ამპარო დავილა

ამპარო დავილა
ესპ. Amparo Dávila
დაბადების თარიღი	21 თებერვალი, 1928(1928-02-21)
დაბადების ადგილი	Pinos Municipality
გარდაცვალების თარიღი	18 აპრილი, 2020(2020-04-18) (92 წლის)
გარდაცვალების ადგილი	მეხიკო
საქმიანობა	პოეტი და მწერალი
მოქალაქეობა	მექსიკა
ჯილდოები	Xavier Villaurrutia Award
მეუღლე	Pedro Coronel
ამპარო დავილა ვიკისაწყობში

ამპარო დავილა (დ. 28 თებერვალი, 1928 – გ. 18 აპრილი, 2020) — მექსიკელი მწერალი. ცნობილია თავისი მოთხრობებით, რომლებიც ეხება ფანტასტიკასა და უცნაურ ამბებს. მან მიიღო Xavier Villarrutia ჯილდო 1977 წელს მისი მოთხრობების კრებულისთვის, Árboles petrificados . 2015 წელს მის პატივსაცემად შეიქმნა ლიტერატურული პრემია მექსიკაში საუკეთესო მოთხრობისთვის „ფანტასტიკის“ ჟანრში .

ბიოგრაფია

იგი დაიბადა 1928 წლის 21 თებერვალს, 13:30 საათზე, პინოსში, ზაკატეკასი, ლუის დავილასა და ლიდია რობლედო გალვანის ოჯახში; დარეგისტრირდა იმავე წლის 19 მარტს. ის იყო ერთადერთი გადარჩენილი შვილი ძმებს შორის, რადგან მისი უფროსი ძმა დაბადებისთანავე გარდაიცვალა, მეორე გარდაიცვალა მენინგიტით და უკანასკნელი გარდაიცვალა ბავშვობაში. მან კითხვის სიყვარული ადრეულ ასაკში ისწავლა მამის ბიბლიოთეკაში დროის გატარებით. შვიდი წლის ასაკში გადავიდა სან ლუის პოტოსში დაწყებით და საშუალო სკოლაში სასწავლებლად. მისი ბავშვობა გამოირჩეოდა შიშის შეგრძნებით. ეს თემა გამოჩნდა მისი, როგორც ავტორის, მომავალ ნაწარმოებებში. მისი პირველი გამოქვეყნებული ნამუშევარი იყო Salmos bajo la luna 1950 წელს. ამას მოჰყვა Meditaciones a la orilla del sueño და Perfil de soledades . 1954 წელს იგი საცხოვრებლად გადავიდა მეხიკოში, სადაც მუშაობდა ალფონსო რეიესის მდივნად. 1966 წელს იყო Centro Mexicano de Escritores-ის (მექსიკელი მწერალთა ცენტრის) ნაწილი, სადაც მან მიიღო გრანტი წერის გასაგრძელებლად. 2008 წელს დავილა აღიარებულ იქნა მეხიკოში მდებარე Palacio de Bellas Artes-ის მიერ.

იგი დაქორწინებული იყო მექსიკელ მოქანდაკესა და მხატვარ, პედრო კორონელზე.

მწერლობა

დავილა ცნობილია სიგიჟის, საფრთხისა და სიკვდილის თემების გამოყენებით. როგორც წესი, მისი ნაწარმოების მთავარი გმირი არის ქალი. მეტწილად, წიგნის გმირებს ფსიქიკური აშლილობა აქვთ და ხშირად ძალადობრივად უჯანყდებიან სხვებს. ხანდახან ქალები ვერ ახერხებენ თავიანთი ფსიქიკური პრობლემებისგან თავის დაღწევას და მათ მიერ განხორციელებული ქმედებებით ცხოვრებას. ის ასევე თამაშობს დროის იდეებთან, იყენებს დროს, როგორც იმის სიმბოლოს, რისი შეცვლაც ჩვენ არ შეგვიძლია.

მის მოთხრობებში ქალმა გმირებმა მიიპყრეს კრიტიკოსების ყურადღება, მიუხედავად იმისა, რომ მისი რამდენიმე გმირი მამაკაცია. თუმცა, ორივე შემთხვევაში \სესამჩნევია ინტერპერსონალური ურთიერთობების შედეგად იმედგაცრუება ( შეხვედრები, რომლებიც არ მთავრდება ქორწინებით, უბედური წყვილები, ქორწინებები, რომლებიც ახშობენ რუტინას), ასევე პარტნიორის ყოლის მწვავე და დაუკმაყოფილებელი სურვილი.

გარდაცვალება

ამპარო დავილას გარდაცვალება გამოაცხადა ზაკატეკასის კულტურის მდივანმა 2020 წლის 18 აპრილს.

რესურსები ინტერნეტში

• "The Fern Cat: On Translating Amparo Dávila's 'Moses and Gaspar.'" Audrey Harris, The Paris Review, 21 February 2017.
• "Ghosts Embodied: The Visions of Amparo Davila" Darren Huang, 3:AM Magazine, 6 November 2018.
• ""The Houseguest and Other Stories by Amparo Dávila Amber Wheeler Bacon, Ploughshares at Emerson College, 16 November 2018.
• "Amparo Dávila's short stories are beautifully wrought nightmares" by Juan Vidal, Los Angeles Times, 30 November 2018.
• “'Who Would Read Me, Lower Your Eyes': Remembering Amparo Dávila" Matthew Gleeson, Los Angeles Review of Books, 26 June 2020.