აჩქარება

აჩქარება — ვექტორული სიდიდე, რომელიც ახასიათებს მატერიალური წერტილის სიჩქარის ცვლილებას. უფრო ზუსტად, აჩქარება განისაზღვრება როგორც სიჩქარის ვექტორის პირველი წარმოებული დროით:

$a=dv/dt$

dv = v - vº

მრუდწირული მოძრაობის შემთხვევაში აჩქარება შეიძლება დაიშალოს ტანგენციალურ აჩქარებად (a_t), რომელიც ახასიათებს სიჩქარის სიდიდის ცვლილებას, და ნორმალურ აჩქარებად (a_n), რომელიც ახასიათებს სიჩქარის მიმართულების ცვლილებას:

a = a_t + a _n = (dv/dt)*z + (v2 /ρ)*n

სადაც t არის ტრაექტორიის შესაბამის წერტილში მხების ერთეულოვანი ვექტორი, ρ - სიმრუდის რადიუსი ტრაექტორიის ამავე წერტილში, ხოლო n - ნორმალის ერთეულოვანი ვექტორი.

ტანგენციალური აჩქარება მიმართულია ტრაექტორიის მხების გასწვრივ, ხოლო ნორმალური აჩქარება - ტრაექტორიის ნორმალის გასწვრივ - ჩაზნექილობისაკენ.

აჩქარების ცნება ახასიათებს წერტილს; სხეულის აჩქარებაზე კი ლაპარაკი შეიძლება მხოლოდ გადატანითი მოძრაობისას.