დახმარება:ზოგიერთი უცხოენოვანი ბგერის გადმოცემა ქართულში

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
მალხმობა:
დ:უბგქ

შედგენილია „ქართული სალიტერატურო ენის ნორმათა დამდგენი კომისიის“ მიერ. გადმოწერილია „უცხოურ პირთა სახელების ორთოგრაფიული ლექსიკონიდან“, თბ. 1989. თურქულისა და აზერბაიჯანულის გარდა. თურქული (აგრეთვე სხვა ენებიც შესადარებლად) მოწოდებულია ამ კომისიის ერთ-ერთი წევრის მიერ 2007 წელს. სია არასრულია და მასში არ არის ნახსენები გამონაკილისი შემთხვევები.

ტრანსკრიფცია-ტრანსლიტერაციის წესები შეგიძლიათ იხილოთ აქ: ბმული, რომელიც მომზადებულია საქპატენტის მიერ.

აზერბაიჯანული

აზერბაიჯანული IPA ქართული შესატყვისი პოზიცია გამონაკლისი
Аа /ɑ/ Araflı — ფლო,
Bayramov — ბირმოვი;
Bb /b/ Bağçalar — აღჩალარი,
Rahib — რაჰი,
Babayev — აევი;
Cc /dʒ/ Cəfərli — აფარლო,
Qızılhacılı — ყიზილაილო,
Ceyhun — ეიჰუნი,
Cəmilə — ამილა;
Çç /tʃ/ Çingiz — ინგიზი,
Çinarə — ინარა,
Çobanov — ობანოვი,
Çənlibel — ანლიბელი;
Dd /d/ Darbaz — არბაზი,
Ağammədli — აღმამელი,
Dilarə — ილარა,
Dursunov — ურსუნოვი;
Ee /e/ Elxan — ლხანი,
Veysalova — ვისალოვა,
Elman — ლმანი;
Əə /æ/ Cəfərli — ჯრლი,
Nəzərli — ნრლო,
Kəpənəkçi — ქქჩი,
Nərgiz — ნრგიზი,
Səfər — სრი,
Bəşir — ბშირი,
Kəngərli — ქნგრლი,
Bəhram — ბხრამ,
Mənzər — მნზრ,
Sinə — სინ

სიტყვის დასაწყისში:
Ələkbər — ლაქბერი,
Əliyev — ლიევი,
Əskərov — სკეროვი,
Əlimərdan — ლიმარდანი;

l-სა და z-ს თანხმოვნების შემდეგ პოზიციაში:
mbəli — ლამბალო,
rifə — ზარიფა,
fər — ზაფერი,
La — ლალა,
vər — გულავარი,
Tülr — თულარი,
Dəlr — დალარი; || Ləman — ლმანი/ლიამანი,
Lənkəran — ლნქრანი

/æ/ სხვა თანხმოვნის შემდეგ პოზიციაში
გადმოდის როგორც ა ან ე:

Bəytərəfçi — ბითარაფჩი,
Bəzəkli — ბზაქლო,
Əngirəvan — ანგრვანი,
Təzəkəndi — თაზაქნდი,
Babək — ბაბქი,
Bəhruz — ბჰრუზი,
Şahanə — შაჰან,
Nanə — ნან; ||

Ff /f/ fərli — ჯაარლი,
Fatimə — ატიმა,
Fərhad — არჰადი;
Gg /ɟ/ Güləvər — ულავერი,
Gözəl — ოზალ,
Gülçöhrə — ულჩოჰრა;
Ğğ /ɣ/ Gödəkdağ — გედაგდაი,
Ağammədli — ამამედლი,
Koroğlu — ქოროლი,
Ağtəhlə — ათაქლა;
Hh /h/ Hamamlı — ამამლო,
hət — საათი,
Hüseynov — უსეინოვი,
Həsən — ასანი,
hminə — თამინა;
Şahniyar — შანიარ,
Şahanə — შაანე,
hşan — რაშანი,
him — რაიმი;
რეკომენდაცია: უნდა იყოს ჰ და არა ხ ან გ);
Xx /x/ Xəlil — ალილი,
xtiyar — ბათიარ,
Ataxəlilova — ატაალილოვა,
Xanzadayeva — ანზადაევა;
/ɯ/ ფუძეში ძირითადად გადადის როგორც ი:

Aydın — აიდნი,
Bağırzadə — ბაღრზადე,
Qızılacılı — ყლაჯლო; || Qasımlı — გასმლო,
Kazımov — ქაზმოვი,
Qasımov — გასმოვი;

/ɯ/ სუფიქსი - lı გეოგრაფიულ საკუთარ სახელებში გადმოდის როგორც: - ლო:

Qasım — გასუმლო,
Şahmar — შახმარლო,
Hamam — ჰამომლო,
Qızılacı — ყიზილაჯილო;

თუ კუთვნილების სუფიქსი - lı შედის გვარის შემადგენლობაში მაშინ გადმოდის როგორც - ლი:
Babaş — ბაბაშლი;
Hacı — ჰაჯილი;
Eyvaz — ეივაზლი;
Darğal — დარღალი; ||

İi /i/ İlqar — ლგარი,
İlhamə — ლჰამა,
Vasif — ვასფი,
İsmayılov — სმაილოვი,
Asif — ასფი,
İskəndərliსკანდარლ;
Jj /ʒ/ Jalə — ალე;
Kk /k/ Kəpənəkçi — აფანაჩი,
Kamran — ამრანი,
Kosalı — ესალო,
Keşəli — ეშალო,
Kamalə — ამალე;
Qq /g/ სიტყვის შუაში გადადის გ-ში:

İlqar — ილარი,
Dilqam — დილამი,
Yaqub — იაუბი; ||

/g/ Qızılhacılı — იზილაჯლო,
Qarakilsə — არაქლისი,
Qaracalar — არაჯალარ,
Yaqublu — იაუბლო,
Qarapilə — არაფილა;
/g/ კ (ტრადიციით შენარჩუნებულ ფორმებში) Qasımov — ასუმოვი,
Qazlar — აზლარ,
Qara Qarayev — არა არაევი,
Qasımlı — ასუმლო,
Quliyev — ულიევი;
Ll /l/ Lökcandar — ოქჯანდარი,
Adıgözəlov — ადიგოზაოვი,
Ləmbəli — ამბაო,
Şamil — შამიი;
Mm /m/ Məsmə — ასა,
Mustafa — უსტაფა,
Mamedov / Məmmədov — ედოვი,
Mingəçevir — ინგეჩაური;
Nn /n/ Nərgiz — არგიზი,
Nurlana — ურლაა,
Ayşən — აიშე,
Novruzova — ოვრუზოვა,
Novxanı — ოვხაი;
Oo /o/ Orxan — რხან,
Osman — სმანი,
Ordubad — რდუბადი;
Öö /œ/ Lökcandar — ლქჯანდარი,
Adıgözəlov — ადიგზალოვი,
Gödəkdağ — გდაქდაღი,
Göyçay — გქჩაი;
Pp /p/ Topçubaşov — თოშუბაშოვი,
Pərviz — არვიზი,
Pənah — ანახი,
Piriyeva — ირიევა;
/p/ პ (ტრადიციით შენარჩუნებულ ფორმებში) Pəri — არი,
Pərvanə — არვანა;
Rr /r/ Rəna — ენა,
Rüstəm — უსტამი,
Orxan — ოხან,
Ramazanov — ამაზანოვი;
Ss /s/ Səbinə — აბინა,
Sevda — ევდა,
Salamməlik — ალამალეიქი,
Sumqayıt — უმგაითი;
Şş /ʃ/ Şamil — ამილ,
Şərifov — არიფოვი,
Şəki — აქი,
Şəmkir — ამქორი,
Şamaxı — ემახა;
Tt /t/ Təzəkənd — აზაქენდი,
Təhminə — აჰმინა,
Tüllər — ულარი;
/t/ ტ (ტრადიციით შენარჩუნებულ ფორმებში) Tanrıverdiyev — ანრივერდიევი,
Tofiq — ოფიკ,
Aytən — აიან;
Uu /u/ Uğur — რი,
Ulduz — ლდზი,
Umnisə — მნისე;
/u/ უ გადადის ო-ში თუ - lu გეოგრაფიული
სუფიქსის ნაწილია:

Yaqublu — იაქუბლო; ||

Üü /y/ სიტყვის თავში:

Füzuli — ფზული,
Ülviyə — ლვია,
Düzəyrəm — დზაგრამა,
Tüllər — თლარი; || Füzuli — ფზული (პოეტი)

/y/ იუ საკუთარ სახელებში პირველ მარცვალში
ძირითადად G-ს შემდეგ პოზიციაში:

Günay — გიუნაი,
Gülşan — გიულშანი,
Gümrü — გიუმრი; ||

Vv /v/ Vəfa — აფა,
Sevil — სეილი,
Sevinc — სეინჯი;
Yy /j/ სიტყვის თავში:

Aydın — ადინი,
Aytəkin — ათექინი,
Aynaz — ანაზი,
Aysel — ასელი,
ylər — ბალარი;
Yasəmən — ასამანი,
Yenikənd — ენიკენდი/ენიქენდი,
Yaqublu — აყუბლო; ||

/j/ Ø სიტყვის შუაში ორ ხმოვანს შორის:

