სვეტლანა კალინკინა

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
სვეტლანა კალინკინა
დაბადების თარიღი 12 სექტემბერი, 1970
მინსკი, ბელორუსიის საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკა
საქმიანობა ჟურნალისტი

სვეტლანა კალინკინა (დ. 12 სექტემბერი, 1970 ) — ბელარუსი ჟურნალისტი, რომელიც ცნობილია პრეზიდენტ ალექსანდრე ლუკაშენკოს მიმართ კრიტიკული რეპორტაჟებით.

„ბელორუსკაია დელოვაია გაზეტას“ რედაქცია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

2003 წელს ის იყო ბელორუსკაია დელოვაია გაზეტას ( ბდგ ) რედაქტორი, პოპულარული ყოველდღიური ბიზნეს-გაზეთი, რომელიც დაფუძნებულია მინსკში . [1] გაზეთმა დაიწყო ლუკაშენკოს მთავრობის მიმართ კრიტიკული მოხსენებების და სტატიების გამოქვეყნება, მათ შორისაა სტატიები, რომლებიც ეხება სახელმწიფო კვების კომპანიის ყოფილი დირექტორის, ვიქტო კაზეკოსა და მინსკის ტრაქტორების სამუშაოს ყოფილი დირექტორის, მიხაილ ლეონოვის, სასამართლო პროცესებს. ერთ-ერთ გამოცემაში ასევე შედიოდა გამოკითხვა, რომელშიც მკითხველებს ეკითხებოდნენ, მიზანშეწონილი იყო თუ არა ლუკაშენკოს საპრეზიდენტო თვითმფრინავის პირადი მოგზაურობისთვის გამოყენება. [2]

მალე გაზეთი დაექვემდებარა ოფიციალური შევიწროების კამპანიას, მათ შორის იყო „პოლიტიკურად მოტივირებული საგადასახადო ინსპექტირება, სიკვდილით მუქარა და დაკავება“. [3] ბელარუსის ინფორმაციის სამინისტრომ დაიწყო ყველა იმ გამომცემლობის შევიწროება, რომელიც დათანხმდა გაზეთის ბეჭდვას, რის გამოც ბდგ იძულებული გახდა, გაზეთი დაებეჭდა რუსეთში. შევიწროების შედეგად, ბდგ-ის ბეჭდური გამოცემა ძირითადად გაქრა ბელარუსიიდან 2004 წლის სექტემბრისთვის და დარჩა მხოლოდ ვებგვერდი.

შემდეგ კალინკინამ შვებულება აიღო გაზეთიდან, რათა ემუშავა ეროვნული რეფერენდუმის წინააღმდეგ, რომელსაც უნდა გაეუქმებინა საპრეზიდენტო ვადის შეზღუდვები და ლუკაშენკოს უფლებას მისცემდა, ემსახურა განუსაზღვრელი ვადით. რეფერენდუმი ჩატარდა. [1]

„ნაროდნაია ვოლიას“ რედაქცია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

შემდეგ კალინკინა გახდა რედაქტორი დამოუკიდებელ გაზეთში ნაროდნაია ვოლია (ქართ. „ხალხის ნება“), ბელარუსის ყველაზე ტირაჟიანი ოპოზიციური გაზეთი. 2005 წლის ოქტომბერში ინფორმაციის სამინისტროს ზეწოლამ ხელი შეუშალა ბელარუსის ბეჭდვით ორგანიზაციებს გაზეთთან მუშაობაში, რის გამოც კალინკინა კვლავ იძულებული გახდა ხელშეკრულება დაედო მბეჭდავებთან სმოლენსკში, რუსეთი. 2006 წლის 1 იანვრიდან ბელარუსის ფოსტამ უარი თქვა ნაროდნაია ვოლიას ნაშრომის გავრცელებაზე და 30000 ეგზემპლარი, მთლიანი ტირაჟი, პოლიციამ 9 იანვარს ჩამოართვა. როდესაც სალიჰორსკის მოქალაქეებმა დაიწყეს პეტიცია გაზეთის სახელით, პოლიციამ მოინახულა ხელმომწერების სახლები მათი დაკითხვის მიზნით.

