სახვითი ხელოვნების მუზეუმი, ლაიფციგი

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
სახვითი ხელოვნების მუზეუმი
დაარსდა 1848
ქვეყანა გერმანიის დროშა გერმანია
ოფიციალური საიტი https://mdbk.de[1] და https://mdbk.de/en

სახვითი ხელოვნების მუზეუმი (გერმ. Museum der bildenden Künste) - მუზეუმი ლაიფციგში, საქსონია, გერმანია. იგი მოიცავს ხელოვნების ნიმუშებს გვიანი შუა საუკუნეებიდან თანამედროვეებამდე.

ისტორია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

მუზეუმი თარიღდება 1837 წლით "ლაიფციგის ხელოვნების ასოციაციის" დაარსებით, რომელიც მიზნად ისახავდა მომავალში ხელოვნების მუზეუმის შექმნას. 1848 წლის 10 დეკემბერს, ასოციაციამ შეძლო "Städtische Museum" - ის გახსნა, სადაც გამოიფინა დაახლოებით ასი შეკრებილი და შემოწირული თანამედროვე ხელოვნების ნიმუშები.

მაქსიმილიან სპეკ ფონ შტერნბურგის, ალფრედ ტიმეს და ადოლფ ჰაინრიხ შლეტერის ძირითადი შემოწირულობების შემდეგ კოლექცია დროთა განმავლობაში გაიზარდა. 1853 წელს ბიზნესმენმა და ხელოვნების კოლექციონერმა ადოლფ ფერმა შესწირა თავისი კოლექცია იმ პირობით, რომ ქალაქი ხუთი წლის განმავლობაში ააშენებდა მუნიციპალურ მუზეუმს. ვადის ამოწურვამდე ცოტა ხნით ადრე მუზეუმი გაიხსნა 1858 წლის 18 დეკემბერს. იგი მდებარეობდა ავგუსტუსპლაცზე და აშენდა ლუდვიგ ლანგის მიერ იტალიური რენესანსის სტილში. 1880 წლიდან 1886 წლამდე შენობა გაფართოვდა უგო ლიხტის კოლექციისთვის. მე -20 საუკუნის დასაწყისში ფრიც ფონ ჰარკმა თავისი კოლექციის ნაწილი გადასცა მუზეუმს.

1937 წელს ნაცისტებმა ჩამოართვეს 394 ნახატი. 1943 წლის 4 დეკემბერს ღამით, შენობა დაინგრა ბრიტანეთის საჰაერო იერიშის შედეგად. ინვენტარის დიდი ნაწილი იერიშამდე უსაფრთხო ადგილას იქნა გადატანილი.

ფრანს ჰალსი "მულატი" 1627

1948 წელს მუზეუმი გადაიტანეს პეტერსტრაში ყოფილი რაიხსბანკის რაიონებში, შემდეგ კი 1952 წელს გადავიდა ყოფილი სასამართლოს შენობაში.

1992 წლის მაისში ლაიფციგში ფედერალური ადმინისტრაციული სასამართლოს გადატანის შესახებ გადაწყვეტილების შემდეგ, 1997 წლის აგვისტოში მუზეუმი კვლავ გადავიდა ჰანდელშოფში მდებარე დროებით შენობაში, სადაც კოლექცია შეზღუდული ფორმით იყო ნაჩვენები.

1990 -იანი წლების შუა ხანებში ქალაქმა გადაწყვიტა მუზეუმისთვის დაებრუნებინა საკუთარი შენობა. 2004 წლის 4 დეკემბერს, ზუსტად 61 წლის შემდეგ ავგუსტუსპლაცზე "შტადტიშენის მუზეუმის" განადგურებიდან, ახალი მუზეუმი გაიხსნა ყოფილ საქსენპლაცზე (საქსონიის მოედანი). მართკუთხა მუზეუმის შენობა დაჯდა 74.5 მილიონი ევრო, რომელიც დააპროექტა არქიტექტორებმა კარლ ჰუფნაგელმა, პიტერ პეცმა და მაიკლ რაფაელიანმა.

სახვითი ხელოვნების მუზეუმი შედიოდა 2001 წელს გამოქვეყნებულ ცისფერ წიგნში, რომელიც მოიცავს აღმოსავლეთ გერმანიის ეროვნულად მნიშვნელოვანი კულტურული დაწესებულებების ჩამონათვალს. ლურჯი წიგნი მიზნად ისახავს აღმოსავლეთ გერმანიის კულტურული მემკვიდრეობის მნიშვნელობის გამოხატვას გერმანიისა და ევროპის კულტურული მემკვიდრეობისთვის.

