ალექსანდრე ვასილევსკი

ალექსანდრე ვასილევსკი
დაბადების თარიღი	18 (30) სექტემბერი, 1895
დაბადების ადგილი	Vichuga
გარდაცვალების თარიღი	5 დეკემბერი, 1977(1977-12-05) (82 წლის)
გარდაცვალების ადგილი	მოსკოვი
ჯარის სახეობა	რუსეთის იმპერიის არმია, წითელი არმია და Soviet Ground Forces
წოდება	საბჭოთა კავშირის მარშალი
მეთაურობდა	Soviet Armed Forces
ბრძოლები/ომები	პირველი მსოფლიო ომი, რუსეთის სამოქალაქო ომი, პოლონეთ-საბჭოთა რუსეთის ომი, დიდი სამამულო ომი და Soviet–Japanese War
ჯილდოები	იხ. ქვემოთ

ალექსანდრე ვასილევსკი (რუს. Александр Михайлович Василевский) (დ. 30 სექტემბერი, 1895, ნოვაია გოლშიკა (კოსტრომა), რუსეთი — გ. 5 დეკემბერი 1977, მოსკოვი, სსრკ) — რუსი საბჭოთა სამხედრო და პოლიტიკური მოღვაწე, საბჭოთა კავშირის მარშალი, ორგზის საბჭოთა კავშირის გმირი, საბჭოთა კავშირის შეიარაღებული ძალების მინისტრი და სამხედრო მინისტრი 1949-1953 წლებში.

ბიოგრაფია

• 1914–1918 — პირველი მსოფლიო ომის მონაწილე.
• 1919 — წითელ არმიაში.
• 1918–1922 — რუსეთის სამოქალაქო ომში პოლკის მეთაურის დამხმარე.
• 1937 — დაამთავრა გენშტაბის სამხედრო აკადემია.
• 1938 — სკკპ-ის წევრი.
• 1940 წლის მაისი — გენშტაბის ოპერატიული სამმართველოს უფროსის მოადგილე.
• 1941 წლის ივნისი — მიენიჭა გენერალ-მაიორის წოდება.
• 1941 წლის აგვისტო — გენერალური შტაბის უფროსის მოადგილე და გენერალური შტაბის ოპერატიული სამმართველოს უფროსი.
• 1942 წლის ივნისი — გენერალური შტაბის უფროსი.
• 1942 წლის ოქტომბერი — სსრკ თავდაცვის სახალხო კომისრის უფროსის მოადგილე. უშუალოდ მონაწილეობდა წითელი არმიის მიერ უმნიშვნელოვანესი ოპერაციების დაგეგმვასა და შემუშავებაში, მთავარი საკითხების გადაწყვეტაში, ფრონტების ადამიანური რესურსებით, მატერიალურ-ტექნიკური საშუალებების უზრუნველყოფით. ყველა სახის რეზერვის მომზადებაში მოქმედი არმიებისათვის.
• 1942–1943 — სტალინგრადის ბრძოლის დროს იყო შეტევითი ოპერაციების დაგეგმვის ერთ-ერთი ავტორი და შემსრულებელი. კორდინაციას უწევდა ფრონტების მოქმედებას ალყაში მოქცეული მოწინააღმდეგის დაჯგუფების ლიკვიდაციისას.
• 1943 — კურსკის ბრძოლაში როგორც უმაღლესი მთავარსარდლობის ბანაკის წარმომადგენელი ახორციელებდა ვორონეჟის ფრონტის და სტეპის ფრონტის ფრონტებს შორის ერთობლივ მოქმედებას. ხელმძღვანელობდა სამხრეთ და სამხრეთ-დასავლეთ ფრონტების ოპერაციების დაგეგმვასა და ჩატარებას, დონბასის გასანთაფისუფლებლად.
• 1944 — იანვარი თებერვალი, კორდინაციას უწევდა მე-3 და მე-4 უკრაინული ფრონტების მოქმედებას კრივოროჟ - ნიკოპოლის ოპერაციაში,აპრილში საბჭოთა ჯარების მოქმედებას ყირიმის განთაფისუფლებისას, ივნისიდან, მოქმედებას მე-3 ბელორუსიის, 1-ლი და 2-ე ბალტიისპირეთის ფრონტებისა ბელორუსიის ოპერაციაში.
• 1945 — თებერვალი შეყვანილ იქნა უმაღლესი მთავარსარდლობის ბანაკში და დაინიშნა მე-3 ბელორუსიის ფრონტის სარდლად.
• 1945 — ივნისი საბჭოთა ჯარების მთავარსარდალი შორეულ აღმოსავლეთში. ვასილევსკის ხელმძღვანელობით განხორციელდა საბჭოთა ჯარების მსხვილი გადაჯგუფება, დაიგეგმა, მომზადა და ჩატარდა მანჯურიის სტრატეგიული შეტევითი ოპერაცია კვანტუნის არმიის გასანადგურებლად.
• 1945 (9 აგვ.–2 სექტ.) — ომის შემდგომ გეშტაბის უფროსი, სსრკ შეიარაღებული ძალების მინისტრის მოადგილე და 1-ლი მოადგილე.
• 1949–1953 — სსრკ შეიარაღებული ძალების მინისტრი (სამხედრო მინისტრი).
• 1953–1956 — სსრკ თავდაცვის მინისტრის 1-ლი მოადგილე.
• 1956–1957 — სსრკ თავდაცვის მინისტრის მოადგილე.
• 1959 — სსრკ თავდაცვის სამინისტროს გენერალური ინსპექტორების ჯგუფში.
• 1952–1961 — სკკპ ცკ-ის წევრი.
• 1946–1958 — სსრკ უმაღლესი საბჭოს დეპუტატი.
• დასაფლავებულია წითელ მოედანზე კრემლის კედელში.

