ვიქტორ ვოიუცკი
ვიქტორ ვოიუცკი (რუს. Виктор Семенович Воюцкий; დ. XIX საუკუნის I ნახევარი — გ. 1880) — პოლონური წარმოშობის რუსი ფოტოგრაფი. მოღვაწეობდა კიევში, ქუთაისსა და ვლადიკავკაზში.
ბიოგრაფია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
ვიქტორ ვოიუტსკი ეკუთვნოდა პოლონურ დიდგვაროვან ოჯახს, რომელიც 1831 წლის პოლონეთის აჯანყების შემდეგ მიმოფანტული იყო თანამედროვე უკრაინის ტერიტორიაზე. ოჯახის ნაწილი ვოლინში დასახლდა, ვიქტორ ვოიუტსკის წინაპრები კიევში ვილნას გავლით ჩავიდნენ.
ვიქტორ ვოიუტსკიმ თავისი პირველი ფოტოსტუდია კიევში 1850-იანი წლების ბოლოს გახსნა. იგი მდებარეობდა ოცისლავსკის სახლში ფუნდუკლეევსკაიას ქუჩაზე. 1861 წლის 7 მაისს ვოიუცკიმ, გადაიღო ტარას შევჩენკოს დაკრძალვა (გამოქვეყნდა 1894 წელს ჟურნალ „კიევის სიძველეში“.
1867 წელს ვიქტორ ვოიუცკიმ მხატვარ ა. რუდკოვსკისთან ერთად გამოუშვა პირველი ფოტო კალენდარი რუსეთის იმპერიაში, რომელიც აღინიშნა 1868 წელს იმპერატორ ალექსანდრე II-ის ჯილდოთი — ოქროს საათი ჯაჭვზე. ვოიუტსკიმ შემდეგი ჯილდო 1871 წელს მიიღო, რაზეც პასპარტუზე წარწერა მოწმობს.
კიევში ფოტოგრაფის ძირითადი საქმიანობა იყო პორტრეტების სალონური ფოტოგრაფია. მის ფოტოებს შორის ვხედავთ, როგორც უბრალო მოქალაქეებს, ასევე ცნობილ ადამიანებს. 1870-იანი წლების დასაწყისში ვოიუტსკიმ არაერთხელ გადაიღო ნიკოლაი ლესკოვისა და მისი ოჯახის წევრების ფოტოგრაფიული პორტრეტები. მას გადაღებული აქვს, როგორც „უკრაინული ტიპები“, ასევე სცენები სოფლის ცხოვრებიდან.
1869 წელს ქუთაისის სამხედრო გუბერნატორმა ლევაშოვმა ქუთაისიდან იმოგზაურა სვანეთში. არსებობს აღნიშნული ექსპედიციის დ. ერმაკოვისა და ვ. ვოიუცკის ავტორობით შესრულებული ფოტოები.
არაუგვიანეს 1873 წელს ვოიუტსკიმ პარტნიორ ვ. ბარკანოვთან ერთად ქუთაისში ატელიე გახსნა. ასე ახასიათებდა 1874 წლის „კავკასიაში მოგზაურობის მეგზური და თანამოსაუბრე“ თავის საქონელს: „ვოიუცკისა და ბარკანოვის ფოტო. მშობლიური კოსტიუმების ბარათების ფასი ვერცხლის 25 კაპიკია — უფერული და 1 რუბლი ვერცხლისფერში — მოხატული. ვოიუცკიდან შეგიძლიათ იყიდოთ ფოტოები ცნობილი ცნობილი ნახატებიდან „მხატვრის ჰერშელტის, რომლის თემაც კავკასიის ომიდანაა გადაღებული. ამ ნახატების ყიდვა ღირს, რადგან ისინი უფრო ნათელ წარმოდგენას აძლევენ კავკასიის ომზე, ვიდრე ბევრი გრძელი აღწერილობა. ფასი თითო ფოტოზე არის 1,5 - 2 რუბლი“.
1877 წლის 16 ივნისს ვლადიკავკაზში ფოტოსტუდია გახსნეს ვიქტორ ვოიუტსკიმ და მისმა კომპანიონმა ფელიქს ვლოდეცკიმ. გარკვეული პერიოდის განმავლობაში ვოიუცკი მუშაობდა ორ ქალაქში, რაც დასტურდება ამ „გარდამავალი“ პერიოდის პასპარტუით. მაგრამ შემდეგ ვოიუტსკის ოჯახი საბოლოოდ დასახლდა ვლადიკავკაზში, იქირავა ბინა მენიუკოვის სახლში, კლასიკური გიმნაზიის შენობის უკან.
ვლადიკავკაზში, ვოიუტსკიმ გადაიღო „კავკასიის ტიპების“ უზარმაზარი სერიები, ერთ-ერთმა პირველმა გადაიღო ოსები ეროვნულ სამოსში.
1880 წელს, ფოტოსტუდიის გახსნიდან 3 წლის შემდეგ, ვიქტორ ვოიუტსკი გარდაიცვალა და სტუდია გადაეცა მის ქვრივს, რომელმაც 1885 წელს იგი გადასცა ვინმე გადამდგარ რიგით აკიმ აგაფონოვიჩ სკარჟინსკის.
რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- Владикавказский музей фотографии и кино — Воюцкий Виктор Семенович