იხილეთ წყარო გვერდისთვის ტირუვანანტაპურამი

{{ინფოდაფა დასახლება}}
'''ტირუვანანტაპურამი''' ({{lang-en|Thiruvananthapuram}}, ყოფილი '''ტრივანდრუმი''', {{lang-en|Trivandrum}}) ― [[ინდოეთი]]ს [[ინდოეთის ადმინისტრაციული დაყოფა|შტატ]] [[კერალა|კერალის]] დედაქალაქი. [[2011]] წლის აღწერის მიხედვით, ქალაქის მოსახლეობა 957 730 ადამიანს შეადგენს და პირველ ადგილზეა შტატის მასშტაბით.<ref name="citygi">{{cite web |url=http://www.corporationoftrivandrum.in/general-information-0 |title=Thiruvananthapuram Corporation General Information |archive-url=https://web.archive.org/web/20201230094333/http://www.corporationoftrivandrum.in/general-information-0 |archive-date=30 December 2020 |publisher=Corporation of Thiruvananthapuram |accessdate=15 დეკემბერი 2023 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20201230094333/http://www.corporationoftrivandrum.in/general-information-0 |archivedate=30 დეკემბერი 2020 }}</ref> ურბანული აგლომერაციის მოსახლეობა 1.68 მილიონ ადამიანამდე იზრდება.<ref name="UApop">{{cite web |title=Urban Agglomerations/Cities having population 1 million and above |url=http://censusindia.gov.in/2011-prov-results/paper2/data_files/india2/Million_Plus_UAs_Cities_2011.pdf |website=Office of the Registrar General & Census Commissioner |publisher=Ministry of Home Affairs, Government of India |access-date=9 July 2018}}</ref> ტირუვანანატაპურამი ინდოეთის დასავლეთ სანაპიროზე მდებარეობს, ქვეყნის სამხრეთ ნაწილში. იგი საინფორმაციო ტექნოლოგიების მთავარი კერაა კერალაში. [[2016]] წლის მონაცემებით შტატის პროგრამული უზრუნველყოფის ექსპორტის 55% სწორედ ტირუვანანტაპურამზე მოდის.<ref name="ecrev">{{cite web |title=Kerala Economic Review |url=https://kerala.gov.in/documents/10180/ad430667-ade5-4c62-8cb8-a89d27d396f1 |website=Government of Kerala |publisher=Kerala State Planning Board |access-date=1 March 2018 |archive-date=20 July 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200720141140/https://kerala.gov.in/documents/10180/ad430667-ade5-4c62-8cb8-a89d27d396f1 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200720141140/https://kerala.gov.in/documents/10180/ad430667-ade5-4c62-8cb8-a89d27d396f1 |archivedate=20 ივლისი 2020 }}</ref><ref name="stone">{{cite news |url=http://technopark.org/news?id=305 |work=Technopark |title=Kunhalikutty to lay foundation stone for Technopark tomorrow |date=24 February 2016 |access-date=15 დეკემბერი 2023 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20230404165537/https://www.technopark.org/news?id=305 |archivedate=4 აპრილი 2023 }}</ref> [[მაჰათმა განდი]]მ მას „ინდოეთის მარადმწვანე ქალაქი“ უწოდა.<ref>{{cite web |url=http://www.destination360.com/asia/india/trivandrum |title=Thiruvananthapuram India |publisher=Destination 360 |access-date=18 June 2010 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160328081932/http://www.destination360.com/asia/india/trivandrum |archivedate=28 მარტი 2016 }}</ref><ref name="distcourthistory">{{cite web |title=History – Official Website of District Court of India |url=http://ecourts.gov.in/kerala/thiruvananthapuram |publisher=District Courts |access-date=18 May 2017 |archive-date=25 December 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181225063231/http://ecourts.gov.in/kerala/thiruvananthapuram |url-status=dead}}</ref>

