ორკესტრი

ორკესტრი (ფრანგ. orchestre) — კოლექტივი, რომელშიც გაერთიანებულია სხვადასხვა საკრავზე შემსრულებელი მუსიკოსები. ეს კოლექტივი ასრულებს ორკესტრისათვის სპეციალურად დაწერილ ნაწარმოებებს. შემადგენლობის მიხედვით ორკესტრი შეიძლება იყოს: სიმფონიური, სიმებიანი, სასულე, აგრეთვე ხალხურ საკრავთა (ნაციონალურ საკრავთა). მსუბუქი მუსიკის ჟანრში არის საესტრადო ან ჯაზური ორკესტრი.

სიმფონიური ორკესტრი

მთავარი სტატია: სიმფონიური ორკესტრი.

თანამედროვე მუსიკალურ პრაქტიკაში ორკესტრის ყველაზე გავრცელებულ და სრულყოფილ სახეს წარმოადგენს სიმფონიური ორკესტრი, რომელმაც საბოლოო სახე მიიღო XVIII საუკუნის მეორე ნახევარში (კომპოზიტორ იოზეფ ჰაიდნის შემოქმედებაში). სიფონიური ორკესტრი შედგება ოთხი ძირითადი ჯგუფისაგან, თითოეული მათგანი საკრავების რამდენიმე სახეობას შეიცავს.

სიმებიან (ხემიან)საკრავთა ჯგუფი:

ვიოლინო
ალტი
ჩელო
კონტრაბასი

ხის ჩასაბერ საკრავთა ჯგუფი

ლითონის (სასულე) ჩასაბერ საკრავთა ჯგუფი

საყვირი
ვალტორნა
ტრომბონი
ტუბა

დასარტყამ საკრავთა ჯგუფი

ლიტავრა
ქსილოფონი
დოლი
თეფშები

გარდა ამისა, სიმფონიურ ორკესტრში შეიძლება იყოს სხვადასხვა საკრავებიც:ფორტეპიანო, ქნარი, საქსოფონი და სხვა.

ჯაზური ორკესტრი

ჯაზ–ბანდი ანუ ჯაზური ორკესტრი წარმოედგენს ინსტრუმენტულ ანსამბლს, რომელიც ჯაზურ მუსიკას ასრულებს. სახელწოდება ჯაზი დაკავშირებულია საორკესტრო კოლექტივის ჩამომყალიბებლის ჯაზბო ბრაუნის სახელთან, ხოლო ბანდ ინგლისური სიტყვაა და ორკესტრს ნიშნავს.

ჯაზ–ორკესტრი შედგება 4–6 საქსოფონის, 2–4 საყვირის, 2–3 ტრომბონის, კონტრაბასის, ჰავაის გიტარის, ფორტეპიანოსა და დასარტყამი საკრაებისაგან. ეს შემადგენლობა შეიძლება გაიზარდოს ე. წ. სიმფოჯაზად (ემატება სიმებიან საკრავთაა ჯგუფი, ამასთანავე იზრდება დანარჩენ საკრავთა რიცხვი).

რესურსები ინტერნეტში

(ქართული ენა) ორკესტრი (უცხო სიტყვათა ლექსიკონი)