Bəxtiyar — ბახთიარი,
Niyaməddin — ნიამედინი; ||

Zz /z/ Zərifə — არიფა,
Zairə — აირე,
Zülfüqar — ულფიგარი,
Almaz — ალმაი;

გერმანული

  • aa — აა (და არა ა): Aachen — აახენ-ი.
  • ä ან ae — ე: Gräbner — გრებნერ-ი, Graebe — გრებე, Güldenstaedt — გიულდენშტედტ-ი.
  • ch — ხ (და არა ჰ): Zürich — ციურიხ-ი, Buchenwald — ბუხენვალდ-ი, Bochum — ბოხუმ-ი.
  • ch — კ (და არა ქ): Christoph — კრისტოფ-ი, Christian — კრისტიან-ი.
  • ck — კ: Dick — დიკ-ი, Becker — ბეკერ-ი.
  • dt — დტ: Schmidt — შმიდტ-ი, Brandt — ბრანდტ-ი.
  • ee — ეე (და არა ე): Bodensee — ბოდენზეე.
  • ei და ey — აი: Einstein — აინშტაინ-ი, Braunschweig — ბრაუნშვაიგ-ი, Heinrich — ჰაინრიხ-ი, Beyer — ბაიერ-ი, Weydemeyer — ვაიდემაიერ-ი.
  • eu — ოი: Bleuler — ბლოილერ-ი, Feuerbach — ფოიერბახ-ი, Eugen — ოიგენ-ი, მაგრამ (ტრადიციის გამო) Euler — ეილერ-ი.
  • h — ჰ: Hamburg — ჰამბურგ-ი, Hermann Hesse — ჰერმან ჰესე.
  • h (არ გამოითქმის):
    • სიტყვის ბოლოს: Neuloh — ნოილო.
    • r-ს შემდეგ: Rhowolt — როვოლტ-ი.
    • ხმოვნის შემდეგ, როდესაც მას მოსდევს თანხმოვანი: Behling — ბელინგ-ი, Behrendt — ბერენდტ-ი.
    • ხმოვნის შემდეგ, როდესაც მას მოსდევს e: Hohenzollern — ჰოენცოლერნ-ი.
  • ie — ი: Dietrich — დიტრიხ-ი, Grisbach — გრისბახ-ი.
  • ö ან oe — ე (და არა იო ან ო): Köln — კელნი (და არა კიოლნი ან კოლნი), Schönberg — შენბერგ-ი (და არა შონბერგი), Röntgen — რენტგენი, Wilamowitz-Moellendorf — ვილამოვიც-მელენდორფი, Ötztaler Alpen — ეცტალის ალპები.
  • ph — ფ: Philipp — ფილიპ-ი, Gryphius — გრიფიუს-ი.
  • q — კ (და არა ქ): Quedenfeldt — კვედენფელდტ-ი (და არა ქვედენფელდტ-ი).
  • s (ხმოვნის წინ) — ზ: Sommerfeld — ზომერფელდ-ი, Salzburg — ზალცბურგ-ი, Saarbrüken — ზაარბრიუკენ-ი.
  • ss და ß — ს: Lessing — ლესინგ-ი, Fluss ან Fluß — ფლუს-ი.
  • st — სტ (სიტყვის თავში — შტ): Stephan — შტეფან-ი, Steiner — შტაინერ-ი.
  • th — თ: Lothar — ლოთარ-ი, Abendroth — აბენდროთ-ი, Thüringen — თიურინგია, მაგრამ (ტრადიციის გამო) ტ: Thälmann — ტელმანი.
  • tz — ც: Fritz — ფრიც-ი, Moritz — მორიც-ი, Leisewitz — ლაიზევიც-ი.
  • u — უ: Ludwig ლუდვიგ-ი, Gluck — გლუკ-ი.
  • ü — იუ: Büchner — ბიუხნერ-ი, Lübeck — ლიუბეკ-ი.
  • v (გერმანულ სახელებში) — ფ: Bremerhaven — ბრემერჰაფენ-ი, Vogt — ფოგტ-ი, Vogel — ფოგელ-ი.
  • v (უცხო წარმოშობის სახელებში) — ვ: Crivitz — კრივიც-ი.
  • x — ქს: Axel — აქსელ-ი, Alex — ალექს-ი.
  • y — ი: Ryck — რიკ-ი.
  • z — ც: Salzburg — ზალცბურგ-ი, Zimmerwald — ციმერვალდ-ი.

დანიური

  • ch — კ: Christopher — კრისტოფერ-ი, Christian — კრისტიან-ი (და არა: ქრისტოფერ-ი, ქრისტიან-ი).
  • d (ზოგჯერ არ იკითხება): Richard — რიჩარ-ი, Nordskov — ნორსკოვ-ი, Gunhild — გუნჰილ-ი.
  • eg — აი: Hegn — ჰაინ-ი.
  • hj — ი: Hjalf იალფ-ი.
  • nd — ნ: Hjortlund — იორტლუნ-ი, Linderstrøm-Lang — ლინერსტრემ-ლანგ-ი.
  • s — ს: Ågesen — ოგესენ-ი.
  • sj — შ: Sjaellander — შელანერ-ი.
  • ø ან ö — ე: Brøndal — ბრენდალ-ი, Ørsted — ერსტედ-ი, Bergstrøm — ბერგსტრემ-ი.
  • å ან aa — ო: Ålborg — ოლბორგ-ი.

ესპანური

  • c (e, i, y-ს წინ) — ს: Cesar — სესარ-ი, Andalucia — ანდალუსია, Algeciras — ალხესირას-ი, Asuncion — ასუნსიონ-ი.
  • c (a, o, u-ს წინ, თანხმოვნების წინ და სიტყვის ბოლოში) — კ: Jalisco — ხალისკო, Costa Rica — კოსტა-რიკა, Cuba — კუბა.
  • ch — ჩ: Echeverria — ეჩევერია, Chinchilla — ჩინჩილია.
  • g (a, o, u-ს და თანხმოვნების წინ) — გ: Ygnacio — იგნასიო, Guernica — გერნიკა.
  • g (e, i-ს წინ) — ხ: Angel — ანხელ-ი, Algeciras — ალხესირას-ი, San Jorge — სან-ხორხე, Lago Argentino — ლაგო-არხენტინო.
  • gu (e, i-ს წინ) — გ: Guernica — გერნიკა, Miguel — მიგელ-ი, Guillen — გილიენ-ი.
  • gu — გვ: Guadalajara — გვადალახარა, Guatemala — გვატემალა, Paraguay — პარაგვაი.
  • h (არ გამოითქმის): Héctor — ექტორი-ი, Huelva — უელვა, Halen — ალენ-ი. გამონაკლისია Honduras — ჰონდურას-ი, Haiti — ჰაიტი, La Habana — ჰავანა.
  • j — ხ: Juan — ხუანი, Jorge — ხორხე, José — ხოსე, Guadalajara — გვადალახარა, Jimenes — ხიმენეს-ი.
  • lla — ლია: Antilla — ანტილია, Sevilla — სევილია, Valladolid — ვალიადოლიდ-ი.
  • lle — ლიე: Rio Gallegos — რიო-გალიეგოს-ი, Alle — ალიე, Valle del Cauca — ვაილიე-დელ-კაუკა.
  • llo — ლიო: Hermosillo — ერმოსილიო, Trujillo — ტრუხილიო.
  • llu — ლიუ: Caballuco — კაბალიუკო.
  • ña — ნია: Cataluña — კატალონია.
  • ño — ნიო: Marañón — მარანიონ-ი.
  • ñu — ნიუ: Bañusca — ბანიუსკა.
  • que — კე: Enrique — ენრიკე, Siqueiros — სიკეიროს-ი.
  • qui — კი: Quintana — კინტინა, Quito — კიტო.
  • s — ს: Santa Rosa — სანტა-როსა, Formosa — ფორმოსა, Rosario — როსარიო.
  • x — ს: Extremadura — ესტრემადურა.
  • z — ს: Juan Fernandez — ხუან-ფერნანდეს-ი, Fortaleza — ფორტალესა, Zaragoza — სარაგოსა, Cadiz — კადის-ი, Guzman — გუსმან-ი.

თურქული

თანამედროვე თურქული ანბანი ლათინური გრაფიკის საფუძველზე მიიღეს 1928 წელს ათათურქის მიერ დაწყებული თურქული ენის რეფორმის ფარგლებში.

