ბელა ახმადულინა

ბელა ახმადულინა
ბელა ახმადულინა
დაბადების თარიღი	10 აპრილი, 1937
დაბადების ადგილი	მოსკოვი
გარდაცვალების თარიღი	29 ნოემბერი, 2010 (73 წლის)
გარდაცვალების ადგილი	პერედელკინო
დასაფლავებულია	ნოვოდევიჩიეს სასაფლაო
საქმიანობა	პოეტი, მთარგმნელი, მწერალი, დრამატურგი, სცენარისტი და მსახიობი
ენა	რუსული ენა
მოქალაქეობა	სსრკ; რუსეთი
ალმა-მატერი	მაქსიმ გორკის ლიტერატურული ინსტიტუტი
ჟანრი	ლირიკა
ჯილდოები	სსრკ-ის სახელმწიფო პრემია, პუშკინის პრემია, ორდენი „მამულის წინაშე დამსახურებისათვის“ მე-2 ხარისხი, ორდენი „მამულის წინაშე დამსახურებისათვის“ მე-3 ხარისხი, ხალხთა მეგობრობის ორდენი და სტალინური პრემია
მეუღლე	ევგენი ევტუშენკო, იური ნაგიბინი და ელდარ კულიევი
ხელმოწერა
	ბელა ახმადულინა ვიკისაწყობში

ბელა (იზაბელა) ახატის ასული ახმადულინა (რუს. Белла Ахатовна Ахмадулина; დ. 10 აპრილი, 1937, მოსკოვი — გ. 29 ნოემბერი, 2010, მოსკოვი) — რუსი პოეტი.

ბიოგრაფია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

1960 წელს დაამთავრა მაქსიმ გორკის სახელობის ლიტერატურის ინსტიტუტი. ლექსებს ბეჭდავდა 1955 წლიდან. პირველი კრებული „სიმი“ 1962 წელს გამოსცა. ლირიკული ლექსების გარდა ავტორია პიემების, მოთხრობების, ნარკვევების, ლიტერატურული პორტრეტებისა და ესეებისა. ახმადულინას შემოქმედებაში დიდი ადგილი უკავია მხატვრულ თარგმანს. მან პირველმა წარუდგინა რუსულენოვან მკითხველს ანა კალანდაძე და პირველმა დაარღვია გალაკტიონ ტაბიძის უფერულ თარგმანთა სტერეოტიპი და რუსულად ააჟღერა მისი შედევრები. მანვე შესანიშნავად თარგმნა ნიკოლოზ ბარათაშვილის, გალაკტიონ ტაბიძის, ს. ჩიქოვანის, კ. კალაძის, ი. აბაშიძის, გ. აბაშიძის, ი. ნონეშვილის, ა. სულაკაურის, მ. ქვლივიძის, თ. ჭილაძის, ო. ჭილაძის, მ. ფოცხიშვილის, ი. ორჯონიკიძის, აგრეთვე აფხაზი მწერლების: ბ. შინქუბას და ვ. თარბას ნაწარმოებები.

საქართველოს განსაკუთრებული ადგილი უჭირავს ახმადულინას შემოქმედებაში მისი ნაწარმოებების მნიშვნელოვანი ნაწილი საქართველოსადმია მიძღვნილი. წლების მანძილზე ახმადულინას ლექსები პირველად ჟურნალ „ლიტერატურნაია გრუზიაში“ (რუს. Литературная Грузия) იბეჭდებოდა. საქართველოშივე, გამომცემლობა „მერანში“ გამოვიდა პოეტის ყველაზე ვრცელი კრებულები „სიზმრები საქართველოზე“ (1977, 1979), რომლებიც მოიცავს მანამდე გამოქვეყნებულ სხვადასხვა ჟანრის (ლექსები, პოემები, თარგმანები, პროზა, წერილები) ნაწარმოებებს და პირველ პუბლიკაციებსაც (რედაქტორ-შემდგენელი გ. მარგველაშვილი).

1977 წელს ახმადულინა გახდა ამერიკის ხელოვნებისა და ლიტერატურის აკადმიის საპატიო წევრი. 1989 წელს მიენიჭა სსრკ-ის სახელმწიფო პრემია. საერთაშორისო „ტრიუმფის პრიზის“ ლაურეატი (1993).

დაკრძალულია მოსკოვში, ნოვოდევიჩის სასაფლაოზე.^[11]

რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ლიტერატურა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სულაკაური ა., ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 2, თბ., 1977. — გვ. 106.

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

↑ ^1.0 ^1.1 Ахмадулина Белла Ахатовна // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1969.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q649"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a>
↑ ^2.0 ^2.1 Bibliothèque nationale de France BnF authorities: პლატფორმა ღია მონაცემები — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a>
↑ ^3.0 ^3.1 SNAC — 2010.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a>
↑ ^4.0 ^4.1 FemBio: Банк інформації про видатних жінок, Frauendatenbank, Банк данных о выдающихся женщинах, Görkəmli qadınlar haqqında məlumat bankı, Հայտնի կանանց տվյալների բանկ
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q61356138"></a>
↑ ^5.0 ^5.1 ბროკჰაუზის ენციკლოპედია / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q464633"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2586178"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>
↑ ^6.0 ^6.1 Gran Enciclopèdia Catalana — Grup Enciclopèdia, 1968.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q18696256"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2664168"></a>
↑ ^7.0 ^7.1 Babelio — 2007.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2877812"></a>
↑ Proleksis enciklopedija, Opća i nacionalna enciklopedija — 2009.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q3407324"></a>
↑ Poet Bella Akhmadulina Dead — The Moscow Times, 2010.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1202611"></a>
↑ Find a Grave — 1996.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q63056"></a>
↑ Беллу Ахмадулину похоронили на Новодевичьем кладбище // "Лента.Ру"

