კუმიჰო
კუმიჰო ან გუმიჰო ანუ ცხრაკუდა მელა (კორ. 구미호 ან კორ. 九尾狐) — არსება, რომელიც გვხვდება აღმოსავლეთ აზიის ხალხურ ზღაპრებში, კორეულ ლეგენდებსა და კულტურაში. მას თავისუფლად შეუძლია გარდაიქმნეს ლამაზ ქალად, რომლის მიზანი კაცების ცდუნება და მათი ღვიძლის ან გულის ჭამაა (ლეგენდის მიხედვით). არსებობს უამრავი ზღაპარი კუმიჰოს შესახებ, რომელთაგან რამდენიმე გვხვდება კორეული ზეპირი ლიტერატურის ენციკლოპედიურ კრებულში (კორ. 한국 구비문학 대계/韓國口碑文學).
მითოლოგია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
აღწერა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
ძველ ჩინურ ტექსტში ჰული ძინგი (Classic of Mountains and Seas), რომელიც ყველაზე ადრეული ჩანაწერია ცხრაკუდა მელას შესახებ, პირვანდელ ტექსტში ნახსენები იყო, რომ ცხრა კუდა მელა გაჩნდა და ცხოვრობდა ქვეყანაში, სახელად ცინგ ცოუ (靑丘) აღმოსავლეთით სამასი მილის დაშორებით. ტერმინი „მწვანე ბორცვი“ სიტყვასიტყვით ითარგმნება, როგორც აღმოსავლეთის ქვეყანა ან რეგიონი, მოგვიანებით გამოიყენებოდა კორეის ერთ-ერთი რეგიონის აღსანიშნავად. [1] [2] [3] თუმცა, კოჩოსონის სახელი (ჩანაწერში ჯოსეონი), კორეის სამეფო, რომელიც არსებობდა იმ დროს კორეის ნახევარკუნძულის სხვა მცირე სახელმწიფოებთან ერთად, ცალკე იყო ნახსენები იმავე ჩანაწერში.
კუმიჰო და ცხრაკუდა მელას მითებისა და ფოლკლორის სხვადასხვა ვერსიები მსგავს კონცეფციას იზიარებენ. ყველა ხსნის მელის სულს, როგორც დღეგრძელ და ძლიერი ენერგიის დამგროვებელ სულს. როგორც ამბობენ, მელებს, რომლებიც ცხოვრობენ ათასი წელი ენიჭებათ ფორმის შეცვლის ძალა და ჩვეულებრივ გამოისახებიან ქალის სახით. თუმცა, მიუხედავად იმისა, რომ ჩინური ჰული ძინგი და იაპონური კიცუნე ხშირად წარმოჩენილია, როგორც კარგი, ბოროტი ან ნეიტრალური არსება, კუმიჰო თითქმის ყოველთვის განიხილება, როგორც ავთვისებიანი ფიგურა, რომელიც ჭამს ადამიანის ხორცს მეტი ძალაუფლების მოსაპოვებლად. კუმიჰო არის უმაღლესი არსება, რომელიც ადამიანებს სულებს ჰპარავს. გაურკვეველია, როდის დაიწყეს კორეელებმა კუმიჰოზე, როგორც წმინდა ბოროტ არსებაზე ფიქრი, რადგან ბევრ ძველ ტექსტში იგი მოხსენიებულია კეთილ არსებად, რომელიც ეხმარება ადამიანებს.
გვიანდელ ლიტერატურაში კუმიჰო ხშირად იყო გამოსახული, როგორც სისხლისმსმელი ნახევრად მელა და ნახევრად ადამიანი, რომელიც ღამით დახეტიალობს სასაფლაოებზე და საფლავებიდან თხრის ადამიანის გულებს. ზღაპარი მელა ასახავს მელიის სულს, რომელიც ნადირობს ოჯახზე მათი ღვიძლისთვის. თუმცა, კორეულ ლიტერატურაში ასევე ბევრი ისტორიაა იმ ეპოქის შესახებ, სადაც დეტალურადაა აღწერილი, თუ როგორ შეუყვარდა კუმიჰოს ადამიანი და არჩია არ შეეჭამა ის, რათა მასთან ერთად ყოფილიყო. თუ კუმიჰო ათასი დღის განმავლობაში თავს შეიკავებს ადამიანების მოკვლისა და ჭამისგან, ის შესაძლებელია ადამიანი გახდეს.
