ჯონ დალტონი

ჯონ დალტონი
დაბ. თარიღი	6 სექტემბერი 1766
დაბ. ადგილი	კამბერლენდი
გარდ. თარიღი	27 ივლისი 1844 (77 წელი)
გარდ. ადგილი	მანჩესტერი
მოქალაქეობა	დიდი ბრიტანეთის და ირლანდიის გაერთიანებული სამეფო
სამეცნიერო სფერო	ქიმია, ფიზიკა და მეტეოროლოგია
მუშაობის ადგილი	ოქსფორდის უნივერსიტეტი
ალმა-მატერი	ჰარისის მანჩესტერის კოლეჯი
განთქმული მოსწავლეები	ჯეიმზ პრესკოტ ჯოული
ჯილდოები	სამეფო საზოგადოების წევრი, სამეფო მედალი და Fellow of the American Academy of Arts and Sciences
ხელმოწერა
	ჯონ დალტონი ვიკისაწყობში

ჯონ დალტონი (ინგლ. John Dalton; დ. 6 სექტემბერი, 1766, იგლსფილდი, ინგლისი — გ. 27 ივლისი, 1844, მანჩესტერი) — ინგლისელი ფიზიკოსი და ქიმიკოსი. ლონდონის სამეფო საზოგადოების წევრი (1822).

ბიოგრაფია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

მიიღო თვითგანათლება. კენდალში და მანჩესტერში ასწავლიდა მათემატიკას. მანჩესტერის ლიტ-ფილოს. საზოგადოების წევრი (1794), მდივანი (1800) და თავმჯდომარე (1817). დალტონმა შეისწავლა აირთა ნარევების თვისებები, აღმოაჩინა აირების პარციალურ წნევათა კანონი (1801) და ხსნადობის დამოკიდებულება მათ პარციალურ წნევაზე (1803; დალტონის კანონები). გამოიკვლია სითხეთა აორთქლების დამოკიდებულება წნევაზე, ტემპერატურასა და სხვა ფაქტორებზე; დაადგინა (ჟ. შარლისაგან დამოუკიდებლად და გეი-ლუსაკზე ადრე), რომ მუდმივი წნევის პირობებში ტემპერატურის ერთნაირი მატების დროს ყველა აირი ერთნაირად ფართოვდება (1802), დალტონს ეკუთვნის ფუნდამენტური შრომები ქიმ. ატომისტიკაში (ჯერად ფარდობათა კანონი და შედგენილობის მუდმივობის კანონი).

პირველმა აღწერა (1794) მხედველობის დეფექტი, რომლითაც თვითონ იყო დაავადებული და რომელმაც შემდგომში დალტონიზმის სახელწოდება მიიღო.

ლიტერატურა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 3, გვ. 351, თბ., 1978 წელი.

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

↑ ^1.0 ^1.1 BNF authorities: პლატფორმა ღია მონაცემები — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a>
↑ ^2.0 ^2.1 SNAC — 2010.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a>
↑ Find a Grave — 1995. — ed. size: 165000000
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q63056"></a>
↑ ^4.0 ^4.1 ^4.2 ^4.3 ^4.4 ^4.5 https://www.biography.com/people/john-dalton-9265201
↑ Encyclopædia Britannica
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>
↑ Дальтон Джон // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1969.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q649"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q36524_citetype_Q7094076_citetype_Q27031827"_data-entity-id="Q19938912">[http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb13746608g_BNF_authorities]:_პლატფორმა_ღია_მონაცემები<span_class="wef_low_priority_links">_—_2011.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a></div>-1] 1.0 ^1.1 BNF authorities: პლატფორმა ღია მონაცემები — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q8513_citetype_Q35127_citetype_Q36524_citetype_Q194166"_data-entity-id="Q29861311">SNAC<span_class="wef_low_priority_links">_—_2010.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a></div>-2] 2.0 ^2.1 SNAC — 2010.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q7094076_citetype_Q5535082_citetype_Q33270056"_data-entity-id="Q63056">Find_a_Grave<span_class="wef_low_priority_links">_—_1995._—_ed._size:_165000000</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q63056"></a></div>-3] Find a Grave — 1995. — ed. size: 165000000
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q63056"></a>

[[https://www.biography.com/people/john-dalton-9265201_https://www.biography.com/people/john-dalton-9265201]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-4] 4.0 ^4.1 ^4.2 ^4.3 ^4.4 ^4.5 https://www.biography.com/people/john-dalton-9265201

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q3331189_citetype_Q615699"_data-entity-id="Q5375741">[http://global.britannica.com/biography/John-Dalton_Encyclopædia_Britannica]<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a></div>-5] Encyclopædia Britannica
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q3331189_citetype_Q17537576"_data-entity-id="Q17378135">Дальтон_Джон_//_[[:d:Q17378135|Большая_советская_энциклопедия]]:_[в_30_т.]<span_class="wef_low_priority_links">_/_под_ред._[[:ალექსანდრე_პროხოროვი|А.&nbsp;М.&nbsp;Прохоров]]_—_3-е_изд._—_[[:მოსკოვი|Москва]]:_[[:ru:Большая_российская_энциклопедия_(издательство)|Советская_энциклопедия]],_1969.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q649"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a></div>-6] Дальтон Джон // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1969.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q649"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a>

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

ჯონ დალტონი

ბიოგრაფია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ლიტერატურა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სანავიგაციო მენიუ

პირადი ხელსაწყოები

სახელთა სივრცე

ვარიანტები

გადახედვა

მეტი

ძიება

ნავიგაცია

მონაწილეობა

დაბეჭდვა/ექსპორტი

სხვა პროექტებში

ხელსაწყოები

სხვა ენებზე

ჯონ დალტონი

დაბ. თარიღი	6 სექტემბერი 1766(1766-09-06)^[1] ^[2] ^[3] ^[4]
დაბ. ადგილი	კამბერლენდი^[4]
გარდ. თარიღი	27 ივლისი 1844(1844-07-27)^[1] ^[5] ^[2] ^[4] ^[4] (77 წელი)
გარდ. ადგილი	მანჩესტერი^[6] ^[4]
მოქალაქეობა	დიდი ბრიტანეთის და ირლანდიის გაერთიანებული სამეფო^[4]
სამეცნიერო სფერო	ქიმია, ფიზიკა და მეტეოროლოგია
მუშაობის ადგილი	ოქსფორდის უნივერსიტეტი
ალმა-მატერი	ჰარისის მანჩესტერის კოლეჯი
განთქმული მოსწავლეები	ჯეიმზ პრესკოტ ჯოული
ჯილდოები	სამეფო საზოგადოების წევრი, სამეფო მედალი და Fellow of the American Academy of Arts and Sciences
ხელმოწერა
ჯონ დალტონი ვიკისაწყობში