შინაარსზე გადასვლა

ლუი არაგონი

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
ლუი არაგონი
ფრანგ. Louis Aragon
დაბადების თარიღი 3 ოქტომბერი, 1897(1897-10-03)[1] [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] [9] [10] [11] [12] [13] [14]
დაბადების ადგილი პარიზის XVI რაიონი[15]
გარდაცვალების თარიღი 24 დეკემბერი, 1982(1982-12-24)[1] [2] [3] [4] [6] [7] [8] [9] [10] [11] [16] [17] [13] [14] (85 წლის)
გარდაცვალების ადგილი 7th arrondissement of Paris, საფრანგეთი[1] [15]
დასაფლავებულია Moulin de Villeneuve
ფსევდონიმი Arnaud Saint Romain[18] , Arnaud de Saint-Roman[18] , François la Colère[18] , Témoin des martyrs[18] და Albert de Routisie[19]
საქმიანობა ექიმი-მწერალი, ჟურნალისტი, პოლიტიკოსი, პოეტი, რომანისტი, ხელოვნების კრიტიკოსი, ფრანგული წინააღმდეგობის მებრძოლი და ისტორიკოსი
ენა ფრანგული ენა
მოქალაქეობა  საფრანგეთი[20]
ალმა-მატერი კარნოს ლიცეუმი
ჟანრი პოეზია
ჯილდოები რენოდოს პრემია, ოქტომბრის რევოლუციის ორდენი, ხალხთა მეგობრობის ორდენი, საერთაშორისო ლენინური პრემია "ხალხთა შორის მშვიდობის განმტკიცებისათვის"[21] , საბრძოლო ჯვარი 1939–1945, საბრძოლო ჯვარი 1914–1918, Médaille militaire და honorary doctorate of the University of Moscow[22]
მეუღლე ელზა ტრიოლე
ლუი არაგონისა და მისი მეუღლის, ელზა ტრიოლეს საფლავი

ლუი არაგონი (ფრანგ. Louis Aragon; დ. 3 ოქტომბერი, 1897 ― გ. 24 დეკემბერი, 1982) — ფრანგი პოეტი, ნოველისტი და რედაქტორი. ფრანგული კომუნისტური პარტიის პოლიტიკური მხარდამჭერი და გონკურტის ლიტერატურის საზოგადოების წევრი.

ბიოგრაფია

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ლუი არაგონი დაიბადა 1897 წელს პარიზში. 1918 წლიდან სამედიცინო ფაკულტეტის სტუდენტი არაგონი ომში მონაწილეობდა. ფრონტზე დაუახლოვდა ორ ფრანგ პოეტს: ანდრე ბრეტონსა და ფილიპ სუპოს. სამივემ ერთად ჩამოაყალიბა ჟურნალი „ლიტერატურა“. არაგონი ჯერ დადაისტურ მიმართულებას ეზიერება, ხოლო შემდეგ „სიურრეალისტური რევოლუციის“ ერთ-ერთი სულისჩამდგმელი ხდება. 1920–26 წლებში გამოაქვეყნა სიურრეალისტური სულისკვეთებით გამსჭვალული ლექსების კრებულები: „სიხარულის ცეცხლი“, „მუდმივი მოძრაობა“ და მოთხრობები: „ტელემაქეს თავგადასავალი“ და სხვა. ამავე წლებს მიეკუთვნება მისი რომანიც ლექსად „პარიზის გლეხი“. 1927 წელს არაგონი ფრანგულ კომუნისტურ პარტიაში შევიდა და 1930 წელს საბჭოთა მწერლების ყრილობასაც დაესწრო ხარკოვში. ამ პერიოდში იგი დასცილდა სიურრეალისტებს და ლიტერატურული შემოქმედებით დაიწყო თავისი პოლიტიკური მრწამსის გამოხატვა. ლექსების კრებული „ვაშა ურალს!“ ეძღვნება საბჭოთა ხალხის გმირულ შრომას.

თავის რეალისტურ და მებრძულ პოზიციებს არაგონი ნათლად აჩენს პროზაულ სერიებში „რეალური სამყარო“, რომელიც ათი რომანისაგან შედგება. ესენია: „ბაზელის ზარები“, „მდიდარი უბნები“, რომლისთვისაც მას 1939 წელს რენოდოს ლიტერატურული პრემია მიენიჭა, „იმპერიალის მგზავრები“, „ორელიენი“ და რომან „კომუნისტების“ ექვსი წიგნი.

