სახლი გრიფებით
სახლი გრიფებით (აზერბ. Qrifonlu ev) — ორსართულიანი შენობა მდებარეობს აზერბაიჯანის დედაქალაქ ბაქოში, იუსიფ მამადალიევის ქუჩაზე, 20 ნომერში. აზერბაიჯანის რესპუბლიკის მინისტრთა კაბინეტის ბრძანებით, ეს არის აზერბაიჯანის ადგილობრივი მნიშვნელობის ისტორიისა და კულტურის არქიტექტურული ძეგლი [1].
ისტორია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
პოლიციის ქუჩაზე მდებარე სახლის პროექტი (ყოფილი სახელი იუსიფ მამედალიევის ქუჩა) შედგენილია არქიტექტორ ივან ვასილის ძე ედელის მიერ 1894 წელს, ხოლო სახლის მშენებლობა დასრულდა 1896 წელს.
სასახლის პირველი მფლობელი, სავარაუდოდ, ლაზარევი იყო, რომლის აბრევიატურაც ინიციალებით „LB“ ამშვენებს შენობის ფრონტონს. შემდეგ სახლი აკოპოვს გადაეცა (შესასვლელის ზემოთ მონოგრამაა ასო „A“). მოგვიანებით, შენობაში განთავსდა სავაჭრო პარტნიორობა „Münch und Weiss“ [2].
აზერბაიჯანის დემოკრატიული რესპუბლიკის წლებში, სახლში გრიფინებით ცხოვრობდნენ საქართველოს დიპლომატიური წარმომადგენელი ნ. ალშიბაი (იმ დროს საქართველოს ელჩი აზერბაიჯანში) და მოგვიანებით ამ სახლში ცხოვრობდა არაერთი ცნობილი ბაქოელი.
გრიფებით სახლი ერთ დროს თეატრალური ინსტიტუტის შენობასთან მდებარეობდა, რომელიც დანგრეული იყო. 2010 წელს ასევე დაშალეს სახლი ატლანტელებთან. შედეგად, სახლთან გრიფინებით ჩამოყალიბდა შემოღობილი ჭაობი [2].
დამოუკიდებლობის მოპოვების შემდეგ, გარკვეული დროით საქართველოს საელჩო ამ შენობაში მდებარეობდა, მაგრამ რატომღაც საელჩო სხვა ადგილას გადაიყვანეს.
სასახლე[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
აღნიშნული სასახლე აშენდა 1894-1896 წლებში არქიტექტორ იოჰან ვილჰელმოვიჩ ედელის მიერ. მიუხედავად იმისა, რომ შენობა ზოგადად ადაპტირებულია იუსიფ მამადალიევის (ყოფილი პოლიტესისკაია) ქუჩის არქიტექტურულ სტრუქტურაზე, იგი განსხვავდება მიმდებარე ნაგებობებისაგან მისი კლასიკური ფორმებით, კომპოზიციის ელეგანტურობითა და არქიტექტურული ელემენტების და დეტალების დელიკატური გამოსახულებით [3].
სასახლის ცენტრალური ნაწილი უკავია ბრწყინვალე დარბაზს, ენფილადას სისტემაში მოწყობილი გვერდითი დარბაზებით. დარბაზი იხსნება ფართო აივნით, ხოლო დარბაზებს აქვს ფრანგული სტილის აივნები. სასახლის არქიტექტორი წარმოადგენს იმ პერიოდის დაგეგმვის სტრუქტურას, რომელიც ედელმა საერთო მნიშვნელობამდე მიიყვანა უნიკალურად.
სასახლის საზეიმო ოთახების ინტერიერს ესთეტიკური ფუნქციები აქვს კარნიზების მოწინავე ფორმისა და ჭერის ლამაზი ხაზების გამო.
სახლის ზემოდან გაფორმებული იყო გრიფები და ამიტომ მას უწოდებენ „სახლს გრიფებით“.
„გრიფინების სახლი ისტორიული ძეგლია. კულტურის სამინისტრომ უკვე წარადგინა პროექტი ამ შენობის შეკეთების შესახებ. სარემონტო და აღდგენითი სამუშაოები მალე დაიწყება. ძეგლი დარჩება ადგილზე, მხოლოდ ის შეკეთდება“ - განაცხადა ჰუმბატოვმა.
რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- Баку может остаться без исторического здания с «грифонами» დაარქივებული 2016-03-04 საიტზე Wayback Machine.
- სახლი გრიფებით[მკვდარი ბმული]
სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- ↑ Azərbaycan Respublikası ərazisində dövlət mühafizəsinə götürülmüş daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin əhəmiyyət dərəcələrinə görə bölgüsünün təsdiq edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin Qərarı დაარქივებული 2015-12-08 საიტზე Wayback Machine. (Распоряжение Кабинета Министров Азербайджанской Республики об исторических и культурных памятниках) (აზერბაიჯანული)
- ↑ 2.0 2.1 თარგი:Статья
- ↑ Ş.S.Fətullayev-Fiqarov - Bakının memarlıq ensiklopediyası, səh. 124