დღევანდელი ტირუვანანატაპურამის ტერიტორიას [[აის დინასტია]] მართავდა, რომელიც [[ჩერას დინასტია|ჩერას დინასტიის]] ქვეშევრდოები იყვნენ.<ref name="vizhis3"/> XII საუკუნეში რეგიონი [[ვენადის სამეფო]]მ დაიპყრო.<ref name="vizhis3">{{cite book |last1=Sreedhara Menon |first1=A |title=Kerala History and its Makers |date=2011 |publisher=D C Books |isbn=9788126437825 |page=35 |url=https://books.google.com/books?id=wnAjqjhc1VcC |access-date=9 July 2018}}</ref> XVIII საუკუნეში [[მართანდა ვარმა]]მ ტერიტორიები გააფართოვა, [[ტრავანკორი]]ს სამეფო დააარსა და ტირუვანანტაპურამი მის დედაქალაქად გამოაცხადა.<ref name="history1">{{cite book |last1=Boland-Crewe |first1=Tara |last2=Lea |first2=David |title=The Territories and States of India |date=2003 |publisher=Routledge |isbn=9781135356255 |url=https://books.google.com/books?id=M2uPAgAAQBAJ |language=en}}</ref> [[1755]] წელს პურაჯადის ბრძოლაში [[კოჟიკოდე]]ს ძლევამოსილი ზამორინის დამარცხების შემდეგ ტავანკორე კერალაში ყველაზე ძლიერი სამეფო გახდა.<ref name="AHoT 162">{{cite book |last1=Shungoony Menon |first1=P. |title=A History of Travancore from the Earliest Times |date=1878 |publisher=Higgin Botham & Co. |location=Madras |pages=[https://archive.org/details/ahistorytravanc00menogoog/page/n212 162]–164 |url=https://archive.org/details/ahistorytravanc00menogoog |access-date=5 May 2016 |language=en |format=pdf}}</ref> [[1947]] წელს ინდოეთის დამოუკიდებლობის მოპოვების შემდეგ ტირუვანანტაპურამი ტრავანკორე-კოჩინის შტატის დედაქალაქი გახდა, ხოლო [[1956]] წელს ახლადშექმნილი [[კერალა|კერალის]] შატის დედაქალაქად გამოცხადდა.<ref>{{cite book |last1=Abram |first1=David |last2=Edwards |first2=Nick |title=The Rough Guide to South India |date=2003 |publisher=Rough Guides |isbn=9781843531036 |page=306 |url=https://books.google.com/books?id=sEhJBfbhTAAC |access-date=9 July 2018}}</ref>

ტირუვანანტაპურამი ცნობილი აკადემიური და კვლევითი კერაა. ქალაქში მდებარეობს: კერალის უნივერსიტეტი, აბდულ კალამის ტექნოლოგიური უნივერსიტეტი, ინდირა განდის ეროვნული ღია უნივერსიტეტი და მრავალი სკოლა და კოლეჯი. ტირუვანანატაპურამში მდებარეობს მრავალი კვლევითი ცენტრიც, როგორებიცაა: დისციპლინათაშორისი მეცნიერებისა და ტექნოლოგიების ეროვნული ინსტიტუტი, კოსმოსის კვლევის ინდური ორგანიზაციის ვიკრამ სარაბჰაის კოსმოსური ცენტრი, კოსმოსის მეცნიერებებისა და ტექნოლოგიების ინდური ინსტიტუტი, დედამიწის მეცნიერებათა კვლევების ეროვნული ცენტრი და სამეცნიერო განათლებისა და კვლევების ინდური ინსტიტუტი.<ref>{{cite web |url=http://www.dqweek.com/thiruvananthapuram-one-of-the-souths-hottest-it-hubs/ |title=Thiruvananthapuram: One of the South's Hottest IT Hubs-DQWeek |website=www.dqweek.com |date=23 April 2015 |access-date=20 December 2017}}</ref>

==გეოგრაფია==