  • a — A [a] ა
  • b — B [b] ბ
  • c — C [ʤ] ჯ
  • ç — Ç [ʧ] ჩ
  • d — D [d] დ
  • e — E [e] ე
  • f — F [f] ფ
  • g — G [g] გ
  • ğ — Ğ
    • ასო Ğ (yumuşak ge) წინამავალი ხმოვნების შემდეგ და ორ ხმოვანს შორის პოზიციაში ზოგჯერ იკითხება, როგორც [j], უკანა რიგის თანხმოვნებში აღნიშნავს წინა ხმოვნის დაგრძელებას. სიტყვის თავკიდურ პოზიციაში არ გვხვდება.
  • h — H [h] ჰ
  • ı — I [ɯ] ი
  • i — İ [i] ი
  • j — J [ʒ] ჟ
  • k — K [k], [kʲ] ქ
  • l — L [l], [lʲ] ლ
  • m — M [m] მ
  • n — N [n] ნ
  • o — O [o] ო
  • ö — Ö [ø] იო
  • p — P [p] ფ
  • r — R [r] რ
  • s — S [s] ს
  • ş — Ş [ʃ] შ
  • t — T [t] თ
  • u — U [u] უ
  • ü — Ü [y] იუ
  • v — V [v] ვ
  • y — Y [j] ი
  • z — Z [z] ზ

იაპონური

მალხმობა:
ვპ:იაპ

ინგლისური

  • a — ა: Aberystwyth — აბერისტუით-ი, Adams — ადამს-ი, Franklin — ფრანკლინ-ი, Cardiff — კარდიფ-ი.
  • a — ეი: David — დეივიდ-ი, Davis — დეივის-ი, Graves — გრეივზ-ი.
  • a — ო: Galsworthy — გოლზუორთი.
  • a — ე: Birmingham — ბირმინგემ-ი, Jackson — ჯექსონ-ი, Mary — მერ-ი.
  • ae — ი: Aegis — იჯის-ი, Caesar — სიზარ-ი.
  • ai და ay — ეი: Clay — კლეი, Medway — მედუეი, Gray — გრეი.
  • ai — ე : Cairns — კერნზ-ი.
  • au და aw — ო: Austin — ოსტინ-ი, Pauling — პოლინგ-ი, Shaw — შო.
  • c (e, i, y-ს წინ) — ს: Cecil — სესილი, Cinderford — სინდერფორდი.
  • c (სხვა შემთხვევებში) — კ (და არა ქ): Catherine — კათრინი (და არა ქეთრინ-ი), Caistor — კეისტორი, Corwen — კორუენ-ი, Atlantic City — ატლანტიკ-სიტი.
  • ch — ჩ: Chichester — ჩიჩესტერ-ი, Churchil — ჩერჩილი.
  • ch (ბერძნული და, აგრეთვე, გერმანული წარმოშობის სახელებში) — კ: Christina — კრისტინა, Christopher — კრისტოფერ-ი (და არა: ქრისტინა, ქრისტოფერ-ი), Ulrich — ულრიკ-ი.
  • ck — კ (და არა ქ): Pocklington — პოკლინგტონ-ი, Cockermouth — კოკერმუთ-ი.
  • dg — ჯ: Bridgetown — ბრიჯტაუნ-ი.
  • e — ი: Beresford — ბერისფორდ-ი, Eden — იდენ-ი, Exeter — ექსიტერ-ი.
  • e — ე: Reston — რესტონ-ი, Manchester — მანჩესტერ-ი.
  • ea — ი: Beadnell — ბიდნელ-ი, Dreanston — დინსტონ-ი, Seaborg — სიბორგ-ი, Dearborn — დირბორნ-ი.
  • ea — ეი: Breakspear — ბრეიქსპირი.
  • ee — ი: Green გრინ-ი, Lee — ლი, Peekskill — პიქსელ-ი, Seebom — სიმობ-ი.
  • ei — ი: O Neill — ო ნილ-ი, Keith — კით-ი.
  • ei — აი: Steinbeck — სტაინბეკ-ი.
  • eu და ew — იუ: Metthews — მათიუზ-ი, Dewsbury — დიუზბერ-ი.
  • ew — უ: Andrew — ენდრუ (და არა ენდროუ).
  • ew — უი: Lewis — ლუის-ი.
  • ey — ი: Sidney — სიდნ-ი.
  • g (a, o, u-ს წინ და სიტყვის ბოლოში) — გ: Donegal — დონეგოლ-ი, Dolgarog — დოლგაროგ-ი.
  • g (e, i, y —ის წინ) — ჯ: George — ჯორჯ-ი, Gerald — ჯერალ-ი, Rogerrs — როჯერზ-ი.
    • ზოგჯერ ამ პოზიციაში გამოითქმის როგორც გ: Gertrude — გერტრდ-ი, Gilbert — გილბერტ-ი.
  • gh — გ: Birmingham — ბირმინგემ-ი.
  • h — ჰ: Hilary — ჰილარი, Hubert — ჰიუბერტ-ი, Harrisson — ჰარისნ-ი.
  • i — აი: Caroline — კაროლაინ-ი, Whitehead — უაიტჰედ-ი, Dwight — დუაიტ-ი, Brierly Hill — ბრაიერლი-ჰილ-ი.
  • i — ი: Brighouse — ბრიგჰაუზ-ი, Littleton — ლიტლტონ-ი.
  • i — ე: Firth — ფერთ-ი.
  • k — კ (და არა ქ) : Katherine — კათრინ-ი (და არა ქეთრინ-ი), Keats — კიტს-ი, Kevin — კევინ-ი.
  • o და oa — ოუ: Cope — კოუპ-ი, Sevenoaks — სევენოუქს-ი.
  • o — ო: Gordon — გორდონ-ი, Rogers — როჯერზ-ი, Coventry — კოვენტრი.
  • oe — ოუ: Sillitoe — სილიტოუ.
  • oo — უ: Moor — მურ-ი, Goodman — გუდმენ-ი, Blackpool — ბლაკპულ-ი.
  • ou და ow — აუ: Grout — გრაუტ-ი, Brownville — ბრაუნვილ-ი, Bower — ბაუერ-ი.
  • ou — უ: Coupar Augus — კუპარ-ანგუს-ი, Bournemouth — ბორნმუთ-ი.
  • ou — ა: Douglas — დაგლას-ი.
  • ow — ოუ: Lowell — ლოუელ-ი.
  • p — პ (და არა ფ): Portia — პორშია, Parker — პარკერ-ი.
  • ph — ფ: Josephine — ჯოზეფინ-ი, Philip — ფილიპ-ი.
  • qu — კუ (და არა ქუ): Quine — კუაინ-ი, Quincy — კუინსი.
  • s — ს: Burns — ბერნს-ი, Bakersfield — ბეიკერსფილდ-ი.
  • s — ზ: James — ჯეიმზ-ი, Charles — ჩარლზ-ი, Brisbane — ბრიზბენ-ი, Graves — გრეივზ-ი.
  • s (ზოგჯერ არ გამოითქმის) : Long Island — ლონგ-აილენდ-ი.
  • sh — შ: Shakespeare — შექსპირ-ი.
  • ss — ს: Furness — ფერნეს-ი.
  • t — ტ (და არა თ): Coventy — კოვენტრი, Hubert — ჰიუბერტ-ი.
  • t (ზოგჯერ არ გამოითქმის): Christmas — კრისმას-ი, Whistler — უისლერ-ი.
  • tch — ჩ (t არ გამოითქმის): Fletcher — ფლეჩერ-ი, Dutch-Harbour — დაჩ-ჰარბორ-ი.
  • th — თ: Arthur — ართურ-ი, Elizabeth — ელიზაბეთ-ი, Jonathan — ჯონათან-ი, Macbeth — მეკბეთ-ი, Catherine — კათრინ-ი, Thornton — თორნტონ-ი, Thackeray — თეკერეი, Plymouth — პლიმუთ-ი.
  • th — დ: Sutherland — სადერლენდ-ი.
  • th — ზ: Rutherfold — რეზერფორდ-ი.
  • th (რამდენიმე სახელში) — ტ: Anthony — ანტონი, Thomas — ტომას-ი, Thames — ტემზა, Theresa — ტერეზა.
  • tz — ც: Fitzgerald — ფიცჯერალდ-ი.
  • u — უ: Arthur — ართურ-ი, Julian — ჯულიან-ი.
  • u — იუ: Canute — კანიუტ-ი, Hubert — ჰიუბერტ-ი, Dunkerque — დიუნკერკ-ი, Butte — ბიუტ-ი.
  • u — ა: Butler — ბატლერ-ი, Russell — რასელ-ი, Sullivan — სალივან-ი, Sumner — სამნერ-ი.
  • u — ე: Churchill — ჩერჩილ-ი, Ogburn — ოგბერნ-ი, Burbank — ბერბანკ-ი.
  • w — უ: William — უილიამ-ი, Wellington — უელინგტონ-ი, Warren — უორენ-ი, Windsor — უინძორ-ი.
  • w — ვ: Washington — ვაშინგტონ-ი, Darwin — დარვინ-ი.
  • x — ქს: Oxford — ოქსფორდ-ი.
  • x — გზ: Alexander — ალეგზანდერ-ი.
  • y — აი: Dyson — დაისონ-ი, Agryll — არგაილ-ი, Bryce Canyon — ბრაის-კანიონ-ი.
  • y — ე: Byrd — ბერდ-ი, Byrne — ბერნ-ი.
  • z — ზ: Elizabeth — ელიზაბეთ-ი.

