ნაგაპატინამი
| დასახლებული პუნქტი | |
|---|---|
|
ნაგაპატინამი | |
 | |
| ქვეყანა |
 ინდოეთი |
| კოორდინატები | 10°46′00″ ჩ. გ. 79°50′00″ ა. გ. / 10.76667° ჩ. გ. 79.83333° ა. გ. |
| ფართობი | 17.92 კმ² |
| ცენტრის სიმაღლე | 0 მეტრი |
| მოსახლეობა | 102 905 (2011) |
| სასაათო სარტყელი | UTC+05:30 |
| სატელეფონო კოდი | 4365 |
| საფოსტო ინდექსი | 611001 |
  | |
ნაგაპატინამი (ასევე გამოითქმის როგორც ნაგაპატნამი ან ნეგაპატნამი) ― ქალაქი ინდოეთის შტატ ტამილნადუში. ნაგაპატინამის რაიონის ადმინისტრაციული ცენტრი. ქალაქი შუა საუკუნეების ჩოლას (IX-XII საუკუნეები) პერიოდში დაწინაურდა, როდესაც კომერციული და აღმოსავლური საზღვაო საბრძოლო ექპედიციების დროს პორტის ფუნქციას ასრულებდა. ნაგაპატინამი პორტუგალიელებს ეკავათ, ხოლო მოგვიანებით ნიდერლანდების დაქვემდებარებაში გადავიდა. 1690 წლიდან 1781 წლამდე ნაგაპატინამი ნიდერლანდების ოსტინდოეთის კომპანიის დედაქალაქის ფუნქციას ასრულებდა. 1784 წლის ნოემბერში ქალაქი ბრიტანეთის ოსტინდოეთის კომპანიამ დაიპყრო. 1799 წლიდან 1845 წლამდე, ბრიტანეთის მადრასის მმართველობის ქვეშ, ნაგაპატინამი ტანჯორის რაიონის დედაქალაქი იყო. ინდოეთის დამოუკიდებლობის მოპოვების შემდეგ ქალაქი ტანჯავურის რაიონის შემადგენლობაში დარჩა. 1991 წელს ქალაქი ახლადშექმნილი ნაგაპატინამის რაიონის ცენტრი გახდა. ქალაქი სპეციალური მუნიციპალიტეტის სტატუსით სარგებლობს. მისი ფართობი 17.92 კმ²-ია. 2011 წელს მოსახლეობა 102 905 ადამიანს შეადგენდა.
ნაგაპატინამის მოსახლეობის უმრავლესობა საზღვაო ვაჭრობით, თევზჭერით, სოფლის მეურნეობითა და ტურიზმითაა დაკავებული. მთავარი ინდუისტური სალოცავი ძეგლებია კაიროჰანასვამის ტაძარი და საუნდარარაჯაპერუმალის ტაძარი. ნაგაპატინამი ტურიზმის კერაა სიკალის, ვალენკანის, პოომპუჰარის, კოდიაკარაის, ვედარანიამისა და თარანგამბადისთვის. ქალაქს აქვს რკინიგზა და საზღვაო პორტი.
ეტიმოლოგია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
ქალაქის სახელწოდება ნაწარმოებია ნაგარიდან, რაც ამ ტერიტორიაზე დასახლებულ შრი-ლანკელებს აღნიშნავს და პატინამიდან, რაც ქალაქს ნიშნავს.[1][2] კულოტუნგა I-ის მმართველობის დროს ქალაქს მეფის ერთ-ერთი დედოფლის საპატივცემულოდ ჩოლაკულავალიპატინამსაც ეძახდნენ.[3] პტოლემე ნაგაპატინამს მოიხსენიებს როგორც ნიკამს და მას ტამილაკამის მნიშვნელოვან სავაჭრო ცენტრად მოიხსენიებს.[1] ეს მოსაზრება დღეს საეჭვოა, რადგანაც ნიკამას ან ნიკამის სახელწოდებით ცნობილი მეტროპოლისის არსებობა თანამედროვე წყაროებით არ დასტურდება.[4] პორტუგალიელები ნაგაპატინამს „კორომანდელის ქალაქად“ მოიხსენიებდნენ.[1] VII საუკუნის პოეტები, აპარი და ტირუგნანასამბანდარი, ქალაქს ნაგაიდ ან ტევარამად იხსენიებენ. ქალაქს თავდაპირველად ნაგაი ერქვა. პატინამი ჩოლას ხანაში დაერქვა, როდესაც მან მნიშვნელოვანი პორტის ფუნქცია შეიძინა.[5]
გეოგრაფია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
