პეროქსიძმარმჟავა

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
პეროქსიძმარმჟავა
პეროქსიძმარმჟავა: ქიმიური ფორმულა
პეროქსიძმარმჟავა: მოლეკულის ხედი
ზოგადი
სისტემური სახელწოდებაეთანპეროქსიდული მჟავა[1]
ტრადიციული სახელწოდებაპეროქსიძმარმჟავა
ქიმიური ფორმულაCH3CO3H
მოლური მასა76.05 /მოლი
ფიზიკური თვისებები
სიმკვრივე1.0375 /სმ³
თერმული თვისებები
დნობის ტემპერატურა0[2] °C
დუღილის ტემპერატურა105 [2] °C

პეროქსიძმარმჟავა — ორგანული ნაერთი ქიმიური ფორმულით CH3CO3H. არის უფერო სითხე დამახასიათებელი მჟავე სუნით, ჰგავს ძმარმჟავას სუნს, არის ძალიან კოროზიული ნივთიერება. პეროქსიძმარმჟავა უფრო სუსტი მჟავაა ვიდრე ძმარმჟავა, რომლის pKa არის 8,2[2].

წარმოება[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

პეროქსიძმარმჟავას მიღების ინდუსტრიული მეთოდი მდგომარეობს აცეტალდეჰიდის ავტოდაჟანგვაში:[2]

O2 + CH3CHO → CH3CO3H

ის წარმოქმნის ძმარმჟავას წყალბადის პეროქსიდით და ძლიერი მჟავა კატალიზატორით:[3]

H2O2 + CH3CO2H ⇌ CH3CO3H + H2O

უსაფრთხოება[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

პეროქსიძმარმჟავას აქვს ძლიერი კოროზიული თვისება, ამიტომაც ის იწვევს კანის, თვალების და სასუნთქი სისტემის გაღიზიანებას.[4]

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  1. (2014) Nomenclature of Organic Chemistry: IUPAC Recommendations and Preferred Names 2013 (Blue Book). Cambridge: The Royal Society of Chemistry, გვ. 749. DOI:10.1039/9781849733069-FP001. ISBN 978-0-85404-182-4. 
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 doi:10.1002/14356007.a19_199
  3. Rangarajan, B.; Havey, A.; Grulke, E.; Culnan, P. D. (1995). „Kinetic parameters of a two-phase model for in situ epoxidation of soybean oil“. J. Am. Oil Chem. Soc. 72: 1161–1169. doi:10.1007/bf02540983.
  4. Peracetic acid. EPA.