იტალიური

  • c (a, o, u-ს და თანხმოვნის წინ) — კ: Cadore — კადორე, Cursolo — კურსოლო, Macchi — მაკი.
  • c (e, i-ს წინ) — ჩ: Cesare — ჩეზარე, Cimarosa — ჩიმაროზა.
  • cc — კ: Dallapiccola — დალაპიკოლა.
  • cc — ჩ: Boccaccio — ბოკაჩო, Vespucci — ვესპუჩი, Contucci — კონტუჩი.
  • ch — კ: Cherubini — კერუბინი, Michele — მიკელე, Schipa — სკიპა, Chiuro — კიურო, მაგრამ Michelangelo — მიქელანჯელო, Archangelo — არქინჯელო.
  • cch — კ: Zecchi — ცეკი, Verrocchio — ვეროკიო, Sacchetti — საკეტი.
  • g (a, o, u-ს და თანხმოვნების წინ) — გ: Guttuso — გუტუზო, Grana — გრანა.
  • g (e, i-ს წინ) — ჯ: Agira — აჯირა, Germanetto — ჯერმანეტო.
  • gh — გ: Alighieri — ალიგიერი, Quarenghi — კვარენგი.
  • gia — ჯა, gio — ჯო: Giacomo — ჯაკომო, Giorgione — ჯორჯონე.
  • gna — ნია : Agnana — ანიანა.
  • gno — ნიო: Vignola — ვინიოლა.
  • gu — გუ: Guasila — გუაზილა, Guerrazi — გუერაც-ი.
  • gu — გვ: Guarneri — გვარნერი.
  • i (უმახვილო) — c-ს შემდეგ არ გამოითქმის: Maggio — მაჯო, Riccioli — რიჩოლი.
  • qu — კვ: Quassimodo — კვაზიმოდო, Quercia — კვერჩა.
  • s — ს : Secchi — სეკი, Chiusdino — კიუსდინო, De Amicis — დე ამიჩის-ი.
  • s — ზ: Ysola — იზოლა, Cimarosa — ჩიმაროზა, Smeraldi — ზმერალდი, Della Casa — დელა კაზა.
  • sc (a, o, u-ს წინ) — სკ: Bosco — ბოსკო.
  • sc (e, i-ს წინ) — შ: Scicolone — შიკოლონე, Scisciaro — შიშარო.
  • z და zz — ც: Zacconi — ცაკონი, Zappa — ცაპა, Bozzole — ბოცოლე.
  • z და zz — ძ: Mazzini — მაძინი, Lazzari ლაძარი (ლაცარი), Verzone — ვერძონე.

ნორვეგიული

  • aa — ო: Vesaas — ვესოს-ი.
  • au — ეუ: Aursand — ეურსან-ი, Haugesund — ჰეუგესუნ-ი.
  • g — გ: Sigurd — სიგურდ-ი.
  • g — ი: Egner — ეინერ-ი.
  • g (ზოგჯერ არ იკითხება): Gjaerder — იერდერ-ი.
  • ie — ი: Grieg — გრიგ-ი.
  • k — კ: Kommandantvold — კომანდანტვულ-ი.
  • ki და kj — ხი: Kielland — ხიელან-ი, Kiestadli — ხიელსტადლი.
  • ld — ლ: Kommandantvold — კომანდანტვულ-ი.
  • nd — ნ: Øverland — ევერლან-ი.
  • o — ო: Oslo — ოსლო.
  • o — უ: Kommandantvold — კომანდანტვულ-ი, Evensmo — ევენსმუ.
  • sch — სკ: Schou — სკოუ.
  • sj — შ: Sjøberg — შებერგ-ი.
  • sk — სკ: Skouen — სკოუენ-ი, Skre — სკრე.
  • ski, skj — შ: Skien — შიენ-ი, Skjerper — შერპერ-ი, Werenskiold — ვერენშიოლ-ი.
  • tj — ხ: Tjølling — ხელინგ-ი.
  • å — ო: Istgård — ისტგორდ-ი.
  • ø — ე: Bodø — ბუდე, Bømlo — ბემლო, Grønland — გრენლანდია.

პოლონური

  • ą — ომ: Dąbrovska — დომბროვსკა.
  • ą — ონ: Kątski — კონტსკი.
  • c — (ყველა შემთხვევაში) — ც: Cetner — ცეტნერ-ი, Stobiecki — სტობიეცკი, Solec — სოლეც-ი.
  • ch — ხ: Chamiec — ხამიეც-ი.
  • cz — ჩ: Czerniatowicz — ჩერნიატოვიჩ-ი, Leszczynski — ლეშჩინსკი.
  • drz — ჯ: Andrzey — ანჯეი.
  • o — უ: Jelenia Gora — ელენია-გურა.
  • rz — შ: Przybyszewski — ფშიბიშევსკი.
  • rz — ჟ: Brzeg — ბჟეგ-ი, Kazimierz — კაზიმიეჟ-ი, Rzytka — ჟიტკა, Bobrzynski — ბობჟინსკი.
  • sz — შ: Leszczynski — ლეშჩინსკი, Szymon — შიმონ-ი, Lukasz — ლუკაშ-ი, Szymanowski — შიმანოვსკი, Warszawa — ვარშავა.
  • z — ზ: Zbigniew — ზბიგნიევ-ი, Zielona Góra — ზიელონა-გურა.
  • ż — ჟ: Żulawski — ჟულავსკი.

პორტუგალიური

  • ã — ან: Meã — მეან-ი.
  • ão — ან: Tristão — ტრისტან-ი, Garção — გარსან-ი, São Paulo — სან-პაულუ.
  • c (a, o, u-ს და თანხმოვნების წინ, b, d, p, t-ს გარდა) — კ: Cabral — კაბრალ-ი, Curral — კურალ-ი.
  • c (e, i-ს წინ) — ს: Celso — სელსუ, Cidadela — სიდადელა.
  • c (b, d, p, t-ს წინ) არ გამოითქმის: Octavio — ოტავიუ, Victoria — ვიტორია.
  • e — ე: Hernâni — ერნანი, Peneda — პენედა.
  • e — ი: Belo Horizonte — ბელუ-ორიზონტი, Flores — ფლორიშ-ი, Jorge — ჟორჟი.
  • g (a, o, u-ს წინ) — გ: Gastão — გაშტან-ი, Gustavo — გუშტავუ.
  • g (e, i-ს წინ) — ჟ: Gilberto — ჟილბერტუ, Lagedo — ლაჟედუ.
  • h — (არ იკითხება): Belo Horizonte — ბელუ-ორიზონტი, Hernâni — ერნან-ი.
  • j — ჟ: Baixo Alentejo — ბაიშუ-ალენტეჟუ, Jorge — ჟორჟი.
  • lhe — ლიე: Guilherme — გილიერმი.
  • lho — ლიუ: Fialho — ფიალიუ.
  • m — მ: Menton — მენტონ-ი, Humberto — უმბერტო.
  • m — ნ: Bonfim — ბონფინ-ი, Joaquim — ჟუაკინ-ი, Belém — ბელენ-ი.
  • nha — ნია: Saldanha — სალდანია.
  • nhu — ნიუ: Garanhuns — გარანიუნშ-ი, Curralinho — კურალინიუ.
  • o — ო: Orlando — ორლანდუ.
  • o — უ: Joaquim — ჟუაკინ-ი, Soares — სუარეშ-ი, Ricardo — რიკარდუ, Amado — ამადუ.
  • õe — ოინ: Simões — სიმოინშ-ი.
  • qu — კ: Queluz — კელუშ-ი, Joaquim — ჟუაკინ-ი.
  • s — ს: Sales — სალიშ-ი, Monserrate — მონსერატი.
  • s (ორ ხმოვანს შორის) — ზ: Aloísio — ალოიზიუ, Trancoso — ტრანკოზუ, Isabel — იზაბელ-ი.
  • s — შ (ბრაზილიურ სახელებში — ს): Cristini — კრიშტინუ (ბრაზილ.: კრისტინუ), Vasco — ვაშკუ (ბრაზილ.: ვასკუ).
  • s — ჟ (ბრაზილიურ სახელებში — ს): Caldas Novas — კალდაჟ-ნოვას-ი, (ბრაზილ.: კალდას-ნოვას-ი), Três Lagoas — ტრეჟ-ლაგოაშ-ი (ბრაზილ.: ტრეს-ლაგოას-ი).
  • th — თ: Theo — თეუ, Ruth — რუთ-ი, Catharina — კათარინა.
  • x — ზ: Exalte — ეზალტი.
  • x — შ: Xavier — შავიერ-ი, Maximiano — მაშიმიანუ, Porto Alexandre — პორტუ-ალეშანდრი.
  • z — ზ: Ezalte — ეზალტი, Belo Horizonte — ბელუ-ორიზონტი.
  • z — შ (ბრაზილიურ სახელებში — ს): Luizburgo — ლუიშბურგუ (ბრაზილ.: ლუისბურგუ), Queluz — კელუშ-ი (ბრაზილ.: კელუს-ი).

რუმინული

  • ă — ე: Bistrița-Năsăud — ბისტრიცა-ნესეუდ-ი, Vlahuță — ვლაპუცე, Bacău — ბაკეუ.
  • c (a, o, u-ს წინ, თანხმოვნების წინ და სიტყვის ბოლოს) — კ: Camil — კამილ-ი, Nicoleta — ნიკოლეტა.
  • c (e, i-ს წინ) — ჩ: Cezar — ჩეზარ-ი, Donici — დონიჩი.
  • ch — კ: Michaela — მიკაელა, Chira — კირა, Costache — კოსტაკე, Nichita — ნიკიტა.
  • cea და cia — ჩა: Suceava — სუჩავა, Marcian — მარჩან-ი
  • ciu — ჩუ: Viniciu — ვინიჩუ.
  • g (a, o, u-ს წინ, თანხმოვნების წინ და სიტყვის ბოლოს) — გ: Grigore — გრიგორე.
  • g (e, i-ს წინ) — ჯ: Argeș — არჯეშ-ი, Virginia — ვირჯინია.
  • gh (e, i-ს წინ) — გ: Gheorghe — გეორგე, Harghita — ჰარგიტა.
  • h — ჰ: Mihai — მიჰაი.
  • h (ზოგჯერ არ გამოითქმის): Băile Herculane — ბეილე-ერკულანე.
  • ii (სიტყვის ბოლოში) — ი: Cocoreștii-Colţ — კოკორეშტი-კოლცი, Ploeștii — პლოეშტი.
  • j — ჟ: Cujmir — კუჟმირ-ი, Lugoj — ლუგოჟ-ი, Dolj — დოლჟ-ი.
  • s — ს: Sanda — სანდა, Constantin — კონსტანტინ-ი.
  • ș — შ: Argeș — არჯეშ-ი, Brașov — ბრაშოვ-ი, Ploeștii — პლოეშტი.
  • t — ტ: Timișoara — ტიმიშოარა.
  • ţ — ც: Bistrița — ბისტრიცა, Constanţa — კონსტანცა, Jalomița — იალომიცა.
  • th — თ: Theodor — თეოდორ-ი.
  • z — ზ: Zoe — ზოე, Suzana — სუზანა.