ტირუვანანტაპურამი შვიდ ბორცვზეა აგებული.<ref>{{cite book |title=The Rough Guide to South India |year=2005 |author1=David Abram |author2=Rough Guides (Firm) |author3=Nick Edwards |publisher=Rough Guides |page=261 |url=https://books.google.com/books?id=sEhJBfbhTAAC&pg=PA306 |isbn=978-1-84353-103-6}}</ref> მდებარეობს [[ინდოეთი]]ს დასავლეთ სანაპიროზე ჩრდ. განედის 8.5°-სა და აღმ. გრძედის 76.9°-ზე, ინდოეთის კონტინენტური ნაწილის სამხრეთ წვერთან.<ref>{{cite web |publisher=Falling Rain Genomics, Inc |url=http://www.fallingrain.com/world/IN/13/Thiruvananthapuram.html |title=Thiruvananthapuram, India Page |access-date=19 March 2008}}</ref> ქალაქი ინდოეთის დასავლეთ სანაპიროზეა განლაგებული. დასავლეთიდან [[ლაკადივის ზღვა]] ესაზღვრება, ხოლო აღმოსავლეთიდან [[დასავლეთი გატები]]. ქალაქის საშუალო სიმაღლე ზღვის დონიდან 4.9 მეტრია.<ref>{{cite web |publisher=Indian Institute of Tropical Meteorology (Pune) |url=http://envis.tropmet.res.in/rainfall_stations.htm |title=Rainfall Stations in India |access-date=18 June 2010 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20090116190118/http://envis.tropmet.res.in/rainfall_stations.htm |archive-date=16 January 2009 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090116190118/http://envis.tropmet.res.in/rainfall_stations.htm |archivedate=16 იანვარი 2009 }}</ref> ინდოეთის გეოლოგიური სამსახური ქალაქს სეისმური აქტივობის III ზონას მიაკუთვნებს.<ref>{{cite map |publisher=Geological Survey of India |url=http://www.portal.gsi.gov.in/images/GSIimages/PT_zonation.jpg |title=Seismic zoning map of India |access-date=1 July 2010 |archive-date=15 May 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130515004653/http://www.portal.gsi.gov.in/images/GSIimages/PT_zonation.jpg |url-status=dead }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130515004653/http://www.portal.gsi.gov.in/images/GSIimages/PT_zonation.jpg |date=15 მაისი 2013 }}</ref> ტირუვანანტაპურამი მდინარეების, კარამანასა და კილის, სანაპიროებზე მდებარეობს. ქალაქის შუა ნაწილში მუქი ყავისფერი თიხნარი [[ლატერიტი|ლატერიტული]] ნიადაგია, ფოსფატების მაღალი შემცველობით. ლატერიზაცია უხვი ნალექისა და ტენიანი პირობებითაა გამოწვეული. ქალაქის დასავლეთ სანაპირო რეგიონებში ქვიშიანი თიხნარი ნიადაგია, ხოლო ბორცვიან აღმოსავლეთ ნაწილში გრანიტული წარმოშობის მდიდარი მუქი ყავისფერი ნიადაგია.<ref>{{cite web |title=Soil types in Kerala |url=http://www.keralaagriculture.gov.in/htmle/soils/soiltypesdw.htm |publisher=Kerala Agriculture |access-date=17 May 2017 |archive-date=20 January 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170120113114/http://www.keralaagriculture.gov.in/htmle/soils/soiltypesdw.htm |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170120113114/http://www.keralaagriculture.gov.in/htmle/soils/soiltypesdw.htm |archivedate=20 იანვარი 2017 }}</ref>

ტირუვანანტაპურამის კორპორაციის ფართობი 214.86 კმ²-ია.<ref name="citygi"/> [[2011]] წლის მონაცემებით, კიდევ უფრო ფართო ტირუვანანტაპურამის მეტროპოლიური ტერიტორია ამ კორპორაციას, სამ მუნიციპალიტეტსა და 27 პანჩაიატს მოიცავს.<ref name="ListofUA">{{cite web |title=List of Urban Agglomerations of 2011 Census |url=https://kerala.gov.in/documents/10180/622777/urban |publisher=Government of Kerala |access-date=17 May 2017 |archive-date=30 December 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201230044541/https://kerala.gov.in/documents/10180/622777/urban |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20201230044541/https://kerala.gov.in/documents/10180/622777/urban |archivedate=30 დეკემბერი 2020 }}</ref> ინდოეთის უკიდურეს სამხრეთ ნაწილში მდებარეობის გამო ქალაქს სამხედრო ლოგისტიკური და სამოქალაქო საავიაციო თვალსაზრისით, უდიდესი მნიშვნელობა აქვს ქვეყნის სამხრეთ  რეგიონისთვის.

