ასია ჯებარი

ასია ჯებარი
ასია ჯებარი
	ფრანგ. Assia Djebar
დაბადების თარიღი	30 ივნისი, 1936
დაბადების ადგილი	შერშელი, ალჟირი
გარდაცვალების თარიღი	6 თებერვალი, 2015 (78 წლის)
გარდაცვალების ადგილი	19th arrondissement of Paris
ფსევდონიმი	Assia Djebar
საქმიანობა	ენათმეცნიერი, კინორეჟისორი, პროფესორი, მთარგმნელი, მწერალი და ისტორიკოსი
ენა	ფრანგული ენა
მოქალაქეობა	საფრანგეთი ; ალჟირი
ალმა-მატერი	პარიზის უმაღლესი ნორმალური სკოლა, Lycée Fénelon, Paris და École normale supérieure de jeunes filles
Magnum opus	La Femme sans sépulture , Nowhere in my Father's House , Q97104391? , Fantasia: An Algerian Cavalcade და Q97104427?
ჯილდოები	ხელოვნებისა და ლიტერატურის ორდენის კომანდორი, ნეიშტადტის საერთაშორისო ლიტერატურული პრემია , გერმანიის წიგნის ვაჭრობის მშვიდობის პრემია , საპატიო ლეგიონის ორდენის კავალერი, Grand prix de la francophonie, ვენის უნივერსიტეტის საპატიო დოქტორი , კონკორდიის უნივერსიტეტის საპატიო დოქტორი და Q3405587?
მეუღლე	მალეკ ალულა
ხელმოწერა
	ასია ჯებარი ვიკისაწყობში

ასია ჯებარი (არაბ. آسيا جبار‎‎) ფსევდონიმია ფატიმა-ზოჰრა იმალაიენი (დ. 30 ივნისი 1936, ჩერჩელი, ალჟირი - გ. 6 თებერვალი 2015, პარიზი, საფრანგეთი) — ალჟირელი მწერალი, ნოველისტი, მთარგმნელი და კინორეჟისორი. მისი ნამუშევრების უმეტესობა ეხება ქალებს, რომლებიც უმკლავდებიან დაბრკოლებებს, იგი ცნობილია თავისი ფემინისტური პოზიციით. ის: "ხშირად ასოცირდება ქალთა მოძრაობების წერით, მისი რომანი ნათლად ორიენტირებულია ალჟირელი ქალების გენეალოგიის შექმნით, ხოლო მისი პოლიტიკური პოზიცია ეწინააღმდგება პატრიარქათს, ისევე როგორც ანტიკოლონიურობას".^[15] ჯებარი ითვლება ჩრდილოეთ აფრიკის ერთ-ერთ გამოჩენილ და გავლენიან მწერლად. 2005 წლის 16 ივნისს, იგი აირჩიეს საფრანგეთის აკადემიაში, ამით ის გახდა პირველი მწერალი მაღრიბიდან, რომელიც მიაღწია ასეთ აღიარებას. მთელი თავისი სხეულით მუშაობისთვის 1996 წელს მას მიენიჭა ნეიშტადტის საერთაშორისო ლიტერატურული პრემია. მას ხშირად ასახელებენ ნობელის პრემიის კანდიდატად ლიტერატურის დარგში.^[16]

ბიოგრაფია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ჯებარი დაიბადა ფატიმა-ზოჰრა იმალაიენად 1936 წლის 30 ივნისს, თაჰარ იმალაიენის და ბაჰია საჰრაოუის ბერბერულად მოლაპარაკე ოჯახში. გაიზარდა ჩერჩელში, პატარა საპორტო სოფელში, რომელიც მდებარეობს დედაქალაქ ალჟირთან ახლოს, აინ-დეფლის პროვინციაში. ჯებარის მამა მასწავლებელი იყო, ასწავლიდა ფრანგულ ენას "Mouzaïaville dans la Mitidja"-ში, დაწყებით სკოლაში, სადაც დადიოდა ჯებარი. მოგვიანებით, ჯებარი გადავიდა "Quranic" პანსიონში ქალაქ ბლიდაში, სადაც ის ორ გოგონასგან ერთ-ერთი იყო. სწავლობდა "ბლიდას კოლეჯში", რომელიც ალჟირის საშუალო სკოლაა, სადაც ის ერთადერთი მუსულმანი იყო მთელ კლასში.^[17]

