ხაჩენის სამთავრო: განსხვავება გადახედვებს შორის
[შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
No edit summary |
No edit summary |
||
ხაზი 1: | ხაზი 1: | ||
{{მუშავდება|1=[[სპეციალური:Contributions/გიორგი ფეიქრიშვილი|გიორგი ფეიქრიშვილი]]|2=2015 წლის 24 მაისი}} |
|||
{{ინფოდაფა ყოფილი სამეფო/ქვეყანა |
{{ინფოდაფა ყოფილი სამეფო/ქვეყანა |
||
|მშობლიური სახელი = Խաչենի իշխանություն |
|მშობლიური სახელი = Խաչենի իշխանություն |
||
ხაზი 146: | ხაზი 145: | ||
| pages =335–336 |
| pages =335–336 |
||
| isbn = 0-631-23203-6}}</ref> [[XII საუკუნე]]დანბ მოყოლებული სომხური ხაჩენის სამთავრო მართავდა რეგიონს. <ref name="Perry"/> [[ბიზანტიის იმპერია|ბიზანტიის იმპერატორი]] [[კონსტანტინე VII]] მიმართვდა წერილებში „ხაჩენის პრინცს, სომხეთში“. <ref>Constantine VII Porphyrogenitus, De ceremoniis aubae byzantinae (Ed. J.P.Migne. Patrologiae cursiis completus, Series Graeco-Latina, 112), p. 248</ref> |
| isbn = 0-631-23203-6}}</ref> [[XII საუკუნე]]დანბ მოყოლებული სომხური ხაჩენის სამთავრო მართავდა რეგიონს. <ref name="Perry"/> [[ბიზანტიის იმპერია|ბიზანტიის იმპერატორი]] [[კონსტანტინე VII]] მიმართვდა წერილებში „ხაჩენის პრინცს, სომხეთში“. <ref>Constantine VII Porphyrogenitus, De ceremoniis aubae byzantinae (Ed. J.P.Migne. Patrologiae cursiis completus, Series Graeco-Latina, 112), p. 248</ref> |
||
არაბის მოგზაურის, აბუ დულაფის ჩანაწერების მიხედვით, ხაჩენი იყო სომხური სამთავრო სამხრეთ [[ბარდა (ქალაქი)|ბარდას]] ტერიტორიაზე. <ref name="Abū-Dulaf">Abū-Dulaf Misʻar Ibn Muhalhil's Travels in Iran (circa A.D. 950) / Ed. and trans. by [[Vladimir Minorsky|V. Minorsky]]. — Cairo University Press, 1955. — p. 74:"''Khajin (Armenian Khachen) was an '''Armenian principality''' immediately south of Barda'a.''"</ref>[[1214]] წელს ჰასან ჯალალიანის დინასტია მართვადა ხაჩენს და არცახს. <ref>{{cite book|last =de Waal|first = Thomas|authorlink = Thomas de Waal|title = Black Garden: Armenia and Azerbaijan Through Peace and War|publisher = New York University Press|year = 2003|location = New York|isbn = 0-8147-1945-7 |page=287}}</ref><ref name="Agop">{{cite book | last =Hacikyan | first =Agop Jack |author2=Gabriel. Basmajian |author3=Edward S. Franchuk | title =The Heritage of Armenian Literature: From the Sixth to the Eighteenth Century | publisher =Wayne State University Press | year =2002 | isbn =0-8143-3023-1 | page =470}}</ref><ref>{{cite book |last=Cornell |first=Svante E. |year=2001 |title=Small Nations and Great Powers: A Study of Ethnopolitical Conflict in the Caucasus |publisher= Routledge (UK) |isbn=0-7007-1162-7 |page= 66.}}</ref>[[1216]] წელს ჯალალიანებმა დაარსეს განძასარის მონასტერი, რომელიც გახდა მუდმივი რელიგია ქალაქის გამუსლიმებამდე. <ref name="Perry"/>ხამსას სამთავროებმა მხარი დაუჭირეს სომხურ ავტონომიებს [[ჩალდირანის ბრძოლა|ოსმალეთ-სპარსეთის ომში]]. [[1603]] წელს სპარსელებმა შექმნეს პროტექტორატი კამსაში და ხელი შეუწყო [[ყარაბაღის სახანო|ადგილობრივ სახანოს]] [[1750]] წელს.<ref name="Perry"/> |
|||
==რესურსები ინტერნეტში== |
|||
*[http://www.gandzasar.com/ Gandzasar.com: Gandzasar Monastery, Nagorno Karabakh Republic] |
|||
*[http://www.cilicia.com/History.htm cilicia.com] |
|||
==სქოლიო== |
==სქოლიო== |
17:37, 24 მაისი 2015-ის ვერსია
ხაჩენის სამთავრო Խաչենի իշխանություն | |||||
გაუქმდა | |||||
| |||||
ხაჩენის სამთავროს დროშა | |||||
დედაქალაქი | ხაჩენი, ათერკი, ვაიკუნიკი | ||||
ენები | სომხური | ||||
რელიგია | სომხეთის სამოციქულო ეკლესია | ||||
მთავრობა | მონარქია | ||||
