ალეპოს ეროვნული მუზეუმი

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
ალეპოს ეროვნული მუზეუმი
არაბ. متحف حلب الوطني
36°12′18″ ჩ. გ. 37°09′00″ ა. გ. / 36.20500° ჩ. გ. 37.15000° ა. გ. / 36.20500; 37.15000
ქვეყანა სირიის დროშა სირია
მდებარეობა ალეპო
Map

ალეპოს ეროვნული მუზეუმი — ყველაზე დიდი მუზეუმი სირიის ქალაქ ალეპოში, დაარსდა 1931 წელს. იგი მდებარეობს ჩრდილოეთ ქალაქის გულში, ბარონის ქუჩაზე, ცნობილი ბარონის სასტუმროს მიმდებარედ, ბაბ ალ-ფარაჯის მოედნისა და საათის კოშკის მახლობლად. მუზეუმის გამოფენების უმეტესობა ეძღვნება სირიის არქეოლოგიას, აღმოჩენების უმეტესობა შეადგენს ქვეყნის ჩრდილოეთის არქეოლოგიურ ძეგლებს.

მუზეუმის ისტორია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

1931 წელს, სირიის ხელისუფლების გადაწყვეტილებით, ოსმალეთის ქალაქ ალეპოში მდებარე, პატარა სასახლე დაინიშნა ეროვნულ მუზეუმად. სამი ათწლეულის შემდეგ გამოფენილი ნივთების მზარდი რაოდენობის შესანახად, შენობა ძალიან პატარა გახდა. ამიტომ, 1966 წელს გადაწყდა ძველი სასახლის შენობის დანგრევა და მისი შეცვლა უფრო დიდი, უფრო თანამედროვე სტრუქტურით. ახალი შენობის მშენებლობა დაიწყო მას შემდეგ, რაც იუგოსლავიელი არქიტექტორების ზდრავკო ბრეგოვაჩის და ვიენესლავ რიხტერის პროექტის წინადადებამ მიიღო პირველი პრიზი კონკურსში მონაწილეობისთვის.[1]

2016 წლის ივლისში, მუზეუმს, აჯანყებული ძალების მიერ ნასროლი მრავალი რაკეტა და ნაღმტყორცნები მოხვდა. მან დიდი ზიანი მიაყენა შენობის სახურავს და სტრუქტურას. კოლექციის უმეტესი ნაწილი უკვე ევაკუირებულია, მაგრამ გამოითქვა შეშფოთება იმ ნივთებთან დაკავშირებით, რომელთა გადაადგილება შეუძლებელია.[2][3][4]

კოლექციები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ქანდაკებები მუზეუმის შესასვლელთან

მუზეუმში გამოფენილია ყველა ისტორიული პერიოდის საგნები. თუმცა, მუზეუმის უმეტესი ნაწილი რკინის ხანას და ისლამურ პერიოდს ეძღვნება. მუზეუმის შესასვლელი არის ტაძრის კარიბჭე, ქალი სფინქსით, რკინის ხანიდან (ძვ. წ. IX საუკუნე).

Საწყისი სართული[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

პირველი სართული ორი ნაწილისგან შედგება: პრეისტორიული კულტურისა და ძველი სირიის ცივილიზაციების განყოფილებისაგან. პირველი განყოფილება არის დიდი დარბაზი, რომელიც შეიცავს ადამიანთა ნივთებისა და ინსტრუმენტების უამრავ ნიმუშს ქვის ხანიდან, რომლებიც აღმოჩენილია ალეპოში, აინ დარასა და ებლაში. ის ასევე შეიცავს უძველეს ცივილიზებულ ადამიანთა თავშესაფარს, რომელიც ჩამოტანილია მურეიბეთიდან. მეორე ნაწილი იყოფა დარბაზების ჯგუფებად, კლასიფიცირებულია გეოგრაფიულად, სირიის რეგიონების მიხედვით და ეძღვნება სირიის უძველეს ცივილიზაციებს. ჰამას და უგარიტის, ბრინჯაოს ხანის მრავალი ობიექტი გამოფენილია დარბაზებში, ქანდაკებები და მარის ლურსმული დამწერლობა, ასევე მაქს მალოვანის მიერ ტელ ბრაკის ადგილას აღმოჩენილი ნაჭრები. უფრო მეტიც, რკინის ხანის მასალები და ასურული სტილის ქანდაკებები, ალ-ჯაზირის რეგიონის არქეოლოგიური ძეგლებიდან და ევფრატის რეგიონიდან იქნა ნაპოვნი.[5]

ტარუნზასი, ტარიუსი ან თეშუბი, ნეო-ხეთური ქარიშხლის ღმერთი

ამ განყოფილების ძირითადი დარბაზებია:

  • ალ ჯაზირა ჰილსის დარბაზი
  • მარის დარბაზი
  • ჰამას რეგიონის დარბაზი
  • უგარიტის დარბაზი
  • ტელ ჰალაფის დარბაზი
  • არსლან ტაშის დარბაზი
  • თელ აჰმარის დარბაზი
  • უძველესი ქანდაკებების დარბაზი და ლურსმული დამწერლობა
  • ებლას დარბაზი

Მეორე სართული[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

მუზეუმის ზედა სართული შეიცავს სამ განყოფილებას:

  • კლასიკური ნაშთების განყოფილება: გამოფენილია ბერძნული, ელინისტური, რომაული და ბიზანტიური პერიოდის რამდენიმე ობიექტი, როგორიცაა მონეტები, მოზაიკის მინის ნაწარმი და ჭურჭელი.
  • არაბულ-ისლამური ისტორიის განყოფილება: ეს ნაწილი შეიცავს არაბულ მონეტებს, ხელნაწერებს, ჭურჭელს და ისლამური XII საუკუნის საფლავს და XII საუკუნის ასტროლაბს.
  • თანამედროვე ხელოვნების განყოფილება: ეძღვნება ალეპოსა და სირიის სხვა ქალაქების თანამედროვე მხატვრებს. იგი შეიცავს ძველი ქალაქ ალეპოს მასშტაბურ მოდელს და მეექვსე საუკუნის ფანტასტიკურ მოზაიკას.

ეზო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

მუზეუმის შიდა ეზოში არის უძველესი ხეთური და რომაული მითოლოგიური პერსონაჟების უზარმაზარი ბაზალტური ქანდაკებები და მესამე საუკუნის დიდი მოზაიკური ფიგურა. გარე ეზოში გამოფენილია ასურული, არამეული, ბიზანტიური და არაბული ცივილიზაციების ძეგლები.[6]

გალერეა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  1. Martina Munivrana, Vesna Meštrić (ed): Richter - Rebel With a Wision, Zagreb, 2017., p. 90
  2. UNESCO Director-General deplores heavy damages at the National Museum of Aleppo | United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization.
  3. The National Museum of Aleppo under heavy shelling
  4. Cultural Heritage Initiatives.
  5. Syria gate: Aleppo Museum. Syriagate.com. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2009-05-26. ციტირების თარიღი: 2009-08-12
  6. Aleppo.us: Aleppo Museum. Aleppo.us. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2021-02-28. ციტირების თარიღი: 2012-07-13