ელექტრული ველის დაძაბულობა: განსხვავება გადახედვებს შორის
[შეუმოწმებელი ვერსია] | [შეუმოწმებელი ვერსია] |
ხაზი 9: | ხაზი 9: | ||
=== SI სისტემისთვის=== |
=== SI სისტემისთვის=== |
||
'''Используя потенциал''' |
|||
[[ელექტრული პოტენციალი]]ს მეშვეობით <math>\vec E</math> ვექტორი შეიძლება გამოვსახოტ როგორც პოტენციალის [[გრადიენტი]] აღებული მინუს ნიშნით |
|||
Вектор <math>\vec E</math> выражается как градиент потенциала, взятый с обратным знаком: |
|||
: <math>\vec E = - \nabla \varphi.</math> |
|||
⚫ | |||
მაგალითად წერტილოვანი მუხტისთვის [[კულონის კანონი]]დან გამომდინარე გვაქვს |
|||
: <math>\varphi = \frac{q}{4 \pi \varepsilon_0 r}.</math> |
|||
⚫ | |||
: <math>E_r = - \frac{\partial \varphi}{\partial r}= -\frac{\partial }{\partial r } \left( \frac{q}{4 \pi \varepsilon_0 r} \right) = \frac{q}{ 4 \pi \varepsilon_0 r^2}</math>. |
: <math>E_r = - \frac{\partial \varphi}{\partial r}= -\frac{\partial }{\partial r } \left( \frac{q}{4 \pi \varepsilon_0 r} \right) = \frac{q}{ 4 \pi \varepsilon_0 r^2}</math>. |
22:32, 27 მარტი 2010-ის ვერსია
{{subst:ET|თარგის გამოყენების შეცდომა! ეს თარგი გამოიყენება subst-ის მეშვეობით. პრობლემის აღმოსაფხვრელად ჩაანაცვლეთ თარგი {{მუშავდება}} თარგით {{subst:მუშავდება}}.}}{{მუშავდება/ძირი|[[სპეციალური:Contributions/{{subst:REVISIONUSER}}|{{subst:REVISIONUSER}}]].|{{subst:CURRENTDAY}}|{{subst:CURRENTMONTH}}|{{subst:CURRENTYEAR}}}}
ფიზიკაში ელექტრული ველის დაძაბულობაარის ვექტორული სიდიდე რომელცი ახასიათებს ელექტრულ ველს. სიცრცის მოცემულ წერტილში მისი მნიშვნელოვბა ტოლია ამ წერტილში მოთავსებულ საცდელ მუხტზე მოქმედი ძალის ფარდობისა ამ მუხტის სიდიდეზე:
- .
SI სისტემაში ელექტრული ველის დაძაბულობა იზომება ვ/მ ერთეულებში.
წერტილოვანი მუხტის ელექტრული ველის დაძაბულობა
SI სისტემისთვის
ელექტრული პოტენციალის მეშვეობით ვექტორი შეიძლება გამოვსახოტ როგორც პოტენციალის გრადიენტი აღებული მინუს ნიშნით
მაგალითად წერტილოვანი მუხტისთვის კულონის კანონიდან გამომდინარე გვაქვს
Так как эквипотенциальные поверхности являются в этом случае сферами, то производная по нормали есть производная по радиусу. Таким образом мы можем прийти к так называемому кулоновскому полю:
- .
Используя теорему Остроградского — Гаусса
Из формулы Остроградского-Гаусса вектор можно определить, зная плотность распределения зарядов. Согласно формуле Гаусса — Остроградского, а также используя уравнение Максвелла , легко получить:
где — заряд, находящийся внутри замкнутой поверхности S, объемом V. В качестве поверхности интегрирования возьмем сферу (центральная симметрия), тогда
В силу центральной симметрии поля точечного заряда:
- .
Как и следовало ожидать, результаты полностью совпали.
გაუსის ერთეულთა სისტემისთვის
ამ სისტემაში მსჯელობები ზემოთ განხილულის ანალოგიურია, განსხვავება იმაშია, რომ იცვლება პოტენციალის სახე:
- ,
ხოლო მაქსველის განტოლებისთვის გვექნება
და
- .
შედეგად გაუსის ერთეულთა სისტემაში გვაქვს
ერთეულები
გაუსის ერთეულთა სისტემაში ელექტრული ველის დაძაბულობის ერთეულია სტატვ/სმ, ხოლო SI სისტემაში ვ/მ.