გელათის საეპისკოპოსო

გელათის საეპისკოპოსო, ერთ-ერთი დიდი ეპარქია ფეოდალურ საქართველოში. დააარსა იმერეთის მეფე ბაგრატ III-მ XVI საუკუნის 20-იან წლებში. მოიცავდა ტერიტორიას ქუთაისიდან, მდ. რიონიდან, მდ. ყვირილის გადაღმა კაცხამდე. ხრეითიდან რაჭის მთამდე და ოკრიბას. გელათის ეპისკოპოსი (გენათელი) მეფის რწმუნებულად ითვლებოდა გელათის მონასტერში. კათოლიკოს ევდემონ ჩხეტიძის დროს (1557-1578) დასავლეთ საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქის რეზიდენცია ბიჭვინთიდან გელათის მონასტერში გადმოიტანეს. კათოლიკოსს საკუთრებად გადაეცა წმ. გიორგის ეკლესია. XIX საუკუნის 20-იან წლებში გელათის საეპისკოპოსო გაუქმდა და იმერეთის საეპისკოპოსოში შევიდა.

ლიტერატურა

• ლომინაძე ბ., გელათი, თბ., 1955;
• მისივე, გელათი (მეგზური), თბ., 1959;
• Меписашвили П. С., Архитектурный ансамбль Гелати, Тб., 1966;
• ლომინაძე ბ., ქსე, ტ. 3, გვ. 37, თბ., 1978
• მაჭარაშვილი გ., ექვთიმე გაენათელის ღვაწლი, თბ., 2008 [1]