ბრენივინი

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
ისლანდიური ბრენივინის ბოთლი

ბრენივინი — ნათელი, არატკბილი ისლანდიური გამოხდილი შნაპსი. ეს არის პოპულარული ისლანდიური სასმელი და სპეციალური შემთხვევებისათვის დამზადებული ალკოჰოლური სასმელები და ტრადიციული სასმელი პორაბლოტის ზამთრის შუა დღესასწაულისთვის. იგი მზადდება დადუღებული მარცვლეულის ან კარტოფილის ბადაგისგან და არომატიზირებულია კვლიავით და ამ მიზეზით შეიძლება ჩაითვალოს აკვავიტად. მწვანილის ალკოჰოლში ჩაყრა შნაპსების შესაქმნელად დიდი ხნის ხალხური ტრადიციაა სკანდინავიის ქვეყნებში. ბრენივინს აქვს არაყის და სკანდინავიური აკვავიტის მსგავსი გემო. ის ჩვეულებრივ შეიცავს 37.5 ან 40% ალკოჰოლს.

ეტიმოლოგია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სიტყვა „ბრენივინ“ ნიშნავს „ღვინის წვას“ [1] და მოდის იგივე ფუძიდან, როგორც ბრენდი, კერძოდ brandewijn, რომელსაც ფესვები ჰოლანდიურ ენაში აქვს (შეადარეთ აგრეთვე გერმანიის Branntwein და აფრიკაანსის brandewyn ). იგივე სიტყვის ვარიაცია გამოიყენება ჩრდილოეთ გერმანულ სხვა ენებში . შვედურად სასმელს მოიხსენიებენ როგორც „brännvin“, დანიურ ენაზე „brændevin“, ნორვეგიულად „brennevin“ და ფარერულად „brennivín“.

პროდუქტის წარმოება დაიწყეს 1935 წელს, ისლანდიაში აკრძალვის დასრულების შემდეგ. ბოთლის შავ ეტიკეტზე გამოსახული იყო თეთრი თავის ქალა, მოხმარებისგან გაფრთხილების მიზნით, მოგვიანებით ისლანდიის რუკით ჩანაცვლდა. ამიტომ, მას ზოგჯერ „სვარტი დაუსი“ (შავი სიკვდილი) ერქვა.

დალევის წესი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ბრენივინი ჩვეულებრივ უნდა დალიოთ ცივი და მომცრო ზომის ჭიქით. ის თან ახლავს უნიკალურ ისლანდიური ჰაკარლის, ფერმენტირებული ზვიგენის ხორცის სახეობას. [2] [3] [4]

ბრენდინგი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სხვადასხვა ისლანდიურ სახარშში აწარმოებენ სხვადასხვა ბრენდის ბრენივინს, რომლებსაც ყველას თავისი ხასიათი აქვს, თუმცა ერთგულნი არიან ძველი ბრენივინისა, რომელიც ერთ დროს სახელმწიფო მონოპოლია იყო.

ხელმისაწვდომობა ისლანდიის გარეთ[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ბრენივინის ექსპორტი ისლანდიიდან შეერთებულ შტატებში 2014 წლის დასაწყისში დაიწყო. შნაპსის ამერიკული განმარტება და შემადგენლობა ისტორიულად ძალიან განსხვავდება ევროპისა და დანარჩენი მსოფლიოსგან. [5] ბრენივინის აშშ-ს ეტიკეტი არ შეიცავს სიტყვას „შნაპსს“, რადგან შნაპსი სპეციალურად განსაზღვრულია აშშ-ს ალკოჰოლისა და თამბაქოს საგადასახადო და სავაჭრო ბიუროს ფორმულირებით, როგორც „ლიქიორი“, არომატული სპირტის პროდუქტი, რომელიც შეიცავს შაქარს წონის არანაკლებ 2,5%. შნაპსი  ამერიკაში მზადდება სუფთა მარცვლეულის სპირტის შერევით ხილის სიროფთან, სანელებლებთან ან სხვა არომატთან.  ისინი ჩამოსხმული აქვთ ალკოჰოლის შემდეგნაირი შემცველობით, 15% და 20% , თუმცა ზოგი მათგანი შეიძლება ბევრად უფრო მაღალი იყოს. ვინაიდან ბრენივინი არ შეიცავს დამატებულ შაქარს, ამის ნაცვლად, მას აშშ-ში აწერია „აკვავიტი“ და კვლიავის არომატით გამოხდილი სპირტების სახეობაა. [6]

პოპულარულ კულტურაში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  • ტელევიზიით:

(1) BBC– ზე განთავსებული დოკუმენტური ფილმის ვიკინგების მესამე ნაწილში ჩანს, რომ ნილ ოლივერი სვამს ბრენივინს (მოხსენიებულია როგორც „შავი სიკვდილი„) ვიკინგების თემატიკის რესტორანში დამპალი ზვიგენის ჭამის დროს.

  • ლიტერატურაში:

(1) ბრენივინი ხშირად არის ნახსენებია ნობელის პრემიის ლაურეატი ისლანდიელი მწერლის ჰალდორ ლაქსნესის რომანებში.

(2) ფილიპ კერის რომანში „ერთი სხვისაგან“, მთავარი გმირი ბერნი გიუნტერი ბევრ ბრენივინს მოიხმარს, როდესაც შეიტყობს, რომ მისი მეორე ცოლი სიკვდილს აპირებს.

(3) ბრენივინი ხშირად მოიხსენიება ისლანდიელი მწერლის არნალდურ ინდრიშასონის ნაწარმოებებში.

(4) რობერტ ჰაინლაინის რომანში პარასკევი ნახსენებია კოქტეილის წვეულება, სადაც სხვადასხვა ალკოჰოლური სასმელია წარმოდგენილი დედამიწიდან და სხვა პლანეტებიდან. ერთადერთი, რაც განსაკუთრებით მოიხსენიება დედამიწიდან არის „ისლანდიის შავი სიკვდილი“.

  • იაპონურ ვებკომში:

(1) პერსონაჟი ისლანდიიდან, იაპონურ ვებკომიკურ ჰეტალიაში: Axis Powers, მოიხსენიებს ამ სასმელს თავის სიმღერაში, „სიყვარულით, ისლანდიიდან“.

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  1. „brennivín“. Íslenska alfræðiorðabókin (ისლანდიური). 1. Bókaútgáfan Örn og Örlygur ehf. 2011. ISBN 978-9979-55000-6. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2016-11-25. ციტირების თარიღი: 2020-09-29. ციტატა: „brenndur drykkur, brennt vín
  2. (July 1994) Iceland, Greenland & the Faroe Islands: a travel survival kit. Lonely Planet Publications. ISBN 978-0-86442-221-7. 
  3. National Geographic Traveler. National Geographic Society. 
  4. Atlantica & Iceland Review. 
  5. Definition of Schnapps. Bar None Drinks. ციტირების თარიღი: 18 March 2015.
  6. Archived copy. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2013-02-18. ციტირების თარიღი: 2013-11-21.