ალაის რაიონი

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
რაიონი
ალაის რაიონი
Алай району
ქვეყანა ყირგიზეთის დროშა ყირგიზეთი
ადმ. ცენტრი Gülchö
კოორდინატები 40°19′00″ ჩ. გ. 73°26′00″ ა. გ. / 40.31667° ჩ. გ. 73.43333° ა. გ. / 40.31667; 73.43333
დაარსდა 1928
ფართობი 7 582 კმ²
სალაპარაკო ენები ყირგიზული
რუსული
მოსახლეობა 72 170[1] კაცი (2009)
ეროვნული შემადგენლობა ყირგიზები — 99,6%[1]
სასაათო სარტყელი [[UTCUTC+6]]
ალაის რაიონი — ყირგიზეთი
ალაის რაიონი

ალაის რაიონი (ყირგ. Алай району) — რაიონი ყირგიზეთში, ოშის ოლქში. ადმინისტრაციული ცენტრი — სოფ. გულჩა (ყირგ. Гүлчө).

რაიონის ფართობი უდრის 7582 კმ², რაც ოშის ოლქის მთლიანი ფართობის 26% შეადგენს.

ალაის რაიონი მდებარეობს ორი ხეობის ფარგლებში, კერძოდ ალაის და გულჩინის ხეობის. რაიონის ტერიტორიაზე, ჩინეთთან საზღვარზე, მდებარეობს სასაზღვრო გამშვები პუნქტი „ირქეშტამი“.

მოსახლეობა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

საყოველათაო საკავშირო მოსახლეობის აღწერის მიხედვით, 1989 წელს, ალაის რაიონის საზღვრებში (ჩონგ-ალაის რაიონის ჩათვლით, რომელიც 1959–1992 წლებში ამ რაიონის შემადგენლობაში შედიოდა) 66 858 კაცი ცხოვრობდა.[2] 2007 წელს, რაიონის მოსახლეობამ 72 110 კაცი შეადგინა, აქედან ეთნიკურად ყირგიზებმა 71 901 კაცი (99,6 %) შეადგინეს.[1]

დასახლებული პუნქტები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

რაიონი მოიცავს 13 აულის ტიპის ოლქს, სადაც მდებარეობს 60 სასოფლო ტიპის დასახლება.[3]

ისტორია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

1928 წელს შეიქმნა ალაი-გულჩინის რაიონი. 1936 წელს შემქნილი რაიონი დაყვეს ორად — ალაის და ჩონგ-ალაის რაიონად. 1959 წელს, ორივე რაიონი ხელახლა გაამთლიანეს და დაარქვეს ალაის რაიონი.

1992 წელს, საბჭოთა კავშირის დაშლისა და ყირგიზეთის მიერ დამოუკიდებლობის მოპოვების შემდეგ, ეს რაიონი ისევ იყოფა ორ რაიონად — აღმოსავლეთით ალაის რაიონად და დასავლეთით ჩონგ-ალაის რაიონად.

2008 წლის 5 ოქტომბერს, სოფელ ნურაში რიხტერის შკალით 8 ბალიანი მიწისძვრა მოხდა. დაიღუპა 75 ადამიანი, მათ შორის 42 ბავშვი.

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]