===კლიმატი===
[[კიოპენის კლიმატის კლასიფიკაცია|კიოპენის კლიმატის კლასიფიკაციით]], ქალაქი ტროპიკული სავანისა (''Aq'') და ტროპიკული მუსონური კლიმატის (''Am'') სარტყელშია მოქცეული. შედეგად, სეზონები ნალექიანობასთანაა დაკავშირებულია და არა ― ტემპერატურასთან. საშუალო მაქსიმალური ტემპერატურა 34°C-ია (93 °F), ხოლო საშუალო მინიმალური ტემპერატურა ― 21 °C (70 °F). ტენიანობის მაჩვენებელი მაღალია და მუსონების სეზონის დროს 90%-მდე იზრდება.<ref name="Thiruvananthapuram Weather">{{cite web |publisher=Weatherbase |url=http://www.weatherbase.com/weather/weather.php3?s=017334&refer= |title=Thiruvananthapuram Climate |access-date=25 August 2006}}</ref> ტირუვანანტაპურამი ერთ-ერთი პირველი ქალაქია სამხრეთ-დასავლეთ მუსონის გზად და უხვი ნალექები ივნისის დასაწყისშივე იწყება. ქალაქში ყოველწლიურად უხვი ნალექი მოდის (დაახლოებით 1835 მმ). ქალაქში წვიმები ჩრდილო-აღმოსავლეთის მუსონის დროსაც გრძელდება, რომელიც ოქტომბერში იწყება. მშრალი სეზონი დეკემბრიდან იწყება. ყველაზე დაბალი ტემპერატურა, 17.8 °C (64.0 °F), [[1974]] წლის 6 იანვარს დაფიქსირდა, ხოლო უმაღლესი ტემპერატურა ― 38.2 °C (100.8 °F), [[2019]] წლის 21 თებერვალს.<ref name=IMDextremes/> 

{{Weather box
| location = ტირუვანანტაპურამი (1991–2020)
| metric first = Yes
| single line = Yes
| Jan record high C = 36.0
| Feb record high C = 38.2
| Mar record high C = 37.7
| Apr record high C = 38.0
| May record high C = 36.7
| Jun record high C = 35.8
| Jul record high C = 34.0
| Aug record high C = 34.6
| Sep record high C = 35.4
| Oct record high C = 35.2
| Nov record high C = 34.8
| Dec record high C = 35.5
| year record high C = 38.2
| Jan avg record high C = 34.4
| Feb avg record high C = 34.8
| Mar avg record high C = 35.4
| Apr avg record high C = 35.1
| May avg record high C = 34.6
| Jun avg record high C = 32.8
| Jul avg record high C = 32.1
| Aug avg record high C = 32.3
| Sep avg record high C = 33.0
| Oct avg record high C = 32.8
| Nov avg record high C = 33.1
| Dec avg record high C = 34.1
| year avg record high C = 35.9
| Jan high C = 32.4
| Feb high C = 32.8
| Mar high C = 33.5
| Apr high C = 33.3
| May high C = 32.6
| Jun high C = 30.4
| Jul high C = 30.1
| Aug high C = 30.3
| Sep high C = 30.9
| Oct high C = 30.9
| Nov high C = 31.0
| Dec high C = 32.0
| year high C = 31.7
| Jan mean C = 27.4
| Feb mean C = 27.8
| Mar mean C = 28.9
| Apr mean C = 29.2
| May mean C = 28.9
| Jun mean C = 27.1
| Jul mean C = 26.7
| Aug mean C = 26.9
| Sep mean C = 27.2
| Oct mean C = 27.2
| Nov mean C = 27.1
| Dec mean C = 27.3
| year mean C = 27.6
| Jan low C = 22.3
| Feb low C = 22.9
| Mar low C = 24.3
| Apr low C = 25.1
| May low C = 25.1
| Jun low C = 23.8
| Jul low C = 23.3
| Aug low C = 23.4
| Sep low C = 23.5
| Oct low C = 23.5
| Nov low C = 23.2
| Dec low C = 22.6
| year low C = 23.6
