მირა სტუპიცა

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
მირა სტუპიცა

მირა სტუპიცა, სერბული საფოსტო მარკა, 2019
დაბადების სახელი მიროსლავა ტოდოროვიჩი
დაბადების თარიღი 17 აგვისტო, 1923
გნილანე, [იუგოსლავიის სამეფო]]
გარდაცვალების თარიღი 19 აგვისტო, 2016 (93 წლის)
ბელგრადი, სერბეთი
საქმიანობა მსახიობი
აქტიური 1940–2016
მეუღლე(ები)
  • ილივოი „მავიდ“ პოპოვიჩზე
     (იქ. 1943–47)
  • ბოან სტუპიცა
     (იქ. 1948–70)
  • სვიეტინ მიატოვიჩი
     (იქ. 1973–93)

მიროსლავა "მირა" სტუპიცა ( სერბული კირილიცა Мирослава Мира Ступица; დ. 17 აგვისტო, 1923 – გ. 19 აგვისტო, 2016 ) – სერბი მსახიობი, რომელიც ცნობილია თეატრში მოღვაწეობით, მაგრამ ასევე ჰქონდა წარმატებული კარიერა ტელევიზიასა და ფილმებში. 60 წელზე მეტი ხნის განმავლობაში სარგებლობდა მუდმივი პოპულარობით და მისი თანამედროვე მსახიობები მოიხსენიებდნენ მას „საუკუნის მსახიობად“. იგი ითვლება ყველა დროის ერთ-ერთ საუკეთესო სერბ მსახიობად. [1] [2]

ადრეული წლები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

მიროსლავა ტოდოროვიჩი დაიბადა გნილანში, იუგოსლავიის სამეფოში [3] [4]. ის იყო სერბი მშობლების პირველი შვილი - დანიკა სტანიშიჩისა და რადომირ ტოდოროვიჩის ოჯახში. ისინი ორივე გიმნაზიის პროფესორები იყვნენ. მიროსლავას შემდეგ წყვილს კიდევ სამი შვილი შეეძინა, სამი ვაჟი: პრედრაგი (გარდაიცვალა ორი წლის ასაკში), ზორანი (გარდაიცვალა სამი წლის ასაკში) და ბორივოე, რომელიც მოგვიანებით გახდა ცნობილი და წარმატებული მსახიობი. [5]

ოჯახი საცხოვრებლად გადავიდა გორნი მილანოვაცში, ცენტრალურ სერბეთში, სადაც მიროსლავას მამა, ნიჭიერი მევიოლინე, [6] გარდაიცვალა ახალგაზრდა 1932 წელს. შემდეგ კი არანჯელოვაცში, სანამ საბოლოოდ დასახლდებოდნენ ბელგრადში, მირამ საშუალო სკოლა დაამთავრა ქალაქის სავაჭრო აკადემიაში (Trgovačka akademija). [7]

კარიერა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

თეატრი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ტოდოროვიჩმა მსახიობობა საშუალო სკოლის პერიოდში დაიწყო ბელგრადის სამხატვრო თეატრის სამსახიობო სტუდიაში ჩარიცხვით. სტუდიის დასრულებისთანავე მალევე დაიწყო პროფესიონალურად მსახიობობა 1940 წელს, მას შემდეგ რაც შენიშნა ვიქტორ სტარჩიჩმა. [6] 1941 წელს გადავიდა ბელგრადის ეროვნულ თეატრში . მისი ადრეული კარიერა, ისევე როგორც იმ დროს მისი პირადი ცხოვრება, ორიენტირებული იყო მაშინდელ პოპულარულ და ჩამოყალიბებულ მსახიობ მილივოი "მავიდ" პოპოვიჩზე, რომელიც მისი ქმარი გახდა 1943 წელს. ოთხწლიანი ქორწინების დასრულებამდე წყვილს ქალიშვილი მინა შეეძინა. მეორე მსოფლიო ომის დროს და მის შემდეგ, იგი თამაშობდა თეატრებში შაბაში (1943–45) და ნიშში (1945–47), რის შემდეგაც იგი დაბრუნდა ბელგრადის ეროვნულ თეატრში. [2] [6] [8]

მან მუშაობა დაიწყო ბოან სტუპიცასთან და მათმა შემდგომმა ქორწინებამ მნიშვნელოვანი გავლენა მოახდინა მირას, როგორც მსახიობის წარმატებაზე. [2] [6] [7] იგი ცნობილი იყო თავისი მდიდარი ექსპრესიით, ემოციურობითა და შთამაგონებელი ტემპერამენტით, ასევე მსახიობობისადმი უნივერსალური მიდრეკილებით, რამაც მას საშუალება მისცა თანაბრად დაუფლებოდა როგორც დრამატულ, ისე კომედიურ როლებს და წარმატებით არღვევდა ბარიერებს ჟანრებს შორის. [2] [9] მისი მრავალი სპექტაკლი ითვლება ანთოლოგიურ როლად სერბულ თეატრში. [10] [11] [12]

სტუპიცა 1964 წელს

ფილმები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

მიუხედავად იმისა, რომ ძირითადად თეატრის მსახიობი იყო, მან შეასრულა რამდენიმე კინო როლი. აქტიურად თამაშობდა ფილმებში 1950-იან და 1960-იან წლებში. მისი დებიუტი შედგა 1951 წელს ფედორ ჰანჟეკოვიჩის ფილმში Bakonja fra Brne. [1] [7] 1982 წლის შემდეგ ის აღარ მონაწილეობდა ფილმებში, თუმცა სერბი კინორეჟისორების ახალგაზრდა თაობამ კვლავ გამოიჩინა ინტერესი მის მიმართ. შედეგად მირა გამოჩნდა მეორეხარისხოვანი როლებით 2006 წელს მიროსლავ მომჩილოვიჩის ფილმ შვიდნახევარში [1] და 2011 წელს სრჯან დრაგოევიჩის ფილმ აღლუმში . [13]

