ნიუ-მექსიკოს სამზარეულო
ნიუ-მექსიკური სამზარეულო - ამერიკის შეერთებული შტატების სამხრეთ-დასავლეთ შტატ ნიუ-მექსიკოს სამზარეულოა. რეგიონში პირველ რიგში ცნობილია თავისი შერწყმით მშობლიურ ესპანურ და მექსიკურ სამზარეულოებთან. [1] [2] [3] ამ სამზარეულოს ჰქონდასხვადასხვა მნიშვნელოვანი საზარეულოს გავლენა მთელი თავისი ისტორიის განმავლობაში, მათ შორის ადრეული აპაჩისგან, ნავახოდან და ახალი ესპანეთიდან და ესპანეთის იმპერიიდან, ასევე ფრანგული, იტალიური, ხმელთაშუა, პორტუგალიური სამზარეულოდან და ევროპული კაფეებიდან, უფრო მეტიც ამერიკის ტერიტორიული ფაზის განმავლობაში. კოვბოის სტილისაგან და დასავლეთის სალონებიდან, ამერიკული სასადილოდან, სწრაფი კვების რესტორნებიდან და გლობალური სამზარეულოდან. [4] [5] ნიუ-მექსიკოს სამზარეულო საკმაოდ იზოლირებულ ვითარებაში განვითარდა, რამაც მას საშუალება მისცა შეენარჩუნებინა მკვიდრი, ესპანური და მექსიკური იდენტობა, ამიტომ არ ჰგავს სხვა ლათინურ საკვებს, რომელიც მეზობელ შეერთებულ შტატებში წარმოიშვა. [6] :109 [7] [8]
ის ადვილად გამოირჩევა მექსიკური და ამერიკული სამზარეულოსგან, რადგან აქცენტი კეთდება ახალ მექსიკურ სუნელებზე, მწვანილებსა და არომატიზატორებზე; განსაკუთრებით წითელი და/ან მწვანე ჩილი წიწაკაზე, [9] ანისულზე (გამოიყენება bizcochitos ), [10] და პინონზე (გამოიყენება როგორც სასუსნავი ან დესერტი). ნიუ-მექსიკოში წარმოიშვა ისეთი კერძები, როგორიცაა მშობლიური ამერიკული frybread sopapillas, ბურიტო, ენჩილადა მონტადა, მწვანე ჩილის სტიუ, კარნე ადოვადა (ღორი მარინირებული წითელ ჩილიში), კარნე სექა (წვრილად დაჭრილი ჯერქი), მწვანე ჩილი ბურგერები, პოსოლე, ნელ ცეცხლზე მოხარშული Frijoles / ლობიო (როგორც წესი, Pinto ლობიო ), და calabacitas. [11] [12]
ისტორია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
ნიუ-მექსიკოში ესპანელებმა მოიტანეს თავიანთი სამზარეულო, რომელიც კარგად ერწყმოდა ძირძველ ხალხს. მათ გააცნეს ხორბალი, ბრინჯი, საქონლის ხორცი, ცხვრის/თხის ხორცი, სხვა საკვები და არომატები დაუმატეს მშობლიურ სიმინდს, ჩილის, ლობიოს, გოგრას და სხვა ძირძველ ინგრედიენტებს. [6] :110–116 განვითარების ამ ადრეულ პერიოდში ჰორნო, მომრგვალო ფორმის ღუმელი, პუებლოს და ჰისპანოს თემებში გახდა საყოველთაოდ ცნობილი. [13] ამ განსხვავებულმა ისტორიამ, ადგილობრივ რელიეფთან და კლიმატთან ერთად, მნიშვნელოვანი განსხვავება გამოიწვია ნიუ-მექსიკის სამზარეულოსა და გარკვეულწილად მსგავსი სტილის მქონე ჩრდილოეთ მექსიკისა და აშშ-ის სამხრეთ-დასავლეთის სხვა შტატებს შორის, როგორიცაა კალიფორნია, არიზონა და ტეხასი. [8]
ინგრედიენტები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
ჩილი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
ნიუ-მექსიკის ჩილი ახალი მექსიკური საკვების განმსაზღვრელი ინგრედიენტია. ჩილი ნიუ-მექსიკის უდიდესი სასოფლო-სამეურნეო კულტურაა. [14] მწვანე ჩილი ასევე პოპულარულია არა ახალ-მექსიკურ სამზარეულოებში, მათ შორის მექსიკური სტილის საკვებში და ამერიკულ საკვებში, როგორიცაა ჩიზბურგერები, კარტოფილი ფრი და პიცა . [15]
