მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
Formica (ლათ. formīca ‘ჭიანჭველა’) — ჭიანჭველასებრთა გვარი ფორმიცინების ქვეოჯახისა,[1] რომელიც მოიცავს ევოლუციურად ყველაზე უფრო განვითარებულ სახეობებს, როგორებიცაა Formica rufa,[2] Formica pratensis და სხვა. არსებობს 170 სახეობაზე მეტი.
გვარს აქვს ჰოლარქტიკული გავრცელება (პალეარქტიკის ოლქი და ნეარქტიკის ოლქი), რომელიც მოიცავს ჩრდილოეთ ევრაზიას და ჩრდილოეთ ამერიკაში აშშ-ს და კანადას. დამახასიათებელია ზომიერი სარტყლების ტყეებისათვის.
- Formica abdominalis Latreille, 1802
- Formica accreta Francoeur, 1973
- Formica acuminata Heer, 1850
- Formica adamsi Wheeler, 1909
- Formica adelungi Forel, 1904
- Formica aegyptiaca Fabricius, 1775
- Formica aemula Heer, 1867
- Formica aequalis Walker, 1871
- Formica aerata Francoeur, 1973
- Formica aethiops
- Formica affinis Leach, 1825
- Formica albipennis Fabricius, 1793
- Formica alpina
- Formica alsatica Theobald, 1937
- Formica altipetens Wheeler, 1913
- Formica amyoti Le Guillou, 1842
- Formica angustata
- Formica antiqua Dlussky, 1967
- Formica approximans Wheeler, 1933
- Formica aquilonia Yarrow, 1955
- Formica arcana Scudder, 1877
- Formica archboldi Smith, 1944
- Formica arenicola Buckley, 1866
- Formica argentea Wheeler, 1912
- Formica aserva Forel, 1901
- Formica atavina Heer, 1850
- Formica aterrima Cresson, 1865
- Formica atra Schilling, 1839
- Formica auxillacensis Piton, 1935
- Formica axillaris
- Formica balcanica Petrov e Collingwood, 1993
- Formica balcanina
- Formica baltica Dlussky, 1967
- Formica bauckhorni Meunier, 1915
- Formica beijingensis Wu, 1990
- Formica bicolor Leach, 1825
- Formica bihamata
- Formica bradleyi Wheeler, 1913
- Formica browni Francoeur, 1973
- Formica bruni Kutter, 1967
- Formica brunneonitida Dlussky, 1964
- Formica buphthalma Novak, 1878
- Formica californica (Creighton, 1950)
- Formica calviceps Cole, 1954
- Formica canadensis Santschi, 1914
- Formica candida Smith, 1878
- Formica cantalica Piton, 1935
- Formica capito Heer, 1867
- Formica castanea
- Formica ceps
- Formica chufejif Forskal, 1775
- Formica ciliata Mayr, 1886
- Formica cinerea Mayr, 1853
- Formica cinereofusca Karavaiev, 1929
- Formica clara Forel, 1886
- Formica clarissima
- Formica clymene Wheeler, 1915
- Formica cockerelli Carpenter, 1930
- Formica coloradensis Creighton, 1940
- Formica comata Wheeler, 1909
- Formica conica Fabricius, 1798
- Formica connecticutensis Buckley, 1866
- Formica creightoni Buren, 1968
- Formica criniventris Wheeler, 1912
- Formica cunicularia Latreille, 1798
- Formica cunicularia glauca
- Formica curiosa Creighton, 1935
- Formica dakotensis Emery, 1893
- Formica decipiens Bondroit, 1918
- Formica demersa Heer, 1850
- Formica densiventris Viereck, 1903
- Formica didyma Fabricius, 1782
- Formica difficilis Emery, 1893
- Formica dirksi Wing, 1949
- Formica dislocata Say, 1836
- Formica dlusskyi Bolton, 1995
- Formica dolosa
- Formica dryas
- Formica dusmeti Emery, 1909
- Formica elevata Fabricius, 1782
- Formica elongata Fabricius, 1787
- Formica emeryi Wheeler, 1913
- Formica eoptera Cockerell, 1923
- Formica exsecta Nylander, 1846
- Formica exsectoides Forel, 1886
- Formica fallax
- Formica fatale Christ, 1791
- Formica fennica
- Formica ferocula Wheeler, 1913
- Formica flori Mayr, 1868
- Formica foetens Olivier, 1792
- Formica foreli
- Formica foreliana Wheeler, 1913
- Formica forsslundi Lohmander, 1949
- Formica fossaceps Buren, 1942
- Formica fossilabris Dlussky, 1965
- Formica fragilis Heer, 1867
- Formica francoeuri Bolton, 1995
- Formica frontalis
- Formica fukaii Wheeler, 1914
- Formica fuliginothorax Blacker, 1992
- Formica fusca Linnaeus, 1758
- Formica fusca-group
- Formica fuscescens Gmelin, 1790
- Formica fuscicauda Motschoulsky, 1863
- Formica fuscipes
