შუშის ციხესიმაგრე
| შუშის ციხესიმაგრე აზერ. Şuşa qalası | |
|---|---|
 შუშის ციხესიმაგრე | |
| მდებარეობა |
შუშა,  აზერბაიჯანი |
| თარიღდება | 1751 |
შუშის ციხესიმაგრე (აზერ. Şuşa qalası) — ციხესიმაგრე ქალაქ შუშაში. ოფიციალურად მდებარეობს აზერბაიჯანში, ფაქტობრივად დე-ფაქტო მთიანი ყარაბაღის რესპუბლიკაში.
ისტორია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
ციხესიმაგრე დააარსა ჯევანშირების დინასტიის დამაარსებელმა ფანახ ალი-ხანმა[1], რომელიც მოღვაწეობდა ნადირ-შაჰის მმართველობის პერიოდში და მოგვიანებით თავი გამოაცხადა ყარაბაღის სახანოს მმართველად, სახანოს განაგებდა 1748-1759 წლებში.
ციხესიმაგრეს თავდაპირველად დამაარსებლის პატივსაცემად ფანახაბადი ეწოდებოდა[2]. მოგვიანებით ეწოდა შუშა, ახლომდებარე დასახლების შუშიქენდის მიხედვით, რომლის მოსახლეობის ნაწილიც დასახლდა ახალ ქალაქში[3].
1977 წელს ქალაქი შუშა ციხე-სიმაგრესთან ერთად აზერბაიჯანის სსრ ისტორიულ-არქიტექტორულ ნაკრძალად გამოცხადდა.[4] 1992 წლის მაისში ციხე-სიმაგრე, ქალაქთან ერთად, არაღიარებული მთიანი ყარაბაღის რესპუბლიკის კონტროლის ქვეშ გადავიდა. 2020 წლის 8 ნოემბერს ქალაქი შუშა და შუშის ციხესიმაგრე მთლიანად დაბრუნდა აზერბაიჯანის კონტროლის ქვეშ.
2021 წლის 12 თებერვალს, აზერბაიჯანის არქიტექტურისა და ურბანული დაგეგმარების სახელმწიფო კომიტეტის დადგენილების თანახმად, 22 სპეციალისტის შემადგენლობით ციხე-სიმაგრის სარეკონსტრუქციო სამუშაოები დაიწყო.[5]
გალერეა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
-
ქალაქ შუშისა და შუშის ციხესიმაგრის გენერალური გეგმა. XIX საუკუნე -
2003 წლის აზერბაიჯანული მარკა ციხესიმაგრის გამოსახულებით -
ვერცხლის გასაღები შუშის ციხესიმაგრიდან. აზერბაიჯანის ისტორიის მუზეუმი.
სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- ↑ Мирза Адигезаль-бек. Карабаг-Наме. Глава 4.
- ↑ Аббас-Кули-Ага Бакиханов, «Гюлистан-и Ирам», Период V.
- ↑ Раффи. Меликства Хамсы
- ↑ Шуша // Азербайджанская советская энциклопедия / Под ред. Дж. Кулиева. — Б.: Главная редакция Азербайджанской советской энциклопедии, 1987. — Т. X. — С. 579.
- ↑ Начались работы по реконструкции Шушинской крепости