კორეული ჰიპ-ჰოპი

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია

კორეული ჰიპ-ჰოპი — აგრეთვე ცნობილი როგორც K-hip hop, წარმოადგენს ჰიპ-ჰოპ მუსიკის ქვეჟანრს სამხრეთ კორეიდან. განიხილება რომ ის წარმოიქმნა გვიან 1980-იანებში და 1990-იანების დასაწყისში[1][2] და მას შემდეგ სულ უფრო და უფრო პოპულარული ხდება როგორც კორეაში ისე საზღვარგარეთ[3][4][5]. 2016 წელს კორეის ფონდმა გამოცხადა კორეული ჰიპ-ჰოპი როგორც კორეული ტალღის ახალი ტრენდი[6].

მუსიკის გარდა, კორეული ჰიპ-ჰოპის კულტურა მოიცავს b-boying-ის ცოცხალ სცენას[7][8].

ისტორია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

1990-იანების დასაწყისი: კორეული ჰიპ-ჰოპის წარმოშობა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

კორეაში ჰიპ-ჰოპი პირველად 1980-იანების მიწურულს და 1990-იანების დასაწყისში ჩნდება. ავტორიტარული სამხედრო წესით მმართველობის დასრულებამ, 1980-იანების დასასრულს სახელმწიფო ცენზურის შესუსტებამ პოპულარული მუსიკის მიმართ და 1988 წელს სეულის ოლიმპიადამ კორეული დიასპორით მოიტანა გლობალური მუსიკალური სახეობები, ისეთი როგორიცაა ჰიპ-ჰოპი, რეპი, რითმი და ბლუზი[9]. როკ-მუსიკოსის ჰონგ სეო ბეომის სიმღერა მეცხრამეტე საუკუნის კორეელი პოეტის შესახებ, „კიმ სათ-გათ“ ითვლება პირველ კორეულ პოპ-სიმღერად, რომელშიც ჩართულია რეპი[1][5][10]. ჰიუნ ჯი იონგი არის რეპერი რომელსაც დებიუტი ჰქონდა ალბომით ახალი ცეკვა, იგი მიიჩნევა პირველ კორეელ ჰიპ-ჰოპ არტისტად[1][11][12].

DJ DOC

Seo Taiji and Boys-ის დებიუტმა 1992 წელს სიმღერით Nan Arayo აღინიშნა როგორც კორეული პოპულარული მუსიკის რევოლუცია. The group მათ თავიანთ სიმღერაში ჩართეს ამერიკული ჰიპ-ჰოპის სტილი და R&B, რაც საკმაოდ შთამბეჭდავი იყო, მათ თვლიან თანამედროვე K-pop-ის დამფუძნებლებად, მათი პოპულარობა როგორც პოპის ისე ჰიპ-ჰოპის გზაზე გავრცელდა[2][13]. სხვა პოპულარული ჯგუფები რომლებმაც წვლილი შეიტანეს ჰიპ-ჰოპის კორეაში გასავრცელებლად 1990-იანების დასაწყისში იყვნენ Deux და DJ DOC[14][15].

გვიანი 1990-იანბეი - 2010-იანი წლები: მეინსტრიმული პოპულარობა და მიწისქვეშა ინოვაცია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

კორეული ჰიპ-ჰოპის სცენა მნიშვნელოვნად გაიზარდა გვიანი 1990-ანებში და 2000-იანების დასაწყისში, დიდი წვლილი მიუძღვის ჰიპ-ჰოპის კლუბური სცენის დიდ ზრდას და ინტერნეტის ზეგავლენას[3]. სწორედ იმ დროს როდესაც K-pop ჯგუფები აგრძლებედნენ რეპის თავიანთ სიმღერებში ჩართვა, ჩნდება სუფთა ჰიპ-ჰოპ ჯგუფები, აღსანიშნავია Drunken Tiger, „პირველი კომერციულად წარმატებული წმინდა ჰიპ-ჰოპ ჯგუფი“ კორეაში[16][17]. მიუხედავად იმისა, რომ ჯგუფი განიხილებოდა მათი საკამათო ხასიათის სიმღერების გამო. სინგლი „Good Life“ 2001 წელს კორეული ჩარტების სათავეში ჩადგა[18]. ჰიპ-ჰოპ დუეტმა Jinusean, Seo Taiji and Boys Yang Hyun-suk-ის ახალი ლეიბლის YG Entertainment-ის წევრებმა, ასევე მოიპოვეს თავიანთი ძირითადი პოპულარობა იმ პერიოდში სიმღერებით „Tell Me“ და „A-Yo“[19][20].