- Formica fuscocinerea
- Formica gagates Latreille, 1798
- Formica gagatoides Ruzsky, 1904
- Formica gerardi Bondroit, 1917
- Formica gibbosa Presl, 1822
- Formica glabra Gmelin, 1790
- Formica glacialis Wheeler, 1908
- Formica glauca
- Formica globiventris Heer, 1850
- Formica gnava Buckley, 1866
- Formica goesswaldi Kutter, 1967
- Formica gracilis Heer, 1867
- Formica grandis Carpenter, 1930
- Formica gravelyi Mukerjee, 1930
- Formica gravida Heer, 1850
- Formica gynocrates Snelling e Buren, 1985
- Formica hayashi
- Formica hemipsila
- Formica herculanea
- Formica heteroptera Cockerell, 1920
- Formica hewitti Wheeler, 1917
- Formica hirta Gravenhorst, 1807
- Formica horrida Wheeler, 1915
- Formica imitans Ruzsky, 1902
- Formica immersa Heer, 1850
- Formica impexa Wheeler, 1905
- Formica incerta
- Formica incisa Smith, 1858
- Formica indianensis Cole, 1940
- Formica inequalis Lowne, 1865
- Formica insultans Forskal, 1775
- Formica integra Nylander, 1856
- Formica integroides Wheeler, 1913
- Formica intermedia
- Formica japonica Motschoulsky, 1866
- Formica knighti Buren, 1944
- Formica kollari Heer, 1867
- Formica kozlovi Dlussky, 1965
- Formica kupyanskayae Bolton, 1995
- Formica laeviceps Creighton, 1940
- Formica lasiodes
- Formica lasioides Emery, 1893
- Formica lateralis
- Formica latinodosa Theobald, 1937
- Formica lavateri Heer, 1850
- Formica lefrancoisi Bondroit, 1918
- Formica lemani Bondroit, 1917
- Formica lepida Wheeler, 1913
- Formica ligniperda
- Formica limata Wheeler, 1913
- Formica lincecumii Buckley, 1866
- Formica longicollis Heer, 1850
- Formica longipes
- Formica longipilosa Francoeur, 1973
- Formica longiventris Heer, 1850
- Formica lucida Giebel, 1856
- Formica lugubris Zetterstedt, 1838
- Formica lusatica
- Formica lutea Dumeril, 1860
- Formica luteola Presl, 1822
- Formica macrocephala Heer, 1850
- Formica macrognatha Presl, 1822
- Formica macrophthalma Heer, 1850
- Formica maculata Geoffroy, 1785
- Formica maculipennis Theobald, 1935
- Formica malabarica Schrank, 1837
- Formica maligna Forskal, 1775
- Formica manchu
- Formica manni Wheeler, 1913
- Formica marcida
- Formica marginata
- Formica martynovi Popov, 1933
- Formica maxillosa Fabricius, 1775
- Formica melanogastes
- Formica melanophthalma Reich, 1793
- Formica melanopis Gmelin, 1790
- Formica merula
- Formica microgyna Wheeler, 1903
- Formica microphthalma Francoeur, 1973
- Formica militaris
- Formica minuta Lowne, 1865
- Formica moki Wheeler, 1906
- Formica molestans Latreille, 1802
- Formica montana Wheeler, 1910
- Formica morsei Wheeler, 1906
- Formica mucescens Wheeler, 1913
- Formica naefi Kutter, 1957
- Formica nana Latreille, 1802
- Formica nemoralis
- Formica neoclara Emery, 1893
- Formica neogagates Viereck, 1903
- Formica neorufibarbis Emery, 1893
- Formica nepticula Wheeler, 1905
- Formica nevadensis Wheeler, 1904
- Formica nigra Presl, 1822
- Formica nigricans
- Formica nigrita
- Formica nigropratensis Betrem, 1962
- Formica nitida Razoumowsky, 1789
- Formica nitidiventris Emery, 1893
- Formica nortonii Buckley, 1866
- Formica novaeanglae Buckley, 1866
- Formica novaeboracensis
- Formica oblita Heer, 1867
- Formica obscuripes Forel, 1886
- Formica obscuriventris Mayr, 1870
- Formica obsidiana Emery, 1923
- Formica obsoleta Linnaeus, 1758
- Formica obtecta Heer, 1850
- Formica obtusopilosa Emery, 1893
- Formica obvoluta Heer, 1850
- Formica occidentalis Buckley, 1866
- Formica occulta Francoeur, 1973
- Formica ocella Heer, 1850
- Formica oculata Heer, 1850
- Formica omnivora Linnaeus, 1758
- Formica opaciventris Emery, 1893
- Formica ophthalmica Heer, 1850
- Formica orbata Heer, 1850
- Formica oreas Wheeler, 1903
- Formica oregonensis Cole, 1938
- Formica ovata Reich, 1793
- Formica pachucana Francoeur, 1973
