ფრეკენ ჟული
ფრეკენ ჟული (შვედ. Fröken Julie) — ავგუსტ სტრინდბერგის 1888 წლის ნატურალისტური დრამა. მოქმედება შვედეთში, ბუნიობის საღამოს და მომდევნო დილას გრაფის მამულში მიმდინარეობს. მთავარი პერსონაჟები არიან გრაფის ქალიშვილი: ფრეკენ ჟული; ჟანი: გრაფის მთავარი მსახური და კრისტინი: მზარეული და ჟანის საცოლე.
თემები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
პიესაში გატარებულია დარვინიზმის იდეა,[1][2] რომელმაც სტრინდბერგზე ძლიერი გავლენა მოახდინა. ამ თემას ავტორი ღიად ახსენებს წინასიტყვაობაში, რომელშიც აღწერს მთავარ პერსონაჟებს, მის ჟულის და ჟანს, როგორც ევოლუციურ ბრძოლაში ერთმანეთთან მებრძოლ არსებებს. მის ჟულის სახით სტრინდბერგი გადაშენების პირას მყოფ არისტოკრატული კლასის უკანასკნელ წარმომადგენელს და თანამედროვეობაში ქალის სახეს წარმოადგენს. ჟანი კი სიმაღლეებისკენ და უკეთესი ცხოვრებისკენ ისწრაფვის, მას უფრო მეტად აქვს ზრდის უნარი, რადგან უფრო მეტად ერგება იმ „ცხოვრებსეულ როლებს“, რომლის შესრულებაც შეუძლია.
პიესა არაერთს თემას ეხება, რამდენადაც მის ჟულის ქმედებები მთელი რიგი გარემოებებითაა მოტივირებული: საზოგადოებრივი ფენა, რომელსაც ის წარმოადგენს; მისი სურვილები და იმპულსური ბუნება; მისთვის შეუფერებელი მამისეული აღზრდის წესი; დედისაგან მემკვიდრეობით მიღებული ინსტრიქტები და მისი ოჯახის ტრამვები. ნატურალისტური სტილის გამოყენებით, სტრინდბერგი ეწინააღმდეგება გავრცელებულ თეატრალურ იდეას, რომლის მიხედვითაც პერსონაჟს მხოლოდ ერთი მოტივი უნდა ამოძრავებდეს.[3][4]
სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- ↑ Meyer, Michael, translator. "Commentary". Strindberg, August. Miss Julie. Bloomsbury Methuen Drama (2013). ISBN 9781472536532. page xxxi
- ↑ Robinson, Michael. "Introduction". Strindberg, August. Miss Julie and Other Plays. Oxford University Press (1998). ISBN 9780191605321. page xiv.
- ↑ Strindberg, August. Carlson, Harry G. translator. Strindberg: Five Plays. University of California Press.1983. ISBN 0-520-04698-6.
- ↑ Lamm, Martin. Carlson, Harry G. translator and editor. August Strindberg. Benjamin Bloom, Inc. 1971