ისტორია | |||||
- | შეიქმნა | 1261 | |||
- | გაუქმდა | 1750 |
ხაჩენის სამთავრო (სომხ. Խաչենի իշխանություն) — შუა საუკუნეების სომხური სამთავრო არცახში (დღევანდელ მთიანი ყარაბაღის ტერიტორიაზე). [1][2][3][4][5][6][7][8]ანტიკურ ხანაში არცახი და უტიკი სომხეთის სამეფოს ნაწილი იყო, მაგრამ შუა საუკუნეებში მასზე კონტროლი საქართველოს და ალბანეთის სამეფოებსაც ჰქონდათ. [9] XII საუკუნედანბ მოყოლებული სომხური ხაჩენის სამთავრო მართავდა რეგიონს. [9] ბიზანტიის იმპერატორი კონსტანტინე VII მიმართვდა წერილებში „ხაჩენის პრინცს, სომხეთში“. [10]
არაბის მოგზაურის, აბუ დულაფის ჩანაწერების მიხედვით, ხაჩენი იყო სომხური სამთავრო სამხრეთ ბარდას ტერიტორიაზე. [11]1214 წელს ჰასან ჯალალიანის დინასტია მართვადა ხაჩენს და არცახს. [12][13][14]1216 წელს ჯალალიანებმა დაარსეს განძასარის მონასტერი, რომელიც გახდა მუდმივი რელიგია ქალაქის გამუსლიმებამდე. [9]ხამსას სამთავროებმა მხარი დაუჭირეს სომხურ ავტონომიებს ოსმალეთ-სპარსეთის ომში. 1603 წელს სპარსელებმა შექმნეს პროტექტორატი კამსაში და ხელი შეუწყო ადგილობრივ სახანოს 1750 წელს.[9]
რესურსები ინტერნეტში
სქოლიო
- ↑ Encyclopædia Britannica. Armenia:"A few native Armenian rulers survived for a time in the Kiurikian kingdom of Lori, the Siuniqian kingdom of Baghq or Kapan, and the principates of Khachen (Artzakh) and Sasun."
- ↑ C. J. F. Dowsett. The Albanian Chronicle of Mxit'ar Goš // BSOAS. — 1958. — Vol. XXI, No 3. —p. 482.:"Late name of part of pr. Arcax, forming at this time a small independent Armenian principality; the earliest references to Xacen are of the tenth century"
- ↑ Howorth, Henry Hoyle (1876). History of the Mongols: From the 9th to the 19th CenturyLongmans, Green, and Co. p. 14
- ↑ Russian scholar V. Shnirelman: Khachen was a medieval Armenian feudal principality in the territory of modern Karabakh, which played a significant role in the political history of Armenia and the region in the 10th-16th centuries. В.А. Шнирельман, Албанский миф, 2006, Библиотека «Вeхи»
- ↑ Russian scholar Smirnova L. P.: Armenian principality of Khachen in Karabakh. Аджаиб ад-дунья. Чудеса мира, ред. Смирнова Л.П., М. Наука. 1993
- ↑ Armenian Khachen. Абу Дулаф. Вторая записка. Ред. Беляев В., М., Наука. 1960 (Комментарии) (რუსული)
- ↑ The New Encyclopædia Britannica by Robert MacHenry, Encyclopædia Britannica, inc, Robert MacHenry, (1993) p.761
- ↑ Чудеса Мира, Предисловие, стр., 42. Vostlit.info. ციტირების თარიღი: 2012-05-06.
- ↑ 9.0 9.1 9.2 9.3 Parry, Ken (December 5, 2001). The Blackwell Dictionary of Eastern Christianity. Wiley-Blackwell, გვ. 335–336. ISBN 0-631-23203-6.
- ↑ Constantine VII Porphyrogenitus, De ceremoniis aubae byzantinae (Ed. J.P.Migne. Patrologiae cursiis completus, Series Graeco-Latina, 112), p. 248
- ↑ Abū-Dulaf Misʻar Ibn Muhalhil's Travels in Iran (circa A.D. 950) / Ed. and trans. by V. Minorsky. — Cairo University Press, 1955. — p. 74:"Khajin (Armenian Khachen) was an Armenian principality immediately south of Barda'a."
- ↑ de Waal, Thomas (2003). Black Garden: Armenia and Azerbaijan Through Peace and War. New York: New York University Press, გვ. 287. ISBN 0-8147-1945-7.
- ↑ Hacikyan, Agop Jack (2002). The Heritage of Armenian Literature: From the Sixth to the Eighteenth Century. Wayne State University Press, გვ. 470. ISBN 0-8143-3023-1.
- ↑ Cornell, Svante E. (2001). Small Nations and Great Powers: A Study of Ethnopolitical Conflict in the Caucasus. Routledge (UK), გვ. 66.. ISBN 0-7007-1162-7.