კარიერა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

1957 წელს ასიამ გამოაქვეყნა თავისი პირველი რომანი La Soif ("წყურვილი"). იმის შიშით, რომ მამამისის უკმაყოფილო იქნებოდა ამით, რომენი ფსევდო სახელით “ასია ჯებარი“-თ გამოაქვეყნა. კიდევ ერთი წიგნი Les Impatients, მომდევნო წელს გამოაქვეყნა. გარდა ამისა, 1958 წელს, ის და აჰმედ ულდ-რუისი დაქორწინდნენ, მაგრამ ქორწინება საბოლოოდ განქორწინებით დასრულდა.

1962 წელს, ჯებარმა გამოაქვეყნა Les Enfants du Nouveau Monde, ხოლო ამის შემდეგ, 1967 წელს Les Alouettes Naïves. 1980 წელს მან ხელახლა გათხოვდა ალჟირელ პოეტზე მალიკ ალოულაზე. წყვილი ცხოვრობდა პარიზში, საფრანგეთი.

1985 წელს, ჯებარმა გამოაქვეყნა L'Amour, la fantasia, რომელშიც იგი "არაერთხელ გამოხატა თავისი ამბივალენტურობა ენის მიმართ, მისი იდენტიფიკაცია, როგორც დასავლური განათლების მქონე, ალჟირელი, ფემინისტი, მაჰმადიანი ინტელექტუალი ქალი."^[18]

2005 წელს ჯებარი მიიღეს საფრანგეთის აკადემიაში, პრესტიჟულ დაწესებულებაში, რომელსაც ევალება დაიცას ფრანგული ენა. ის იყო პირველი მწერალი ჩრდილოეთ აფრიკიდან, არჩეული ამ ორგანიზაციაში.^[19]

ის იყო ვერცხლის პროფესორი, ფრანგული ლიტერატურის კათედრის ნიუ-იორკის უნივერსიტეტში.

ჯებარი გარდაიცვალა 2015 წლის თებერვალში, 78 წლის ასაკში.^[20]

ჯილდოები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

1996 წელს, ჯებარმა მოიგო პრესტიჟული ნეიშტადტის საერთაშორისო ლიტერატურული პრემია, მსოფლიო ლიტერატურაში შეტანილი მისი წვლილისთვის. მომდევნო წელს მიიღო Yourcenar-ის მთავარი პრემია. 2000 წელს მოიგო გერმანიის წიგნის ვაჭრობის მშვიდობის პრემია.

ნამუშევრები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

La Soif, 1957 (ქართ. ზიანი)
Les impatients, 1958
Les Enfants du Nouveau Monde, 1962 (ქართ. ახალი მსოფლიოს ბავშვები)
Les Alouettes naïves, 1967
Poème pour une algérie heureuse, 1969
Rouge l'aube
L'Amour, la fantasia, 1985 (ქართ. ფანტაზია: ალჟირის კავალკადა)
Ombre sultane 1987 (ქართ. დები შეჰერაზადე)
Loin de Médine, (ქართ. მედინადან შორს)
Vaste est la prison, 1995 (ქართ. იმდენად დიდი ციხეები)
Le blanc de l'Algérie, 1996 (ქართ. ალჟირული თეთრი)
Oran, langue morte, 1997 (ქართ. სისხლის ენა არ აწარმოებს მშრალს: ალჟირული ისტორიები)
Les Nuits de Strasbourg, 1997
Femmes d'Alger dans leur appartement (ქართ. ალჟირელი ქალები თავიანთ ბინებში)
La femme sans sépulture, 2002
La disparition de la langue française, 2003
Nulle part dans la maison de mon père, 2008

