აბდულჰამიდ I: განსხვავება გადახედვებს შორის

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
ხაზი 9: ხაზი 9:
|სურათი = Abdulhamid_I.jpg
|სურათი = Abdulhamid_I.jpg
|წარწერა =
|წარწერა =
|მმართველობის დასაწყისი = [[1774]]
|მმართველობის დასაწყისი = [[21 იანვარი]], [[1774]]
|მმართველობის დასასრული = [[1789]]
|მმართველობის დასასრული = [[7 აპრილი]], [[1789]]
|კორონაცია =
|კორონაცია =
|წინამორბედი = [[მუსტაფა III]]
|წინამორბედი = [[მუსტაფა III]]
ხაზი 22: ხაზი 22:
|გარდაცვალების ადგილი = [[სტამბული]], [[ოსმალეთის იმპერია]]
|გარდაცვალების ადგილი = [[სტამბული]], [[ოსმალეთის იმპერია]]
|ქორწინება = [[აიშე სენიეფერვერ სულთანი|აიშე]], <br /> [[ნაქშიდილ სულთანი|ნაქშიდილი]]
|ქორწინება = [[აიშე სენიეფერვერ სულთანი|აიშე]], <br /> [[ნაქშიდილ სულთანი|ნაქშიდილი]]
|შვილები = '''ბიჭები''': [[მუსტაფა IV]], [[მაჰმუდ II]]<br/>მურადი, ნუსრეთი<br/>მეჰმედი, აჰმედი<br/>სულეიმანი<br/>'''გოგონები''': ესმა, ემინე, რაბია, სალიჰა, ალიმშაჰი, დურუშევარი, ფატმა, მელიქშაჰი, ჰიბეთულა, ზეკიე
|შვილები = '''ბიჭები''': [[მუსტაფა IV]], <br/>[[მაჰმუდ II]], მურადი, <br/>ნუსრეთი, მეჰმედი, <br/>აჰმედი, სულეიმანი<br/>'''გოგონები''': ესმა, ემინე, რაბია, სალიჰა, ალიმშაჰი, დურუშევარი, ფატმა, მელიქშაჰი, ჰიბეთულა, ზეკიე
|სრული სახელი =
|სრული სახელი =
|დინასტია = [[ოსმანები]]
|დინასტია = [[ოსმანები]]
ხაზი 30: ხაზი 30:
|ხელმოწერა = Tughra_of_Abdülhamid_I.JPG
|ხელმოწერა = Tughra_of_Abdülhamid_I.JPG
}}
}}
'''აბდულჰამიდ I''' ({{lang-ota|عبد الحميد اول|Abd ül-Hamîd-i evvel}}, {{lang-tr|Birinci Abdülhamit}}; დ. [[20 მარტი]], [[1725]], [[სტამბოლი]] — გ. [[7 აპრილი]], [[1789]], იქვე) — ოსმალეთის იმპერიის 27-ე სულთანი. სულთან [[აჰმედ III]]-ისა და მისი ცოლის [[რაბია შერმი სულთანი|რაბია შერმის]] შვილი. [[1774]] წლის 21 იანვარს ტახტზე შეცვალა თავისი ძმა [[მუსტაფა III]].

მისი სულთნობის პერიოდში დასრულდა [[1768]]-[[1774]] წლების [[რუსეთ-ოსმალეთის ომი (1768-1774) |რუსეთ-თურქეთის ომი]]. [[1774]] წლის 20 ივნისს [[კოზლუჯის ბრძოლა]]ში დამარცხებიდან ზუსტად ერთ თვეში [[რუსეთის იმპერია|რუსეთთან]] დადო [[ქუჩუქ-კაინარჯის საზავო ხელშეკრულება]], რამაც ხელი შეუწყო [[შავი ზღვა|შავ ზღვაზე]] ვაჭრობის განვითარებისა და რუსეთის სამხედრო სტარატეგიული პოზიციის განმტკიცებას.

სერიოზულმა მარცხმა აიძულა სულთანი წასულიყო ადმინისტრაციულ და სამხედრო რეფორმებზე.

[[სირია]]ში და [[პელოპონესი|მორეაში]] მცირე წარმატებებმა ვერ მოახდინა იმის კომპესირება, რაც ყირიმის დაკარგვამ გამოიწვია. [[1783]] წელს რუსეთმა ყირიმი დაიპყრო. ოსმალეთის იმპერია ახალი ომისათვის სამზადისს შეუდგა. [[რუსეთ-ოსმალეთის ომი (1787-1791)|ახალი ომი]] [[1787]] წელს დაიწყო, რომელშიც [[ავსტრია]]ც ჩაერთო რუსეთის მხარეს. [[1788]] წელს რუსებმა [[ოჩაკოვი]] [[ოჩაკოვის ალყა|აიღეს]].