2006 წლის 13 მარტს, საპრეზიდენტო არჩევნებამდე ერთი კვირით ადრე, რომლის მიხედვითაც ლუკაშენკო მესამე ვადით გახდებოდა პრეზიდენტი, ნაროდნაია ვოლიას, ბელორუსკაია დელოვაია გაზეტას და ტოვარიშჩს სმოლენსკის მომწოდებელმა მოულოდნელად გაუუქმა მათი ბეჭდვითი ტირაჟები. კალინკინამ განუცხადა ნიუ-იორკ ტაიმზს, მას სჯერა, რომ ბელარუსის მთავრობის ზეწოლა იყო გადამწყვეტი ტირაჟის გაუქმებისას და თქვა: „როდესაც არჩევნებამდე ერთი კვირით ადრე ვინმე უარს ამბობს სამი ფურცლის დაბეჭდვაზე, აშკარაა, რომ არსებობს პოლიტიკური მიზეზები“. [4]

2010 წლის აპრილში კომპიუტერები ჩამოართვეს კალინკინას და თანამემამულე ნაროდნაია ვოლიას რეპორტიორს მარინა კოქტიშს, ასევე ქარტია 97-ის რედაქტორს ნატალია რადინას და ნოვაია გაზეტას ჟურნალისტს ირინა ხალიპს. აღნიშული ჩამორთმევა ივან კორჟის მიერ შეტანილი ცილისწამების საქმის გამოძიების ნაწილი იყო. ოთხივე მიიყვანეს პოლიციის განყოფილებაში დაკითხვაზე. [5] სექტემბერში კალინკინამ დაწერა სტატია, რომელიც იკვლევდა ქარტია 97-ის მთავარი რედაქტორის, ალეჰ ბიაბენინის, საეჭვო სიკვდილს და ცოტა ხნის შემდეგ მან მიიღო რამდენიმე მოკვლის მუქარა, რის გამოც უფლებადამცველმა ორგანიზაციამ, ნორვეგიის ჰელსინკის კომიტეტმა, გამოსცა გაფრთხილება მისი სახელით. [6]

2011 წლის 29 აპრილს ინფორმაციის სამინისტრომ კვლავ სცადა ნაროდნაია ვოლიას დახურვა და შუამდგომლობა წარუდგინა ბელარუსის უზენაეს ეკონომიკურ სასამართლოს გაზეთის დახურვის შესახებ. [7]

ნაროდნაია ვოლიაში 11 წლის შემდეგ, კალინკინა 2016 წელს გადადგა. მისი განცხადებით, მან რედაქცია მეგობრული ურთიერთობებით დატოვა და გაზეთთან თანამშრომლობას ჟურნალისტის სტატუსით გააგრძელებს. [8] [9]

აღიარება[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

2004 წელს ჟურნალისტთა დაცვის კომიტეტმა კალინკინას პრესის თავისუფლების საერთაშორისო ჯილდო [1] მიანიჭა, „გაბედული ჟურნალისტიკის ყოველწლიური აღიარება“. [10] ჯილდოს გადაცემისას ის შეაქეს „კრიტიკული მოხსენებისათვის სხვადასხვა ხელისუფლების ძალადობის შესახებ“, რომელიც უპირისპირდება „ბელარუსის ხელისუფლების მხრიდან სამართლებრივი და ბიუროკრატიული შევიწროებას წლების განმავლობაში“. [11]

2015 წელს კალინკინამ მიიღო ჯილდო „პირადი გამბედაობისთვის“ ორგანიზაციისგან ქარტია 97. [12]

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  1. 1.0 1.1 1.2 2004 IPFA Svetlana Kalinkina. Committee to Protect Journalists (2004). ციტირების თარიღი: 1 February 2012
  2. CPJ calls on government to allow newspaper to resume publication. International Freedom of Expression Exchange. ციტირების თარიღი: 1 February 2012
  3. „Heroes of Press Freedom“. The Washington Post. 23 November 2004. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 18 September 2012. ციტირების თარიღი: 1 February 2012.
  4. „With election nearing, Belarussians crack down“. The New York Times. 13 March 2006. ციტირების თარიღი: 1 February 2012.
  5. Police seize computers from four journalists. International Freedom of Expression Exchange. ციტირების თარიღი: 1 February 2012
  6. NHC expresses concerns regarding threats against journalists in Belarus. Human Rights House. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 24 აპრილი 2018. ციტირების თარიღი: 1 February 2012
  7. Two newspapers threatened with closure. International Freedom of Expression Exchange. ციტირების თარიღი: 1 February 2012
  8. Светлана Калинкина ушла из "Народной воли", но пока не говорит, куда. Media Kritika. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2023-04-07. ციტირების თარიღი: 2020-08-04
  9. Светлана Калинкина уволилась из "Народной воли". Nasha Niva. ციტირების თარიღი: 2020-07-24
  10. CPJ International Press Freedom Awards 2011. Committee to Protect Journalists (2011). ციტირების თარიღი: 17 January 2012
  11. CPJ to Present Annual Press Freedom Awards. Committee to Protect Journalists (2004). ციტირების თარიღი: 1 February 2012
  12. Лидеры свободной Беларуси ru. Charter97 (2016-03-19). ციტირების თარიღი: 2020-08-04