კოსმოსური ტელესკოპების სია

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია

კოსმოსურ ტელესკოპთა სია შეიძლება დაჯგუფდეს სიხშირეთა ძირითადი დიაპაზონების მიხედვით: გამა-გამოსხივება, რენტგენული, ულტრაიისფერი, ხილული, ინფრაწითლი, მიკროტალღური და რადიო. მრავალ სხვადასხვა სიხშირულ დიაპაზონში მომუშავე ტელესკოპები ყველა შესაბამის სექციაშია შეტანილი. სიაში ასევე შეტანილია კოსმოსური ტელესკოპები, რომლებიც ნაწილაკებს აგროვებენ, მაგალითად, კოსმოსური სხივების ბირთვებს ან ელექტრონებს; ასევე მოცელულია ინსტრუმენტები, რომლებიც გრავიტაციულ ტალღებს აგროვებენ. სიაში შეტანილი არ არის მისიები მზის სისტემაში მდებარე სპეციფიკური სამიზნეებით (მაგალითად, მზე და მისი პლანეტები).

დედამიწის ორბიტაზე მოძრავი ტელესკოპებისთვის მინიმალური და მაქსიმალური სიმაღლე ზედაპირიდან, კილომეტრებშია მოცემული. მზის გარშემო მოძრავ ტელესკოპთათვის კი, მინიმალური და მაქსიმალური მანძილი ტელესკოპსა და მზის მასის ცენტრს შორის მოცემულია ასტრონომიულ ერთეულებში (AU).

ლეგენდა
   აქტიური ტელესკოპები
   გაუქმებული ტელესკოპები

გამა-გამოსხივება[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

გამა-გამოსხივების ტელესკოპები აგროვებენ და ზომავენ ასტროფიზიკური წყაროებიდან წამოსულ ინდივიდუალურ, მაღალენერგიულ გამა-სხივებს. მათ ძირითადად ატმოსფერო შთანთქავს და ამიტომ, საჭირო დაკვირვებებს ახორციელებენ დიდ სიმაღლეზე გაშვებული სტრატოსტატები და კოსმოსური მისიები. გამა-გამოსხივების წარმოქმნა შეუძლია სუპერნოვებს, ნეიტრონულ ვარსკვლავებს, პულსარებსა და შავ ხვრელებს. ასევე დაფიქსირებულია, მაგრამ ჯერ იდენტიფიცირებული არ არის უკიდურესად მაღალენერგიული გამა-გამოსხივების აფეთქებები.[1]

ფოტო სახელი კოსმოსური სააგენტო გაშვების თარიღი გაუქმების თარიღი ადგილმდებარეობა სქოლიო
პროტონ-1 საბჭოთა კავშირი 16 ივლისი 1965 11 ოქტომბერი 1965 დედამიწის ორბიტა (183-589) კმ [2]
პროტონ-2 საბჭოთა კავშირი 2 ნოემბერი 1965 6 თებერვალი 1966 დედამიწის ორბიტა (191-637 კმ) [2]
პროტონ-4 საბჭოთა კავშირი 16 ნოემბერი 1968 24 ივლისი 1969 დედამიწის ორბიტა (248-477 კმ) [3]
პატარა ასტრრონომიული თანამგზავრი 2 (SAS 2) NASA 15 ნოემბერი 1972 8 ივნისი 1973 დედამიწის ორბიტა (443–63 კმ) [4][5]
Cos-B ESA 9 აგვისტო 1975 25 აპრილი 1982 დედამიწის ორბიტა (339.6–99,876 კმ) [6][7][8]
მაღალი ენერგიის ასტრონომიული ობსერვატორია 3 (HEAO 3) NASA 20 სექტემბერი 1979 29 მაისი 1981 დედამიწის ორბიტა (486.4–504.9 კმ) [9][10][11]
გრანატი CNRS & IKI 1 დეკემბერი 1989 25 მაისი 1999 დედამიწის ორბიტა (2,000–200,000 კმ) [12][13][14]
გამა საბჭოთა კავშირი, CNES, როსკოსმოსი 1 ივლისი 1990 1992 დედამიწის ორბიტა (375 კმ) [15]
კომპტონის გამა-გამოსხივების ობსერვატორია (CGRO) NASA 5 აპრილი 1991 4 ივნისი 2000 დედამიწის ორბიტა (362–457 კმ) [16][17][18]
LEGRI INTA 19 მაისი 1997 თებერვალი 2002 დედამიწის ორბიტა (600& კმ) [19][20]
HETE 2 NASA 9 ოქტომბერი 2000 მარტი 2008 დედამიწის ორბიტა (590–650 კმ) [21][22][23]
გამა-გამოსხივების საერთაშორისო ლაბორატორია (INTEGRAL) ESA 17 ოქტომბერი 2002 დედამიწის ორბიტა (639–153,000 კმ) [24][25]
Swift NASA 20 ნოემბერი 2004 დედამიწის ორბიტა (585–604 კმ) [26][27]
AGILE ISA 23 აპრილი 2007 დედამიწის ორბიტა (524–553 კმ) [28][29]
ფერმის გამა-გამოსხივების კოსმოსური ტელესკოპი NASA 11 ივნისი 2008 დედამიწის ორბიტა (555 კმ) [30]
IKAROS JAXA 21 მაისი 2010 ჰელიოცენტრული ორბიტა [31]

რენტგენული გამოსხივება[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

რენტგენული ტელესკოპები ზომავენ მაღალენერგიულ ფოტონებს, რომლებსაც რენტგენული სხივები ეწოდება. მათ ატმოსფეროში დიდ მანძილზე გადაადგილება არ შეუძლიათ, რაც იმას ნიშნავს, რომ მათზე დაკვირვება მხოლოდ ატმოსფეროს ზედა ნაწილში ან კოსმოსშია შესაძლებელი. რენტგენულ გამოსხივებას რამდენიმე ტიპის კოსმოსური ობიექტი გამოყოფს. მათ შორის არის გალაქტიკათგროვები, შავი ხვრელები გალაქტიკის აქტიურ ბირთვებში, სუპერნოვას ნარჩენები, ვარსკვლავები და ორმაგი ვარსკვლავები, რომლებშიც შედის თეთრი ჯუჯა, ნეიტრონული ვარსკვლავი ან შავი ხვრელი (რენტგენული ბინარები). რენტგენულ გამოსხივებას მზის სისტემის ზოგიერთი ობიექტიც გამოყოფს; მათ შორის ყველაზე გამორჩეულია მთვარე, მაგრამ მისი რენტგენული სიკაშკაშის უმეტესი ნაწილი მზისგან არეკლილ რენტგენულ სხივებს წარმოადგენს. არსებობს ფონური რენტგენული გამოსხივებაც, რომელსაც მეცნიერთა აზრით, ამ დროისათვის ჩვენთვის გაურკვეველი რენტგენული წყაროები გამოყოფს.

ფოტო სახელი კოსმოსური სააგენტო გაშვების თარიღი გაუქმების თარიღი ადგილმდებარეობა სქოლიო
Uhuru NASA 12 დეკემბერი 1970 მარტი 1973 დედამიწის ორბიტა (531–572 კმ) [32][33][34]
ANS SRON 30 აგვისტო 1974 ივნისი 1976 დედამიწის ორბიტა (266–1176 კმ) [35][36]
Ariel V SRC & NASA 15 ოქტომბერი 1974 14 მარტი 1980 დედამიწის ორბიტა (520 კმ) [37][38]
არიაბჰატა ISRO 19 აპრილი 1975 23 აპრილი 1975 დედამიწის ორბიტა (563–619 კმ) [39]
SAS-3 (SAS-C) NASA 7 მაისი 1975 აპრილი 1979 დედამიწის ორბიტა (509–516 კმ) [40][41][42]
Cos-B ESA 9 აგვისტო 1975 25 აპრილი 1982 დედამიწის ორბიტა (339.6–99,876 კმ) [6][7][8]
კოსმოსური რადიაციის თანამგზავრი (CORSA) ISAS 6 თებერვალი 1976 6 თებერვალი 1976 წარუმატებელი გაშვება [43][44]
HEAO-1 NASA 12 აგვისტო 1977 9 იანვარი 1979 დედამიწის ორბიტა (445 კმ) [45][46][47]
აინშტაინის ობსერვატორია (HEAO 2) NASA 13 ნომ 1978 26 აპრ 1981 დედამიწის ორბიტა (465–476 კმ) [48][49]
Hakucho (CORSA-b) ISAS 21 თებ 1979 16 აპრ 1985 დედამიწის ორბიტა (421–433 კმ) [50][51][52]
HEAO-3 NASA 20 სექ 1979 29 მაი 1981 დედამიწის ორბიტა (486.4–504.9 კმ) [9][10][11]
Tenma (Astro-B) ISAS 20 თებ 1983 19 იან 1989 დედამიწის ორბიტა (489–503 კმ) [53][54][55]
ასტრონი როსკოსმოსი 23 მარ 1983 ივნ 1989 დედამიწის ორბიტა (2,000–200,000 კმ) [56][57][58]
EXOSAT ESA 26 მაი 1983 8 აპრ 1986 დედამიწის ორბიტა (347–191,709 კმ) [59][60][61]
Ginga (Astro-C) ISAS 5 თებ 1987 1 ნომ 1991 დედამიწის ორბიტა (517–708 კმ) [62][63][64]
გრანატი CNRS & როსკოსმოსი 1 დეკ 1989 25 მაი 1999 დედამიწის ორბიტა (2,000–200,000 კმ) [12][13][14]
ROSAT NASA & DLR 1 ივნ 1990 12 თებ 1999 ხელახლა შემოსვლა 23 ოქტომბერი 2011.[65]
იქამდე დედამიწის ორბიტა (580 კმ)
[66][67][68]
ფართოზოლიანი რენტგენული ტელესკოპი / Astro 1 NASA 2 დეკ 1990 11 დეკ 1990 დედამიწის ორბიტა (500 კმ) [69][70]
ASCA (Astro-D) ISAS & NASA 20 თებ 1993 2 მარ 2001 დედამიწის ორბიტა (523.6–615.3 კმ) [71][72]
ALEXIS ლოს-ალამოსის ეროვნული ობსერვატორია 25 აპრ 1993 2005 დედამიწის ორბიტა (749–844 კმ) [73][74][75]
RXTE NASA 30 დეკ 1995 3 იან 2012 დედამიწის ორბიტა (409 კმ) [76][77][78]
BeppoSAX ASI 30 აპრ 1996 30 აპრ 2002 დედამიწის ორბიტა (575–594 კმ) [79][80][81]
ABRIXAS DLR 28 აპრ 1999 1 ივლ 1999 დედამიწის ორბიტა (549–598 კმ) [82][83][84]
ჩანდრა NASA 23 ივლ 1999 დედამიწის ორბიტა (9,942–140,000 კმ) [85][86]
XMM-Newton ESA 10 დეკ 1999 დედამიწის ორბიტა (7,365–114,000 კმ) [87][88]
HETE 2 NASA 9 ოქტ 2000 მარ 2008 დედამიწის ორბიტა (590–650 კმ) [21][22][89]
INTEGRAL ESA 17 ოქტ 2002 დედამიწის ორბიტა (639–153,000 კმ) [24][25]
Swift NASA 20 ნომ 2004 დედამიწის ორბიტა (585–604 კმ) [26][27]
ASTRO-E JAXA & NASA 10 ივლ 2005 2 სექ 2015 დედამიწის ორბიტა (550 კმ) [90][91]
AGILE ISA 23 აპრ 2007 დედამიწის ორბიტა (524–553 კმ) [28][29]
NuSTAR NASA 13 ივნ 2012 დედამიწის ორბიტა (603.5 კმ) [92][93]
