კავკასიური ხარისძირა (ლათ. Helleborus caucasicus) — მრავალწლოვანი ბალახოვანი მცენარეა. 20-40 სმ სიმაღლისაა. დატოტვილი ფესურა აქვს. ფესვთანური ფოთლები გრძელყუნწიანია, ხეშეში, შიშველი, თათისებრ გაყოფილი ფართოლანცეტურ ან ფართოელიფსურ ნაკვთებად; ზედა ფოთლები მჯდომარეა. ყვავილი მომწვანო თეთრია, 5-8 სმ დიამეტრისა; ნაყოფი მომწიფების შემდეგაც ყუნწზე რჩება. ნაყოფი თესლურაა, გრძელნისკარტიანი. თესლი ელიფსური ან სფერულია, შავი, პრიალა, დანაოჭებული. ყვავილობს თებერვალ-მარტში, ნაყოფი მწიფდება შემოდგომაზე. გავრცელებულია მთელ საქართველოში, მთისწინებიდან ტყის ზედა საზღვრამდე. იზრდება ტყის პირებსა და ბუჩქნარებში. მეორე სახეობა – აფხაზური ხარისძირა (ლათ. Helleborus abchasicus) – დასავლეთ საქართველოს ენდემია. გავრცელებულია აფხაზეთში, სამეგრელოში, რაჭა-ლეჩხუმში, იმერეთში. იზრდება მთის ქვედა და შუა სარტყლებში; ტყეებში, კირქვიან სუბსტრატებზე. კავკასიური ხარისძირისგან ძირითადად იმით განსხვავდება, რომ წითელი, მეწამული ან ვარდისფერი, იშვიათად თეთრი წითელლაქებიანი ყვავილი და უფრო თხელი, ნაზი ფოთოლი აქვს.
.jpg)
ყვავილი
ფოთლები
ილუსტრაცია