პინონი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
Piñones, ან პინონის კაკალი, არის ამერიკელი მკვიდრი მოსახლეობისა და ესპანური ხალხის ტრადიციული საკვები, რომელიც მოიპოვება ყველგან ნაყოფიერი ფიჭვის ხისგან. [16]
Სხვა ინგრედიენტები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
ხორბლის ფქვილის ტორტილა უფრო გავრცელებულია ნიუ-მექსიკოს სამზარეულოში, ვიდრე სიმინდის ტორტილა. [17] :131–133 ამასთან, სიმინდის ტორტილები, სიმინდის ტორტილას ჩიპსები ნიუ-მექსიკოს მრავალი ტრადიციული კერძის საფუძველია. [18] ამასთან, სიმინდი ძირითად მარცვლეულად რჩება. ყვითელი ტკბილი სიმინდის ჯიში ყველაზე ხშირად გვხვდება ნიუ-მექსიკოში, თუმცა ზოგჯერ იყენებენ თეთრსაც.
ანისული ზოგ დესერტში გამოიყენება, განსაკუთრებით ფუნთუშებში. ქინძი, მწვანე ბალახია (მას ასევე მექსიკურ ან ჩინურ ოხრახუშს უწოდებენ), რომელსაც ახალ წელს იყენებენ სალსაში და უმატებენ პრაქტიკულად ნებისმიერ კერძს.
სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- ↑ Casey, C.. New Mexico Cuisine: Recipes from the Land of Enchantment.
- ↑ Swentzell, R.. The Pueblo Food Experience Cookbook: Whole Food of Our Ancestors.
- ↑ Nostrand, R.L.. The Hispano Homeland.
- ↑ Taylor, C.. Moon Route 66 Road Trip.
- ↑ New Mexico Magazine.
- ↑ 6.0 6.1 Arellano, Gustavo (2013). Taco USA: How Mexican Food Conquered America.
- ↑ Laine, Don (2012). Frommer's National Parks of the American West.
- ↑ 8.0 8.1 Sutter, Mike. (September 14, 2017) Review: Need a break from Tex-Mex? Hit the Santa Fe Trail. ციტირების თარიღი: March 19, 2018
- ↑ Zagat. დაარქივებულია ორიგინალიდან — აგვისტო 4, 2020. ციტირების თარიღი: სექტემბერი 30, 2020.
- ↑ A Classic Biscochitos Recipe. ციტირების თარიღი: July 8, 2018
- ↑ 8 quintessential New Mexican foods we wish would go national. ციტირების თარიღი: May 7, 2018
- ↑ State Symbols. დაარქივებულია ორიგინალიდან — ივლისი 7, 2018. ციტირების თარიღი: July 8, 2018
- ↑ Green, Rayna. The British Museum Encyclopedia of Native North America.
- ↑ Chile Pepper Info, Products, & Recipes. დაარქივებულია ორიგინალიდან — დეკემბერი 12, 2016. ციტირების თარიღი: სექტემბერი 30, 2020.
- ↑ Some like it hot: Green chile tour of New Mexico (July 20, 2010). დაარქივებულია ორიგინალიდან — დეკემბერი 3, 2013. ციტირების თარიღი: February 13, 2014
- ↑ The Pinon Pine: A Natural and Cultural History. University of Nevada Press. [მკვდარი ბმული]
- ↑ Mexican-Origin Foods, Foodways, and Social Movements: Decolonial Perspectives. University of Arkansas Press.
- ↑ 15 Signs You Grew Up Eating (New) Mexican Food in New Mexico. ციტირების თარიღი: January 26, 2018