არაგონის პოეტურმა ძალამ ყველაზე მეტად მეორე მსოფლიო ომის წლებში იჩინა თავი. „წინააღმდეგობის მოძრაობის“ აქტიურმა წევრმა არაგონმა თავისი პოეზიით გამოაცოცხლა „მრგვალი მაგიდის“ რაინდების მებრძული სული, ჯვაროსნების ძველი სიმღერები და შარლ ორლეანის მწველი ნოსტალგია, რითად საბრძოლველად აღანთო ფრანგთა გულები. პოეტმა ამ პერიოდში გამოაქვეყნა ლექსების კრებულები: „იარა გულში“, „ელზას თვალები“, „ფრანგული განთიადი“, „გრევის მუზეუმი“, „თვალები და მეხსიერება“. ომისდროინდები ბევრი ლექსი სიმღერად იქცა, დიდი პოპულარობით სარგებლობდა და როგორც ლექსები, ასევე სიმღერები სამუდამოდ შევიდა ფრანგულ პოეზიის საგანძურში.

არაგონი მრავლად წერდა პოლიტიკურ ესეებს, კრიტიკულ წერილებს ლიტერატურასა და ხელოვნებაზე („კურბეს მაგალითი“, „სტენდალის სინათლე“ და სხვა.). ცნობილია მისი გალექსილი ავტობიოგრაფია „დაუმთავრებელი რომანი“. 1962 წელს საფრანგეთში გამოიცა „პარალელური ისტორია ამერიკისა და საბჭოთა კავშირისა“; საბჭოთა კავშირის ისტორიის ავტორია არაგონი, ამერიკისა კი – ანდრე მორუა.

ლუი არაგონი გარდაიცვალა 1982 წლის 24 დეკემბერს, პარიზში.

ლიტერატურა

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
  • ასათიანი გ., სოციალისტური რეალიზმის პრობლემა ლ. არაგონის შემოქმედებაში // „მნათობი“, 1953, № 5.
  • თურნავა ს., მეოცე საუკუნის ფრანგი მწერლები, თბ., 1962.
  • ფანჩულიძე დ., ფრანგი მწერლები, თბ., 1960.

სქოლიო

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
  1. ↑ 1.0 1.1 1.2 Deutsche Nationalbibliothek Record #118503774 // ინტეგრირებული ნორმატიული ფაილი — 2012—2016.
  2. ↑ 2.0 2.1 Bibliothèque nationale de France BnF authorities: პლატფორმა ღია მონაცემები — 2011.
  3. ↑ 3.0 3.1 SNAC — 2010.
  4. ↑ 4.0 4.1 Find a Grave — 1996.
  5. ↑ Delarge J. Le Delarge — Paris: Gründ, Jean-Pierre Delarge, 2001. — ISBN 978-2-7000-3055-6
  6. ↑ 6.0 6.1 Internet Speculative Fiction Database — 1995.
  7. ↑ 7.0 7.1 BD Gest'
  8. ↑ 8.0 8.1 ბროკჰაუზის ენციკლოპედია
  9. ↑ 9.0 9.1 Béhar H. Aragon, Louis // Grove Art Online / J. Turner — [Oxford, England], Houndmills, Basingstoke, England, New York: OUP, 2017. — doi:10.1093/GAO/9781884446054.ARTICLE.T003597
  10. ↑ 10.0 10.1 GeneaStar
  11. ↑ 11.0 11.1 Roglo — 1997. — 10000000 ეგზ.
  12. ↑ Babelio — 2007.
  13. ↑ 13.0 13.1 Louis Aragon / B. Delmas, R. Mathis — 2009.
  14. ↑ 14.0 14.1 Munzinger Personen
  15. ↑ 15.0 15.1 Fichier des personnes décédées mirror
  16. ↑ Proleksis enciklopedija, Opća i nacionalna enciklopedija — 2009.
  17. ↑ Dictionnaire culturel de Strasbourg: 1880-1930 / R. Recht, J. Richez, I. Laboulais — Strasbourg: Presses universitaires de Strasbourg, 2017. — P. 597. — ISBN 978-2-86820-988-7
  18. ↑ 18.0 18.1 18.2 18.3 Czech National Authority Database
  19. ↑ Bibliothèque nationale de France Record #119347816 // BnF catalogue général — Paris: BnF.
  20. ↑ LIBRIS — National Library of Sweden, 2012.
  21. ↑ Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1969.
  22. ↑ https://www.lemonde.fr/archives/article/1965/01/09/aragon-docteur-honoris-causa-de-l-universite-de-moscou_2187870_1819218.html
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=ლუი_არაგონი&oldid=4382248“-დან