ცოდნის მძივები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
ყველაზე გამორჩეული თვისება, რომელიც განასხვავებს კუმიჰოს მისი ორი კოლეგისგან (იაპონური კიცუნე და ჩინური ჰული ძინგი) არის „მელას მარმარილოს/მძივის“ არსებობა (여우구슬), რომელიც, როგორც ამბობენ, შედგება სიღრმისეული ცოდნისაგან. კორეული მითოლოგიის თანახმად, „მელას მარმარილო“ აძლევს ძალას კუმიჰოს, ხოლო ცოდნას და ინტელექტს ადამიანებს, თუ მათ შეუძლიათ მათი მოპარვა და გადაყლაპვა. კუმიჰოს შეუძლია მასთან ერთად ადამიანის ენერგიის შთანთქმა. ენერგიის შთანთქმის მეთოდი ჰგავს „ძლიერ კოცნას“ (კოცნას ენის გამოყენებით). კუმიჰო გადასცემს ამ მძივს ხალხს პირში და შემდეგ იბრუნებს მას ენებიანად. თუმცა, თუ ეს ადამიანი გადაყლაპავს მელას მარმარილოს და შემდეგ დააკვირდება "ცას, მიწას და ხალხს", ყოველი დაკვირვება მას მისცემს სიღრმისეულ ცოდნას. მაგრამ ადამიანი უმეტეს ზღაპრებში ვერ უყურებს „ცას“, ამიტომ იძენს განსაკუთრებულ უნარს, მაგრამ არა ყველაზე მნიშვნელოვანს.
ძალები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
ლეგენდების უმეტესობა ამბობს, რომ მიუხედავად იმისა, რომ გუმიჰოს შეუძლია შეცვალოს თავისი გარეგნობა, მასში მაინც რჩება რაღაც მელას მსგავსი (ანუ მელის ფრომის სახე, ყურები, ან ცხრა კუდი) ან იძულების მაგიური გზა; მისი სახე იცვლება, მაგრამ მისი ბუნება არა. კუმიჰოს ტრანსფორმაციაში (구미호의 변신), კუმიჰო ქორწილში პატარძლის იდენტურ მსგავსებად გარდაიქმნება. ბახ მუნ-სუ და კუმიჰო (박문수와 구미호) შეუსწრებენ პაკ მუნსუს შეხვედრას ტყეში მარტო მცხოვრებ გოგონასთან, რომელსაც მელის მსგავსი გარეგნობა აქვს. ქალწულში, რომელმაც აღმოაჩინა კუმიჰო ჩინური ლექსის საშუალებით (한시로 구미호를 알아낸 처녀), კუმიჰო საბოლოოდ ვლინდება, როდესაც მონადირე ძაღლი იჭერს მელას სურნელის მეშვეობით და თავს ესხმის მას. მიუხედავად იმისა, რომ მათ აქვთ ფორმების შეცვლის უნარი, კუმიჰოს ნამდვილ ვინაობა თავად კუმიჰოს გულმოდგინედ უნდა დაეცვა.
ისევე, როგორც მაქციები ან ვამპირები დასავლურ მითოლოგიაში, მითში ყოველთვის არის ვარიაციები, რაც დამოკიდებულია იმ თავისებურებებზე, რომლებიც თითოეულ ამბავს გარდაქმნის ლეგენდად. თუმცა, მითოლოგიის ერთ-ერთი ვერსია ამტკიცებს, რომ საკმარისი ნებისყოფით, კუმიჰოს შეუძლია კიდევ უფრო ამაღლდეს თავისი იოგოე (სულიერი) მდგომარეობიდან, გახდეს სამუდამოდ ადამიანი და დაკარგოს თავისი ბოროტი ხასიათი. ამის მიღწევა შეიძლება ადამიანის მოკვლისგან ან გასინჯვისგან თავის შეკავებით ათასი დღის განმავლობაში, ან ჩინტამანის მიღებით, რომელიც პასუხისმგებელია, რომ იეოიჯუმ განსაცდელის დროს სავსე მთვარე ნახოს ყოველთვიურად. იეოიჯუს დრაკონებისგან განსხვავებით, კუმიჰო არ ითვლებოდა ყოვლისშემძლე არსებად. მას არ შეეძლოთ სურვილისამებრ რაღაცების შექმნა, რადგან უფრო დაბალი რანგის არსება იყო.
იხილეთ აგრეთვე[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- ↑ 청구(靑丘). Academy of Korean Studies.
- ↑ Classic of Mountains and Seas Original text: 青丘國在其北，其狐四足九尾。.
- ↑ Classic of Mountains and Seas Original text: 又东三百里，曰青丘之山，其阳多玉，其阴多青藤。.