ამის შემდეგ, 2001 წელს რეპერმა Verbal Jint გამოუშვა პირველი მინი-ალბომი, Modern Rhymes, რომელმაც შეიტანა განახლება კორეულ ჰიპ-ჰოპში: რითმულობა. აქამდე კორეულ ჰიპ-ჰოპს აკლდა რითმი, რადგან ამის განხორციელება ზედმეტად რთული იყო კორეული ენის გრამატიკული სტრუქტურის გამო, Verbal Jint-ის მიერ შემოტანილი რითმის მეთოდი ფართოდ მიღებული იქნა სხვა არტისტების მიერ[21][22][23]. რეპ დუეტმა Garion ასევე მოახდინა ზეგავლენა ანდერგრაუნდ ჰიპ-ჰოპ საზოგადოებაზე მათი 2004 წლის სადებიუტო ალბომით, რომელიც განსხვავებულია იმით რომ სრულიად კორეულ ენაზე იყო[21][24][25].

კორეელი ჰიპ-ჰოპ შემსრულებლების უმრავლესობამ პოპულარობა და წარმატება განიცადა 2000 და 2010 წლებში. Dynamic Duo-ის 2004 წლის ალბომის, Taxi Driver, ნახევარი მილიონი ასლი გაიყიდა და გახდა იმ დროის ყველაზე გაყიდვადი კორეული ჰიპ-ჰოპ ალბომი[26][27] Epik High იყო ტოპ რიცხვებში კორეასა და იაპონიაში შუა 2000-ანებში და ეკავა პირველი ადგილი Billboard-ის ჩარტებში თავიანთი 2014 წლის ალბომით, Shoebox.[28][29][30] რეპ დუეტის Leessang-ის ალბომი, Asura Balbalta, კორეული ჩარტების ტოპს მიაღწია გამსვლიდან მხოლოდ ერთ საათში 2011 წელს[31].

2010-დღემდე: Show Me The Money და საერთაშორისო პოპულარობა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

კორეული ჰიპ-ჰოპი კვლა ამაღლდა 2012 წელს სადებიუტო ტელე-შოუებით, როგორიცაა Show Me The Money. შოუ რომელშიც წარდგენილი არის როგორც ანდერგრაუნდ ისე მეინსთრიმ რეპერები, გადაცემის მიზანია ჰიპ-ჰოპის პოპულარიზაცია კორეაში[4][6][32]. დროთა განმავლობაში გადაცემა საზღვარგარეთაც გავრცელდა და მეოთხე სეზონის მონაწილეებს 2015 წელს გამოსვლები აშშ-ში ჰქონდა. ასევე მეხუთე სეზონისთვის 2016 წელს ერთი მოსმენა ლოს-ანჯელესში ჩატარდა[4][33]. სხვა კორეულ ჰიპ-ჰოპ არტისტებს, ისეთი ლეიბლების ცათვლით როგორიცაა Illionaire Records, AOMG, და Amoeba Culture, ჰქონდათ ტურები აშშ-ში 2015 და 2016 წლებში[34][35][36]. Epik High-ს ასევე ჰქონდა ტურნე ჩრდილოეთ ამერიკაში სადაც მონაწილეობა მიიღო აშშ-ს მუსიკისა და კინო ფესტივალზე SXSW 2015 წელს, სანამ გახდებოდა პირველი დიდი კორეული ჯგუფი, რომელმაც მონაწილეობა მიიღო აშშ-ს მუსიკალურ ფესტივალზე Coachella 2016 წელს[37]. მიუხედავად მცირე პოპულარობისა საკუთარ სამშობლოში კორეა, Keith Ape გახდა ვირუსული სენსაცია 2015 წელს მისი სიმღერით „IT G Ma“[38][39]. სიმღერას მიაკუთვნებენ კორეული ჰიპ-ჰოპის აუდიტორიის გაფართოებას საზღვრებსგარეთ[3][5][40]. 2016 წელს კორეული ფონდი ციტირებას უკეთებს კორეულ ჰიპ-ჰოპს როგორც ახალ ტენდენციას კორეულ ტალღაზე[6][41].