აბდულჰამიდ I გარდაიცვალა [[ოჩაკოვი]]ს ალყიდან ოთხ თვეში, [[1789]] წლის 7 აპრილს [[ინსულტი]]ს შედეგად.


[[კატეგორია:ოსმალეთის სულთნები]]
[[კატეგორია:ოსმალეთის სულთნები]]

16:05, 28 ივლისი 2014-ის ვერსია

{{subst:ET|თარგის გამოყენების შეცდომა! ეს თარგი გამოიყენება subst-ის მეშვეობით. პრობლემის აღმოსაფხვრელად ჩაანაცვლეთ თარგი {{მუშავდება}} თარგით {{subst:მუშავდება}}.}}{{მუშავდება/ძირი|[[სპეციალური:Contributions/{{subst:REVISIONUSER}}|{{subst:REVISIONUSER}}]].|{{subst:CURRENTDAY}}|{{subst:CURRENTMONTH}}|{{subst:CURRENTYEAR}}}}

აბდულჰამიდ I
ოსმალეთის 27-ე სულთანი
მმართ. დასაწყისი: 21 იანვარი, 1774
მმართ. დასასრული: 7 აპრილი, 1789
წინამორბედი: მუსტაფა III
მემკვიდრე: სელიმ III
პირადი ცხოვრება
დაბ. თარიღი: 20 მარტი, 1725
დაბ. ადგილი: სტამბული, ოსმალეთის იმპერია
გარდ. თარიღი: 7 აპრილი, 1789
გარდ. ადგილი: სტამბული, ოსმალეთის იმპერია
მეუღლე: აიშე,
ნაქშიდილი
შვილები: ბიჭები: მუსტაფა IV,
მაჰმუდ II, მურადი,
ნუსრეთი, მეჰმედი,
აჰმედი, სულეიმანი
გოგონები: ესმა, ემინე, რაბია, სალიჰა, ალიმშაჰი, დურუშევარი, ფატმა, მელიქშაჰი, ჰიბეთულა, ზეკიე
დინასტია: ოსმანები
მამა: აჰმედ III
დედა: რაბია შერმი სულთანი
რელიგია: ისლამი
ხელმოწერა:

აბდულჰამიდ I (ოსმ. عبد الحميد اول [Abd ül-Hamîd-i evvel], თურქ. Birinci Abdülhamit; დ. 20 მარტი, 1725, სტამბოლი — გ. 7 აპრილი, 1789, იქვე) — ოსმალეთის იმპერიის 27-ე სულთანი. სულთან აჰმედ III-ისა და მისი ცოლის რაბია შერმის შვილი. 1774 წლის 21 იანვარს ტახტზე შეცვალა თავისი ძმა მუსტაფა III.

მისი სულთნობის პერიოდში დასრულდა 1768-1774 წლების რუსეთ-თურქეთის ომი. 1774 წლის 20 ივნისს კოზლუჯის ბრძოლაში დამარცხებიდან ზუსტად ერთ თვეში რუსეთთან დადო ქუჩუქ-კაინარჯის საზავო ხელშეკრულება, რამაც ხელი შეუწყო შავ ზღვაზე ვაჭრობის განვითარებისა და რუსეთის სამხედრო სტარატეგიული პოზიციის განმტკიცებას.

სერიოზულმა მარცხმა აიძულა სულთანი წასულიყო ადმინისტრაციულ და სამხედრო რეფორმებზე.

სირიაში და მორეაში მცირე წარმატებებმა ვერ მოახდინა იმის კომპესირება, რაც ყირიმის დაკარგვამ გამოიწვია. 1783 წელს რუსეთმა ყირიმი დაიპყრო. ოსმალეთის იმპერია ახალი ომისათვის სამზადისს შეუდგა. ახალი ომი 1787 წელს დაიწყო, რომელშიც ავსტრიაც ჩაერთო რუსეთის მხარეს. 1788 წელს რუსებმა ოჩაკოვი აიღეს.

აბდულჰამიდ I გარდაიცვალა ოჩაკოვის ალყიდან ოთხ თვეში, 1789 წლის 7 აპრილს ინსულტის შედეგად.