კოლექცია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

დღევანდელი კოლექცია მოიცავს დაახლოებით 3,500 ნახატს, 1000 ქანდაკებას და 60,000 გრაფიკულ ფურცელს. იგი მოიცავს ნამუშევრებს გვიანი შუა საუკუნეებიდან დღემდე, აქცენტს აკეთებს მე –15 და მე –16 საუკუნეების ძველ გერმანულ და ადრინდელ ჰოლანდიურ ხელოვნებაზე, მე –15 - მე –18 საუკუნეების იტალიურ ხელოვნებაზე, მე –17 საუკუნის ჰოლანდიურ ხელოვნებაზე, მე –19 საუკუნის ფრანგულ ხელოვნებაზე და მე –19 გერმანულ ხელოვნებაზე.

კოლექციის მნიშვნელოვანი ნაწილია ჰოლანდიელი და გერმანელი ძველი ოსტატების ნამუშევრები, როგორებიც არიან ფრანს ჰალსი და ლუკას კრანახი უფროსი, რომანტიკოსები, როგორიცაა კასპარ დავით ფრიდრიხი და დიუსელდორფის ფერწერის სკოლის წარმომადგენლები, როგორიცაა ანდრეას აჩენბახი. სკულპტურული კოლექციის მთავარი წარმომადგენელია მაქს კლინგერის ბეთჰოვენის ქანდაკება. მაქს კლინგერისა და მაქს ბექმანის ყოვლისმომცველ ხელოვნება ცალკე სართული ეძღვნება.

თანამედროვე ხელოვნების სფეროში, მუზეუმი ინახავს ნამუშევრებს ისეთი მხატვრების მიერ, როგორებიცაა ვერნერ ტუბკე, ბერნჰარდ ჰაიზიგი და ვოლფგანგ მათეუერი, ასევე საერთაშორისო არტისტების ნეო რაუჩისა და დანიელ რიხტერის დიდი ნამუშევრები.

მუზეუმის ფონდი ძირითადად იზრდება შემოწირულობების საფუძველზე. მუზეუმი გააგრძელებს შემოწირულობების მიღებას მისი ქონების გაფართოების მიზნით. გულუხვი ფონდების ტრადიცია, რომელიც დაიწყო მე -19 საუკუნეში და რომელმაც გამოიწვია მუზეუმების დაარსება, გაგრძელდა 21 -ე საუკუნეშიც. 2004 წელს მუზეუმის ახალ შენობასთან დაკავშირებით, ხელოვნების კოლექციონერმა წყვილმა ჰანს-პიტერ ბიულერმა და მარიონ ბიულერ-ბროკჰაუსმა შესწირეს ფრანგი მხატვრების 41 ნამუშევარი, მათ შორის ჟან-ბატისტ კორო, ჩარლზ-ფრანსუა დუბინის, ჟან-ფრანსუა მილეს, ეჟენი დელაკრუას, ედგარ დეგას და კლოდ მონეს ნამუშევრები, რომლებიც მე -19 საუკუნის ხელოვნების განვითარებას აჩვენებენ ბარბიზონის სკოლიდან იმპრესიონიზმამდე.

ცოტა ხნის წინ, მუზეუმმა მიიღო BMW– გან ფოტო კოლექცია „AutoWerke“.

სხვადასხვა სახის სკოლების ღონისძიებების გარდა, საგანმანათლებლო შეთავაზებები ასევე მოიცავს ექსკურსიებს და კურსებს ინგლისურ ენაზე ხანდაზმული მოქალაქეებისთვის და მასწავლებლებისთვის.[2]

ლიტერატურა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  • Bode, Peter M.: Das Haus der tausend Räume, in: Art-Magazin 12/2004, S. 19-31.
  • Museum der Bildenden Künste Leipzig (Hrsg.): Corot bis Monet: Von Barbizon zum Impressionismus, Schenkung Bühler-Brockhaus an das Museum der bildenden Künste Leipzig ISBN 3-00-011003-8
  • Leipziger Volkszeitung. Journal, Sonderbeilage zur Eröffnung des neuen Bildermuseums vom 3. Dezember 2004.
  • Peter M. Bode: Das Haus der tausend Räume. In: Art-Magazin. 12/2004, S. 19–31.

რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  1. https://www.sachsens-museen-entdecken.de/museum/376-museum-der-bildenden-kuenste-leipzig/
  2. Angebot Bildung und Vermittlung 2014 (Memento vom 23. März 2015 im Internet Archive) (PDF).