Astrosat ISRO 28 სექ 2015 დედამიწის ორბიტა (600–650 კმ) [94][95][96]
ჰიტომი (Astro-H) JAXA 17 თებ 2016 28 აპრ 2016 დედამიწის ორბიტა (575 კმ) [97][98][99]
მიხაილო ლომონოსოვი მოსკოვის სახელმწიფო უნივერსიტეტი 28 აპრ 2016 30 ივნ 2018 დედამიწის ორბიტა (478–493 კმ) [100][101]
NICER NASA 7 ივნ 2017 საერთაშორისო კოსმოსური სადგური [102]
Hard X-ray Modulation Telescope (HXMT) CNSA & CAS 14 ივნ 2017 დედამიწის დაბალი ორბიტა (545–554.1 კმ) [103]
სპექტრ-RG როსკოსმოსი & MPE ივლ 13, 2019 მზე-დედამიწის L2 [104]
IXPE NASA 9 დეკ 2021 დედამიწის დაბალი ორბიტა [105][106]

ულტრაიისფერი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ულტრაიისფერი ტელესკოპები დაკვირვებებს ულტრაიისფერ ტალღის სიგრძეში ახორციელებენ. ამ ტალღის სიგრძეებში სინათლეს დედამიწის ატმოსფერო შთანთქავს და შესაბამისად, დაკვირვებები დედამიწის ზედა ატმოსფეროდან ან კოსმოსიდან უნდა ჩატარდეს.[107] ულტრაიისფერი სინათლის გამომყოფ ობიექტებს შორის არის მზე, სხვა ვარსკვლავები და გალაქტიკები.[108]

Photo Name Space agency Launch date Terminated Observing location Ref(s)
OAO-2 (Stargazer) NASA Error in Template:Dts: '7 December 1968' is an invalid date Error in Template:Dts: 'January 1973' is an invalid date Earth orbit (749–758 km) [109][110]
Orion 1 and Orion 2 Space Observatories USSR Error in Template:Dts: '19 April 1971' is an invalid date (Orion 1); (Orion 2) Error in Template:Dts: '18 December 1973' is an invalid date 1971; 1973 Earth orbit (Orion 1: 200–222 km; Orion 2: 188–247 km) [111][112]
Far Ultraviolet Camera/Spectrograph (UVC) NASA Error in Template:Dts: '16 April 1972' is an invalid date Error in Template:Dts: '23 April 1972' is an invalid date Descartes Highlands on lunar surface [113]
OAO-3 Copernicus NASA Error in Template:Dts: '21 August 1972' is an invalid date Error in Template:Dts: 'February 1981' is an invalid date Earth orbit (713–724 km) [109]
Astronomical Netherlands Satellite (ANS) SRON Error in Template:Dts: '30 August 1974' is an invalid date Error in Template:Dts: 'June 1976' is an invalid date Earth orbit (266–1176 km) [35][36]
International Ultraviolet Explorer (IUE) ESA & NASA & SERC Error in Template:Dts: '26 January 1978' is an invalid date Error in Template:Dts: '30 September 1996' is an invalid date Earth orbit (32,050–52,254 km) [114][115]
Astron IKI Error in Template:Dts: '23 March 1983' is an invalid date Error in Template:Dts: 'June 1989' is an invalid date Earth orbit (2,000–200,000 km) [56][57][58]
Hubble Space Telescope NASA & ESA Error in Template:Dts: '24 April 1990' is an invalid date Earth orbit (586.47–610.44 km) [116]
Broad Band X-ray Telescope / Astro 1 NASA Error in Template:Dts: '2 December 1990' is an invalid date Error in Template:Dts: '11 December 1990' is an invalid date Earth orbit (500 km) [69][70]
Extreme Ultraviolet Explorer (EUVE) NASA Error in Template:Dts: '7 June 1992' is an invalid date Error in Template:Dts: '31 January 2001' is an invalid date Earth orbit (515–527 km) [117][118]
Astro 2 NASA Error in Template:Dts: '2 March 1993' is an invalid date Error in Template:Dts: '18 March 1993' is an invalid date Earth orbit (349–363 km) [119][120]
Far Ultraviolet Spectroscopic Explorer (FUSE) NASA & CNES & CSA Error in Template:Dts: '24 June 1999' is an invalid date Error in Template:Dts: '12 July 2007' is an invalid date Earth orbit (752–767 km) [121][122]
Cosmic Hot Interstellar Spectrometer (CHIPS) NASA Error in Template:Dts: '13 January 2003' is an invalid date Error in Template:Dts: '11 April 2008' is an invalid date Earth orbit (578–594 km) [123][124]
Galaxy Evolution Explorer (GALEX) NASA Error in Template:Dts: '28 April 2003' is an invalid date Error in Template:Dts: '28 June 2013' is an invalid date Earth orbit (691–697 km) .[125][126][127]
Korea Advanced Institute of Science and Technology Satellite 4 (Kaistsat 4) KARI Error in Template:Dts: '27 September 2003' is an invalid date 2007 ? Earth orbit (675–695 km) [128][129]
Swift Gamma Ray Burst Explorer (Swift) NASA Error in Template:Dts: '20 November 2004' is an invalid date Earth orbit (585–604 km) [26][27]
Interface Region Imaging Spectrograph (IRIS) NASA Error in Template:Dts: '27 June 2013' is an invalid date Earth orbit [130][131]
Hisaki (SPRINT-A) JAXA Error in Template:Dts: '14 September 2013' is an invalid date [132]
Venus Spectral Rocket Experiment NASA Error in Template:Dts: '26 November 2013' is an invalid date reusable suborbital to 300 km [133]
Lunar-based ultraviolet telescope (LUT) CNSA Error in Template:Dts: '1 December 2013' is an invalid date Lunar surface [134]
Astrosat ISRO Error in Template:Dts: '28 September 2015' is an invalid date Earth orbit (600–650 km) [95][94][96]
Spatial Heterodyne Interferometric Emission Line Dynamics Spectrometer (SHIELDS) NASA 19 Apr 2021 19 Apr 2021 Suborbital to 284.8 km [135]

UV ranges listed at Ultraviolet astronomy#Ultraviolet space telescopes.

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  1. Gamma rays. NASA. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2008-02-29. ციტირების თარიღი: 2008-03-01
  2. 2.0 2.1 NASA's HEASARC: Observatories (Proton 1 & Proton 2). NASA. ციტირების თარიღი: 2017-10-01
  3. Proton 4 at NASA NSSDC Master Catalog
  4. NASA – NSSD – Spacecraft – Trajectory Details (SAS-B). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  5. NASA – NSSDC – Spacecraft – Details (SAS-B). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  6. 6.0 6.1 NASA – NSSD – Spacecraft – Trajectory Details (COS-B). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  7. 7.0 7.1 NASA – NSSDC – Spacecraft – Details (COS-B). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  8. 8.0 8.1 ESA – Space Science – Cos-B overview. ESA. ციტირების თარიღი: 2008-02-28
  9. 9.0 9.1 NASA – NSSD – Spacecraft – Trajectory Details (HEAO 3). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  10. 10.0 10.1 NASA – NSSDC – Spacecraft – Details (HEAO 3). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  11. 11.0 11.1 The High Energy Astrophysics Observatory-3 (HEAO-3). NASA (26 ივნისი 2003). ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  12. 12.0 12.1 NASA – NSSD – Spacecraft – Trajectory Details (GRANAT). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  13. 13.0 13.1 NASA – NSSDC – Spacecraft – Details (GRANAT). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  14. 14.0 14.1 1999 Reentries. The Aerospace Corporation, Center for Orbital and Reentry Debris Studies. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2005-01-22. ციტირების თარიღი: 2008-02-26
  15. The Gamma Satellite. NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-29
  16. NASA – NSSD – Spacecraft – Trajectory Details (Compton Gamma Ray Observatory). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  17. NASA – NSSDC – Spacecraft – Details (Compton Gamma Ray Observatory). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  18. CGRO Science Support Center. NASA. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2012-07-18. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  19. Instrumentation: Low Energy Gamma Ray Imager (LEGRI). Birmingham University (24 January 2006). ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  20. LEGRI. NASA (4 December 1997). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 28 ივლისი 2012. ციტირების თარიღი: 2008-02-28
  21. 21.0 21.1 NASA – NSSD – Spacecraft – Trajectory Details (HETE 2). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  22. 22.0 22.1 NASA – NSSDC – Spacecraft – Details (HETE 2). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  23. The High Energy Transient Explorer (HETE-2). Massachusetts Institute of Technology (28 March 2007). ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  24. 24.0 24.1 NASA – NSSD – Spacecraft – Trajectory Details (INTEGRAL). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  25. 25.0 25.1 NASA – NSSDC – Spacecraft – Details (INTEGRAL). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  26. 26.0 26.1 26.2 NASA – NSSD – Spacecraft – Trajectory Details (Swift). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  27. 27.0 27.1 27.2 NASA – NSSDC – Spacecraft – Details (Swift). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  28. 28.0 28.1 NASA – NSSD – Spacecraft – Trajectory Details (AGILE). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  29. 29.0 29.1 NASA – NSSDC – Spacecraft – Details (AGILE). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  30. GLAST Overview – The GLAST Mission. NASA (19 December 2007). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2007-08-09. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  31. GAPホームページ ja. Kanazawa University (26 August 2011). ციტირების თარიღი: 2017-01-29
  32. NASA – NSSD – Spacecraft – Trajectory Details (Uhuru). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  33. NASA – NSSDC – Spacecraft – Details (Uhuru). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  34. The Uhuru Satellite. NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-28
  35. 35.0 35.1 NASA – NSSD – Spacecraft – Trajectory Details (ANS). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  36. 36.0 36.1 NASA – NSSDC – Spacecraft – Details (ANS). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  37. The Ariel V Satellite. NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-29
  38. The Ariel V Satellite – About. NASA. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2009-04-02. ციტირების თარიღი: 2008-02-29
  39. The Aryabhata Satellite. NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-29
  40. NASA – NSSD – Spacecraft – Trajectory Details (SAS-C). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  41. NASA – NSSDC – Spacecraft – Details (SAS-C). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  42. The Third Small Astronomy Satellite (SAS-3). NASA. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2018-10-06. ციტირების თარიღი: 2008-02-28
  43. NASA – NSSD – Spacecraft – Trajectory Details (CORSA). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  44. NASA – NSSDC – Spacecraft – Details (CORSA). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  45. NASA – NSSDC – Spacecraft – Details (HEAO 1). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  46. The High Energy Astrophysics Observatory-1 – Overview. NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-28
  47. The High Energy Astrophysics Observatory-1 – Mission Overview. NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-28
  48. NASA – NSSD – Spacecraft – Trajectory Details (Einstein Observatory). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  49. NASA – NSSDC – Spacecraft – Details (Einstein Observatory). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  50. NASA – NSSD – Spacecraft – Trajectory Details (Hakucho). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  51. NASA – NSSDC – Spacecraft – Details (Hakucho). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  52. The Hakucho (CORSA-B) Satellite. NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-28
  53. NASA – NSSD – Spacecraft – Trajectory Details (Tenma). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  54. NASA – NSSDC – Spacecraft – Details (Tenma). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  55. Institute of Space and Astronautical Science – JAXA – Tenma. JAXA. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2007-02-08. ციტირების თარიღი: 2008-02-28
  56. 56.0 56.1 NASA – NSSD – Spacecraft – Trajectory Details (ASTRON). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  57. 57.0 57.1 NASA – NSSDC – Spacecraft – Details (ASTRON). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  58. 58.0 58.1 The Astron Satellite. NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-28
  59. NASA – NSSD – Spacecraft – Trajectory Details (Exosat). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  60. NASA – NSSDC – Spacecraft – Details (Exosat). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  61. ESA Science & Technology: Exosat. ESA. ციტირების თარიღი: 2008-02-28
  62. NASA – NSSD – Spacecraft – Trajectory Details (Astro-C). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  63. NASA – NSSDC – Spacecraft – Details (Astro-C). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  64. The Ginga Observatory. NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-28
  65. ROSAT – latest news. DLR Portal (25 ოქტომბერი 2011). ციტირების თარიღი: 25 ოქტომბერი 2011
  66. NASA – NSSD – Spacecraft – Trajectory Details (ROSAT). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  67. NASA – NSSDC – Spacecraft – Details (ROSAT). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  68. The Roentgen Satellite. NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-28
  69. 69.0 69.1 NASA – NSSD – Spacecraft – Trajectory Details (Astro 1). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  70. 70.0 70.1 NASA – NSSDC – Spacecraft – Details (Astro 1). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  71. NASA – NSSD – Spacecraft – Trajectory Details (ASCA). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  72. NASA – NSSDC – Spacecraft – Details (ASCA). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  73. NASA – NSSD – Spacecraft – Trajectory Details (Alexis). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  74. NASA – NSSDC – Spacecraft – Details (Alexis). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  75. „AeroAstro Returning to Space With Launch of STPSat-1 This Fall“. Space.com. 5 ივნისი 2006. დაარქივებულია ორიგინალიდან — ივნისი 8, 2006. ციტირების თარიღი: 2008-02-28.
  76. The RXTE Mission is Approaching the End of Science Operations (2012-01-04). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2016-11-10. ციტირების თარიღი: 2022-07-24.
  77. NASA – NSSD – Spacecraft – Trajectory Details (X-Ray Timing Explorer). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  78. NASA – NSSDC – Spacecraft – Details (X-Ray Timing Explorer). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  79. NASA – NSSD – Spacecraft – Trajectory Details (BeppoSAX). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  80. NASA – NSSDC – Spacecraft – Details (BeppoSAX). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  81. HEASARC: BeppoSAX Guest Observer Facility. NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-28
  82. NASA – NSSD – Spacecraft – Trajectory Details (ABRIXAS). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  83. NASA – NSSDC – Spacecraft – Details (ABRIXAS). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  84. ABRIXAS. Astronautix.com. ციტირების თარიღი: 2008-02-28
  85. NASA – NSSD – Spacecraft – Trajectory Details (Chandra). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  86. NASA – NSSDC – Spacecraft – Details (Chandra). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  87. NASA – NSSD – Spacecraft – Trajectory Details (XMM-Newton). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-25
  88. NASA – NSSDC – Spacecraft – Details (XMM-Newton). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-25
  89. HETE Mission Operations and Status. Massachusetts Institute of Technology (28 მარტი 2007). ციტირების თარიღი: 2008-02-28
  90. NASA – NSSD – Spacecraft – Trajectory Details (Suzaku). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  91. NASA – NSSDC – Spacecraft – Details (Suzaku). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  92. William Harwood. (13 ივნისი 2012) NuSTAR X-ray telescope launched on mission to search for black holes. CBS News. ციტირების თარიღი: 26 July 2012NuSTAR Quickfacts. California Institute of Technology. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2008-02-03. ციტირების თარიღი: 2008-02-28
  93. F. Harrison; Y. Kim. (მაისი 2010) NusTAR Newsletter. NASA JPL. ციტირების თარიღი: 24 ივნისი 2010[მკვდარი ბმული]
  94. 94.0 94.1 ISRO's dedicated site for the Astrosat mission. ISRO. ციტირების თარიღი: 2015-09-28
  95. 95.0 95.1 Ramachandran, R.. India's eye in the sky. ციტირების თარიღი: 2015-10-01
  96. 96.0 96.1 Prasad, R. (27 სექტემბერი 2015). „ASTROSAT, India's unique space observatory“. The Hindu. TheHindu. ციტირების თარიღი: 2015-09-28.
  97. X-ray Astronomy Satellite "ASTRO-H". JAXA. ციტირების თარიღი: 2015-12-15
  98. Gruss, Mike (29 მარტი 2016). „U.S. Air Force: No evidence malfunctioning Japanese satellite was hit by debris“. Space News. ციტირების თარიღი: 5 აპრილი 2016.
  99. X線天文衛星ASTRO-H「ひとみ」異常事象調査報告書A改訂等について. JAXA (2016-05-31).
  100. „Soyuz prepared for first flight from Siberian cosmodrome“. Spaceflight Now. 31 იანვარი 2016. ციტირების თარიღი: 21 მარტი 2016.
  101. Mikhailo Lomonosov.
  102. The Neutron Star Interior Composition Explorer. ციტირების თარიღი: 2021-12-05
  103. Hard X-ray Modulation Telescope. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2012-06-22. ციტირების თარიღი: 2022-07-24.
  104. "Спектр-РГ" запустят в 2017 г., несмотря на перенос поставки немецкого телескопа.
  105. IXPE In the News: Launch დეკემბერი 9, 2021. Marshall Space Flight Center. NASA (29 სექტემბერი 2021). ციტირების თარიღი: 10 ნოემბერი 2021
  106. IXPE the Imaging X-ray Polarimetry Explorer. 29 აგვისტო 2017. Proc. SPIE 10397, UV, X-Ray, and Gamma-Ray Space Instrumentation for Astronomy XX, 103970I (29 აგვისტო 2017); doi:10.1117/12.2275485
  107. (2000) რედ. A. N. Cox: Allen's Astrophysical Quantities. New York: Springer-Verlag. ISBN 0-387-98746-0. 
  108. Ultraviolet Waves. NASA. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2013-10-17. ციტირების თარიღი: 2008-02-28
  109. 109.0 109.1 Darling, David. Orbiting Astronomical Observatory (OAO) in the Internet Encyclopedia of Science. ციტირების თარიღი: 2008-02-28
  110. Orbiting Astronomical Observatory OAO-2. University of Wisconsin–Madison. ციტირების თარიღი: 2008-02-28
  111. G. A.Gurzadyan; J.Ohanesyan (1972-09-08). „Observed Energy Distribution of α Lyra and β Cen at 2000–3800 Å“. Nature. Nature.com. 239 (5367): 90. Bibcode:1972Natur.239...90G. doi:10.1038/239090a0. S2CID 4265702. ციტირების თარიღი: 2012-09-04.
  112. G. A.Gurzadyan (1974-07-19). „Ultraviolet spectra of Capella“. Nature. Nature.com. 250 (5463): 204–205. Bibcode:1974Natur.250..204G. doi:10.1038/250204a0. S2CID 4225026. ციტირების თარიღი: 2012-09-04.
  113. Experiment Operations During Apollo EVAs. ციტირების თარიღი: 15 May 2013
  114. ESA Science & Technology: IUE. ESA. ციტირების თარიღი: 2008-02-29
  115. NASA – NSSDC – Spacecraft – Details (IUE). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  116. NASA – NSSD – Spacecraft – Trajectory Details (Hubble Space Telescope). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  117. NASA – NSSD – Spacecraft – Trajectory Details (EUVE). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  118. NASA – NSSDC – Spacecraft – Details (EUVE). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  119. NASA – NSSD – Spacecraft – Trajectory Details (Astro 2). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  120. NASA – NSSDC – Spacecraft – Details (Astro 2). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  121. NASA – NSSD – Spacecraft – Trajectory Details (FUSE). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  122. NASA – NSSDC – Spacecraft – Details (FUSE). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  123. NASA – NSSD – Spacecraft – Trajectory Details (CHIPS). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  124. NASA – NSSDC – Spacecraft – Details (CHIPS). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  125. NASA – NSSD – Spacecraft – Trajectory Details (GALEX). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  126. NASA – NSSDC – Spacecraft – Details (GALEX). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  127. NASA Decommissions Its Galaxy Hunter Spacecraft
  128. NASA – NSSD – Spacecraft – Trajectory Details (Kaistsat 4). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  129. NASA – NSSDC – Spacecraft – Details (Kaistsat 4). NASA. ციტირების თარიღი: 2008-02-27
  130. NASA's Newest Solar Satellite Arrives at Vandenberg AFB for Launch. NASA (2013-04-17). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2013-07-03. ციტირების თარიღი: 2022-07-24.
  131. NASA's IRIS Mission Updates. NASA (2013-06-25). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2017-01-10. ციტირების თარიღი: 2013-06-28
  132. Spectroscopic Planet Observatory for Recognition of Interaction of Atmosphere. JAXA. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2013-09-10. ციტირების თარიღი: 2013-08-08
  133. What is VeSpR?. Center for Space Physics, Boston University (November 2013). ციტირების თარიღი: 2013-11-28
  134. Andrew Jones. (2017-06-05) China's telescope on the Moon is still working, and could do for 30 years. GBTimes. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2019-05-17. ციტირების თარიღი: 2013-11-28
  135. SHIELDS Up! NASA Rocket to Survey Our Solar System's Windshield (15 April 2021). ციტირების თარიღი: 17 April 2021