| Jan avg record low C = 20.2
| Feb avg record low C = 20.9
| Mar avg record low C = 22.1
| Apr avg record low C = 23.0
| May avg record low C = 22.6
| Jun avg record low C = 22.0
| Jul avg record low C = 21.7
| Aug avg record low C = 21.8
| Sep avg record low C = 22.1
| Oct avg record low C = 22.1
| Nov avg record low C = 21.6
| Dec avg record low C = 20.3
| year avg record low C = 19.7
| Jan record low C = 17.8
| Feb record low C = 18.1
| Mar record low C = 20.2
| Apr record low C = 20.0
| May record low C = 20.1
| Jun record low C = 20.0
| Jul record low C = 20.2
| Aug record low C = 18.2
| Sep record low C = 20.8
| Oct record low C = 20.1
| Nov record low C = 18.9
| Dec record low C = 18.2
| year record low C = 17.8
| rain colour = green
| Jan rain mm = 17.9
| Feb rain mm = 21.7
| Mar rain mm = 30.6
| Apr rain mm = 122.3
| May rain mm = 213.8
| Jun rain mm = 307.8
| Jul rain mm = 185.2
| Aug rain mm = 161.0
| Sep rain mm = 196.7
| Oct rain mm = 297.2
| Nov rain mm = 212.8
| Dec rain mm = 68.4
| year rain mm = 1835.3
| Jan rain days = 0.9
| Feb rain days = 1.4
| Mar rain days = 2.2
| Apr rain days = 6.9
| May rain days = 9.1
| Jun rain days = 16.0
| Jul rain days = 13.3
| Aug rain days = 9.9
| Sep rain days = 10.4
| Oct rain days = 13.0
| Nov rain days = 9.8
| Dec rain days = 4.0
| year rain days = 96.9
| time day = 17:30 [[Indian Standard Time|IST]]
| Jan humidity = 64
| Feb humidity = 63
| Mar humidity = 66
| Apr humidity = 73
| May humidity = 75
| Jun humidity = 80
| Jul humidity = 79
| Aug humidity = 77
| Sep humidity = 77
| Oct humidity = 80
| Nov humidity = 78
| Dec humidity = 69
| year humidity = 73
| Jan sun = 260.4
| Feb sun = 248.6
| Mar sun = 254.2
| Apr sun = 201.0
| May sun = 192.2
| Jun sun = 129.0
| Jul sun = 136.4
| Aug sun = 164.3
| Sep sun = 180.0
| Oct sun = 173.6
| Nov sun = 165.0
| Dec sun = 217.0
| year sun = 
| Jand sun = 8.4
| Febd sun = 8.8
| Mard sun = 8.2
| Aprd sun = 6.7
| Mayd sun = 6.2
| Jund sun = 4.3
| Juld sun = 4.4
| Augd sun = 5.3
| Sepd sun = 6.0
| Octd sun = 5.6
| Novd sun = 5.5
| Decd sun = 7.0
| yeard sun = 6.4
| Jan uv = 11
| Feb uv = 12
| Mar uv = 12
| Apr uv = 12
| May uv = 12
| Jun uv = 12
| Jul uv = 12
| Aug uv = 12
| Sep uv = 12
| Oct uv = 12
| Nov uv = 11
| Dec uv = 10
| source 1 = [[India Meteorological Department]] (sun 1971–2000)<ref name=IMDnormals>
{{cite web |archive-url=https://web.archive.org/web/20200205040301/http://imdpune.gov.in/library/public/1981-2010%20CLIM%20NORMALS%20%28STATWISE%29.pdf |archive-date=5 February 2020 |url=https://imdpune.gov.in/library/public/1981-2010%20CLIM%20NORMALS%20%28STATWISE%29.pdf |title=Station: Thiruvananthapuram Climatological Table 1981–2010 |work=Climatological Normals 1981–2010 |publisher=India Meteorological Department |date=January 2015 |pages=739–740 |access-date=29 February 2020}}</ref><ref name=IMDextremes>