სპარსული

სპარსული ენის ბგერითი სისტემის ქართულად ტრანსკრიფცია-ტრანსლიტერაციის სახელმძღვანელო წესები

უკრაინული

უკრაინული IPA ქართული შესატყვისი მაგალითები გამონაკლისი
А a, ɐ ანთროპონიმები:
Алла — ალა
Алевтина — ალევტინა
Ангеліна — ანჰელინა
Іван — ივანი

ტოპონიმები:
Андрушівка — ანდრუშივკა
Ананьїв — ანანივი
Б b ანთროპონიმები:
Божена — ბოჟენა
Біла — ბილა
Бех — ბეხი
Балагуртак — ბალაჰურტაკი
Бабкіна — ბაბკინა

ტოპონიმები:
Берегове — ბერეჰოვე
Білопілля — ბილოპილია
Дубно — დუბნო
Борщів — ბორშჩივი
Бабин Яр — ბაბინ-იარი
В u̯, ʋ ანთროპონიმები:
Валерій — ვალერი
Варфоломій — ვარფოლომი
Валерія — ვალერია
Варвара — ვარვარა
Віра — ვირა
В’ячеслав — ვიაჩესლავი
В’ячеслава — ვიაჩესლავა
Володимир — ვოლოდიმირი
Віктор — ვიქტორი
Вікторія — ვიქტორია
Мирослава — მიროსლავა
Амвросій — ამვროსი

ტოპონიმები:
Винники — ვინიკი
Вінниця — ვინიცია
Амвросіївка — ამვროსიივკა
Іршава — ირშავა
Каховка — კახოვკა
Варфоломій — ბართლომე
Варвара — ბარბარე




Амвросій — ამბროსი
Г ɦ ანთროპონიმები:
Галина — ჰალინა
Ганна — ჰანა
Гликерія — ჰლიკერია
Георгій — ჰეორჰი
Гаврило — ჰავრილო
Григорій — ჰრიჰორი
Геннадій — ჰენადი
Аглая — აჰლაია
Агнеса — აჰნესა
Ольга — ოლჰა
Сергій — სერჰი
Гліб — ჰლიბი
Гнат — ჰნატი
Грушевський — ჰრუშევსკი
Богдан — ბოჰდანი
Грицик — ჰრიციკი
Олег — ოლეჰი

ტოპონიმები:
Гостомель — ჰოსტომელი
Луганськ — ლუჰანსკი
Благовіщенське — ბლაჰოვიშჩენსკე
Гайсин — ჰაისინი
Глухів — ჰლუხივი
Горлівка — ჰორლივკა
Гуляйполе — ჰულიაიპოლე
Городище — ჰოროდიშჩე
Городня — ჰოროდნია
Зугрес — ზუჰრესი
Міжгір’я — მიჟჰირია
Межигір’я — მეჟიჰირია
Ольгопіль — ოლჰოპილი
Острог — ოსტროჰი
Ужгород — უჟჰოროდი
Червоноград — ჩერვონოჰრადი
Підгородне — პიდჰო როდნე
Кіровоград — კიროვოჰრადი
Красноград — კრასნოჰრადი
Красногорівка — კრასნოჰორივკა
Святогірськ — სვიატოჰირსკი
Білгород-Дністровський — ბილჰოროდ-დნისტროვსკი
Новогродівка — ნოვოჰროდივკა
Новгород-Сіверський — ნოვჰოროდ-სივერსკი
Миргород — მირჰოროდი
Вишгород — ვიშჰოროდი

Гривня — ჰრივნია (უკრაინული ფულის ერთეული)
Гоголь — გოგოლი


Георгій — გეორგი/გიორგი
Григорій — გრიგორი


Ольга — ოლღა
Олесь Гончар — ოლეს გონჩარი

Михайло Грушевський — მიხაილო გრუშევსკი





Новгород-Сіверський — ნოვგოროდ-სივერსკი
Миргород — მირგოროდი
Вишгород — ვიშგოროდი


Гривня — ჰრივნა//გრივნა
Ґ [შენიშვნა 1] g Ґіта — გიტა
Ґіорґі — გიორგი
Ґела — გელა
Ґванца — გვანცა
Д d, dʲ ანთროპონიმები:
Давид — დავიდი
Дмитро — დმიტრო
Данило — დანილო
Дем’ян — დემიანი
Володимир — ვოლოდიმირი
Клавдія — კლავდია
Дударенко — დუდარენკო

ტოპონიმები:
Дунаївці — დუნაივცი
Донецьк — დონეცკი
Дрогобич — დროჰობიჩი
Дубляни — დუბლიანი
Лебедин — ლებედინი
Ладижин — ლადიჟინი
Давид — დავითი
Е ɛ ანთროპონიმები:
Едуард — ედუარდი
Петро — პეტრო
Тетяна — ტეტიანა
Олена — ოლენა
Олесь — ოლესი
Дереш — დერეში

ტოპონიმები:
Енергодар — ენერჰოდარი
Рівне — რივნე
Звенігородка — ზვენიჰოროდკა
Орехово — ორეხოვო
Залізне — ზალიზნე
Тетяна — ტატიანა
Є ɛ ანთროპონიმები:
Єва — ევა
Єлизавета — ელიზავეტა
Євдокія — ევდოკია
Єремія — ერემია
Ієронім — იერონიმი
Євгеній — ევჰენი
Євген — ევჰენი
Єгор — ეჰორი

ტოპონიმები:
Євпаторія — ევპატორია
Єнакієве — ენაკიევე
Гаєвичі — ჰაევიჩი
Єремія — იერემია
Ієронім — იერონიმე
Євгеній — ევგენი
Євген — ევგენი
Єгор — ეგორი, იგორი
Ж ʒ ანთროპონიმები:
Жанна — ჟანა
Божена — ბოჟენა
Ріжков — რიჟკოვი
Бажан — ბაჟანი

ტოპონიმები:
Житомир — ჟიტომირი
Жмеринка — ჟმერინკა
Жашків — ჟაშკივი
Жданівка — ჟდანივკა
Южне — იუჟნე
Бережани — ბერეჟანი
Лівобережна — ლივობერეჟნა
З z, zʲ ანთროპონიმები:
Зоряна — ზორიანა
Зіновій — ზინოვი
Захар — ზახარი

ტოპონიმები:
Зміїв — ზმიივი
Злата — ზლატა
Зимогір`я — ზიმოჰირია
Закарпаття — ზაკარპატია
Запоріжжя — ზაპორიჟია
Закарпаття — ზაკარპატიე
Запоріжжя — ზაპოროჟიე
И ɪ ანთროპონიმები:
Михайло — მიხაილო
Микола — მიკოლა
Мирослава — მიროსლავა
Тарнашинська — ტარნაშინსკა
Малишко — მალიშკო

ტოპონიმები:
Кипуче — კიპუჩე
Київ — კიივი
Лиман — ლიმანი
Лисичанськ — ლისიჩანსკი
Козятин — კოზიატინი
Київ — კიევი
І I ანთროპონიმები:
Іванна — ივანა
Інна — ინა
Ігор — იჰორი
Ізяслав — იზიასლავი
Іоанн — იოანი
Віра — ვირა
Віталій — ვიტალი
Матвій — მატვი
Світлана — სვიტლანა
Мусій — მუსი

ტოპონიმები:
Дніпро — დნიპრო
Львів — ლვივი
Харків — ხარკივი
Бориспіль — ბორისპილი
Тернопіль — ტერნოპილი
Дніпропетровськ — დნიპროპეტროვსკი
Подільск — პოდილსკი
Кам’янець-Подільський — კამიანეც-პოდილსკი
Костянтинівка — კოსტიანტინივკა
Могилів-Подільський — მოჰილივ-პოდილსკი
Ірпінь — ირპინი
Ізюм — იზიუმი
Іллінці — ილინცი
Іллічевськ — ილიჩევსკი
Ічня — იჩნია
Жданівка — ჟდანივკა
Чернігів — ჩერნიჰივი
Чернівці — ჩერნივცი
Хрестівка — ხრესტივკა
Шепетівка — შეპეტივკა
Ямпіль — იამპილი
Бердичів — ბერდიჩივი
Кривий Ріг — კრივი-რიჰი
Обухів — ობუხივი
Світловодськ — სვიტლოვოდსკი
Святогірськ — სვიატოჰირსკი
Ігор — იგორი


