მეშადი მამედ ფარზალიევი
| მეშადი მამედ ფარზალიევი | |
|---|---|
| აზერ. Məşədi Məmməd Fərzəliyev | |
 ისლამ აბდულაევი დეფთით, ხანენდეს ძირითადი ინსტრუმენტით | |
| ბიოგრაფია | |
| ნამდვილი სახელი | აბდულ ბაგი ალი ოღლი ზულალოვ |
| დაბ. თარიღი | 1872 |
| დაბ. ადგილი | შუშა |
| გარდ. თარიღი | 1962 |
| გარდ. ადგილი | სტამბული |
| ჟანრ(ებ)ი | მუღამი |
| საქმიანობა | მომღერალი |
| მეშადი მამედ ფარზალიევი ვიკისაწყობში | |
მეშადი მამედ ფარზალიევი (აზერ. Məşədi Məmməd Fərzəliyev) — აზერბაიჯანული ფოლკლორის მომღერალი, მუღამის შემსრულებელი .
ბიოგრაფია
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]მაშადი მამედ ფარზალიევი დაიბადა 1872 წელს, ქალაქ შუშაში. მას განათლება ჰარატ კულის სკოლაში (აზერბაიჯანული) რუსულ ენაზე ჰქონდა მიღებული.
1912-1915 წლებში ჩამწერი კომპანიების “სპორტ რექორდი” (ვარშავა) და “ექსტრაფონის” (კიევი) მიერ ჩაწერილ იქნა ფარზალიევის მიერ შესრულებულია 40 მუგამი, ტესნიფი და ხალხური სიმღერები. ფარზალიევმა კონცერტები გამართა ამიერკავკასიაში, ცენტრალურ აზიაში, ევროპის ქვეყნებსა და თურქეთში. ფარზალიევი დაკავებული იყო საკონცერტო საქმიანობით, ასრულებდა "აღმოსავლურ კონცერტებზე", თეატრალური წარმოდგენებით.[1]
მაშადი მამედ ფარზალიევი გამოირჩეოდა ფართო სპექტრით და შესრულების მაღალი ოსტატობით. მან დიდი ოსტატობით შეასრულა ისეთი ზერბი-მუგამები, როგორიცაა "შუშტერი", "ჩაჰარგიახი", "ქიურდ-შაჰნაზი", განსაკუთრებით "ეირატი", "მანსურიევი", "ყარაბაღი შიკესტე" და ა.შ. აზერბაიჯანული ხელოვნების ისტორიაში ჰანენდე მეშადი მამედ ფარჟალიევი ცნობილია მუღამის "შუშტერის" ვირტუალური შესრულებით.[2]
1923 წელს მან მიიღო მოწვევა განჯის ახლადგახსნილ საქალაქო მუსიკალურ სკოლაში, სადაც მან დიდი როლი ითამაშა ახალგაზრდა ჰანენდეების მომზადებაში. 1926 წლიდან მოყოლებული ფარზალიევი, რომელსაც მუგამის შემსრულებლის ტრიო ახლდა, არაერთხელ ასრულებს რუსეთის მრავალ ქალაქში, პოლონეთში, გერმანიაში, საფრანგეთში, ბელგიაში, ინგლისში, რუმინეთში, თურქეთსა და ირანში. 1929 წელს ის საცხოვრებლად გადავიდა თურქეთში, სადაც სიცოცხლის ბოლომდე ცხოვრობდა. ფარზალიევი გარდაიცვალა 1962 წელს სტამბოლში.[3]
სქოლიო
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- ↑ Shushinski, 1985, p. 180.
- ↑ Фәрзәлијев Мәшәди Мәммәд (азерб.) // Азербайджанская советская энциклопедия / Под ред. Дж. Кулиева. — Б.: Главная редакция Азербайджанской советской энциклопедии, 1986. — C. IX. — S. 537.
- ↑ Фарзалиев Мешади Мамед // Энциклопедия Мугама / Т. А. Мамедов (координатор проекта). — Баку, 2008.