{{cite web |archive-url=https://web.archive.org/web/20200205042509/http://imdpune.gov.in/library/public/EXTREMES%20OF%20TEMPERATURE%20and%20RAINFALL%20upto%202012.pdf |archive-date=5 February 2020 |url=https://imdpune.gov.in/library/public/EXTREMES%20OF%20TEMPERATURE%20and%20RAINFALL%20upto%202012.pdf |title=Extremes of Temperature & Rainfall for Indian Stations (Up to 2012) |publisher=India Meteorological Department |date=December 2016 |page=M1110 |access-date=29 February 2020}}</ref><ref name=IMDsun>
{{cite web |archive-url=https://web.archive.org/web/20200205042602/http://imdpune.gov.in/library/public/Daily%20Normals%20of%20Global%20&%20Diffused%20Radiations%20%201971_2000.pdf |archive-date=5 February 2020 |url=https://imdpune.gov.in/library/public/Daily%20Normals%20of%20Global%20&%20Diffused%20Radiations%20%201971_2000.pdf |title=Table 3 Monthly mean duration of Sun Shine (hours) at different locations in India |work=Daily Normals of Global & Diffuse Radiation (1971–2000) |publisher=India Meteorological Department |date=December 2016 |page=M-3 |access-date=1 March 2020}}</ref> Time and Date (dewpoints, 2005-2015)<ref>{{cite web |url=https://www.timeanddate.com/weather/india/thiruvananthapuram/climate |title=Climate & Weather Averages in Thiruvananthapuram, Kerala, India |publisher=Time and Date |access-date=19 July 2022}}</ref>
| source 2 = Tokyo Climate Center (mean temperatures 1981–2010)<ref name=TCC>
{{cite web |archive-url=https://web.archive.org/web/20200229204353/https://ds.data.jma.go.jp/gmd/tcc/tcc/products/climate/normal/parts/NrmMonth_e.php?stn=43371 |archive-date=29 February 2020 |url=https://ds.data.jma.go.jp/gmd/tcc/tcc/products/climate/normal/parts/NrmMonth_e.php?stn=43371 |title=Normals Data: Thiruvananthapuram – India Latitude: 8.48°N Longitude: 76.95°E Height: 59 (m) |publisher=Japan Meteorological Agency |access-date=29 February 2020}}</ref> Weather Atlas<ref name="Weather Atlas">
{{cite web |url=https://www.weather-atlas.com/en/india/thiruvananthapuram-climate |title=Climate and monthly weather forecast Thiruvananthapuram, India |publisher=Weather Atlas |access-date=13 June 2022}}</ref>
| date = August 2010
| source = 
| Jan dew point C = 21
| Feb dew point C = 22
| Mar dew point C = 23
| Apr dew point C = 24
| May dew point C = 24
| Jun dew point C = 24
| Jul dew point C = 24
| Aug dew point C = 24
| Sep dew point C = 24
| Oct dew point C = 24
| Nov dew point C = 24
| Dec dew point C = 23
}}

==დემოგრაფია==
{{bar box
