ეპარქია: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია]

შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა

შიდახაზური

08:39, 25 ოქტომბერი 2020-ის ვერსია

ეპარქია — საეკლესიო ტერიტორიული ერთეული ქრისტიანულ ეკლესიებში. მის მმართველს ეპისკოპოსი ჰქვია. რომის კათოლიკური ეკლესია ეპარქიას უწოდებს დიოცეზს. ხოლო პროტესტანტული რელიგიების გარკვეული ნაწილი - სუპერინტენდანტს.

საქართველოს ეკლესიის ეპარქიები

მთავარი სტატია: საქართველოს ეპარქიები.

ფეოდალურ ხანაში საქართველოს ტერიტორიაზე 30-ზე მეტი საეპისკოპოსო არსებობდა. რუსეთის იმპერიის შემადგენლობაში საქართველოს საეგზარქოსოში იყო ხუთი ეპარქია: საქართველოს, ვლადიკავკაზის, იმერეთის, გურია-სამეგრელოს, სოხუმის ეპარქიები. საქართველოს ეკლესიის ავტოკეფალიის აღდგენის შემდეგ, პირველმა ადგილობრივმა კრებამ დაადგინა 13 ეპარქია. საბჭოთა პერიოდში საქართველოს სსრ-ის ტერიტორიაზე მოქმედებდა 15 ეპარქია.

თანამედროვე მდგომარეობით საქართველოს ეკლესიაში 49 ეპარქიაა, აქედან 42 საქართველოში, ხოლო 7 საზღვაგარეთ. ეპარქიების მართვა ხორციელდება 1995 წელს მიღებული მართვა-გამგეობის დებულების შესაბამისად. დებულების თანახმად ეპარქია წარმოადგენს საქართველოს ეკლესიის იმ ნაწილს, რომელსაც კანონიკურად მართავს სრულიად საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქისა და წმინდა სინოდის მიერ დადგენილი მღვდელმთავარი. ეპარქიები, თავის მხრივ, შედგება სამრევლოებისაგან და სამღვდელმთავროთა ტერიტორიაზე განლაგებული მონასტრებისაგან. სამთავარხუცესოს ხელმძღვანელობა მინდობილი აქვს ეპისკოპოსის მიერ დანიშნულ მთავარხუცესს. სამრევლოები კი ეპარქიის ტერიტორიაზე არსებულ ტაძრებთან გაერთიანებული მრევლია, რომელიც სამღვდელო და მორწმუნე მართლმადიდებელ ქრისტიანთაგან შედგება. მისი ხელმძღვანელობა ეპარქიის მღვდელმთავრის მიერ დადგენილ წინამძღვარს (მღვდელს) ევალება. მონასტერთა საქმიანობა კი ხორციელდება სპეციალური სამონასტრო ტიპიკონის შესაბამისად. მისი მართვა მღვდელმთავრის მიერ დადგენილ შავი სამღვდელოების შესაბამის წარმომადგენელს, წინამძღვარს (მღვდელ-მონაზონი, იღუმენი, არქიმანდრიტი) აქვს მინდობილი. ეპარქიათა მმართველი მღვდელმთავრები, იმავდროულად, საქართველოს მართლმადიდებელი ეკლესიის წმიდა სინოდის წევრებიც არიან.

ლიტერატურა

ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 4, თბ., 1979. — გვ. 164.
პაპუაშვილი ნ. „მსოფლიო რელიგიები საქართველოში“, თბილისი, თავისუფლების ინსტიტუტი, 2002