ურთიერთობა K-pop-თან[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ბოლო წლებში ბევრი კორელი ჰიპ-ჰოპერი იწერებოდა კატეგორიაში „rap dance“ სადაც არტისტები რეპსა და ცეკვას აერთიანებდნენ[1][42]. ჯერ კიდევ ბევრი K-pop არსტისტებია რომლებიც რთავენ რეპს საკუთარ სიმღერებში, მათ შორის პოპულარული ჯგუფები Big Bang და Block B[5] ზოგი K-pop რეპერი, ფართოდ ცნობილი არიან როგორც „აიდოლი რეპერები“, აქტიურად ჩნდებიან ჰიპ-ჰოპ სცენებზე, მათ შორის Bobby, ბიჭების ჯგუფის iKON-ის წევრი და გადაცემა Show Me The Money-ის მესამე სეზონის გამარჯვებული და Rap Monster, ჯგუფი BTS-ის წევრი რომლის 2015 წლის მიქსთეიფი შევიდა Spin გაზეთის წლის საუკეთესო ჰიპ-ჰოპ ალბომის სიაში[43][44][45][46].

B-boying სცენა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

Yoon Mi-rae და Tiger JK გამოსვლა LG Electronics'-ზე CYON B-Boy 2010 წლის ჩემპიონატის ფინალი

B-boying, აგრეთვე ცნობილი როგორც ბრეიქდანსი, გავრცელდა კორეაში 1980-ანებში ითევონის სეულთან ახლობლად კლუბის საშუალებით, რომელსაც ხშირად სტუმრობდნენ აშშ-ს სამხედრო პირები და უცხოელები[47] მაგრამ მხოლოდ 2001 წელს მიიღეს კორეელმა ბრექიდანსერებმა საერთაშორისო აღიარება, როდესაც მოცეკვავეებტა ჯგუფმა Visual Shock-მა მოიგო „საუკეთესო შოუ“ და მეოთხე ადგილი Battle of the Year, მსოფლიოს უდიდეს b-boy შეჯიბრში. კორეული ჯგუფები იგებდნენ პირველ ან მეორე ადგილს შემდეგ რამდენიმე წელიწადსაც[48].

2007 წელს კორეულმა ტურისტულმა ორგანიზაციამ დააარსა საერთაშორისო კონკურსი b-boying-ში რომელსაც დაერქვა R-16 კორეა. ეს არის ღონისძიება რომელიც ათი ათასი მაყურებლის ყურადღებას იპყრობს ყოველწლიურად სეულში და ასევე ძალიან გამოსადეგია კორეული მთავრობისთვის.[48][49] კორეელი ჰიპ-ჰოპ არტისტები, მათ შორის Jay Park, Yoon Mi-rae, და Drunken Tiger-ის Tiger JK, იღებდნენ მონაწილეობას R-16-ში[50].

B-boying-ს ასევე აქვს დიდი პოპულარობა კორეულ თეატრში, მაგალითად მიუზიკლი „ბალერინა რომელსაც უყვარდა B-Boy“, რომლის პრემიერაც ჩატარდა კორეაში 2005 წელს სხვადასხვა ქვეყნებში გამოსვლებით (სინგაპური, იაპონია, ჩინეთი, გუამი, კოლუმბია, ინგლისი და აშშ). შოუ დღემდე ტარდება სამხრეთ კორეაში[51].

რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 Um, Hae-Kyung (2013). „The poetics of resistance and the politics of crossing borders: Korean hip-hop and ‘cultural reterritorialisation’“. Popular Music. ციტირების თარიღი: 2016-04-27.
  2. 2.0 2.1 Hippity Hop And You Don’t Stop: Korea’s Hip-Hop Link to the US en-US (2014-02-25). ციტირების თარიღი: 2016-04-27.
  3. 3.0 3.1 3.2 Maher, Daniel Milroy. (2015-03-02) The Rise Of South Korean Underground Hip-Hop. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2016-04-28. ციტირების თარიღი: 2016-04-27.
  4. 4.0 4.1 4.2 Bai, Stephany. (2016-01-28) South Korean Rap Competition Series to Hold Auditions in U.S.. ციტირების თარიღი: 2016-04-27.
  5. 5.0 5.1 5.2 5.3 Lee, Madeleine. (2015-12-01) 2015 Was Korean Rap's Breakthrough Year. ციტირების თარიღი: 2016-04-27
  6. 6.0 6.1 6.2 Lee, Woo-young. (2016-04-12) Han Dong-chul, mastermind of Korean hip-hop boom. ციტირების თარიღი: 2016-05-01
  7. Lee, Hyo-won. (2011-07-04) 'Ruthless' Koreans sweep B-Boy tournament. ციტირების თარიღი: 2016-04-27.
  8. Usher, Charles (2011-07-05). „South Korea: World breakdancing capital?“. Christian Science Monitor. ISSN 0882-7729. ციტირების თარიღი: 2016-04-27.
  9. https://books.google.com/books?id=gZleBAAAQBAJ&pg=PA616&dq=korean+hip+hop+seoul+1988&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwj7nJ7-5snNAhUFKB4KHTpjB9sQ6AEIMjAE#v=onepage&q=korean%20hip%20hop%20seoul%201988&f=false
  10. Eperjesi, John R.. (2012-03-07) Korean Beat Attitudes: Rainhat Poet and Ko Un. ციტირების თარიღი: 2016-04-28.
  11. Dillow, Gordon (1993-05-09). „Rap's Seoul Brother : Dance Transcended All Language Barriers for Korean Music Star“. Los Angeles Times (ინგლისური). ISSN 0458-3035. ციტირების თარიღი: 2016-04-28.
  12. Cha, Yo-rim. (2013-08-23) Hyun Jin-young to release first new track in 6 years. ციტირების თარიღი: 2016-04-28.
  13. The Root of K-Pop: The Influences of Today's Biggest Acts (2013-08-06). ციტირების თარიღი: 2016-04-28.
  14. Way Back Wednesday : Originators of Swag in K-pop, Deux (2012-06-13). ციტირების თარიღი: 2016-04-28.
  15. Way Back Wednesday : The Original Bad Boys of K-Pop "DJ DOC" (2012-04-18). ციტირების თარიღი: 2016-04-28.
  16. Keeping it real: What is authentic about Korean hip hop? en-US (2015-02-04). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2016-05-14. ციტირების თარიღი: 2016-04-28.
  17. Forrest, Brett (November 2000). „Silence Makes The Beast Grow Stronger“. SPIN Magazine. ციტირების თარიღი: 2016-04-28.
  18. Ha, Julie. (2014-01-31) Korea’s Hip-Hop Legend Tiger JK is a Rebel with a Cause. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2015-09-12. ციტირების თარიღი: 2016-04-28.
  19. Way Back Wednesday: Jinusean (2012-02-29). ციტირების თარიღი: 2016-04-28.
  20. Jinusean tops music charts with ‘Tell Me One More Time’ (2015-04-15). ციტირების თარიღი: 2016-04-28.
  21. 21.0 21.1 15 Korean Rappers You Should Know That Aren’t Psy (2013-02-12). ციტირების თარიღი: 2016-04-28.
  22. Kim, Hyo Jeong. (2012-08-16) The man who made Korean hip-hop history. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2016-08-17. ციტირების თარიღი: 2016-04-28.
  23. Noh, Hyun-gi. (2012-01-24) Verbal Jint emerges from underground. ციტირების თარიღი: 2016-04-28.
  24. Surh, Jung-min. (2010-11-04) Garion rises in hip-hop scene. ციტირების თარიღი: 2016-04-29.
