ადამიანისა და მოქალაქის უფლებათა დეკლარაცია: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შეუმოწმებელი ვერსია] | [შეუმოწმებელი ვერსია] |
No edit summary |
No edit summary |
||
| ხაზი 2: | ხაზი 2: | ||
'''ადამიანისა და მოქალაქის უფლებათა დეკლარაცია''' ([[ფრანგ.]] Déclaration des Droits de l'Homme et du Citoyen) პოლიტიკური მანიფესტი მიღებულ იქნა ეროვნული წარმომადგენლობითი ასამბლეის შეკრებაზე [[1789]] წლის [[26 აგვისტო]]ს [[ვერსალი|ვერსალში]] [[საფრანგეთის რევოლუცია|საფრანგეთის რევოლუციის]] დროს, ხოლო [[1958]] წლის 4 ოქტომბერს დამტკიცდა [[საფრანგეთის კონსტიტუცია|საფრანგეთის კონსტიტუციით]]. დეკლარაცია რევოლუციის უმთავრეს დოკუმენტს წარმოადგენდა, რომელმაც ადამიანის ინდივიდუალური და კოლექტიური უფლებები განსაზღვრა, და რაც დღემდე რჩება საფრანგეთის კონსტიტუციური სამართლის საფუძვლად. |
'''ადამიანისა და მოქალაქის უფლებათა დეკლარაცია''' ([[ფრანგ.]] Déclaration des Droits de l'Homme et du Citoyen) პოლიტიკური მანიფესტი მიღებულ იქნა ეროვნული წარმომადგენლობითი ასამბლეის შეკრებაზე [[1789]] წლის [[26 აგვისტო]]ს [[ვერსალი|ვერსალში]] [[საფრანგეთის რევოლუცია|საფრანგეთის რევოლუციის]] დროს, ხოლო [[1958]] წლის 4 ოქტომბერს დამტკიცდა [[საფრანგეთის კონსტიტუცია|საფრანგეთის კონსტიტუციით]]. დეკლარაცია რევოლუციის უმთავრეს დოკუმენტს წარმოადგენდა, რომელმაც ადამიანის ინდივიდუალური და კოლექტიური უფლებები განსაზღვრა, და რაც დღემდე რჩება საფრანგეთის კონსტიტუციური სამართლის საფუძვლად. |
||
მანიფესტის იდეური წყარო ფრანგი განმანათლებლების [[ფილოსოფია]] გახდა. დოკუმენტი შედგებოდა მოკლე შესავალი ნაწილისა და |
მანიფესტის იდეური წყარო ფრანგი განმანათლებლების [[ფილოსოფია]] გახდა. დოკუმენტი შედგებოდა მოკლე შესავალი ნაწილისა და 16 პუნქტისაგან. დეკლარაციის მიხედვით ადამიანები იბადებიან და რჩებიან თავისუფალნი და თანასწორუფლებიანნი; აღიარა სახალხო სუვერენიტეტის პრინციპი, ადამიანისა და მოქალაქის ბუნებრივ, შეუვალ უფლებად თავისუფლების, საკუთრების, დესპოტიზმის წინააღმდეგობისა და უსაფრთხოების პრობლემები გამოაცხადა. დეკლარაციამ წმინდად და ხელშეუხებლად გამოაცხადა კერძო საკუთრება. დეკლარაცია ადგენდა კანონს, როგორც საყოველთაო ნების გამოხატულებას და ყველა მოქალაქეს უფლება ეძლეოდა პირადად ან წარმომადგენლის მეშვეობით მონაწილეობა მიეღო მის გამოცემაში. მიუხედავად ამისა, დამფუძნებელმა კრებამ მიიღო [[კონსტიტუცია]], რომელმაც მოქალაქეები ქონებრივი ცენზის მიხედვით, საარჩევნო უფლების მქონე და არმქონე პირებად დაყო. დეკლარაცია ახალი კლასის - ბურჟუაზიის ინტერესების გამომხატველი იყო და იგი [[XVIII საუკუნე|XVIII]]-[[XIX საუკუნე]]ების მიჯნის [[საფრანგეთი]]სა და ევროპის სხვა ქვეყნებში ფეოდალიზმთან ბრძოლის საპროგრამო დოკუმენტად იქცა. |
||
დეკლარაციის ძირითადი დებულებები შესავლის სახით საფრანგეთის [[1791]] წლის კონსტიტუციაში შევიდა. |
დეკლარაციის ძირითადი დებულებები შესავლის სახით საფრანგეთის [[1791]] წლის კონსტიტუციაში შევიდა. |
||
==ტექსტი== |
|||
===პრეამბულა=== |
|||
ფრანგი ხალხის ეროვნულ ასამბლეაში გაერთიანებულ წარმომადგენლებს, რომელთაც ყოველგვარი საზოგადო სიდუხჭირისა და მთავრობათა დაკნინების ერთადერთ მიზეზად ადამიანის უფლებების უგულებელყოფა, მივიწყება და აბუჩად აგდება მიაჩნიათ, ამ დეკლარაციის სახით სურთ განსაზღვრონ ყოველი ადამიანის ბუნებრივი, წმიდათაწმიდა და ხელშეუხებელი უფლებები - რათა თავყრილობის უკლებლივ ყველა წევრისათვის დარიგებულმა, , მუდამ შეახსენოს მათ საკუთრი უფლებებიცა და ვალდებულებებიც; რათა საკანონმდებლო და აღმასრულებელ ხელისუფლებათა გადაწყვეტილებანი არსებული პოლიტიკური წყობის სათავისო მიზნებტან ვერასოდეს გააიგივონ და, შესაბამისად, მეტი პატივიც მიაგონ მათ; ასევე, რათა ამ ნატელ და უდავო პრინციპების გათვალისწნებით წარდგენილი მოქალაქეთა ნებისმიერი მოთხოვნა მუდამ კონსტიტუციის მოთხოვნათა თანხმიერი იყოს და საერთო კეთილდღეობისათვის გამიზნული. |
