაციის სფეროში სახელმწიფო პოლიტიკის მომზადება და კანონით დადგენილი პროცედურების განხორციელება;
- შრომითი ასაკის მოსახლეობის განვითარებისათვის აუცილებელი პირობების შექმნა, ყველა საწარმოს, ინსტიტუტისა და ორგანიზაციის მუშაკთა შრომითი და სოციალური უფლებების დაცვის უზრუნველყოფა, მიუხედავად საკუთრებისა და სამართლებრივი ფორმისა;
- შეამციროს უმუშევრობა, განახორციელოს პოლიტიკა, რომელიც მიზნად ისახავს ახალგაზრდების, ქალების, ლტოლვილებისა და იძულებით გადაადგილებულ პირთა, შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირთა, ომში დაღუპულთა ოჯახების დასაქმებისკენ.
- მოამზადოს ზომები ახალი სამუშაო ადგილების შესაქმნელად შესაბამის აღმასრულებელ ხელისუფლებასთან, სახელმწიფო და არასახელმწიფო საწარმოებთან ერთად, მოდერნიზაცია მოახდინოს შრომითი რესურსების საბაზრო პირობებთან ადაპტირების ტრენინგის მექანიზმის შესაქმნელად;
- წინადადებების წარდგენა შესაბამის ორგანოებთან, მოსახლეობის სოციალური დაცვის შესახებ კანონმდებლობის გაუმჯობესების მიზნით;
- მოამზადოს წინადადებები მოსახლეობის დაუცველ ჯგუფებს სახელმწიფო დახმარებისთვის, მარტოხელა მოხუცებულ მოქალაქეებსა და შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე პირთა სოციალური და საშინაო სერვისების ორგანიზების მიზნით;
- დემოგრაფიის, შრომისა და სოციალური დაცვის სფეროში კვლევისა და საერთაშორისო თანამშრომლობის კოორდინაცია;
- სამედიცინო და სოციალური შემოწმების ორგანიზება, შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირთა რეაბილიტაცია, დაეხმაროს შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე პირებს პროთეზირებული და ორთოპედიული საშუალებებით;
- განახორციელოს სახელმწიფო კონტროლი საკანონმდებლო აქტების განხორციელებაზე შრომის დაცვის, სამუშაო პირობების, შრომითი ურთიერთობის, შრომითი ურთიერთობების, პროფესიულ ჯანმრთელობის, დასაქმებისა და მიგრაციის საწარმოებში, დაწესებულებებში და ორგანიზაციებში, მიუხედავად საკუთრებისა და სამართლებრივი ფორმისა.
სამინისტროს უფლებები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- მოამზადოს კანონპროექტები, გადაწყვეტილებები და სხვა ნორმატიული აქტები, სამინისტროს კომპეტენციაში შემავალი საკითხების შესახებ, უმაღლესი აღმასრულებელი ორგანოების ექსპერტების, კონსულტანტებისა და სხვა სპეციალისტების ჩართვით, განმარტებები მისცეს შრომის კანონმდებლობის გამოყენებისა და სოციალური დაცვის შესახებ;
- შეისწავლოს დამსაქმებლის მუშაობის შრომისა და სოციალური დაცვის საკითხებზე, გამოსცეს სავალდებულო ინსტრუქციები გამოვლენილი ხარვეზების აღმოფხვრისა და კანონის შესაბამისად, სამართალდამცავების სამართალდარღვევაში მყოფი მუშაკებისა და სხვა თანამდებობის პირების მიმართ;
- მიიღოს ინფორმაცია ქვეყნის შიგნით მდებარე საწარმოებიდან, დაწესებულებებისა და ორგანიზაციებისგან, მიუხედავად საკუთრებისა და იურიდიული ფორმისა, სამინისტროს კომპეტენციის ფარგლებში არსებულ საკითხებზე;
- მიიღოს სტატისტიკის სახელმწიფო კომიტეტი შრომის დაცვისა და კომპენსაციის, დემოგრაფიისა და სხვა საკითხების შესახებ;
- კოორდინირება გაუწიოს სხვა სახელმწიფო და არასამთავრობო ორგანიზაციების საქმიანობას მიგრაციის სფეროში;
- წინადადებების წარდგენა მაღალმთიან, უდაბნო რაიონებში მდებარე საწარმოების, დაწესებულებებისა და ორგანიზაციების თანამშრომლების ხელფასებზე[3].