ტელევიზია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

რამდენიმე სატელევიზიო ფილმში, გადაღებულ სპექტაკლებში და სერიალების ეპიზოდებში გამოჩენის შემდეგ, მან შეასრულა კიკა ბიბიჩის როლი. ეს იყო გაუნათლებელი ქალი, რომელიც კითხვას სწავლობდა საგანმანათლებლო სერიალში TV Bukvar ( სატელევიზიო მართლწერის წიგნი ), რომელიც დაწერა ალექსანდრე პოპოვიჩმა ბელგრადის რადიო-ტელევიზიისთვის . 1968 წლიდან 1969 წლამდე გასულმა შოუმ სტუპიცას განსაკუთრებული პოპულარობა და კრიტიკოსთა შექება მოუტანა შესანიშნავი შესრულებისთვის. [1] [2] ბევრს სჯეროდა, რომ მის მიერ განსახიერებული კიკა ნამდვილი პიროვნება იყო, რადგან გაზეთ „პოლიტიკაში“ მას მთელი გვერდი ჰქონდა, სადაც პასუხობდა კიკასადმი გაგზავნილ წერილებზე. [10]

პირადი ცხოვრება[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

1943 წელს, 19 წლის ასაკში, იგი დაქორწინდა პოპულარულ სერბ მსახიობ მილივოი „მავიდ“ პოპოვიჩზე (1909–94), რომელიც მასზე 14 წლით უფროსი იყო. [14] [6] მათ შეეძინათ ქალიშვილი ჟასმინა-მინა, [1] [15] მაგრამ მალევე დაშორდნენ. 1948 წელს იგი დაქორწინდა ბოან სტუპიცაზე, სლოვენიელ თეატრალურ რეჟისორზე, რომელიც სერბული თეატრის მთავარი ძალა იყო 1970 წლის 22 მაისამდე, მის გარდაცვალებამდე. [5] [10] [13]

დაქვრივებული მირა 1973 წელს დაქორწინდა კომუნისტ პოლიტიკოს სვიეტინ მიატოვიჩზე და დარჩა მასთან სიკვდილამდე, 1993 წლის 15 ნოემბრამდე. 1980 წლის 15 მაისიდან 1981 წლის 15 მაისამდე მიატოვიჩი ხელმძღვანელობდა ქვეყნის კოლექტიურ პრეზიდენტობას, რიის შედეგადაც სტუპიცა იუგოსლავიის პირველი ლედი გახდა იმ პერიოდში. [16]

2016 წლის 10 მარტს სტუპიცას ინსულტის შეტევა ჰქონდა [17] და რამდენიმე თვის შემდეგ, საავადმყოფოდან გაუსვლელად, გარდაიცვალა 2016 წლის 19 აგვისტოს. [1] [18]

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  1. ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 Preminula Mira Stupica: Glumica veka otišla u večno sećanje (19 August 2016). ციტირების თარიღი: 19 August 2016
  2. ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 (1985) Mala Prosvetina enciklopedija, 3rd edition, volume III. 
  3. ↑ „Mira Stupica danas slavi 90. rođendan“. Telegraf. 17 August 2013. ციტირების თარიღი: 7 December 2014.
  4. ↑ შეცდომა თარგის გამოძახებისას: cite web: პარამეტრები url და title აუცილებელად უნდა მიეთითოს..
  5. ↑ 5.0 5.1 „Kako je Mira Stupica govorila o bratu Bori: Njega smo najviše začikavali“. Blic. 10 July 2014. ციტირების თარიღი: 7 December 2014.
  6. ↑ 6.0 6.1 6.2 6.3 6.4 (2009) Ko je ko u Nedićevoj Srbiji 1941–44, page 469-470. Prosveta. 
  7. ↑ 7.0 7.1 7.2 Đorđe Bajić. (19 August 2016) In memoriam: Mira Stupica (1923–2016) sr. Film Center Serbia.
  8. ↑ (1996) Ko je ko u Srbiji 1996, page 547. Bibliofon. 
  9. ↑ (1981) General Encyclopedia of the Yugoslav Lexicographical Institute, III edition, Vol 7, Raš-Szy. Miroslav Krleža Institute of Lexicography. 
  10. ↑ 10.0 10.1 10.2 Mira Stupica sr. Riznica srpska (25 September 2013). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 25 ოქტომბერი 2021. ციტირების თარიღი: 23 აპრილი 2023.
  11. ↑ Mira Stupica proslavila 90. rođendan sr. Radio Television Serbia (17 August 2013).
  12. ↑ Radio Television Serbia, Večernje Novosti, Tanjug. (19 August 2016) Preminula Mira Stupica sr. Radio Television Serbia.
  13. ↑ 13.0 13.1 შეცდომა თარგის გამოძახებისას: cite web: პარამეტრები url და title აუცილებელად უნდა მიეთითოს. (25 August 2016).
  14. ↑ Preminula Mira Stupica (19 August 2016). ციტირების თარიღი: 16 September 2016
  15. ↑ Na Velikoj sceni održan prigodan program "Sećanje na Miru Stupicu – glumicu veka" (3 October 2016).
  16. ↑ Nedeljnik (22 June 2014). „Ispovest glumice veka – Mira Stupica: Biće ovo, deco, sve u redu“. Telegraf (სერბული).
  17. ↑ Mira Stupica u bolnici. Večernje Novosti (12 March 2016).
  18. ↑ Legendary Yugoslav-Era Actress Mira Stupica Dies
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=მირა_სტუპიცა&oldid=4525287“-დან