ქალაქი (პიდმოჰილის რომანი)
| „ქალაქი“ | |
|---|---|
| ავტორი | ვალერიან პიდმოჰილნი |
| ენა | უკრაინული ენა |
| გამოცემის თარიღი | 1928 |
ქალაქი ( უკრ. Місто ) — უკრაინელი მწერლის, ვალერიან პიდმოჰილის ურბანული რომანი, რომელიც გამოიცა 1928 წელს. პიდმოჰილნიმ შექმნა თანამედროვე რომანი, რომელშიც აღწერილია ურბანული პრობლემები და ეხება ყოფიერების ფილოსოფიურ კითხვებს. ამ რომანში ხდება კონფლიქტი სხვადასხვა მსოფლმხედველობის ადამიაანებს შორის და გაანალიზებულია თითოეული მათგანის ფსიქიკა. „ მისტო “ პირველი ურბანული რომანია უკრაინულ ლიტერატურაში, ახალი პერსონაჟებით, საკითხებითა და თხრობის სტილით.
მწერლობის ისტორია
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]რომანში ვალერიან პიდმოჰილნიმ აღწერა ის უკრაინელი გლეხი ახალგაზრდები, რომლებიც 1920-იანი წლების დასაწყისში წავიდნენ ქალაქებში მის დასაპყრობად, მათში ახალი გლეხური სისხლის დასაღვრელად და ქალაქსა და ქვეყანას შორის უკრაინული ანტაგონიზმის ლიკვიდაციისათვის. რომანი არ ჰგავდა მე-19 საუკუნის ტრადიციულ პოპულისტურ პროზას, რადგან ავტორი მე-19-მე-20 საუკუნის დასაწყისის ევროპული რომანებისგან იღებდა მაგალითს. მან შეისწავლა ონორე დე ბალზაკის, გი დე მოპასანის, ანატოლ ფრანსის, ჯეკ ლონდონის რომანტიკა და შინაური - აჰატანჰელ კრიმსკი, ვოლოდიმირ ვინიჩენკო .
მახასიათებლები
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]სიუჟეტი წარმოდგენილია სტეპან რადჩენკოს სულის ისტორიით. ის ენერგიული სოფლელი ახალგაზრდაა, რომელიც კიევში ჩადის ეკონომიკის უნივერსიტეტში სასწავლებლად და იმედოვნებს, რომ სოფელში ახალი ცოდნით დაბრუნდება. სტეპანს უკრაინის დედაქალაქში არაფერი გააჩნია. სტეპანი სახლდება გარეუბნებში, სადაც ცხოვრება დიდად არ განსხვავდება სოფლისგან. მოგვიანებით ცენტრთან ახლოს გადადის, ცალკე ბინას ქირაობს. რომანის ბოლოს ის თავს ქალაქის მფლობელად გრძნობს: „იგი თავმდაბლად დევს ტალღოვან კლდეებს ქვეშ, ცეცხლის წერტილებით მონიშნული და ბორცვების სიბნელიდან აწვება მას ბასრი ქვის თითები“. მოცემულ ამონარიდში გამოყენებულია იმპრესიონიზმი : საგნების, ადამიანების და ბგერების ფრაგმენტებიდან ავტორი ასახავს ქალაქის პორტრეტს. სტეპანი კიევში ასიმილაციას განიცდის, ეს ცვლის მის აღქმას. ტანსაცმლის გამოცვლას თან ახლავს მისი პროლეტარობა. თავიდან ბიუროს მდივანი რადჩენკოს ტანსაცმლის გამოცვლას ურჩევს: „ყველა უკრაინული უბედურება ცუდი ჩაცმის გამოა“. მოდური და ძვირადღირებული ტანსაცმლის მაღაზიამდე სტეპანს ჯერ კიდევ სჯერა, რომ მან მხოლოდ მისი გარეგნობა უნდა შეცვალოს და რაღაც არაჩვეულებრივი შექმნას. როდესაც ის ახალ სახლში გადადის, სტეპანი ძველ ტანსაცმელს წვავს. რომანის დროს შეიძლება შეამჩნიოთ, რომ სტეფანი ადის ქალაქის ცხოვრების კიბეზე. კიევში დაინტერესდება ლიტერატურით, იწყებს წერას და საბოლოოდ, ცნობილი მწერალი ხდება. ის დარწმუნებული იყო, რომ წავიდა ქალაქის დასაპყრობად. სტეპანს მიაჩნდა, რომ ქალაქს სჭირდებოდა „სოფლის ახალი სისხლი“, რომელიც შეცვლიდა „მის სახესა და არსებას“. და ის არის ერთ-ერთი ცვლილება, რომელმაც უნდა გაიმარჯვოს." თუმცა თანდათან ქრება დაბრუნების ფიქრი. პიდმოჰილს არ აქვს მიზანი, გააკეთოს მწერლის მედიის დოკუმენტური აღწერა. ის გვიჩვენებს ავტორის დაბადებას, მის წარმატებებსა და წარუმატებლობებს, მის ხეტიალს რომანის სხვადასხვა სამყაროში. რომანის ბოლო წინადადება მთავრდება იმ მომენტში, როდესაც იწყება სტეპან რადჩენკოს ამბავი: "მაშინ, მაგიდაზე ნათურის სიჩუმეში მან დაწერა მოთხრობა ადამიანებზე".
პერსონაჟები
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- სტეპან რადჩენკო - მთავარი გმირი
- ნადია – გოგონა სოფლიდან
- ლევკო – სტუდენტი
- ჰანა და ნიუსია - ნადიას მეგობრები
- ლუკა ჰნიდი - მაღაზიის მეპატრონე, რომელიც ქირავდება სტეპანზე
- თამარა (მუსინკა) – მაღაზიის მეფის ცოლი, სტეპანის ბედია
- მაქსიმი - თამარას ვაჟი და მაღაზიის მეპატრონე
- ბორისი – სტუდენტი, სტეპანის მეგობარი
- ზოსკა – ქალაქელი გოგონა, სტეპანის ბედია
- რაიტა - ბალერინა
- ვიჰორსკი - პოეტი, სტეპანის მეგობარი.
იხილეთ აგრეთვე
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- უკრაინულენოვანი მწერლების სია
- უკრაინული ლიტერატურა
სქოლიო
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- Пидмогильний В. Опавідання, повість, романи. — Київ: Наукова думка, 1991 წ დაარქივებული 2012-11-15 საიტზე Wayback Machine.
- Пидмогильний В. მისტო. — К.: Школа, 2008 (передмова та навчально-методичні материјали Олени Лещенко)
- Н. І. Гноєва. უკრაინული ინტელექტუალური რომანი 20-X წლის XX სტოლიტია ოციცი იუ. შეველოვა
- Місто як простір самотності: ґендерний вимір Журавська О. В.
- დიდი ბრიტანეთი: Мисто (роман)