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q3331189_citetype_Q5292"_data-entity-id="Q17378135">Ахмадулина_Белла_Ахатовна_//_[[:ru:Большая_советская_энциклопедия_(третье_издание)|Большая_советская_энциклопедия]]:_[в_30_т.]<span_class="wef_low_priority_links">_/_под_ред._[[:ალექსანდრე_პროხოროვი|А.&nbsp;М.&nbsp;Прохоров]]_—_3-е_изд._—_[[:მოსკოვი|Москва]]:_[[:ru:Большая_российская_энциклопедия_(издательство)|Советская_энциклопедия]],_1969.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q649"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a></div>-1] 1.0 ^1.1 Ахмадулина Белла Ахатовна // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1969.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q649"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q36524_citetype_Q7094076_citetype_Q27031827"_data-entity-id="Q19938912"><i_class="wef_low_priority_links">[[:საფრანგეთის_ეროვნული_ბიბლიოთეკა|Bibliothèque_nationale_de_France]]</i>_[http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb13483412r_BnF_authorities]:_პლატფორმა_ღია_მონაცემები<span_class="wef_low_priority_links">_—_2011.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a></div>-2] 2.0 ^2.1 Bibliothèque nationale de France BnF authorities: პლატფორმა ღია მონაცემები — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q8513_citetype_Q35127_citetype_Q36524_citetype_Q194166"_data-entity-id="Q29861311">SNAC<span_class="wef_low_priority_links">_—_2010.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a></div>-3] 3.0 ^3.1 SNAC — 2010.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q48204_citetype_Q36570165"_data-entity-id="Q61356138">FemBio:_Банк_інформації_про_видатних_жінок,_Frauendatenbank,_Банк_данных_о_выдающихся_женщинах,_Görkəmli_qadınlar_haqqında_məlumat_bankı,_Հայտնի_կանանց_տվյալների_բանկ<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q61356138"></a></div>-4] 4.0 ^4.1 FemBio: Банк інформації про видатних жінок, Frauendatenbank, Банк данных о выдающихся женщинах, Görkəmli qadınlar haqqında məlumat bankı, Հայտնի կանանց տվյալների բանկ
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q61356138"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q13136"_data-entity-id="Q237227">[[:de:s:Brockhaus_Enzyklopädie|ბროკჰაუზის_ენციკლოპედია]]<span_class="wef_low_priority_links">_/_Hrsg.:_[[:ბროკჰაუზი|Bibliographisches_Institut_&_F._A._Brockhaus]],_[[:de:Wissen_Media_Verlag|Wissen_Media_Verlag]]</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q464633"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2586178"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a></div>-5] 5.0 ^5.1 ბროკჰაუზის ენციკლოპედია / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q464633"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2586178"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q47461344"_data-entity-id="Q2664168">[http://www.enciclopedia.cat/enciclop%25C3%25A8dies/gran-enciclop%25C3%25A8dia-catalana/EC-GEC-0001459.xml_Gran_Enciclopèdia_Catalana]<span_class="wef_low_priority_links">_—_[[:ca:Grup_Enciclopèdia|Grup_Enciclopèdia]],_1968.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q18696256"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2664168"></a></div>-6] 6.0 ^6.1 Gran Enciclopèdia Catalana — Grup Enciclopèdia, 1968.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q18696256"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2664168"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q35127_citetype_Q43229_citetype_Q847959_citetype_Q3220391"_data-entity-id="Q2877812">Babelio<span_class="wef_low_priority_links">_—_2007.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2877812"></a></div>-7] 7.0 ^7.1 Babelio — 2007.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2877812"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q615699"_data-entity-id="Q3407324">[[:hr:Opća_i_nacionalna_enciklopedija|Proleksis_enciklopedija]],_[[:hr:Opća_i_nacionalna_enciklopedija|Opća_i_nacionalna_enciklopedija]]<span_class="wef_low_priority_links">_—_2009.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q3407324"></a></div>-8] Proleksis enciklopedija, Opća i nacionalna enciklopedija — 2009.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q3407324"></a>

[[https://www.themoscowtimes.com/2010/11/29/poet-bella-akhmadulina-dead-a3364_Poet_Bella_Akhmadulina_Dead]<span_class="wef_low_priority_links">_—_[[:en:The_Moscow_Times|The_Moscow_Times]],_2010.</span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1202611"></a></div>-9] Poet Bella Akhmadulina Dead — The Moscow Times, 2010.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1202611"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q7094076_citetype_Q5535082_citetype_Q33270056_citetype_Q43229_citetype_Q107553922"_data-entity-id="Q63056">[http://www.findagrave.com/cgi-bin/fg.cgi?page=gr&GRid=62331897_Find_a_Grave]<span_class="wef_low_priority_links">_—_1996.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q63056"></a></div>-10] Find a Grave — 1996.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q63056"></a>

[11] Беллу Ахмадулину похоронили на Новодевичьем кладбище // "Лента.Ру"

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]