ნაგაპატინამის კოორდინატებია: ჩ. გ. 10.77° და ა. გ. 79.83°. ქალაქს აღმოსავლეთიდან ბენგალის ყურე ესაზღვრება, სამხრეთიდან — მდინარე უპანარი, დასავლეთიდან — თირუვარურის რაიონი, ჩრდილო-დასავლეთიდან — თანჯავურის რაიონი, ხოლო ჩრდილოეთიდან — კარაიკალი და პონდიშერი.[6] ქალაქი ზღვის დონეზეა გაშენებული.[6] მუნიციპალიტეტის ფართობი 14.92 კმ²-ია.[6] ქალაქი ჩენაიდან 350 კმ-ის, კარაიკალიდან — 14 კმ-ის, კუმბანკონამიდან — 40 კმ-ის, თანჯავურიდან — 80 კმ-ის, ხოლო თირუვარურიდან 25 კმ-ის დაშორებით მდებარეობს.[6]
ნაგაპატინამი ვაკეზეა გაშენებული. ნიადაგი ალუვიონია ქვიშის, სილისა და თიხისგან შედგება. მთავარი წყალსატევებია: მდინარე ვეტარი და მდინარე კაუვერის შენაკადები. რეგიონის მთავარი მოსავალია ბრინჯი, არაქისი, შაქრის ლერწამი, ბამბა და სეზამი.[6] ქალაქი ციკლონების ზონაში მდებარეობს. 2004 წელს მას ცუნამი დაატყდა თავს.[7]
კლიმატი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
კიოპენის კლიმატის კლასიფიკაციით, ნაგაპატინამი ტროპიკული სავანის კლიმატურ სარტყელში მდებარეობს და ნალექიანი სეზონი აგვისტოდან დეკემბრამდე გრძელდება ჩრდილო-აღმოსავლეთ მუსონის გამო. ქალაქის საშუალო წლიური ნალექიანობის მაჩვენებელი 1 350 მმ-ია.[6]
| ჰავის მონაცემები — ნაგაპატინამი (ინდოეთი) | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| თვე | იან | თებ | მარ | აპრ | მაი | ივნ | ივლ | აგვ | სექ | ოქტ | ნოე | დეკ | წლიური |
| რეკორდულად მაღალი °C | 32.4 | 35.6 | 40.0 | 41.7 | 42.8 | 41.7 | 41.7 | 40.6 | 38.9 | 37.6 | 35.0 | 33.9 | 42.8 |
| საშუალო მაღალი °C | 29.0 | 30.0 | 31.6 | 33.5 | 36.2 | 36.7 | 36.1 | 35.5 | 34.2 | 32.0 | 29.8 | 29.0 | 32.8 |
| საშუალო დაბალი °C | 22.5 | 23.0 | 24.5 | 26.6 | 27.4 | 26.9 | 26.4 | 25.9 | 25.6 | 25.1 | 24.0 | 23.0 | 25.1 |
| რეკორდულად დაბალი °C | 16.1 | 15.6 | 16.7 | 20.0 | 20.6 | 20.6 | 21.7 | 20.0 | 20.6 | 20.6 | 16.7 | 16.7 | 15.6 |
| წვიმის საშუალო რაოდენობა (მმ) | 56.4 | 13.1 | 16.7 | 33.2 | 42.6 | 40.3 | 47.1 | 82.9 | 92.2 | 252.3 | 444.1 | 245.4 | 1 366,3 |
| წვიმიანი დღეები საშუალოდ | 2.7 | 0.9 | 0.8 | 1.2 | 2.5 | 2.1 | 3.2 | 4.2 | 5.0 | 9.8 | 13.1 | 8.4 | 53.9 |
| საშუალო ფარდობითი ტენიანობა (%) ) | 72 | 69 | 70 | 71 | 69 | 65 | 65 | 66 | 71 | 76 | 79 | 76 | 71 |
| წყარო: India Meteorological Department[8][9] | |||||||||||||
2004 წლის ცუნამი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
2004 წლის 26 დეკემბერს, ინდოეთის ოკეანეში (ეპიცენტრი სუმატრიდან დასავლეთით) მომხდარი მიწისძვრის შედეგად გამანადგურებელი ცუნამი წარმოიქმნა, რომელმაც ინდოეთის ოკეანის მოსაზღვრე სანაპიროების დიდ ნაწილს გადაუარა.[10] ტამილნადუს მასშტაბით, ცუნამმა ყველაზე დიდი ზარალი ნაგაპატინამს მიაყენა. შტატში დაღუპული 8 0009 ადამიანიდან 6 064 ადამიანი ნაგაპატინამიდან იყო.[11] მსხვერპლის დიდ ნაწილს მეთევზეები წარმოადგენდნენ, რომლებიც აკარაიპატაის მახლობლად, ზღვის სანაპიროსთან ცხოვრობდნენ.