|||
===მუხლი 1=== |
|||
ყოველი ადამიანი თავისუფალი და თანასწორუფლებიანი იბადება ამქვეყნად. ნებისმიერი სოციალური პრივილეგია გაუმართლებელია, გარდა იმ შემთხვევებისა, როცა ეს საყოველთაო სარგებლითაა ნაკარნახევი. |
|||
{{სამართალი}} |
{{სამართალი}} |
||
04:37, 22 ივლისი 2009-ის ვერსია
ადამიანისა და მოქალაქის უფლებათა დეკლარაცია (ფრანგ. Déclaration des Droits de l'Homme et du Citoyen) პოლიტიკური მანიფესტი მიღებულ იქნა ეროვნული წარმომადგენლობითი ასამბლეის შეკრებაზე 1789 წლის 26 აგვისტოს ვერსალში საფრანგეთის რევოლუციის დროს, ხოლო 1958 წლის 4 ოქტომბერს დამტკიცდა საფრანგეთის კონსტიტუციით. დეკლარაცია რევოლუციის უმთავრეს დოკუმენტს წარმოადგენდა, რომელმაც ადამიანის ინდივიდუალური და კოლექტიური უფლებები განსაზღვრა, და რაც დღემდე რჩება საფრანგეთის კონსტიტუციური სამართლის საფუძვლად.
მანიფესტის იდეური წყარო ფრანგი განმანათლებლების ფილოსოფია გახდა. დოკუმენტი შედგებოდა მოკლე შესავალი ნაწილისა და 16 პუნქტისაგან. დეკლარაციის მიხედვით ადამიანები იბადებიან და რჩებიან თავისუფალნი და თანასწორუფლებიანნი; აღიარა სახალხო სუვერენიტეტის პრინციპი, ადამიანისა და მოქალაქის ბუნებრივ, შეუვალ უფლებად თავისუფლების, საკუთრების, დესპოტიზმის წინააღმდეგობისა და უსაფრთხოების პრობლემები გამოაცხადა. დეკლარაციამ წმინდად და ხელშეუხებლად გამოაცხადა კერძო საკუთრება. დეკლარაცია ადგენდა კანონს, როგორც საყოველთაო ნების გამოხატულებას და ყველა მოქალაქეს უფლება ეძლეოდა პირადად ან წარმომადგენლის მეშვეობით მონაწილეობა მიეღო მის გამოცემაში. მიუხედავად ამისა, დამფუძნებელმა კრებამ მიიღო კონსტიტუცია, რომელმაც მოქალაქეები ქონებრივი ცენზის მიხედვით, საარჩევნო უფლების მქონე და არმქონე პირებად დაყო. დეკლარაცია ახალი კლასის - ბურჟუაზიის ინტერესების გამომხატველი იყო და იგი XVIII-XIX საუკუნეების მიჯნის საფრანგეთისა და ევროპის სხვა ქვეყნებში ფეოდალიზმთან ბრძოლის საპროგრამო დოკუმენტად იქცა.
დეკლარაციის ძირითადი დებულებები შესავლის სახით საფრანგეთის 1791 წლის კონსტიტუციაში შევიდა.
ტექსტი
პრეამბულა
ფრანგი ხალხის ეროვნულ ასამბლეაში გაერთიანებულ წარმომადგენლებს, რომელთაც ყოველგვარი საზოგადო სიდუხჭირისა და მთავრობათა დაკნინების ერთადერთ მიზეზად ადამიანის უფლებების უგულებელყოფა, მივიწყება და აბუჩად აგდება მიაჩნიათ, ამ დეკლარაციის სახით სურთ განსაზღვრონ ყოველი ადამიანის ბუნებრივი, წმიდათაწმიდა და ხელშეუხებელი უფლებები - რათა თავყრილობის უკლებლივ ყველა წევრისათვის დარიგებულმა, , მუდამ შეახსენოს მათ საკუთრი უფლებებიცა და ვალდებულებებიც; რათა საკანონმდებლო და აღმასრულებელ ხელისუფლებათა გადაწყვეტილებანი არსებული პოლიტიკური წყობის სათავისო მიზნებტან ვერასოდეს გააიგივონ და, შესაბამისად, მეტი პატივიც მიაგონ მათ; ასევე, რათა ამ ნატელ და უდავო პრინციპების გათვალისწნებით წარდგენილი მოქალაქეთა ნებისმიერი მოთხოვნა მუდამ კონსტიტუციის მოთხოვნათა თანხმიერი იყოს და საერთო კეთილდღეობისათვის გამიზნული.
მუხლი 1
ყოველი ადამიანი თავისუფალი და თანასწორუფლებიანი იბადება ამქვეყნად. ნებისმიერი სოციალური პრივილეგია გაუმართლებელია, გარდა იმ შემთხვევებისა, როცა ეს საყოველთაო სარგებლითაა ნაკარნახევი.