საერთაშორისო ურთიერთობები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
შრომისა და მოსახლეობის სოციალური დაცვის სამინისტრო თანამშრომლობს მოსახლეობის შრომისა და სოციალური დაცვის სფეროში, უცხო ქვეყნის სახელმწიფო სტრუქტურებთან და საერთაშორისო ორგანიზაციებთან. სამინისტრომ ორმხრივი ურთიერთობები დაამყარა მსოფლიოს 20-ზე მეტი ქვეყნის სტრუქტურასთან, ხელი მოეწერა 30-ზე მეტ სამთავრობათშორისო და მინისტრთა შეთანხმებას, ოქმებს, მემორანდუმებსა და პროგრამებს.
სამინისტრო თანამშრომლობს შემდეგ საერთაშორისო ორგანიზაციებთან: შრომის საერთაშორისო ორგანიზაცია, გაეროს განვითარების პროგრამა, მსოფლიო ბანკი, მიგრაციის საერთაშორისო ორგანიზაცია, გაეროს მოსახლეობის ფონდი, გაეროს ბავშვთა ფონდი (UNICEF), ევროპაში უსაფრთხოებისა და თანამშრომლობის ორგანიზაცია, გაეროს ლტოლვილთა უმაღლესი კომისარიატი, ევროკავშირის TACİS პროგრამა, EuropeAid და ა.შ.
ევროკავშირთან თანამშრომლობა გრძელდება ”ევროკავშირის სამოქმედო გეგმის განხორციელების მიზნით, შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირთა უფლებების და საზოგადოებაში მათი მონაწილეობის, 2006-2015 წლებში შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირთა ცხოვრების ხარისხის გაუმჯობესების მიზნით”. მჭიდრო ურთიერთობის შენარჩუნების მიზნით, შრომის და მოსახლეობის სოციალური დაცვის სამინისტროს საერთაშორისო დეპარტამენტში იქმნება მონაცემთა ბაზა, რომელიც იგზავნება ევროპულ საბჭოში. სამინისტროს წარმომადგენლის მონაწილეობა რეგულარულად უზრუნველყოფილია ევროპის საბჭოს შესაბამის სხდომებზე.
2008 წლიდან, გერმანიის ფედერაციული რესპუბლიკის საელჩოსთან თანამშრომლობის ფარგლებში, გერმანული წარმოშობის ორი პროფესორის მონაწილეობით, ტარდებოდა ტრენინგები შშმ ბავშვთა 77 პანსიონის თანამშრომლებისათვის. ტრენინგის ფარგლებში, 40 ბავშვმა გაიარა სამედიცინო შემოწმება, მნიშვნელოვანი სამუშაოები გაკეთდა პანსიონის სტრუქტურის გასაუმჯობესებლად. ასევე მომზადდა რეკომენდაციები სოფელ სარაიში 77 პანსიონის საქმიანობის გაუმჯობესების შესახებ.
"სოციალური დაცვის განვითარების პროექტი" შემუშავდა მსოფლიო ბანკთან თანამშრომლობით. უკვე 2009 წლის მარტში დაიწყო პროექტი, რომლის მიზანია აზერბაიჯანის მთავრობის მხარდაჭერა ქვეყანაში სოციალური რეფორმებისა და პროგრამების განხორციელებაში.
რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- ↑ Nazirliyin tarixi. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2016-03-04. ციტირების თარიღი: 2019-09-20.
- ↑ Министерство Труда и Социальной Защиты населения
- ↑ История министерства. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2018-06-07. ციტირების თარიღი: 2019-09-20.