Дніпро — დნეპრი
Львів — ლვოვი
Харків — ხარკოვი
Бориспіль — ბორისპოლი
Тернопіль — ტერნოპოლი
Дніпропетровськ — დნეპროპეტროვსკი
Кам’янець-Подільський — კამიანეც_პოდოლსკი
Костянтинівка —

კონსტანტინივკა / კონსტანტინოვკა
Могилів-Подільський — მოჰილივ-პოდოლსკი

Ї J ანთროპონიმები:
Рафаїл — რაფაილი
Даніїл — დანიილი
Раїса — რაისა
Зінаїда — ზინაიდა
Іраїда — ირაიდა

ტოპონიმები:
Україна — უკრაინა
Авдіївка — ავდიივკა
Київ — კიივი
Кадіївка — კადიივკა
Біляївка — ბილიაივკა
Макіївка — მაკიივკა
Деміївка — დემიივკა
Миколаїв — მიკოლაივი
მაგრამ დანიელ წინასწარმეტყველი,

რაფაელ წინასწარმეტყველი




Київ — კიევი

Ja ია ანთროპონიმები:
Марія — მარია
Маркіян — მარკიანი
Софія — სოფია
Й J
[i, j]
ანთროპონიმები:
Бойко — ბოიკო
Михайло — მიხაილო
Іловайськ — ილოვაისკი
Ій [i, j] ანთროპონიმები:
Андрій — ანდრი
Сергій — სერჰი
Юрій — იური
Анатолій — ანატოლი
Олексій — ოლექსი

ტოპონიმები:
Молодогвардійськ — მოლოდოჰვარდისკი
Таврійськ — ტავრისკი
К К ანთროპონიმები:
Катерина — კატერინა
Костянтин — კოსტიანტინი
Макар — მაკარი
Кирило — კირილო
Кононенко — კონონენკო
Шевчнеко — შევჩენკო
Зеленський — ზელენსკი
Костенко — კოსტენკო

ტოპონიმები:
Козятин — კოზიატინი
Копичинці — კოპიჩინცი
Коростишів — კოროსტიშივი
Сокал — სოკალი
Стебник — სტებნიკი
Трускавець — ტრუსკავეცი
Костянтин — კონსტანტინი
Крим — ყირიმი
К К ანთროპონიმები:
Октавія — ოქტავია
Оксана — ოქსანა
Олександр — ოლექსანდრი
Bიктор — ვიქტორი
Bიкторიя — ვიქტორია

ტოპონიმები:
Олександрія — ოლექსანდრია
Керч — ქერჩი
Л ɫ, lʲ ანთროპონიმები:
Леся — ლესია
Лілія — ლილია
Ліна — ლინა
Уляна — ულიანა
Олена — ოლენა

ტოპონიმები:
Ланівці — ლანივცი
Лохвиця — ლოხვიცია
Луцьк — ლუცკი
Любомль — ლიუბომლი
Вільне — ვილნე
М m ანთროპონიმები:
Микола — მიკოლა
Микита — მიკიტა
Михайло — მიხაილო
Марія — მარია

ტოპონიმები:
Маріуполь — მარიუპოლი
Мелітополь — მელიტოპოლი
Мирноград — მირნოჰრადი
Монастирище — მონასტირიშჩე
Миколаїв — მიკოლაივი
Н n, nʲ ანთროპონიმები:
Настя — ნასტია
Назарій — ნაზარი
Ліна — ლინა
Нестор — ნესტორი
Тичина — ტიჩინა
Ганна — ჰანა

ტოპონიმები:
Новояворівськ — ნოვოიავორივსკი
Новий Калинів — ნოვი კალინივი
О o, ɔ ანთროპონიმები:
Олена — ოლენა
Олег — ოლეჰი
Михайло — მიხაილო
Павло — პავლო
Дмитро — დმიტრო
Данило — დანილო
Октавія — ოქტავია
Оксана — ოქსანა
Олександр — ოლექსანდრი

ტოპონიმები:
Охтирка — ოხტირკა
Оріхів — ორიხივი
Кодима — კოდიმა
Козятин — კოზიატინი
Конотоп — კონოტოპი
Комарно — კომარნო
Чорнобиль — ჩორნობილი
Чорнобиль — ჩერნობილი
П p ანთროპონიმები:
Петро — პეტრო
Павло — პავლო
Пилип — პილიპი
Пилипчук — პილიპჩუკი
Степан — სტეპანი

ტოპონიმები:
Прип’ять — პრიპიატი
Перещепине — პერეშჩეპინე
Переяслав — პერეიასლავი
Південне — პივდენე
Привілля — პრივილია
Пилип — ფილიპი/ფილიპე
Пилипчук — პილიპჩუკი/ფილიპჩუკი
Р r, rʲ ანთროპონიმები:
Регіна — რეჰინა
Роксолана — როქსოლანა
Руслан — რუსლანი
Ірина — ირინა
Петро — პეტრო
Роман — რომანი

ტოპონიმები:
Рівне — რივნე
Ржищів — რჟიშჩივი
Овруч — ოვრუჩი
Рівне — რივნე
Остер — ოსტერი
С s, sʲ ანთროპონიმები:
Соломія — სოლომია
Софія — სოფია
Святослав — სვიატოსლავი
Семенко — სემენკო

ტოპონიმები:
Сєвєродонецьк — სევეროდონეცკი
Стрий — სტრი
Суми — სუმი
Переяслав — პერეიასლავი
Родинське — როდინსკე
Т t, tʲ ანთროპონიმები:
Тетяна — ტეტიანა
Таїсія — ტაისია
Тимофій — ტიმოფი
Тимур — ტიმური
Тамара — ტამარა

ტოპონიმები:
Таврійськ — ტავრიისკი
Тетіїв — ტეტიივი
Жовті Води — ჟოვტი-ვოდი
Тернопіль — ტერნოპილი
Тетяна — ტატიანა

Тимофій — ტიმოთი/ტიმოთე
Тимур — თემური
Тамара — თამარა/თამარი


Тернопіль — ტერნოპოლი
У u, ʊ ანთროპონიმები:
Уляна — ულიანა
Устим — უსტიმი

ტოპონიმები:
Умань — უმანი
Угнів — უჰნივი
Ужгород — უჟჰოროდი
Ф v, f ანთროპონიმები:
Франко — ფრანკო
Федір — ფედირი
Фадій — ფადი
Феодора — ფეოდორა
Феофан — ფეოფანი

ტოპონიმები:
Феодосія — ფეოდოსია
Фастів — ფასტივი
Івано-Франківськ — ივანო-ფრანკივსკი
Феодора — თეოდორა
Феофан — თეოფანი/თეოფანე


Феодосія — თეოდოსია
Х x, ɣ ანთროპონიმები:
Христина — ხრისტინა
Христофор — ხრისტოფორი

ტოპონიმები:
Хрещатик — ხრეშჩატიკი
Ходорів — ხოდორივი
Хрестівка — ხრესტივკა
Христинівка — ხრისტინივკა
Христина — ქრისტინა
Христофор — ქრისტოფორი/ქრისტეფორე
Ц ts, tsʲ ანთროპონიმები:
Цибенко — ციბენკო
Цісик — ცისიკი
Коломієць — კოლომიეცი

ტოპონიმები:
Цюрупинськ — ციურუპინსკი
Ч ანთროპონიმები:
Чорновіл — ჩორნოვილი
Череднічекно — ჩერედნიჩენკო
Чубатенко — ჩუბატენკო
Чумак — ჩუმაკი
Чужбинський — ჩუჟბინსკი
Вовчок — ვოვჩოკი

ტოპონიმები:
Чоп — ჩოპი
Черкас — ჩერკასი
Чигирин — ჩიჰირინი
Ш ʃ ანთროპონიმები:
Шмигаль — შმიჰალი
Шульгін — შულჰინი
Шептицкий — შეპტიცკი
Мушка — მუშკა
Радишевський — რადიშევსკი

ტოპონიმები:
Шаргород — შარჰოროდი
Решетилівка — რეშეტილივკა
Щ შჩ ანთროპონიმები:
Щолкіне — შჩოლკინე
Щастислав — შჩასტისლავი
Щербак — შჩერბაკი
Плущ —პლუშჩი

ტოპონიმები:
Щастя — შჩასტია
Борщів — ბორშჩივი
Ржищів — რჟიშჩივი
Ю Ju იუ ანთროპონიმები:
Юрій — იური
Юля — იულია
Афанасюк — აფანასიუკი
Ющенко — იუშჩენკო

ტოპონიმები:
Южне — იუჟნე
Ізюм — იზიუმი
Лю lju ლუ ანთროპონიმები:
Любава — ლუბავა
Людмила — ლუდმილა
Любомир — ლუბომირი
Я ja ია ანთროპონიმები:
Яна — იანა
Ярина — იარინა
Ярослава — იაროსლავა
Ярослав — იაროსლავი
Явір — იავირი

ტოპონიმები:
Ялта — იალტა
Олександрія (Кіровоградська область) — ოლექსანდრია (კიროვოჰრადის ოლქი)
Кам’янка-Бузька — კამიანკა-ბუზკა
Тисмениця — ტისმენიცია
Яворів — იავორივი
Закарпаття — ზაკარპატია
Запоріжжя — ზაპორიჟია