რესურსები ინტერნეტში

აღმოსავლეთის ეკლესიათა ეპარქიების რუკა

@@ ხაზი 1: / ხაზი 1: @@
+'''ეპარქია''' — საეკლესიო ტერიტორიული ერთეული [[ქრისტიანობა|ქრისტიანულ]] ეკლესიებში. მის მმართველს [[ეპისკოპოსი]] ჰქვია. [[რომის კათოლიკური ეკლესია]] ეპარქიას უწოდებს დიოცეზს. ხოლო [[პროტესტანტული რელიგიები]]ს გარკვეული ნაწილი - სუპერინტენდანტს.
-'''ეპარქია''' — საეკლესიო თემების ოლქობრივი გაერთიანება. ეპარქია ადმინისტრაციული ოლქის შესატყვისია. მის მმართველს [[ეპისკოპოსი]] (ზედამხედველი) ჰქვია.
+==საქართველოს ეკლესიის ეპარქიები==
-[[რომის კათოლიკური ეკლესია]] ეპარქიას უწოდებს დიოცეზს. ხოლო [[პროტესტანტული რელიგიები]]ს გარკვეული ნაწილი - სუპერინტენდანტს.
-==საქართველოს სამოციქულო მართლმადიდებელი ეკლესიის ეპარქიები (ისტორია, დადგენილებები)==
+{{მთავარი|საქართველოს ეპარქიები}}
+ფეოდალურ ხანაში საქართველოს ტერიტორიაზე 30-ზე მეტი საეპისკოპოსო არსებობდა. [[რუსეთის იმპერია|რუსეთის იმპერიის]] შემადგენლობაში [[საქართველოს საეგზარქოსო]]ში იყო ხუთი ეპარქია: საქართველოს, ვლადიკავკაზის, იმერეთის, [[გურია-სამეგრელოს ეპარქია|გურია-სამეგრელოს]], სოხუმის ეპარქიები. საქართველოს ეკლესიის ავტოკეფალიის აღდგენის შემდეგ, [[საქართველოს მართლმადიდებელი ეკლესიის პირველი ადგილობრივი კრება|პირველმა ადგილობრივმა კრებამ]] დაადგინა 13 ეპარქია. საბჭოთა პერიოდში [[საქართველოს სსრ]]-ის ტერიტორიაზე მოქმედებდა 15 ეპარქია.
-თანამედროვე ეტაპზე [[საქართველო]]ს წმიდა სამოციქულო ეკლესიისა და მის [[იურისდიქცია]]ში არსებული სამწყსო ტერიტორიის და მრევლის მართვა ხორციელდება საქართველოს სამოციქულო ავტოკეფალური მართლმადიდებელი ეკლესიის მართვა-გამგეობის დებულების შესაბამისად ((დებულება მიღებულია საქართველოს მართლმადიდებელი ეკლესიის გაფართოებული ადგილობრივი კრების მიერ, რომელიც  1995 წლის 18-19 სექტემბერს [[მცხეთის საპატრიარქო ტაძარში]] გაიმართა).
+თანამედროვე მდგომარეობით საქართველოს ეკლესიაში 49 ეპარქიაა, აქედან 42 [[საქართველო]]ში, ხოლო 7 საზღვაგარეთ. ეპარქიების მართვა ხორციელდება 1995 წელს მიღებული [[საქართველოს ეკლესიის მართვა-გამგეობის დებულება (1995)|მართვა-გამგეობის დებულების]] შესაბამისად. დებულების თანახმად ეპარქია წარმოადგენს საქართველოს ეკლესიის იმ ნაწილს, რომელსაც კანონიკურად მართავს სრულიად საქართველოს [[კათოლიკოს-პატრიარქი]]სა და წმინდა [[სინოდი]]ს მიერ დადგენილი მღვდელმთავარი. ეპარქიები, თავის მხრივ, შედგება სამრევლოებისაგან და სამღვდელმთავროთა ტერიტორიაზე განლაგებული მონასტრებისაგან. სამთავარხუცესოს ხელმძღვანელობა მინდობილი აქვს ეპისკოპოსის მიერ დანიშნულ მთავარხუცესს. სამრევლოები კი ეპარქიის ტერიტორიაზე არსებულ ტაძრებთან გაერთიანებული [[მრევლი]]ა, რომელიც სამღვდელო და მორწმუნე მართლმადიდებელ ქრისტიანთაგან შედგება. მისი ხელმძღვანელობა ეპარქიის მღვდელმთავრის მიერ დადგენილ წინამძღვარს (მღვდელს) ევალება. მონასტერთა საქმიანობა კი ხორციელდება სპეციალური სამონასტრო [[ტიპიკონი]]ს შესაბამისად. მისი მართვა მღვდელმთავრის მიერ დადგენილ შავი სამღვდელოების შესაბამის წარმომადგენელს, წინამძღვარს (მღვდელ-მონაზონი, [[იღუმენი]], [[არქიმანდრიტი]]) აქვს მინდობილი. ეპარქიათა მმართველი მღვდელმთავრები, იმავდროულად, საქართველოს მართლმადიდებელი ეკლესიის [[წმიდა სინოდი]]ს წევრებიც არიან.
-დებულების თანახმად, საქართველოს მართლმადიდებელი ეკლესიის სამწყსო იყოფა ეპარქიებად.
-„ეპარქია“ წარმოადგენს საქართველოს ეკლესიის იმ ნაწილს, რომელსაც კანონიკურად მართავს სრულიად საქართველოს [[კათოლიკოს-პატრიარქი]]სა და წმინდა [[სინოდი]]ს მიერ დადგენილი მღვდელმთავარი.
+==ლიტერატურა==
-ეპარქიები, თავის მხრივ, შედგება ოლქებში (სამთავარხუცესოებში) გაერთიანებული სამრევლოებისაგან და სამღვდელმთავროთა ტერიტორიაზე განლაგებული მონასტრებისაგან.
+{{ქსე|4|164}}
+* ''პაპუაშვილი ნ.'' „მსოფლიო რელიგიები საქართველოში“, თბილისი, [[თავისუფლების ინსტიტუტი]], 2002
-სამთავარხუცესოს ხელმძღვანელობა მინდობილი აქვს ეპისკოპოსის მიერ დანიშნულ მთავარხუცესს.
-სამრევლოები კი ეპარქიის ტერიტორიაზე არსებულ ტაძრებთან გაერთიანებული [[მრევლი]]ა, რომელიც სამღვდელო და მორწმუნე მართლმადიდებელ ქრისტიანთაგან შედგება. მისი ხელმძღვანელობა ეპარქიის მღვდელმთავრის მიერ დადგენილ წინამძღვარს (მღვდელს) ევალება.
-მონასტერთა საქმიანობა კი ხორციელდება სპეციალური სამონასტრო [[ტიპიკონი]]ს შესაბამისად. მისი მართვა მღვდელმთავრის მიერ დადგენილ შავი სამღვდელოების შესაბამის წარმომადგენელს, წინამძღვარს (მღვდელ-მონაზონი, [[იღუმენი]], [[არქიმანდრიტი]]) აქვს მინდობილი.
-ეპარქიათა მმართველი მღვდელმთავრები, იმავდროულად, საქართველოს მართლმადიდებელი ეკლესიის [[წმიდა სინოდი]]ს წევრებიც არიან.
-==იხილეთ აგრეთვე==
-*[[საქართველოს ეპარქიები]]
-==ლიტერატურა==
-* პაპუაშვილი ნუგზარ მსოფლიო რელიგიები საქართველოში / [რედ.: სოზარ სუბარი] - თბ. : თავისუფლების ინ-ტი, 2002
 ==რესურსები ინტერნეტში==
-*[http://patriarchate.ge/geo/eparqiebi/saqartveloshi/ ეპარქიები საქართველოში]
-*[http://patriarchate.ge/saqartvelos-samociqulo-martlmadidebeli-eklesiis-eparqiebi/ საქართველოს სამოციქულო მართლმადიდებელი ეკლესიის ეპარქიები]
 *[http://www.damian-hungs.de/geistliches/ostkirchen/ostkirchliche-bistuemer-und-kloester/ აღმოსავლეთის ეკლესიათა ეპარქიების რუკა]
 [[კატეგორია:ეპარქიები]]
 [[კატეგორია:საეკლესიო ადმინისტრაციული ერთეულები]]
-[[კატეგორია: საეკლესიო ორგანიზაცია]]