დემოგრაფია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
2011 წლის აღწერის მიხედვით, ნაგაპატინამის მოსახლეობა 102 905 ადამიანს შეადგენდა. 1 000 კაცზე 1 026 ქალი მოდის, რაც ეროვნულ დონეზე საშუალო მაჩვენებელს (929) აღემატება. 2011 წლის რელიგიური აღწერის მიხედვით, მოსახლეობის 71.4%-ს ინდუსები შეადგენენ, 24.79%-ს — მუსლიმები, 3.68%-ს — ქრისტიანები, 0.01%-ს — სიქჰები, 0.02%-ს — ბუდისტები, 0.01%-ს — ჯაინისტები, ხოლო 0.08%-ს — სხვა რელიგიის მიმდევრები.[12]
ბიბლიოგრაფია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- Hunter, Sir William Wilson (1908), Imperial gazetteer of India, Volume 19, Oxford: Clarendon Press.
- Karan, Pradyumna Prasad; P., Shanmugam Subbiah (2011), The Indian Ocean Tsunami: The Global Response to a Natural Disaster, USA: University Press of Kentucky, ISBN 978-0-8131-2653-1, https://books.google.com/books?id=DEedXAZnyVAC&q=nagapattinam+tsunami&pg=PA16.
- Kulke, Hermann; K., Kesavapany; Sakhuja, Vijay (2009), Nagapattinam to Suvarnadwip: Reflections on the Chola Naval Expeditions to Southeast Asia, Singapore: Institute of south-east Asian Studies, ISBN 978-981-230-938-9, https://books.google.com/books?id=2swhCXJVRzwC&q=kayarohanam&pg=PA119.
- Strand, Carl Ludvig; Masek, John Paul (2008), Sumatra-Andaman Islands Earthquake and Tsunami of December 26, 2004, USA: American Society of Civil Engineers, ISBN 978-0-7844-0951-0, https://books.google.com/books?id=ifv-Ye_3GvwC&q=nagapattinam+tsunami&pg=PA196.
- Various (2007), Tourist guide to Tamil Nadu, Chennai: T. Krishna Press, ISBN 978-81-7478-177-2, https://books.google.com/books?id=nGxbJqdEQrwC&q=soundarraja+perumal+temple&pg=PA61.
- Visweswaran, Kamala (2011), Perspectives on Modern South Asia: A Reader in Culture, History, and, UK: Blackwell Publishing Limited, ISBN 978-1-4051-0062-5.
- Werbner, Pnina; Basu, Helene (1998), Embodying charisma: modernity, locality, and performance of emotion in Sufi, London: Routledge, ISBN 0-415-15099-X.
- W., Francis (2002). Gazetteer of South India, Volume 1. Mittal Publications.
- „Nagapattinam in TN to be upgraded as all-weather, deep-water port“. Business Line. 20 January 2012. ციტირების თარიღი: 26 June 2012.
- „Over 190 'sensitive' booths in Nagapattinam constituency“. The Hindu. 31 March 2009. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 14 July 2014. ციტირების თარიღი: 26 June 2012.
- „Bangalore-Salem passenger commences maiden journey“. The Hindu. Tiruchirapalli, India. 2 July 2012. ციტირების თარიღი: 9 October 2012.
- „Tiruvarur to get new bus stand“. The Hindu. 13 July 2012. ციტირების თარიღი: 9 October 2012.
- „Tiruvarur in religious history of Tamil Nadu“. The Hindu. 16 July 2010. ციტირების თარიღი: 26 June 2012.