Закарпаття — ზაკარპატიე
Запоріжжя — ზაპოროჟიე
Ija ია ანთროპონიმები:
Юлія — იულია
Анастасія — ანასტასია
Надія — ნადია
Наталія — ნატალია
Пелагія — პელაჰია
Євдокія — ევდოკია
Пелагія — პელაგია
Iє, Иє Je, ie იე Києво-Печерська лавра — კიევო-პეჩერის ლავრა
Києво-Могилянська академія — კიევო-მოჰილას აკადემია

ტოპონიმები:
Андрієво-Іванівка — ანდრიევო-ივანივკა
Києво-Печерська лавра — კიევო-პეჩერის მონასტერი//კიევის მღვიმეთა მონასტერი

უნგრული

  • c (e, i, y-ს წინ) — ს: Francis — ფრანსის-ი, Marcel — მარსელ-ი.
  • c (ყველა შემთხვევაში) — ც: Cuca — ცუცა, Vönöck — ვენეცკ-ი.
  • ch — შ: Charles — შარლ-ი, Richard — რიშარ-ი.
  • ch — კ: Christiane — კრისტიან-ი (და არა: ქრისტიან-ი).
  • cs — ჩ: Gyurkovics — დიურკოვიჩ-ი, Békéscsaba — ბეკეშჩაბა, Lukács — ლუკაჩ-ი.
  • d — დ (ფრანგული სახელების ბოლოში ჩვეულებრივ არ გამოითქმის): Fernand — ფერნან-ი, Gounod — გუნო, Roland — როლან-ი, Gerard — ჟერარ-ი; მაგრამ: David — დავიდ-ი, Alfred — ალფრედ-ი, Sand — სანდ-ი.
  • e — ე (სიტყვის ბოლოში, ზოგჯერ კი სიტყვის შუაშიც არ გამოითქმის, თუ არა აქვს რაიმე დიაკრიტული ნიშანი): Emile — ემილ-ი, Gustave — გიუსტავ-ი, Diderot — დიდრო, Baudelaire — ბოდლერ-ი, Rabelais — რაბლე; მაგრამ: Litré — ლიტრე.
  • eö — ე: Eötvös — ეტვეშ-ი.
  • gy — დი: Gyula — დიულა, Gyurkovics — დიურკოვიჩ-ი, Megyer — მედიერ-ი, Nagykörös — ნადიკერეშ-ი.
  • ly — ი: Károly — კაროი, Mihaly — მიჰაი.
  • ö — ე: Petöfi — პეტეფი, Öttömös — ეტემეშ-ი, Mezöföld — მეზეფელდ-ი.
  • s და ss — შ: Békés — ბეკეშ-ი, Sopron — შოპრონ-ი, Lajos — ლაიოშ-ი, Kossuth — კოშუტ-ი.
  • sz — ს: Szeged — სეგედ-ი, Tisza — ტისა, Laszlo — ლასლო, Szabó — საბო.
  • th — ტ: Horthy — ჰორტ-ი, Horvath — ჰორვატ-ი, Kossuth — კოშუტ-ი.
  • ts — ჩ: Derkovits — დერკოვიჩ-ი.
  • ü — იუ: Balatonfüred — ბალატონფიურედ-ი.
  • z — ზ: Lázár — ლაზარ-ი, Zoltan — ზოლტან-ი.
  • zs — ჟ: Jozsef — იოჟეფ-ი, Zsuzsa — ჟუჟა, Nagykanizsa — ნადიკანიჟა.

ფრანგული

  • ai და ay — ე: Romaine — რომენ-ი, Du Bellay — დიუბელე, La Fontaine — ლაფონტენ-ი.
  • au — ო: Paul — პოლ-ი, Gaulle — გოლ-ი, Daudet — დოდე, Perrault — პერო.
  • auld და ault — ო: La Rochefoucauld — ლაროშფუკო, Boussingault — ბუსენგო, Perrault — პერო.
  • ay — აი: Raymond — რაიმონ-ი.
  • ay — ეი: Raynal — რეინალ-ი.
  • c (a, o, u-ს წინ, თანხმოვნების წინ და სიტყვის ბოლოში) — კ: Claude — კლოდ-ი, Pascal — პასკალ-ი, Jeanne d’Arc — ჟან დ’არკ-ი.
  • eau — ო: Bordeau — ბორდო, Rousseau — რუსო, Chateaubriand — შატობრიან-ი, Beaumarches — ბომარშე.
  • ei და ey — ე: Beine — ბენ-ი, Montmirey — მონმირე.
  • ei და ey — ეი: Reynaud — რეინო.
  • em — ამ: Montalembert — მონტალამბერ-ი, Sembat — სამბა.
  • en — ან, ენ: Henri — ანრი, Noulens — ნულანს-ი, Senderans — სანდერან-ი, d’Entrecasteau — დ’ანტრკასტო.
  • eu — ე: Eugéne — ეჟენ-ი, Babeuf — ბაბეფ-ი, Pasteur — პასტერ-ი, Montesquieu — მონტესკიე, Richelieu — რიშელიე.
  • g (a, o, u-ს და თანხმოვნების წინ) — გ: Auguste — ოგიუსტ-ი, Gaston — გასტონ-ი.
  • g (e, I, y-ს წინ) — ჟ: Germain — ჟერმენ-ი, Georges — ჟორჟ-ი.
  • g (სიტყვის ბოლოს ჩვეულებრივ არ გამოითქმის): Cherbourg — შერბურ-ი.
  • geo — ჟო: Geoffroy — ჟოფრუა.
  • gn (ჩვეულებრივ სიტყვის შუაში ხმოვნის წინ) — ნი: Avignon — ავინიონ-ი, Cognac — კონიაკ-ი, Du Vigneaud — დიუ ვინი.
  • gne (სიტყვის ბოლოში) — ნ: Bretagne — ბრეტან-ი, Boulogne — ბულონ-ი, Bourgogne — ბურგონ-ი, Charlemagne — შარლემან-ი.
  • gh — გ: Le Burghet — ლე-ბიურგე.
  • gu (ხმოვნის წინ) — გ: Guy — გი, Pégue — პეგ-ი..
  • gu (თანხმოვნების წინ და სიტყვის ბოლოს) — გიუ: Gustave — გიუსტავ-ი, Auguste — ოგიუსტ-ი.
  • h (ფრანგულში ჩვეულებრივ არ გამოითქმის): Héléne — ელენ-ი, Henri — ანრ-ი, Cahen — კაენ-ი, Hector — ექტორ-ი; მაგრამ: Hugo — ჰიუგო, Havre — ჰავრ-ი.
  • il და ill (ხმოვნის შემდეგ) — ი: Excideuil — ექსიდეი, Aureille — ორეი, Rambouillet — რამბუიე.
  • ill (თანხმოვნის შემდეგ) — იი: Guillaume — გიიომ-ი; მაგრამ: Grandville — გრანვილ-ი.
  • in — ენ: Dullin — დიულენ-ი, Vincent — ვერსან-ი, Rodin — როდენ-ი, Chardin — შარდენ-ი, Cachin — კაშენ-ი.
  • j — ჟ: Jules — ჟიულ-ი, Anjou — ანჟუ.
  • la — ლა: Abelard — აბელარ-ი, Labourbe — ლაბურბ-ი.
  • lu — ლუ: Lully — ლული, Eluard — ელუარ-ი, Blume — ბლუმ-ი.
  • m — მ: Ampére — ამპერ-ი, d’Alambert — დ’ალამბერ-ი.
  • m — ნ: Comte — კონტ-ი, Amfreville — ანფრევილ-ი.
  • mb — ნ: Coulomb — კულონ-ი.
  • oe (œ) და oeu (œu) (სირტვის თავში და ხმოვნის შემდეგ) — ე: Œrlicon — ერლიკონ-ი, Œutrange — ეტრანჟ-ი, Sacré-Cœur — საკრე-კერ-ი.
  • oi — უა: Antoine — ანტუან-ი, Dubois — დიუბუა, Grégoire — გრეგუარ-ი, Loire — ლუარა, Lavoisier — ლავუაზიე.
  • ou — უ: Decour — დეკურ-ი, Pompadour — პომპადურ-ი.
  • ph — ფ: Philippe — ფილიპ-ი, Joseph — ჟოზეფ-ი.
  • que — კ: Loire-Atlantique — ლუარ-ატლანტიკ-ი.
  • r — რ (სიტყვის ბოლოში ხან გამოითქმის ხან — არა): Renoir — რენუარ-ი, Victor — ვიქტორ-ი; Berger — ბერჟე, Roger — როჟე, Beranger — ბერანჟე, Granger — გრანჟე.
  • s (სიტყვის თავში და თანხმოვნის წინ) — ს: Serge — სერჟ-ი, Justine — ჟიუსტინ-ი.
  • s (ორ ხმოვანს შორის) — ზ: Josephine — ჟოზეფინ-ი.
  • s (ფრანგული სახელების ბოლოში ჩვეულებრივ არ გამოითქმის): Dumas — დიუმა, Louis — ლუი, Charles — შარლ-ი, Arles — არლ-ი, Artois — არტუა; მაგრამ: Jaurés — ჟორეს-ი, Saint-Saëns — სენ-სანს-ი.
  • s — ს (l, m, n-ის წინ, სიტყვის შუაში, ხშირად არ გამოითქმის): Isle-Jourdain — ილ-ჟურდენ-ი, Rouget de Lisle — რუჟე დე ლილ-ი, Lebesgue — ლებეგ-ი.
  • t — ტ: Tristan — ტრისტან-ი, Gautier — გოტიე.
  • t (სიტყვის ბოლოში ჩვეულებრივ არ გამოითქმის): Belfort — ბელფორ-ი, Goncourt — გონკერ-ი, Daudet — დოდე, Bleriot — ბლერიო, Duguit — დიუგ-ი; მაგრამ: Brest — ბრესტ-ი, Marat — მარატ-ი.
  • th — ტ: Arthur — არტიურ-ი, Barthou — ბარტუ, Thores — ტორეზ-ი, Thibaud — ტიბო; მაგრამ: Bertholet — ბერთოლე, Théophile — თეოფილ-ი, Théodor — თეოდორ-ი.
  • tz (სიტყვის ბოლოში ხშირად არ გამოითქმის): Beaumetz — ბომე.
  • tz (სიტყვის ბოლოში ხშირად) — ს: Retz — რეს-ი, Jametz — ჟამეს-ი.
  • u — იუ: Dumas — დიუმა, Camus — კამიუ, Duvalier — დიუვალიე, Dubois — დიუბუა.
  • un — ენ: Lebrun — ლებრენ-ი.
  • x — ქს: Xavier — ქსავიე, Luxembourg — ლუქსემბურგ-ი.
  • x — გზ: Saint-Exupéry — სენტ-ეგზიუპერი.
  • x — ს: Xertigny — სერტინი, Auxerre — ოსერ-ი.
  • x (სიტყვის ბოლოში არ გამოითქმის): Delacroix — დელაკრუა.
  • z — ზ: Zola — ზოლა.
  • z (ფრანგული სიტყვების ბოლოში ზოგჯერ არ გამოითქმის): Valdonnez — ვალდონე, Odomez — ოდომე.