  25. Han, Brian. (2015-11-18) S. Korea’s hip hop stars Dok2 and company reveal roots to LA. ციტირების თარიღი: 2016-04-29.
  26. Dynamic Duo Members Start Military Service (2009-10-13). ციტირების თარიღი: 2016-05-01.
  27. Ha, Ji-won. (2014-07-11) Dynamic Duo to release collaboration EP with DJ Premier. ციტირების თარიღი: 2016-05-01.
  28. Kim, Ji-soo. (2014-11-02) Epik High ponders secrets of success. ციტირების თარიღი: 2016-05-01.
  29. Lee, Madeleine. (2015-05-22) The Noisey Guide to Korean Rap Pioneers Epik High. ციტირების თარიღი: 2016-05-01.
  30. Benjamin, Jeff. (2014-11-03) Epik High Notches First No. 1 on World Albums With 'Shoebox'. ციტირების თარიღი: 2016-05-01.
  31. Leessang's 7th album, 'AsuRA BalBalTa', achieves a perfect all-kill (2011-08-24). ციტირების თარიღი: 2016-05-01.
  32. Hicap, Jonathan M.. (2016-02-13) Hip hop getting more popular in Korea – San E en-US. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2016-03-17. ციტირების თარიღი: 2016-05-01.
  33. 'Show Me The Money 4' Confirms Los Angeles And New York City Shows, Ticket Sale Dates (2015-08-13). ციტირების თარიღი: 2016-05-02.
  34. Cho, Jaeki. (2015-06-30) The Rise of Illionaire Records, the Independent Label Taking Korean Hip-Hop to the Next Level. ციტირების თარიღი: 2016-05-02.
  35. AOMG To Bring Their "Follow The Movement" Tour to the US This April (2016-02-19). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2016-03-19. ციტირების თარიღი: 2016-05-02.
  36. Benjamin, Jeff. (2015-01-12) Dynamic Duo, Zion.T, More to Hit U.S. on 2015 Amoeba Culture Tour. ციტირების თარიღი: 2016-05-02.
  37. Herman, Tamar. (2016-04-12) Epik High on Being First Major South Korean Act to Play Coachella: 'It Feels Like a Miracle'. ციტირების თარიღი: 2016-05-02.
  38. Caramanica, Jon (2015-08-13). „Getting Rowdy: Keith Ape and Real Rap in Korea“. The New York Times. ISSN 0362-4331. ციტირების თარიღი: 2016-05-02.
  39. Glasby, Taylor. (2015-09-10) How the Korean trap star behind ‘It G Ma’ ended up at NYFW. ციტირების თარიღი: 2016-05-02.
  40. Glasby, Taylor. (2015-11-24) How Okasian is pushing Korean hip hop forward. ციტირების თარიღი: 2016-05-02.
  41. Leong, Melissa. (2014-08-02) How Korea became the world's coolest brand. ციტირების თარიღი: 2016-05-01.
  42. Fuhr, Michael (2015-06-12). Globalization and Popular Music in South Korea: Sounding Out K-Pop (en). Routledge. ISBN 9781317556916. 
  43. iKON’s Bobby Wins "Show Me the Money 3" (2014-09-04). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2016-05-01. ციტირების თარიღი: 2016-05-02.
  44. Townes, Cory. (2015-01-07) Southern Rap Has Found a Home in Asia. ციტირების თარიღი: 2016-05-02.
  45. Mendez, Blanca. (2015-05-26) Rap Monster Is Proving Assumptions About Korean Idol Rappers Wrong. ციტირების თარიღი: 2016-05-02.
  46. The 50 Best Hip-Hop Albums of 2015 (2015-12-16). ციტირების თარიღი: 2016-05-02.
  47. Russell, Mark James (2012-10-20). Pop Goes Korea: Behind the Revolution in Movies, Music, and Internet Culture (en). Stone Bridge Press. ISBN 9781611725421. 
  48. 48.0 48.1 Chang, Jeff. (2008-06-26) So you think they can break-dance?. ციტირების თარიღი: 2016-05-02.
  49. Korean b-boys rock the world (2012-06-29). ციტირების თარიღი: 2016-05-02.
  50. R-16 B-Boy World Championships 2011 to feature Jay Park, AOM, Tiger JK & more (2011-06-27). ციტირების თარიღი: 2016-05-02.
  51. Jackson, Julie. (2013-06-11) ‘Ballerina Who Loved a B-Boy’ makes its mark abroad. ციტირების თარიღი: 2016-05-02.