ჯილდოები

• ორგზის საბჭოთა კავშირის გმირი
• ლენინის ორდენის რვაგზის კავალერი (1942, 1944, 1945, 1945, 1955, 1965, 1970, 1975)
• ოქტომბრის რევოლუციის ორდენი (22 თებერვალი, 1968)
• წითელი დროშის ორდენის ორგზის კავალერი (3 ნოემბერი, 1944, 20 ივნისი, 1949)
• სუვოროვის ორდენი I ხარისხის 1-ჯერ
• წითელი ვარსკვლავის ორდენი III ხარისხის 1-ჯერ
• გამარჯვების ორდენის ორგზის კავალერი (10 აპრილი, 1944, 19 აპრილი, 1945)
• მედალი „იაპონიაზე გამარჯვებისათვის“
• მედალი „1941-1945 წლების დიდ სამამულო ომში გერმანიაზე გამარჯვებისათვის“
• ბრიტანეთის იმპერიის ორდენის დიდი ჯვრის რაინდი
• კარლ მარქსის ორდენი
• საიუბილეო მედალი „მუშურ-გლეხური წითელი არმიის XX წელი“
• მედალი „მოსკოვის დაცვისათვის“
• მედალი „სტალინგრადის დაცვისათვის“
• მედალი „კენიგსბერგის აღებისათვის“
• პოლონეთის აღორძინების ვარსკვლავიანი ორდენის კომანდორი
• „ვლადიმერ ილიას ძე ლენინის დაბადებიდან 100 წლისთავის აღსანიშნავი“ საიუბილეო მედალი
• მოსკოვის 800 წლისთავის მედალი
• „სსრკ-ის შეიარაღებული ძალების 50 წლისთავის“ საიუბილეო მედალი
• „1941-1945 წლების დიდ სამამულო ომში გამარჯვების 20 წლისთავის“ საიუბილეო მედალი
• „1941-1945 წლების დიდ სამამულო ომში გამარჯვების 30 წლისთავის“ საიუბილეო მედალი
• სუხე-ბატორის ორდენი
• ბულგარეთის სახალხო რესპუბლიკის ორდენი
• თეთრი ლომის ორდენი
• პოლონეთის აღორძინების ორდენის კომანდორი
• საპატიო ლეგიონის ორდენის დიდი ოფიცერი
• პარტიზანული ვარსკვლავის ორდენი
• ჩეხოსლოვაკიის საბრძოლო ჯვარი 1939-1945
• მედალი „სსრკ-ის შეიარაღებული ძალების ვეტერანი“
• წმინდა ანას მე-4 ხარისხის ორდენი
• წმინდა გიორგის IV ხარისხის ორდენი

წყაროები

• Nikita Khrushchev (1999), Time. People. Power. (Memoirs), vol. 1. Moscow: IIK Moscow News.
• Otto von Lasch (1991), So fell Königsberg ('So fiel Königsberg'). Moscow.
• P.Ya. Mezhiritzky (2002), Reading Marshal Zhukov'. Philadelphia: Libas Consulting.
• Marshal K. Rokossovsky (1988), Soldier's duty. Moscow: Politizdat.
• A.P. Shikman (1997), Actors of our History (biographical dictionary). Moscow.
• S.M. Shtemenko (1989), The General Staff during the war. 2nd ed., Moscow: Voenizdat.
• Viktor Suvorov (2002), Shadow of Victory. Moscow: ACT.
• Marshal A.M. Vasilevsky (1978), The matter of my whole life. Moscow: Politizdat.
• K.A. Zalessky (2000), Stalin's empire (biographical dictionary). Moscow: Veche.
• Marshal G.K. Zhukov (2002), Memoirs. Moscow: Olma-Press.
• (1969–1978) Great Soviet Encyclopedia. Moscow.
• (1976–1979) Soviet Military Encyclopedia. Moscow.

რესურსები ინტერნეტში

ვიკისაწყობში არის გვერდი თემაზე:

ალექსანდრე ვასილევსკი

• ალექსანდრე ვასილევსკი საიტზე Герои страны (რუსულად)
• ალექსანდრე ვასილევსკი საიტზე Иваново помнит (რუსულად)
• ალექსანდრე ვასილევსკი საიტზე 100.histrf.ru (რუსულად)