კინო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

La Nouba des femmes du Mont Chenoua, 1977
La Zerda ou les chants de l'oubli, 1979

რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

↑ ^1.0 ^1.1 Person Profile // კინოფილმების ინტერნეტ-მონაცემთა ბაზა — 1990.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q37312"></a>
↑ ^2.0 ^2.1 Babelio — 2007.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2877812"></a>
↑ Bibliothèque nationale de France BnF authorities: პლატფორმა ღია მონაცემები — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a>
↑ ბროკჰაუზის ენციკლოპედია
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>
↑ ^5.0 ^5.1 Fichier des personnes décédées
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q80900474"></a>
↑ https://www.lavoixdunord.fr/1046096/article/2021-07-17/la-question-pas-si-bete-qui-est-assia-djebar-qui-donne-son-nom-un-centre-social
↑ https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb388079888
↑ https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb411770467
↑ https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb370395444
↑ https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb34840431h
↑ https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb34632963f
↑ https://www.neustadtprize.org/1996-neustadt-prize-laureate-assia-djebar/
↑ https://www.friedenspreis-des-deutschen-buchhandels.de/alle-preistraeger-seit-1950/2000-2009/assia-djebar
↑ http://geschichte.univie.ac.at/en/persons/assia-djebar-fatima-zohra-imalayene-dr
↑ Hiddleston, Jane. „Assia Djebar: In Dialogue with Feminisms (review)“. French Studies: A Quarterly Review. 61 (2): 248–9. doi:10.1093/fs/knm041.
↑ Alison Flood, "Assia Djebar, Algerian novelist, dies aged 78", The Guardian, 9 February 2015.
↑ "Assia Djebar", Voices from the Gaps, University of Minnesota. Retrieved 6 October 2013.
↑ Ghaussy, Soheila (1994). „A Stepmother Tongue: "Feminine Writing" in Assia Djebar's Fantasia: An Algerian Cavalcade“. World Literature Today. 68 (3). |access-date= საჭიროებს მიეთითოს აგრეთვე |url= (დახმარება)
↑ MAÏA de la BAUME, "Assia Djebar, Novelist Who Wrote About Oppression of Arab Women, Dies at 78", The New York Times, 13 February 2015.
↑ „Assia Djebar décédée : Perte d’une intellectuelle majeure“. El Watan. 7 February 2015. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 7 თებერვალი 2015. ციტირების თარიღი: 7 February 2015. თარგი:Link language

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q1414426_citetype_Q3491832_citetype_Q55341040_citetype_Q847959_citetype_Q84863712_citetype_Q24579448_citetype_Q7094076_citetype_Q783794"_data-entity-id="Q37312">[http://www.imdb.com/name/nm0229131/_Person_Profile]_//_კინოფილმების_ინტერნეტ-მონაცემთა_ბაზა<span_class="wef_low_priority_links">_—_1990.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q37312"></a></div>-1] 1.0 ^1.1 Person Profile // კინოფილმების ინტერნეტ-მონაცემთა ბაზა — 1990.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q37312"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q35127_citetype_Q81201196_citetype_Q847959_citetype_Q3220391_citetype_Q1789476"_data-entity-id="Q2877812">Babelio<span_class="wef_low_priority_links">_—_2007.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2877812"></a></div>-2] 2.0 ^2.1 Babelio — 2007.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2877812"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q36524_citetype_Q7094076_citetype_Q27031827_citetype_Q595971"_data-entity-id="Q19938912"><i_class="wef_low_priority_links">[[:საფრანგეთის_ეროვნული_ბიბლიოთეკა|Bibliothèque_nationale_de_France]]</i>_[http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb11900279p_BnF_authorities]:_პლატფორმა_ღია_მონაცემები<span_class="wef_low_priority_links">_—_2011.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a></div>-3] Bibliothèque nationale de France BnF authorities: პლატფორმა ღია მონაცემები — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q13136"_data-entity-id="Q237227">[[:de:s:Brockhaus_Enzyklopädie|ბროკჰაუზის_ენციკლოპედია]]<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a></div>-4] ბროკჰაუზის ენციკლოპედია
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q8513_citetype_Q10478639"_data-entity-id="Q80900474">[https://deces.matchid.io/id/V7XRnxFq69tH_Fichier_des_personnes_décédées]<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q80900474"></a></div>-5] 5.0 ^5.1 Fichier des personnes décédées
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q80900474"></a>