- Census Info 2011 Final population totals – Nagapattinam. Office of The Registrar General and Census Commissioner, Ministry of Home Affairs, Government of India (2013). ციტირების თარიღი: 26 January 2014
- Census Info 2011 Final population totals. Office of The Registrar General and Census Commissioner, Ministry of Home Affairs, Government of India (2013). ციტირების თარიღი: 26 January 2014
- Population By Religious Community – Tamil Nadu (XLS). Office of The Registrar General and Census Commissioner, Ministry of Home Affairs, Government of India (2011). ციტირების თარიღი: 13 September 2015
- Nagapattinam district profile. Nagapattinam district administration (2011). ციტირების თარიღი: 26 June 2012
- Nagapattinam district local administration. Nagapattinam district administration (2011). ციტირების თარიღი: 26 June 2012
- Climatology of Nagapattinam. Indian Meteorological Department (2015). ციტირების თარიღი: 24 March 2020
- Extremes of Temperature and Rainfall. Indian Meteorological Department (2016). ციტირების თარიღი: 24 March 2020
- Nagapattinam Port. Tamil Nadu Maritime Board (2011). ციტირების თარიღი: 30 October 2012
- S.E.T.C. Tamil Nadu Ltd., Computer reservation centres. Tamil Nadu State Transport Corporation Ltd.. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 16 ივნისი 2018. ციტირების თარიღი: 8 June 2012
- General Elections to Lok Sabha, 2009, name and address of the elected members of parliamentary constituencies in Tamil Nadu. Government of Tamil Nadu (2009). ციტირების თარიღი: 26 June 2012
- Members of Lok Sabha from Tamil Nadu. Government of Tamil Nadu (2014). ციტირების თარიღი: 26 May 2014
- Partywise Comparison Since 1977. Election Commission of India. ციტირების თარიღი: 16 April 2011
- Key highlights of the general elections 1957 to the Second Lok Sabha. Election Commission of India. ციტირების თარიღი: 16 April 2011
- Key highlights of the general elections 1962 to the Third Lok Sabha. Election Commission of India. ციტირების თარიღი: 16 April 2011
- Key highlights of the general elections 1967 to the Fourth Lok Sabha. Election Commission of India. ციტირების თარიღი: 16 April 2011
- Key highlights of the general elections 1971 to the Fifth Lok Sabha. Election Commission of India. ციტირების თარიღი: 16 April 2011
- Key highlights of the general elections 1977 to the Sixth Lok Sabha. Election Commission of India. ციტირების თარიღი: 16 April 2011
- Key highlights of the general elections 1980 to the Seventh Lok Sabha. Election Commission of India. ციტირების თარიღი: 26 June 2012
- Key highlights of the general elections 1984 to the Eighth Lok Sabha. Election Commission of India. ციტირების თარიღი: 16 April 2011
- Key highlights of the general elections 1989 to the Ninth Lok Sabha. Election Commission of India. ციტირების თარიღი: 16 April 2011
- Key highlights of the general elections 1991 to the Tenth Lok Sabha. Election Commission of India. ციტირების თარიღი: 16 April 2011
- Key highlights of the general elections 1996 to the Eleventh Lok Sabha. Election Commission of India. ციტირების თარიღი: 26 June 2012
- Key highlights of the general elections 1998 to the Twelfth Lok Sabha. Election Commission of India. ციტირების თარიღი: 16 April 2011
- Key highlights of the general elections 1999 to the Thirteenth Lok Sabha. Election Commission of India. ციტირების თარიღი: 16 April 2011
- Key highlights of the general elections 2004 to the Fourteenth Lok Sabha. Election Commission of India. ციტირების თარიღი: 16 April 2011
- Nagapattinam police. Nagapattinam Municipality, Government of Tamil Nadu (2011). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 17 ივნისი 2013. ციტირების თარიღი: 26 June 2012
- Nagapattinam district police გვ. 1–16. Tamil Nadu Police (2011). ციტირების თარიღი: 26 June 2012
- Nagapattinam hospitals. Nagapattinam Municipality, Government of Tamil Nadu (2011). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 22 იანვარი 2012. ციტირების თარიღი: 26 June 2012
- Nagapattinam population. Nagapattinam Municipality, Government of Tamil Nadu (2011). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 24 იანვარი 2012. ციტირების თარიღი: 26 June 2012
- Nagapattinam town Banks. Nagapattinam Municipality, Government of Tamil Nadu (2011). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 17 ივნისი 2013. ციტირების თარიღი: 26 June 2012
- Nagapattinam roads. Nagapattinam Municipality, Government of Tamil Nadu (2011). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 17 ივნისი 2013. ციტირების თარიღი: 26 June 2012
- Nagapattinam transport. Nagapattinam Municipality, Government of Tamil Nadu (2011). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 17 ივნისი 2013. ციტირების თარიღი: 26 June 2012
- Chairman of Nagapattinam. Nagapattinam Municipality, Government of Tamil Nadu (2011). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 22 იანვარი 2012. ციტირების თარიღი: 26 June 2012
- Vice Chairman of Nagapattinam. Nagapattinam Municipality, Government of Tamil Nadu (2011). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 22 იანვარი 2012. ციტირების თარიღი: 26 June 2012
რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- ↑ 1.0 1.1 1.2 W. 2002, p. 161.
- ↑ Tamil Nadu Urban Infrastructure Financial Services Limited 2008, p. 5.
- ↑ S. R. Balasubrahmanyam. Middle Chola Temples: Rajaraja I to Kulottunga I, A.D. 985-1070. Thomson Press (India), 1975, გვ. 113–116.
- ↑ Kulke, K. & Sakhuja 2009, pp. 102–104.
- ↑ Kulke, K. & Sakhuja 2009, pp. 104–107.
- ↑ 6.0 6.1 6.2 6.3 6.4 6.5 About the town 2011.
- ↑ Tamil Nadu Urban Infrastructure Financial Services Limited 2008, p. 6.
- ↑ Climatology of Nagapattinam 2015.
- ↑ Extremes of Temperature and Rainfall 2016.
- ↑ Karan & P. 2011, p. 70.
- ↑ Karan & P. 2011, p. 77.
- ↑ Religious census 2015.