კორეული ენა

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია

კორეული ენაკორეელების ენა, გავრცელებულია სამხრეთ და ჩრდილოეთ კორეაში. კორეულად მოლაპარაკეთა რიცხვი 78 მილიონზე მეტი კაცია. სამხრეთ კორეაში კორეულის ლოკალური სახელწოდებაა ჰანგუკმალი (hangukmal - 한국말), ან ჰანგუგო (hangugeo - ჰანგილზე: 한국어, - ჰანჯაზე: 韓國語), ჩრდილოეთ კორეაში კი ჩოსონმალი (chosŏnmal - 조선말), ან ჩოსონო (chosŏnŏ - 조선어, 朝鮮語).

კორეული იზოლირებული ენაა, რომლის გენეტიკური კავშირებიც მხოლოდ ჰიპოთეტურადაა დადგენილი. ყველაზე გავრცელებული ვერსიით, მას ალთაურ ოჯახს მიაკუთვნებენ (ხშირად იაპონურთან ერთად). ამის საფუძველია ფონეტიკური შესაბამისობანი, სტრუქტურული მსგავსება, ეტიმოლოგიური მონაცემები. სხვა ვერსიით, იგი ტუნგუსურ-მანჯურულ ენებს მიეკუთვნება.

კლასიფიკაცია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ზოგადი ცნობები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  • მოლაპარაკეთა რაოდენობა: 70 მილიონი კაცი.
  • ენის კოდი: ko
    Internet: .kr
  • სახელწოდება: ko - Choson-mal (조선말), Chosono (조선어), Hanguko (한국어)
    en - Korean, Korea
    fr - Coreen, Coree
    it - Coreano, Corea
  • დამწერლობა: კორეული (ხანმუნი, V საუკუნიდან). 1444 წელს შემოიღეს ფონეტიკური დამწერლობა.

კორეული ენის დიალექტები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

კორეულს რამდენიმე დიალექტური ფორმა აქვს:

სამხრეთ კორეაში:
  • კანგვონდო (სეული)
  • ჩუნგჩონდო
  • კიონგსანდო
  • ჩოლადო
ჩრდილოეთ კორეაში:
  • ჰანგიონგდო
  • პიონგანდო
  • ჰვანგაედო

დამწერლობა IV ს-დან, XV ს-ში შექმნეს საკუთარი ანბანი. ჩრდილოეთ კორეაში იგი იყენებს კორეულ დამწერლობას, სამხრეთში - შერეულ კორეულ-ჩინურს.

სტატუსი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ოფიციალური ენა:

გავრცელების არეალი:

სამხრეთი კორეა (40 მლნ), ჩრდილოეთი კორეა (19 მლნ), ჩინეთი (ძილინი, 1,8 მლნ), იაპონია (0,7 მლნ), რუსეთი (0,3 მლნ), აშშ (0,3 მლნ)...

გრამატიკა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

...

ანბანი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

가 გა
나 ნა
다 და
라 ლა
마 მა
바 ბა
사 სა
아 ა
자 ძა
차 ცა
카 თა
타 ქა
파 ფა
하 ჰა
아 ა
야 ია
어 ო (მაგარი „უ“ ბგერისებურად)
여 იო (აქ; ო მაგარი „უ“ ბგერისებურად)
오 ო
요 იო
우 უ
유 იუ
으 ы
이 ი

ლექსიკა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  • ფრაზები და სიტყვები (실용 간단 한국어)
  • გამარჯობა - 안녕하세요? 안녕하십니까?
  • კეთილი იყოს თქვენი მობრძანება - 환영합니다. 어서오세요. 어서오십시오.
  • მადლობა- 고마워요. / 고맙습니다.
  • კი / არა - 네, 예 / 아니요, 아닙니다. (옛 조선말로는 "아니올시다.")
  • გეთაყვა - 주세요, 주십시요.
  • ნახვამდის - 안녕히 가세요, 안녕히 가십시요, 안녕히 가십시오!
  • რიცხვები(실용 한국어 숫자)
  • 1 - 하나(일 / 一), 2 - 둘(이 / 二), 3 - 셋(삼 / 三), 4 - 넷(사 / 四), 5 - 다섯(오 / 五), 6 - 여섯(육 / 六), 7 - 일곱(칠 / 七), 8 - 여덟(팔 / 八), 9 - 아홉(구 / 九), 10 - 열(십 / 十)
  • 11 - 열하나(십일 / 十一), 12 - 열둘(십이 / 十二)
  • 20 - 스물(이십 / 二十), 30 - 서른(삼십 / 三十), 40 - 마흔(사십 / 四十), 50 - 쉰(오십 / 五十), 60 - 예순(육십 / 六十), 70 - (칠십 / 七十), 80 - 여든(팔십 / 八十), 90 - 아흔(구십 / 九十), 100 - 온(백 / 百, 일백 / 一百)
  • 1000 - 즈믄(천 / 千, 일천 / 一千)

იხილეთ აგრეთვე[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ლიტერატურა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  • Miller, Roy Andrew (1971). Japanese and the Other Altaic Languages. Chicago: University of Chicago Press. ISBN 0-226-52719-0.
  • Miller, Roy Andrew (1996). Languages and History: Japanese, Korean and Altaic. Oslo: Institute for Comparative Research in Human Culture. ISBN 974-8299-69-4.
  • Ramstedt, G. J. (1928). Remarks on the Korean language. Mémoires de la Société Finno-Oigrienne 58.
  • Rybatzki, Volker (2003). Middle Mongol. In: Juha Janhunen (ed.) (2003): The Mongolic languages. London: Routledge. ISBN 0-7007-1133-3: 47–82.

რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ვიკისაწყობში არის გვერდი თემაზე: