გლორია ფუერტესი

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
გლორია ფუერტესი
ესპ. Gloria Fuertes García
დაბადების თარიღი 28 ივლისი, 1917(1917-07-28)[1] [2] [3] [4]
დაბადების ადგილი მადრიდი
გარდაცვალების თარიღი 27 ნოემბერი, 1998(1998-11-27)[5] [1] [3] [4] (81 წლის)
გარდაცვალების ადგილი მადრიდი
საქმიანობა მწერალი, პოეტი და საბავშვო მწერალი
მოქალაქეობა  ესპანეთი
ჟანრი საბავშვო და ახალგაზრდული ლიტერატურა, საბავშვო ლიტერატურა და პოეზია
ჯილდოები Premio Cervantes Chico[6]
პარტნიორ(ებ)ი Phyllis Turnbull[7]

გლორია ფუერტეს გარსია (დ. 28 ივლისი, 1917 - გ. 27 ნოემბერი, 1998) — ესპანელი პოეტი, საბავშვო ლიტერატურის ავტორი და საბავშვო სატელევიზიო შოუების რეგულარული მონაწილე. იგი იყო პოსტისმოს, ომის შემდგომი, ლიტერატურული მოძრაობის ნაწილი და 50-იანი წლების თაობის წევრი. მისი ნამუშევრები ფოკუსირებული იყო გენდერულ თანასწორობაზე, პაციფიზმსა და ეკოლოგიაზე . [8] [9]

ბიოგრაფია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ფუერტესი დაიბადა 1917 წლის 28 ივლისს მადრიდში, ესპანეთი . [10] დედამისი მკერავი და მოახლე იყო, მამა კი მოხელე. განათლება მიიღო ქალთა პროფესიული განათლების ინსტიტუტში, სადაც სწავლობდა სტენოგრამას, ბეჭდვასა და ბავშვის მოვლას. მან დაიწყო ხელსაქმე და მოთხრობების ილუსტრაცია ხუთი წლის ასაკში. ფუერტესმა გამოაქვეყნა თავისი პირველი ლექსი 14 წლის ასაკში, Niñez, Juventud, Vejez (ბავშვობა, ახალგაზრდობა, სიბერე) . 17 წლის ასაკში დაწერა თავისი პირველი პოეზიის წიგნი Isla Ignorada, რომელიც გამოიცა 1950 წელს. 1934 წელს მუშაობა დაიწყო ბუღალტრად და მდივნად. განაგრძო საბავშვო მოთხრობების, პიესებისა და პოეზიის წერა.

კარიერა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

1940-დან 1953 წლამდე ფუერტესის ნამუშევრები გამოჩნდა საბავშვო ჟურნალებში, საბავშვო წიგნებში და საგაზეთო კომიქსებში.

მარია დოლორესთან და ადელაიდა ლასანტასთან ერთად ფუერტესმა 1951 წელს დააარსა ჯგუფი „Verses in Skirts“. ჯგუფი აწყობდა კონცერტებსა და პოეზიის საჯარო კითხვის დღეებს ბარებსა და ადგილობრივ კაფეებში და თანამშრომლობდა ისეთ ჟურნალებში, როგორიცაა Directions, Spanish Poetry და Straw Bird . 1950-დან 1954 წლამდე ჯგუფი მუშაობდა ანტონიო გალასთან, ხულიო მარისკალთან და რაფაელ მირთან ერთად პოეზიის ჟურნალის Archer-ის შესაქმნელად და ხელმძღვანელობით. [11]

1955 წლიდან 1960 წლამდე ფუერტესი სწავლობდა ბიბლიოთეკის მეცნიერებას და ინგლისურს საერთაშორისო ინსტიტუტში. 1961 წელს მან მიიღო ფულბრაიტის სტიპენდია შეერთებულ შტატებში, რათა ესწავლებინა ესპანური ლიტერატურა ბაკნელის უნივერსიტეტში . მოგვიანებით იგი ასწავლიდა მერი ბოლდუინის უნივერსიტეტში, ბრინ მავრის კოლეჯში და საერთაშორისო ინსტიტუტში 1963 წლამდე. 1972 წელს მან მიიღო სტიპენდია ხუან მარტის ბავშვთა ლიტერატურის ფონდიდან. [10]

1970-იანი წლების შუა ხანებში იგი მონაწილეობდა სხვადასხვა საბავშვო გადაცემებში.

ლიტერატურული ნაწარმოები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ფუერტესის პოეზიას საუბრის დამახასიათებელი ტონი, რომელიც მეტწილად ეხება ყოველდღიურ საგნებს ან მოვლენებს [12] და ისეთ უნივერსალურ საკითხებს, როგორიცაა სიყვარული, ტკივილი, სიკვდილი და მარტოობა. მისი ნამუშევრები ცნობილია იმით, რომ შეიცავს მეტაფორებს და ენობრივ თამაშებს, რაც მის ლექსებს აძლევს მუსიკალურობასა და კადენციას სალაპარაკო ენასთან ახლოს. 