|title=რელიგია ტირუვანანტაპურამში (2011)<ref name="census2011">{{cite web |title=Population by Religious Community |publisher=Census of India |url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/C-01.html |access-date=28 March 2018 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20150913045700/http://www.censusindia.gov.in/2011census/C-01.html |archive-date=13 September 2015 |df=dmy-all}}</ref>
|titlebar=#Fcd116
|left1=რელიგია
|right1=წილი
|float=right
|bars=
{{bar percent|[[ინდუიზმი]]|darkorange|68.51}}
{{bar percent|[[ქრისტიანობა]]|Blue|16.79}}
{{bar percent|[[ისლამი]]|green|13.77}}
{{bar percent|უარი პასუხზე|black|0.85}}
{{bar percent|სხვა|grey|0.09}}
<small>Others include [[სიქიზმი]], [[ბუდიზმი]] & სხვა რელიგიები (0.06%)</small>
}}
[[2011]] წლის ეროვნული ცენზის მიხედვით, ტირუვანანტაპურამის კორპორაციის მოსახლეობა 957 730 ადამიანს შეადგენს.<ref name="citygi" /> ქალაქის [[მოსახლეობის სიმჭიდროვე]] 4 454 ადამიანია 1 კმ²-ზე.<ref name="citygi" /> ურბანული აგლომერაციის მოსახლეობა 1 687 406 ადამიანს უდრიდა.<ref name="UApop"/> სქესობრივი თანაფარდობა: 1 040 ქალი 1 000 კაცზე, რაც საშუალო ეროვნულ მაჩვენებელს აღემატება.<ref name="citygi"/>  ტირუვანანტაპურამში წერა-კითხვის ცოდნის დონე 93.72%-ს უდრის,<ref name="Citycenpop">{{cite web |title=Provisional Population Totals, Census of India 2011 |url=http://www.censusindia.gov.in/2011-prov-results/paper2/data_files/India2/Table_2_PR_Cities_1Lakh_and_Above.pdf |website=Census of India |access-date=5 December 2017}}</ref> რაც საშუალო მაჩვენებელზე (74%) მაღალია.<ref name="censusindliter">{{cite web |url=http://www.census2011.co.in |title=Population census 2011 |publisher=Census of India 2011, Government of India |access-date=6 December 2011}}</ref>

==დამატებითი საკითხავი==
*{{cite book |title=The Indian encyclopaedia: biographical, historical, religious, administrative, ethnological, commercial and scientific. Archery-Banog, Volume 2 |year=2002 |publisher=Genesis Publishing Pvt Ltd. |page=7063 |url=https://books.google.com/books?id=0Ukyp-gbtHcC&pg=PA7063 |isbn=9788177552577}}
*{{cite book |title=Heritage of Kerala, Thiruvananthapuram |publisher=Information & Public Relations Department, Government of Kerala, 2008 |url=https://books.google.com/books?id=r1Gudm1iW78C&q=thiruvananthapuram |access-date=28 March 2018 |year=2008}}

==რესურსები ინტერნეტში==
*[http://www.trivandrum.gov.in/ Official District website] {{Webarchive |url=https://web.archive.org/web/20190815102009/http://www.trivandrum.gov.in/ |date=15 August 2019 }}
*[https://web.archive.org/web/20051109191835/http://www.tvm.kerala.gov.in/home.htm Government of Kerala Website on Thiruvananthapuram District]

==სქოლიო==
{{სქოლიო}}

[[კატეგორია:ტირუვანანტაპურამი]]
[[კატეგორია:ინდოეთის მეტროპოლიური ქალაქები]]
[[კატეგორია:ტირუვანანტაპურამის რაიონის ქალაქები]]
[[კატეგორია:ინდოეთის დედაქალაქები]]
[[კატეგორია:ინდოეთის საპორტო ქალაქები]]
[[კატეგორია:კერალის ტურიზმი]]
[[კატეგორია:ინდოეთის ყოფილი დედაქალაქები]]