[[https://www.lavoixdunord.fr/1046096/article/2021-07-17/la-question-pas-si-bete-qui-est-assia-djebar-qui-donne-son-nom-un-centre-social_https://www.lavoixdunord.fr/1046096/article/2021-07-17/la-question-pas-si-bete-qui-est-assia-djebar-qui-donne-son-nom-un-centre-social]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-6] ttps://www.lavoixdunord.fr/1046096/article/2021-07-17/la-question-pas-si-bete-qui-est-assia-djebar-qui-donne-son-nom-un-centre-social

[[https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb388079888_https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb388079888]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-7] ttps://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb388079888

[[https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb411770467_https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb411770467]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-8] ttps://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb411770467

[[https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb370395444_https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb370395444]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-9] ttps://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb370395444

[[https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb34840431h_https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb34840431h]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-10] ttps://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb34840431h

[[https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb34632963f_https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb34632963f]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-11] ttps://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb34632963f

[[https://www.neustadtprize.org/1996-neustadt-prize-laureate-assia-djebar/_https://www.neustadtprize.org/1996-neustadt-prize-laureate-assia-djebar/]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-12] ttps://www.neustadtprize.org/1996-neustadt-prize-laureate-assia-djebar/

[[https://www.friedenspreis-des-deutschen-buchhandels.de/alle-preistraeger-seit-1950/2000-2009/assia-djebar_https://www.friedenspreis-des-deutschen-buchhandels.de/alle-preistraeger-seit-1950/2000-2009/assia-djebar]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-13] ttps://www.friedenspreis-des-deutschen-buchhandels.de/alle-preistraeger-seit-1950/2000-2009/assia-djebar

[[http://geschichte.univie.ac.at/en/persons/assia-djebar-fatima-zohra-imalayene-dr_http://geschichte.univie.ac.at/en/persons/assia-djebar-fatima-zohra-imalayene-dr]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-14] ttp://geschichte.univie.ac.at/en/persons/assia-djebar-fatima-zohra-imalayene-dr

[15] Hiddleston, Jane. „Assia Djebar: In Dialogue with Feminisms (review)“. French Studies: A Quarterly Review. 61 (2): 248–9. doi:10.1093/fs/knm041.

[16] Alison Flood, "Assia Djebar, Algerian novelist, dies aged 78", The Guardian, 9 February 2015.

[UM-17] "Assia Djebar", Voices from the Gaps, University of Minnesota. Retrieved 6 October 2013.

[18] Ghaussy, Soheila (1994). „A Stepmother Tongue: "Feminine Writing" in Assia Djebar's Fantasia: An Algerian Cavalcade“. World Literature Today. 68 (3). |access-date= საჭიროებს მიეთითოს აგრეთვე |url= (დახმარება)

[19] MAÏA de la BAUME, "Assia Djebar, Novelist Who Wrote About Oppression of Arab Women, Dies at 78", The New York Times, 13 February 2015.

[elwatan-20] „Assia Djebar décédée : Perte d’une intellectuelle majeure“. El Watan. 7 February 2015. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 7 თებერვალი 2015. ციტირების თარიღი: 7 February 2015. თარგი:Link language

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]