პრეზიდენტის სასახლე (გროზნო)

პრეზიდენტის სასახლე — ჩეჩნეთის დედაქალაქ გროზნოში მდებარე შენობა, რომელიც ჩეჩნეთის პირველი ომის დროს განადგურდა.

ისტორია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სსრკ-ს დაშლამდე შენობაში განთავსებული იყო სსრკ-ს ჩეჩნეთ-ინგუშეთის ავტონომიური საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკის კომიტეტი, 1991 წელს ჩეჩნეთის დამოუკიდებლობის გამოცხადების შემდეგ, შენობა იყო განთავსებული ჯოხარ დუდაევის საპრეზიდენტო სასახლე.

დე-ფაქტო დამოუკიდებლობის ხანმოკლე პერიოდში (1991 წლის ნოემბერი-2000 წლის თებერვალი) რუსეთიდან შშეიხ მანსურის საპატივცემულოდ ეწოდა მოედნის შენობა.

საბოლოოდ გენერალმა ჯოხარ დუდაევმა, სეპარატისტული ჩეჩნეთის რესპუბლიკის იჩკერიის პირველმა ლიდერმა, იგი მიიღო როგორც მისი საპრეზიდენტო სასახლე (სინამდვილეში კი, დუდაევის ოფისი შენობის მერვე სართულზე იყო).

დუდაევის მომხრეები პრეზიდენტის სასახლის წინ გროზნოში, 1994 წლის დეკემბერი, ქალაქისთვის ბრძოლის დაწყებამდე მხოლოდ რამდენიმე დღით ადრე. მიხეილ ევსტაფიევის ფოტო

გროზნოზე საახალწლო თავდასხმის დროს (ჩეჩნეთის პირველი ომის ადრეული ეტაპი 1994-1995 წლის ზამთარში), სასახლე იყო ფედერალური ჯარების ერთ-ერთი მთავარი სამიზნე. ამ დროს იგი ძლიერ დაზიანდა, სეპარატისტებმა მიატოვეს 1995 წლის 18 იანვარს, სამკვირიანი დაბომბვისა და ორკვირიანი ბრძოლის შემდეგ, ხოლო მეორე დღეს რუსულმა არმიამ მთლიანად აიღო.

რუსული ძალები თითქმის სამი კვირის განმავლობაში ბომბავდა აღნიშნულ შენობას და მის მიმდებარე შენობებს. მასზე მიიტანეს ასობით პირდაპირი საარტილერიო დარტყმა, მათ შორის ნაღმტყორცნებიდან, ცეცხლსასროლი იარაღით და განსაკუთრებით გამანადგურებელი ზალპური BM-21 რაკეტებით, რამაც მთლიანად გაანადგურა მუნიციპალიტეტის მრავალი შენობა, პრეზიდენტის სასახლის მახლობლად.

1996 წლის 15 თებერვალს ფედერალურმა ძალებმა დანგრეული შენობა დაანგრიეს აფეთქების შედეგად ^[1].

ამჟამად ყოფილი სასახლის ადგილზე განთავსებულია ახმად კადიროვის მეჩეთი და პოლიციელების ძეგლი, რომლებიც ტერორისტებისა და ვაჰაბიტების წინააღმდეგ ბრძოლაში დაიღუპნენ.

აღსანიშნავია, რომ ახმად კადიროვის მეჩეთი სიდიდით მეორეა რუსეთში.