მოძრაობა პოსტისმოს გავლენით, რომელიც დაიწყო ესპანეთის სამოქალაქო ომის საპასუხოდ, ფუერტესი მწერლობაში იყენებს იუმორს. ესპანეთის სამოქალაქო ომმა ღრმა შთაბეჭდილება დატოვა ფუენტესზე. მისმა ომის საწინააღმდეგო პოზიციამ და პოსტისმო მოძრაობამ გამოვლინება ჰპოვა ავტორის პოეზიაში ირონიის მეშვეობით. ფუენტესმა თქვა: „ომის ტრაგედიის გარეშე, მე ვერასდროს დავწერდი პოეზიას“. 

კრიტიკოსები ადიდებდნენ ფუერტესს მისი „ხალხური და მიზანმიმართულად ახალი ზეპირსიტყვიერებისთვის“ და ომისშემდგომი ესპანეთის „პოეტური სივრცის გახსნისთვის“ ქალებისა და მუშათა კლასისთვის. [13]

სქესი და სექსუალობა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ფუერტესს არასოდეს მალავდა იმ ფაქტს, რომ იგი ლესბოსელი იყო, მიუხედავად ფრანკოს დიქტატურის დამოკიდებულებისა. [14]

ფუერტესის ნაშრომის დიდი ნაწილი ეხება ქალთა უფლებებს და კითხვის ნიშნის ქვეშ აყენებს გენდერულ როლებს ფრანკოისტურ ესპანეთში . მისი 1978 წლის ნამუშევარი სამი ბრძენი დედოფალი: მელჩორა, გასპარა, ი ბალტასარა, რომელშიც მოთხრობილია სამი ბრძენი კაცის შესახებ. ისინი ბეთლემში ვერ წავიდნენ, მათ ნაცვლად წავიდნენ ცოლები. ნაწარმოები ესპანეთში საბავშვო ლიტერატურის კლასიკად იქცა. [13] [15]

გარდაცვალება და მემკვიდრეობა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ფუერტესი გარდაიცვალა ფილტვის სიმსივნით 1998 წლის 27 ნოემბერს და დაკრძალეს მადრიდის სამხრეთ სასაფლაოზე . [10] 2001 წელს მისი ნეშტი გადაასვენეს მადრიდის ალკობენდას ლა პაზის სასაფლაოზე. მან თავისი ქონება ბავშვთა კათოლიკურ სახლს დაუტოვა. 

2016 წლის 28 ივლისს Google-მა გლორიას 99-ე დაბადების დღე აღნიშნა Google Doodle- ით. [16]

რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  1. 1.0 1.1 Find a Grave — 1996.
  2. Bibliothèque nationale de France BnF authorities: პლატფორმა ღია მონაცემები — 2011.
  3. 3.0 3.1 Gran Enciclopèdia CatalanaGrup Enciclopèdia, 1968.
  4. 4.0 4.1 Diccionario biográfico españolReal Academia de la Historia, 2011.
  5. Bibliothèque nationale de France BnF authorities: პლატფორმა ღია მონაცემები — 2011.
  6. https://cervanteschico.ayto-alcaladehenares.es/wp-content/uploads/2022/06/libro-25-aniversario-cervantes-chico.pdf
  7. https://www.vanitatis.elconfidencial.com/famosos/2018-11-27/gloria-fuertes-amor-hispanista-phyllis-turnbull_1669354/
  8. EFE (28 November 1998). „La lectura de poemas pone un acento entrañable al entierro de Gloria Fuertes“. El Mundo (ესპანური). Madrid. ციტირების თარიღი: 2 August 2018.
  9. „Gloria Fuertes, a life full of poetry“. Fahrenheit Magazine (ინგლისური). 2020-03-23. ციტირების თარიღი: 2022-12-27.
  10. 10.0 10.1 10.2 Nash, Elizabeth (1 December 1998). „Obituary: Gloria Fuertes“. Independent. ციტირების თარიღი: 2 August 2018.
  11. Biografía. Fundación Gloria Fuertes. ციტირების თარიღი: 21 February 2017
  12. Poetry Of Discovery: The Spanish Generation of 1956-1971. 
  13. 13.0 13.1 Fuentes, Verónica (10 January 2017). „Gloria Fuertes la poeta de Lavapiés: mujer, lesbiana y pobre“. Tribuna Feminista. Alianza Global de Medios y Género. UNESCO. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 26 February 2017. ციტირების თარიღი: 16 May 2017.
  14. Persin, Margaret H. (2011). In Her Words : Critical Studies on Gloria Fuertes., Jasmina Arsova, Mark Bajus, Catherine G. Bellver, Douglas K. Benson, Brenda Cappuccio, Elena Castro, Lanham: Bucknell University Press. ISBN 978-1-61148-015-3. OCLC 845249651. 
  15. H. Riaño, Peio (5 January 2016). „Las reinas magas, un invento de hace 36 años“. El Español (ესპანური). Nohacefaltapapel S.A. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 23 October 2017. ციტირების თარიღი: 16 May 2017.
  16. Gloria Fuertes' 99th birthday. Google (28 July 2016).