შვედური

  • ah — ა: Siegbahn — სიგბან-ი, Svahnström — სვანსტრემ-ი.
  • ch — კ: Erich — ერიკ-ი.
  • dj (სიტყვის თავში) — ი: Djurberg — იურბერგ-ი.
  • gi — იი: Gidlung — იიდლუნგ-ი.
  • gä — ე: Gällivare — ელივარე, Gärdstam — ერდსტამ-ი.
  • gö — იე: Götherström — იეთერსტრემ-ი.
  • gy — იუ: Gyllensten — იულენსტენ-ი.
  • h — ჰ: Hylander — ჰიულანდერ-ი.
  • hj — ი: Hjälmaren — იელმარენ-ი, Hjorth — იორთ-ი.
  • ie — ი: Siegbahn — სიგბან-ი.
  • k — კ: Kaling — კალინგ-ი.
  • k — ჩ: Kjellberg — ჩელბერგ-ი.
  • o — (ზოგჯერ) უ: Borås — ბუროს-ი, Örebro — ერებრუ, Lo-Johansson — ლუ-იუჰანსონ-ი.
  • s — ს: Siegbahn — სიგბან-ი.
  • sk — შ: Skjöld — შელდ-ი
  • y — ი: Ylander — ილანდერ-ი.
  • y (თანხმოვნის შემდეგ) — იუ: Hylander — ჰიულანდერ-ი, Almeby — ელმებიუ, Byskeälv — ბიუსკეელვ-ი.
  • å — ო: Borås — ბუროს-ი, Västerås — ვესტეროს-ი, Skellefteå — შელეფტეო.
  • ä — ე: Älmeby — ელმებიუ, Borlänge — ბურლენგე, Västerås — ვესტეროს-ი.
  • ö — ე (და არა: იო): Göteborg — გეტებორგ-ი, Malmö — მალმე, Еngström — ონგსტრემ-ი.

ჩეხური

  • c — ც: Ciprova — ციპროვა, Třeblicki — ტრშებლიცკი.
  • č — ჩ: Kabiček — კაბიჩეკ-ი, Poláček — პოლაჩეკ-ი.
  • ch — ხ: Mudroch — მუდროხ-ი, Pichlik — პიხლიკ-ი.
  • h — ჰ: Kohout — კოჰოუტ-ი, Hašek — ჰაშეკ-ი, Mahačkova — მაჰაჩკოვა.
  • r — რ: Ciprova — ციპროვა, Zaruba — ზარუბა.
  • ř — რჟ: Řada — რჟადა, Řezáč — რჟეზაჩ-ი.
  • ř (ყრუ თანხმოვნების შემდეგ) — რშ: Třeblicki — ტრშებლიცკი.
  • s — ს: Kozusky — კოზუსკი.
  • š — შ: Aleš — ალეშ-ი, Ambruš — ამბრუშ-ი.
  • z — ზ: Zaruba — ზარუბა, Zazvorka — ზაზვორკა.
  • ž — ჟ: Žižka — ჟიჟკა, Domažlice — დომაჟლიცე.

ჩინური

მალხმობა:
ვპ:ჩინ

ჩინური ენის მარცვალთა სისტემის ქართულ ენაზე ტრანსკრიფცია-ტრანსლიტერაციის წესების სანახავად, იხ. ვიკიპედია:ჩინური ენის მარცვალთა სისტემის ქართულ ენაზე ტრანსკრიფცია-ტრანსლიტერაციის წესები.

ჰოლანდიური (ნიდერლანდური)

  • aa — ა: Breebaart — ბრებარტ-ი.
  • ae — ა: Aerstens — არსტენს-ი, Bogaerts — ბოგარტს-ი.
  • c (e, i, y-ს წინ) — ს: Arcen — არსენ-ი.
  • c (ყველა სხვა შემთხვევაში) — კ: Coolen — კოლენ-ი.
  • ch — ხ: Schildpad — სხილდპად-ი, Schidam — სხიდამ-ი.
  • ck — კ: Jonckheere — იონკჰერე, Jackijst — იაკეისტ-ი.
  • ckx — ქს: Amelinckx — ამელინქს-ი, Blockx — ბლოქს-ი.
  • ee — ე: Breebaart — ბრებარტ-ი. Eeden — ედენ-ი.
  • eu — ე: Beunke — ბენკე, Beuzemaker — ბეზემაკერ-ი.
  • eu — ეი: Euwe — ეივე.
  • h — ჰ: Haasse — ჰასე.
  • ie — ი: Rogier van der Weyden — როგირ ვან დერ ვეიდენ-ი.
  • ij — ეი: Burkij-Bartelink — ბიურკეი-ბარტელინკ-ი, Bevervijk — ბევერვეიკ-ი.
  • oe — უ: Goes — გუსი.
  • oo — ო: Coolen — კოლენ-ი, Amersfoort — ამერსფორტ-ი.
  • th — თ: Beth — ბეთ-ი.
  • tius — ციუს: Grotius — გროციუს-ი.
  • u — იუ: Buntinx — ბიუნტინქს-ი, Hilversum — ჰილვერსიუმ-ი.
  • ui — ეი: Buiskool — ბეისკოლ-ი, Kruissink — კრეისინკ-ი.
    • ui-ს ალტერნატიული მოძველებული ფორმებია uij და uy, რომლებიც დღეს მხოლოდ საკუთარ სახელებში გვხვდება.
  • z — ზ: Dozy — დოზ-ი.

გაითვალისწინეთ!

რიგ შემთხვევაში, უცხოური საკუთარი სახელების ქართული დაწერილობა და წარმოთქმა ტრადიციითაა განპირობებული. მაგ; ფრანგ. Paris - პარიზი (და არა პარი), Hugo - ჰიუგო (და არა: იუგო), Marat - მარატი (და არა: მარა), ინგლ. Darwin - (და არა: დარუინი), Shakespeare - შექსპირი (და არა: შეიქსპირი ან შეიქსპიარი), Washington - ვაშინგტონი (და არა: უოშინგტონი) და ა.შ.

უცხო ენებიდან ქართულად გადმოდის: x (cs, ks) - ქს, ps - ფს, ct - ქტ, (და არა: კს, კტ) უცხო წარმოშობის სიტყვებში ასევეა: ქშ, ფშ, ფჩ, ფც (და არა: კშ, პშ, კჩ, პჩ, პც): ინგლ. Jorkshire - იორქშირ-ი, New Hampshire - ნიუ-ჰემფშირ-ი, პოლონ. Przybyszewski - ფშიბიშევსკი, Lapczinski - ლაფჩინსკი, Krzysztof - ქშიშტოფ-ი, Leipzig - ლაიფციგ-ი და ა.შ.

განმტკიცებული ტრადიციის მიხედვით დავას აღარ იწვევს ის, რომ სიტყვა (და, კერძოდ, საკუთარი სახელი), რომელშიც გაორმაგებული თანხმოვანია, ქართულში გადმოდის ერთი თანხმოვნით: ll - ლ, mm - მ, nn - ნ, rr - რ, tt - ტ და ა.შ.

ფრანგ. Apollinnaire - აპოლინერ-ი, Cézanne - სეზან-ი, Massenet - მასნე, ინგლ. Sierra-Nevada - სიერა-ნევადა, გერმ. Wassermann - ვასერმან-ი, Zimmerwald - ციმერვალდ-ი, Lübeck - ლიუბეკ-ი, იტალ. Dallapiccola - დალაპიკოლა და ა.შ.

შენიშვნები

  1. არ დასტურდება უკრაინული წარმოშობის საკუთარ სახელებში. იგი გამოიყენება სხვა ენებიდან შესული საკუთარი სახელების გადმოსაცემად.