- Formica pacifica Francoeur, 1973
- Formica pallidefulva Latreille, 1802
- Formica pallidelutea Latreille, 1802
- Formica pallidifulva
- Formica pallidinervis
- Formica pallipes Latreille, 1787
- Formica parvula Presl, 1822
- Formica parvula Dlussky, 1967
- Formica pergandei Emery, 1893
- Formica perpilosa Wheeler, 1913
- Formica phaethusa Wheeler, 1915
- Formica phyllophila Jerdon, 1851
- Formica picea
- Formica picipes Reich, 1793
- Formica pilicornis
- Formica pisarskii Dlussky, 1964
- Formica pitoni Theobald, 1935
- Formica planipilis Creighton, 1940
- Formica podzolica Francoeur, 1973
- Formica politurata Buckley, 1866
- Formica polyctena Foerster, 1850
- Formica postoculata Kennedy e Dennis, 1937
- Formica pratensis Retzius, 1783
- Formica pressilabris Nylander, 1846
- Formica primitiva Heer, 1850
- Formica primordialis Heer, 1850
- Formica procera Heer, 1850
- Formica prociliata Kennedy e Dennis, 1937
- Formica propatula Francoeur, 1973
- Formica propinqua Creighton, 1940
- Formica pruinosa
- Formica puberula Emery, 1893
- Formica pubescens
- Formica pulchella Heer, 1850
- Formica pulla Francoeur, 1973
- Formica pumila Heer, 1850
- Formica pyrenaea Bondroit, 1918
- Formica quadrata Holl, 1829
- Formica quadrinotata Losana, 1834
- Formica querquetulana Kennedy e Davis, 1937
- Formica ravida Creighton, 1940
- Formica rediana Leach, 1825
- Formica reflexa Buren, 1942
- Formica retecta Francoeur, 1973
- Formica robusta Carpenter, 1930
- Formica rostrata Fabricius, 1787
- Formica rubescens Leach, 1825
- Formica rubicunda Emery, 1893
- Formica rufa Linnaeus, 1761
- Formica rufibarbis Fabricius, 1793
- Formica ruficeps Motschoulsky, 1863
- Formica ruficornis Gmelin, 1790
- Formica rufolucida Collingwood, 1962
- Formica rufomaculata Ruzsky, 1895
- Formica rupestris Leach, 1825
- Formica saccharivora Linnaeus, 1758
- Formica sanguinea Latreille, 1798
- Formica saxicola Buckley, 1866
- Formica schardj Forskal, 1775
- Formica schaufussi Mayr, 1866
- Formica scitula Wheeler, 1913
- Formica selysi Bondroit, 1918
- Formica sentschuensis Ruzsky, 1915
- Formica sepulta Theobald, 1937
- Formica serresi Theobald, 1937
- Formica seuberti Heer, 1850
- Formica siamicarubra Christ, 1791
- Formica sibylla Wheeler, 1913
- Formica sinae Emery, 1925
- Formica sinensis Wheeler, 1913
- Formica smaragdina
- Formica spatulata Buren, 1944
- Formica strangulata Wheeler, 1915
- Formica strenua Haliday, 1836
- Formica subaenescens Emery, 1893
- Formica subcyanea Wheeler, 1913
- Formica subelongata Francoeur, 1973
- Formica subintegra Wheeler, 1908
- Formica subnitens Creighton, 1940
- Formica subnuda
- Formica subpicea Motschoulsky, 1863
- Formica subpilosa Ruzsky, 1902
- Formica subpolita Mayr, 1886
- Formica subrufa Roger, 1859
- Formica subsericea Say, 1836
- Formica subspinosa Buckley, 1866
- Formica suecica Adlerz, 1902
- Formica surinamensis Berendt, 1830
- Formica talbotae Wilson, 1977
- Formica tenuissima Buckley, 1866
- Formica testacea Gmelin, 1790
- Formica testaceipes Leach, 1825
- Formica thoracica Olivier, 1792
- Formica tomentosa Reich, 1793
- Formica torrentium Bernard, 1967
- Formica transkaucasica
- Formica transkaukasica
- Formica transmontanis Francoeur, 1973
- Formica triangularis Say, 1836
- Formica trigona Presl, 1822
- Formica tripartita Theobald, 1937
- Formica truncata
- Formica truncorum Fabricius, 1804
- Formica ulkei Emery, 1893
- Formica ungeri Heer, 1850
- Formica uralensis Ruzsky, 1895
- Formica vaga
- Formica vagans Fabricius, 1793
- Formica venosa Gmelin, 1790
- Formica vinculans Wheeler, 1913
- Formica virginiana Buckley, 1866
- Formica wheeleri
- Formica whymperi
- Formica wongi Wu, 1990
- Formica xerophila Smith, 1939
- Formica yessensis Wheeler, 1913
- Formica yessenssis
- Formica yoshiokae Wheeler, 1933
